Презентация для урока по татарской литературе "??лил ??м ??лилчел?р".

Җәлил һәм җәлилчеләр

Халкыбызның батырлыгы – мәңгелек!

Ак чәчәкләр Сезгә, ак җаннар!

• 1941 нче елның 22 нче июне һәм 1945 нче елның 9 нчы мае.
• 1418 көн һәм төн буена фидакарь көрәше сәхифәсе.
• Күпмилләтле илебез фашизмга каршы канкойгыч сугышта җиңеп чыга.
• Мин моның белән чиксез горурланам, шуңа күрә дә рефератымны шул чор темасына язарга булдым...

Янып калсын гомрең маяк булып

• Муса Җәлил... Шагыйрь... Советлар Союзы Герое... Ленин премиясе лауреаты...
• Бу легендар исемне миллионнар белә.
• Муса Җәлил диюгә, татар халкын, ә татар халкы диюгә, Муса Җәлилне күз алдына китерәләр.

Батыр үлә, үлмәс ат алып, Батырлыклар белән макталып...

• Фашизм Советлар Союзында яшәүче халыкларны берсенә -берсен котырта, әсирлек-тәге совет солдатларын төрле милләтләргә аерып, легионнар төзергә маташа:
• “ Идел – Урал”легионы
• “ Төркестан”легионы
• “ Рус азатлык армиясе”
• Фашизм идеологлары максатларына ирешә алмый-лар.
• Блиц – кринг кебек чәл пәрәмә килә.

Җәлил һәм җәлилчеләр

• Җәлилчеләр 1944 елның 25 автустында 12 сәг. 06 мин. тан 12 сәг. 36 мин. ка кадәр Берлиндагы Плетцензе төрмә-сендә гильотинада җәзалап үтереләләр.

Изге уйлар, таудай теләкләр күп,

Сулыйсы иде Ватан һавасын!

Дәвам итеп мәңге, кылганнарыбыз

Бер матур җыр булып яңгырасын!

• Әйе, фашизм палачларының дәһшәтле балтасын гаделлек кылычына тиң булган корыч каләме белән җиңгән баһадир җырчыларның шигырьләре, батырлыклары бөтен дөньяда яшәү тантанасы булып яңгырый һәм яңгыраячак!!!

Исемнәре кайтты илгә җыр булып.

Плетцензее төрмәсе. Җәзалау урыны.

Тегель төрмәсе. 1943 елның җәе.

Җәлилчеләр палач алдында баш имәгән, горур булып калган. Хәтта үлемгә дә алар, надзиратель әйтүе буенча, башларын югары күтәреп, ниндидер татар җырын җырлап барганнар. Бу “азиатлар” ның батырлыгына палачлар да таң калган.

Шпандау төрмәсе. 1944 ел, соңгы көннәр.

Гайнан Кормаш

Син – халыкның батыр улы,

Исемең мәңге онтылмас:

Һәрчак безнең йөрәктә син -

Гайнан абый Кормаш!

Фоат Сәйфелмөлеков

Исемнәре мәңге балкый

Якты йолдызлар кебек.

Кыю иптәш һәм көрәштәш –

Фәрит абый Сәйфелмөлек.

Абдулла Алиш

Муса абый ялгыз түгел,-

Иптәшләре бар ич:

Бер иптәше - әкиятче

Абдулла Алиш!

Фоат Булатов

Көннәр матур, ак кар ява,

Күңелдә дәрт уятып...

Тынычлык өчен көрәшкән

Фоат абый Булатов!

Муса Җәлил

Җыр өйрәткән аны хөр яшәргә

Һәм үләргә кыю ир булып.

Гомре аның моңлы бер җыр иде,

Үлеме дә яңгырый җыр булып.

Гариф Шабаеф

Кайчандыр безнең шикелле

Булгандыр ул бер сабый...

Һәрчак безнең күңелдә син-

Шабаев Гариф абый!

Әхмәт Симай

Язмыш кайчак бик аяусыз-

Төрле яклап сыный

Сынатмадың, халкым улы-

Әхмәт абый Симай!

Абдулла Баттал

Батырларны барлыйм, дисәң,

Тарих дәфтәрләрен актар:

Шундый батырларның берсе –

Абдулла абый Баттал!

Зиннәт Хәсәнов

Батырлар турында һәр көн

Шигырьләр, җырлар туа...

Җыр булып яши күңелдә

Хәсәнов Зиннәтулла!

Әхәт Атнашев

Дошманнарга каршы батырлар

Көрәшкәннәр берләшеп.

Ул батырларның берсе син-

Әхәт абый Атнашев!

Галләнур Бохараев

Ил – Ватанга ант итә

Газиз халкым уллары...

Антыңа тугры калдың син-

Сәлим абый Бохаров!

Халкыбызның батырлыгы – мәңгелек!

• Сугыш... Нинди авыр, каһәрле, шомлы сүз бу! Ул ничә миллион кешенең гомерен өзгән, күпме баланы ятим иткән, аналарны тол калдырган...
• Бөек Ватан сугышына безнең 500 йөртлы авыл советыннан гына да 426 кеше киткән. Менә шул сугышка алынган ир – атларның нибары 217 се генә туган нигезенә әйләнеп кайта алган. 206 сы еракта яу кырында мәңгелеккә ятып калган,күбесе хәбәрсез югалган.
• Сугыш ветераннары, рефератымда чагылыш тапкан җәлилчеләр ирек сөйгән һәр кеше йөрәгендә яши. Аларның кылганнары, язган җырлары, уяу булырга, Җирдә тынычлыкка һәм гаделллеккә чакырып, бөтен дөньяга таралалар.