«Ж?рек лебізі» ойыны. О?ушылар ж?ректі? суретін бір-біріне ?сыну ар?ылы бір ауыз с?збен ізгі тілектерін білдіреді. -О?ушыларды т?рлі-т?сті ?ималарды та?дау ар?ылы 3 ша?ын топ?а б?лу.
-?рбір топ ?ызыл,к?к, сары д??гелекшелер ар?ылы ба?аланады.
ІІ. ?й тапсырмасын с?рау:
?тілген та?ырыпты, ?й тапсырмасын «Си?ырлы кітапша» атты ойынмен пысы?тау. ?р си?ырлы кітапша ашыл?анда, артында ?й тапсырмасы бойынша с?ра?тар шы?ады. О?ушылар сол с?ра?тар?а жауап берулері керек
1.Етіс дегеніміз не?
2.Етісті? ?андай т?рлері бар?
3.Етіске мысал келтір?
4.?здік етіс дегеніміз не?
5.?андай ж?рна?тар ар?ылы жасалады?
6.?здік етіске мысал келтір?
ІІІ.Жа?а саба?:
?згелік етіс ?имылды?, іс-?рекетті? с?йлемдегі іс иесі, я?ни субъектіні? тікелей ?зі емес,екінші бір бас?а субъект, ?имылды орындаушы ар?ылы жасалатынын білдіріріп, белгілі бір ж?рна?тар ар?ылы жасалады.
Іс-?рекетті? ат?арушысы,?имыл иесі арнайы айтылмай, ?здігінен істелгентідігі к?рініп, -ыл,-іл,-л т?бірді? ішінде л дыбысы болса,-ын,-ін,-н ж?рна?тары ар?ылы жасалатын етіс т?рі ыры?сыз етіс деп аталады.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«?згелік етіс, ыры?сыз етіс »
Ақтөбе обылысы
Хромтау ауданы
Дөң орта мектебі
Қазақ тілі мен әдебиет пәнінің мұғалімі: Нуржанова Анаргуль Кадирбаевна
а ) білімділік – өзгелік етіс және ырықсыз етістер туралы білімді қалыптастыру, оның анықтамасын жүйелі талдап, санаға сіңіру, нақты мысалдар арқылы оны еркін дәлелдеуге төселдіру; ә) дамытушылық - орындалатын тапсырмалар нәтижесінде білік дағдыларын, мағынаны ажырата білу қабілеттілігін дамыту.
б) тәрбиелік – топ ішінде бір-бірінің пікірін құрметтей алатын, өз ойын тұжырымды жеткізе білетін, тілін құрметтейтін, ортаны сүйетін оқушы тәрбиелеу.
Көрнекілігі: интерактивті тақтада - слайдтар, сызбалар, бағалау парақшалары.
«Жүрек лебізі» ойыны. Оқушылар жүректің суретін бір-біріне ұсыну арқылы бір ауыз сөзбен ізгі тілектерін білдіреді.
4.Өздік етіс дегеніміз не?
2.Етістің қандай түрлері бар?
3.Етіске мысал келтір?
1.Етіс дегеніміз не?
6.Өздік етіске мысал келтір?
5.Қандай жұрнақтар арқылы жасалады?
Өзгелік етіс қимылдың, іс-әрекеттің сөйлемдегі іс иесі, яғни субъектінің тікелей өзі емес,екінші бір басқа субъект, қимылды орындаушы арқылы жасалатынын білдіріріп, белгілі бір жұрнақтар арқылы жасалады.
Іс-әрекеттің атқарушысы,қимыл иесі арнайы айтылмай, өздігінен істелгентідігі көрініп, -ыл,-іл,-л түбірдің ішінде л дыбысы болса,-ын,-ін,-н жұрнақтары арқылы жасалатын етіс түрі ырықсыз етіс деп аталады .
Өздік етіс
өзгелік етіс
- ын, -ін,-н
1.-ғыз, -гіз, -қыз, -кіз
2.-дыр, -дір, -тыр, -тір-ыр,-ір
3. –т.
Ырықсыз етіс
Ортақ етіс
-ыл, -іл, -л.
-ын, -ін, -н.
-ыс,-іс,-с
Етіс
Өздік етіс Өзгелік етіс Ырықсыз етіс Ортақ етіс
Жу-ын-ды жаз-ғыз айт-ыл-ды жаз-ыс-ты
Тара-н-ды жүр-гіз бер-іл-ді сөйле-с-ті
Ки-ін-ді сал-дыр тазала-н-ды сал-ыс-ты
Күй-ін-ді ас-ыр жаса-л-ды тазала-с-ты
Ора-н-ды сөйле-т сал-ын-ды іл-іс-ті
1-топ:
241-жаттығу. Берілген сөздерден қажетті жұрнақ арқылы өзгелік етіс жасап жазыңдар.
244-жаттығу. Етістіктердің түбірі мен қосымшаларын дефис арқылы ажыратып жазыңдар.
Үлгі: жина-л-ма-ды,...
Жиналмады. Ашылды. Аттандырылды. Ілінбеді. Көшірілді. Өткізілді. Төселді. Шегеленбеді. Сөндірілді. Терілмеді. Орылды. Көрсетілмеді. Салынды. Алмастырылды. Бергізілді. Жинақталды. Тазартылды. Қаланды.
Сергіту сәті.
«Қара жорға» әуенімен би.
Төмендегі өлең үзіндісі бірнеше рет оқытылады, өлең өшіріледі де жатқа жазылады:
Тәлім алған осында атамыз да,
Әжеміз де,мамамыз да,папамыз да.
Құшағына түлегін шақырды ана,-
Енді біз де- үлгілі шәкірт бала.
(М.Әлімбаев.)
1.Өзгелік етіс
дегеніміз не?
2.Өзгелік етістің
жасалу жолдары? ұнады?
3.Өзгелік етіске мысал келтір?
4.Ырықсыз етіс дегеніміз?
5.Ырықсыз етіске мысал келтір?
6.Жаңа сабаққа көңіліңіз толды ма?
7.Бүгін қандай тапсырмалар ұнады?
6.Жаңа
Сұрақтарға толық жауап алынғаннан кейін«Сиқырлы таяқшаны» бір-бірлеріне беру арқылы оқушылар,бүгінгі сабақтан алған әсерлерін, көңіл-күйлерін білдіреді.
