Муса ??лил- ка?арман, шагыйрь.
Максат. Максат: * Муса ??лилне? ка?арман ??м шагыйрь ик?нлеген
исбат ит?.
Бурычлар Укучыларны М. ??лилне? тормышы ??м
“Моабит д?фт?рл?ре“ циклы бел?н
таныштыру;
I. Мотивлаштыру-ориентлашу.
1.?й эшен тикшер?.
Укытучы. Укучылар, узган д?рест? без сезне? бел?н герой-шагыйрь Муса ??лил-
не? тормышы ??м и?аты бел?н таныша башладык. ?йг? М.??лилне?
тормыш юлын ?йр?нерг? бирелг?н иде. ?йд?гез шул турыда с?йл?шик.
Укытучы. Укучылар, Муса ??лил турындагы белемн?регезне тикшер? максатын-
нан сезг? сораулар бирел?
Сораулар.
1.Шагыйрьг? ??йк?л куелган м?йдан. (Беренче май м?йданы)
2.Аны? исемен й?рт?че театр. (Опера ??м балет театры).
3.Беренче шигырене? исеме(“Б?хет”)
4”Х?кем алдыннан картинасыны? авторы.(Харис Якупов).
5.Шагыйрьне? беренче китабы.(“Барабыз”)
II. Уку м?с?л?сен кую ??м чиш?.
Укытучы. Укучылар, без б?ген сезне? бел?н Муса ??лилне? и?аты бел?н якыннан
рак танышабыз ??м “Ни ?чен Муса ??лил- ка?арман –шагыйрьме”-
диг?н сорауга ?авап табарга тырышабыз.
Укучылар, х?зер Муса ??лилне? сугыш чорында.?сирлект? язылган
шигырьл?ре бел?н танышабыз.
Укытучы. Укучылар, шагырь ?зене? ?с?рл?рен нинди темаларга язганын ?йт?без
??м сезне?ч? шул теманы яктырткан юлларны укыйбыз.
Укытучы. Укучылар, ?сирлект? шагыйрь нинди хисл?р кичер??
(
Укытучы. Балалар шушы хисл?р чагылган шигырь юлларын укыйбыз.
Укытучы. ??лил ?зене? шигырьл?рене? туган илен? кайтуы турында хыяллана,
?зе ?лс? д? алар илг? кайтыр, туган иленд? аны? батырларча ??лак
булуын белерл?р дип ?метл?н?. Укучылар ??лил шигырьл?рене? алдагы
язмышы нинди?
Укучылар.
Тоткынлыкта язган шигырьл?рен ??лил 2 блокнотка туплый. Бер блокно-
тын берлин т?рм?сенн?н Габбас Ш?рипов исемле тоткын, ? икенчесен
Моабит т?рм?сенд? берг? утырган белгияле Андре Тиммерманс алып чыга.
Укытучы. Бу ?ыентыкларга нинди исем бирел??
Укучылар. Бу ?ыентыкларга “Моабит д?фт?рл?ре”дип исем бирел?. Ч?нки алар
Моабит т?рм?сенд? язылалар.
Укытучы. 1956 нчы елны? 2 нче февраленд? Муса ??лилг? Советлар Союзы Герое
исеме бирел?, ч?нки илг? “Моабит д?фт?рл?ре” ?ыентыгы кайта.
Дим?к
Муса ??лил-
Герой - шагыйрь
Рефлексия.
Н?рс? эшл?рг? тиеш идек?
Ни ?чен Муса ??лилне герой-шагыйр дип атыйбыз диг?н сорауга ?авап эзл?дек
?з б?я.
?йг? эш.
1Муса ??лилне? д?реслект?ге шигырьл?рен укып, берсен яттан ?йр?н?.
Просмотр содержимого документа
«Муса Джалиль-Герой-поэт. Презентация к уроку.»
ТЕМА: Каһарман шагыйр ь МУСА ҖӘЛИЛНЕҢ сугыш чоры иҗаты
Максат: * Укучыларны М. Җәлилнең “Моабит
дәфтәрләре“ циклы бел ә н таныштыру;
* Шигырьләрдә күтәрелгән темаларны
ачыклау аркылы шагыйрь иҗатын өйрәнү –
гә кызыксыну уяту ;
* укучыларны мөстәкыл ь фикерләргә һәм үз
сүзләрен төгәл итеп әйтә , тыңлаучыга
җиткерә белергә өйрәтү ;
Күренекле шәхесләр Җәлил турында
Луи Арагон(фран ц уз шагыйре ): Муса Җәлил үзенең һәрбер туганы- Казандагы һәм Одессадагы, Ленинградтагы һәм Сәмәркандтагы...туганы өчен үлде. Ул безнең өчен-фран ц узлар һәм чехлар өчен үлде ”
Адол ь ф Эндлер(неме ц язучысы ) : “Татар шагыйре Җәлилнең “Моабит дәфтәре” исемле шигыр ь ләр җыентыгы турында гади генә сүзләр сөйләү кыен. Ул шигыр ь ләрне шигыр ь белән сәламлисе килә, чөнки Германияне яраткан, Германиядә үтерелгән шагыйр ь не олылауга бары тик поэзия генә лаек”
Таракул ь Райымбекова (казак шагыйрәсе)
Агач син, тиңсез акын Муса, синең
Җырыңны тыңлый бөтен казак иле
Фашисттан каушамаган иргә атап,
Җырлыймын, ашкындыра хисләр мине.
Сәйфи Кудаш (башкорт шагыйре)
Бик теләдең, Муса, азат илдә
Мәңге яшәр өчен хөр булып.
Бер матур җыр идең син үзең дә
Гомерең дә яңгырар җыр булып.
КА ҺАРМАН ШАГЫЙР Ь МУСА ҖӘЛИЛ
«Җирдә кеше торса торсын,
Эзе калсын тирән булып,
Үзе үлсә эше калсын
Мең яшәрлек имән булып»
1906 нчы елда Оренбург губернасы Мостафа авылында туа
Муса Җәлил хатыны Әминә һәм кызыЧулпан белән
- Шагыйрьгә һәйкәл куелган мәйдан.
а)Ирек, б)1нче Май в)Тукай
2.Аның исемен йөртүче театр --а)драма, б)опера- балет, в)курчак
3.Беренче шигыренең исеме –а) “Бәхет”, б)“Ишек төбендә”, в)“Китмибез ”
4”Хөкем алдыннан” картинасының авторы --- а)Б.Урманче, б)Л.Фәттах,
в)Х.Якупов
6.Муса укыган мәдрәсә ------ а)”Хөсәения”, б)”Галия”, в)“Мөхәммәдия
7.Җәлилнең абыйсының исеме а ) Гомәр, б) Ибраһим, в) Газиз
5.Шагыйрьнең беренче китабы а) “Барабыз”, б) “Укыйбыз”,в) “Җырлыйбыз”
8.Мусаның әсирлектәге фамилиясе а) Җәлилов, б)Хөсәенов, в)Гомәров
9.Ул әсирлеккә ничәнче елда эләгә
а)1941 б)1942 в)1944
10.Җәлил белән ничә көрәштәше җәзалап үтерелә а)9 б)11 в)12
1. б) 1 нче Май
2. б) опера-балет
3. а) “Бәхет”
4. в) Х. Якупов
5. а) “Барабыз”
6. а) “Хөсәения”
7. б) Ибраһим
8. в) Гомәров
9. б) 1942
10.б) 11
“ Татарлар елмаеп үлделәр ” дип язды үзенең истәлекләрендә Лонфредени “Иң башта Кор ъ әнне Алишка суздым. Ул, акрын гына торып, кулын Кор ъ әнгә салды һәм елап җибәрде ” Усман мулла истәлегеннән “Киткән алар-бу дәһшәткә Түзәргә кирәк ничек? Читләр алдында-елмаеп, Кор ъ ән алдында-үксеп” Илдар Юзеев
Сугыш чоры шиг ъ риятенең тематикасы
- Фашистларга нәфрәт
- АНАны сагыну
- Гаилә, мәхәббәт
- Балалар һәм юмор
- Иреккә омтылыш
- Өмет, туган илгә тугрылык
- Дуслык, киләчәккә ышану
- Үлем һәм горурлык
Муса Җәлил-
Каһарман -шагыйрь
Өй эше
1. Муса Җәлилнең дәреслектәге
шигырьләрен укып, берсен яттан өйрәнү.
2. Бер шигыр ь гә иллюстрация ясау.
3. Кроссворд чишү. Муса Җәлил шигырьләренең исемнәрен табарга
1
2
5
3
8
7
4
6
9
Сораулар
Горизонталь буенча
1. Агач исеме.
2. Кызына багышлаган шигырь
3. А. Алишка багышлаган шигырь
4. Җәлилнең һөнәре.
5. Ул шигырьләрен ничек дип атый
6. Явызлык сүзенең синонимы.
7. ....- каза
8. Багышлармын калган гомерне ... өчен изге көрәшкә
9. Аны һәркем сөенеп кабул итә.
