«?ара??ы т?нде тау ?ал?ып »?ле?іні? шы?у тарихына то?талу. А?ын суретіне назар аудару.?р ?асырда ?мір с?рген ?ш а?ын. Олар Абай. Лермонтов ж?не Гете.1780 жылы неміс а?ыны Гете «Жолаушыны? т??гі жыры»деген жазса, біршама уа?ыт ?ткенде 1840 жылы осы ?ле?ді орыс а?ыны Лермонтов «Горные вершины»деп аударма жасайды. Ал 1892 жылы осы ?ле?ді орыс тілінен ?аза? тіліне Абай «?ара??ы т?нде тау ?ал?ып» деген атпен аударма жасайды. Енді жалпы ?ле? мазм?ны не туралы екендігіне к?з ж?гіртейік.
Просмотр содержимого документа
«А.??нанбаев. «?ара??ы т?нде тау ?ал?ып» ?ле?і. »
7- сынып.
Сабақтың тақырыбы: А.Құнанбаев. «Қараңғы түнде тау қалғып» өлеңі.
Сабақтың мақсаты:
Абай өлеңдерінің әлеміне саяхат жасай отырып,негізгі тақырыбы мен идеясын ашу, сабақты сыни тұрғыдан ойлап шешу.
Ақын өлеңдерінің сұлулығын, ұқсастығын, айырмашылығын түсіну, сезіну, ұғына білу.Логикалық ойлау белсенділігін, сауатты оқу, өз ойларын еркін жеткізе білуге баулу.
Ақыл-ой , парасат, адамгершілікке тәрбиелей отырып, эстетикалық талғамын байыту.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ.
Сабақтың әдіс-тәсілдері: Мәнерлеп оқу, әңгімелеу, талдау,жаңа технология стратегияларына негізделген сабақ: ой қозғау, Венн диаграмасы т.б.
Пәнаралық байланыс: қазақ тілі мен әдеьиеті, орыс тілі мен орыс әдебиеті, ән сабағы.
Көрнекіліктер: Абай Құнанбаев пен Лермонтовтың суреттер жинағы, тірек сызбалар мен оқуға қажетті құралдар.
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі.
а) Оқушылармен сәлемдесу.
ә) Оқушылардыңсабаққа дайындығын тиянақтау.
б) Оқушы зейіндерін сабаққа аудару.
II. Өткен тақырыпқа шолу жасау.
«Білемін. Білгім келеді. Білдім.» стратегиясымен жұмыс.
Білемін
Білгім келеді
Білдім
Тапсырмалары:
Абай өмірбаяны.Өлеңдері.
Абайдың өлеңдерін толығырақ білу.
Абай достары. Аудармалары.
Тапсырманы стратегиялық жұмыс торларына толтырып , талдату.
«Қараңғы түнде тау қалғып »өлеңінің шығу тарихына тоқталу. Ақын суретіне назар аудару.Әр ғасырда өмір сүрген үш ақын. Олар Абай. Лермонтов және Гете.1780 жылы неміс ақыны Гете «Жолаушының түңгі жыры»деген жазса, біршама уақыт өткенде 1840 жылы осы өлеңді орыс ақыны Лермонтов «Горные вершины»деп аударма жасайды. Ал 1892 жылы осы өлеңді орыс тілінен қазақ тіліне Абай «Қараңғы түнде тау қалғып» деген атпен аударма жасайды. Енді жалпы өлең мазмұны не туралы екендігіне көз жүгіртейік.
(Өлеңді үш тілде мәнерлеп оқыту.)
Ой қозғау.
«Не ұқтық? Ненің суреті көз алдымызға елестейді ?» Оқушылар пікірлері уақыт мөлшеріне қарай талданады.
«ТҮН» сөзіне өлең сөзімен топтастыру стратегиясымен жұмыс жасау.
Мақсаты: Өлең мәтінін жинақтап, бірлесіп іздену.Әр топ өз пікірлерін қорғайды.
Түн
«Мен суретші болсам...» стратегиясы бойынша өлеңді оқи отырып, бейнелі сурет салу тапсырмасы үш топқа беріледі.
(Әр топтан өз белсенділері шығып суреттерін қорғайды.)
«Жалғасын тап» стратегиясы бойынша әр топқа төмендегі тапсырмалар беріледі:
I топ –Гете қандай түнді суреттеген?
II топ- Лермонтов қандай түнді суреттеген?
III топ – Абай қандай түнді суреттеген?
Жалпыға сұрақ: Өлеңде қандай ұқсастық бар? Қандай айырмашылық бар? Өлеңді қайталап тағы бір рет оқыту.
Тақырып туралы толғаныс.Ойды жүйелеу, қорытындылау.
Венн диаграммасымен жұмыс.
Әр топ диаграмманы тақтада толтырады.
Лермонтов. Абай. Ортақ тақырыбы.
Лермонтов Ортақ Абай
Түн, қараңғы түн қалғиды, тау ұйқы жаз
Қас қарая бастаған түн, кетер балбырап даланы дел-салғып, түн басады салбырап.
Құзар таулар, долина – алқап аңғар нонач тьма, түнгі қараңғылық таза салқын самал
Қорытынды сөз.
Абайдың «Қараңғы түнде тау қалғып» өлеңі әр тілде өлең сөзі болып қана қойған жоқ, «Жолаушының түңгі жыры» болып әуені де жазылды.
(Өлеңді оқушыларға әуенімен тыңдату.)
Үйге тапсырма беру
1. Өлеңді жатқа оқу.Сатылай кешенді талдауға әзірленіп келу.
