Презентация к урокам литературы для школ с узбекским языком обучения по творчеству Ойбека

Mavzu: Oybek

• Reja:
• 1. Oybek hayoti
• 2. Oybek ijodi
• 3. Oybek she’riyatida vatanga bo’lgan muxabbat
• Foydalanilgan adabiyotlar

Qishloq qizi student” (1933)

“ Dala yo'lida” (1935)

Uning she’rlari

“ Yoshlik xotiralaridan” (1925)

“ Onamning mozorida” (1924)

“ Ovchiga” (1924)

“ Brigadir ayol” (1935)

“ Fikr” (1931)

“ Gunafsha” (1927)

“ Fanga yurish” (1930)

“ Tansiq” (1935)

1922 -yildan umrining oxirigacha Oybek she'r, dostonlar yozdi. “Onamning mozorida” (1924), “Ovchiga” (1924), “Yoshlik xotiralaridan” (1925), “Gunafsha” (1927) singari she'rlarida yosh shoir ruhiyatining holatlari tasvirlanadi. “Fanga yurish” (1930), “Fikr”

(1931), “Tansiq” (1935), “Dala yo'lida” (1935), “Qishloq qizi student” (1933), “Brigadir ayol” (1935) singari she'rlarida ijtimoiy hayot aks ettiriladi. Shoir “Dilbar – davr qizi” (1932), “O'ch” (1932), “Navoiy” (1947), “Qizlar” (1947), “Davrim jarohati” (1965) singari poemalar yozgan.

Oybek poemalarining qahramonlari “Qutlug' qon” (1940), “Navoiy” (1944), “Oltin vodiydan shabadalar” (1949) singari romanlariga ham o'tgan. “Quyosh qoraymas” (1954), “Ulug' yo'l” (1963), “Nur qidirib” (1955), “Bola Alisher” (1967) – Oybekning muhim asarlaridan. U nosir sifatida xalqning boy, murakkab tarixini aks ettirdi.

Uning poemalari

“ O'ch” (1932)

“ Dilbar – davr qizi” (1932)

“ Navoiy” (1947)

“ Davrim jarohati” (1965)

“ Qizlar” (1947)

Oybek 1943 yilda O'zbekiston Fanlar Akademiyasiga haqiqiy a'zo bo'ldi. Olim “Adabiyot qoidalari haqida” (1926), “Abdulla Qodiriyning ijodiy yo'li” (1936), “Tanqidchilikda savodsizlik va ur-yiqitchilikka qarshi o't ochaylik” (1939), “Muqimiy asarlarida sotsial tiplar” (1939) singari tadqiqotlarni, Navoiy haqidagi maqolalarni yozdi.

A. S. Pushkinning «Yevgeniy Onegin» she’riy romani, M. Yu. Lermontovning «Maskarad», Molerning «Tartyuf» dramalarini o‘zbek tiliga tarjima qilgan. 1968- yil 1-iyulda Toshkentda vafot etgan. Vafotidan so‘ng «Buyuk xizmatlari uchun» ordeni bilan taqdirlangan (2001).

Uning asarlari

“ Oltin vodiydan shabadalar” (1949)

“ Qutlug' qon” (1940)

“ Navoiy” (1944)

“ Quyosh qoraymas” (1954)

“ Ulug' yo'l” (1963)

“ Bola Alisher” (1967)

“ Nur qidirib” (1955)

NA' MATAK Nafis chayqladi bir tup na'matak Yuksakda, shamolning belanchagida, Quyoshga ko'tarib bir savat oq gul, Viqor-la o'shshaygan qoya labida, Nafis chayqaladi bir tup na'matak... Mayin raqsiga hech qoniqmas ko'ngil, Vahshiy toshlarga ham u berar fusun. So'nmaydi yuzida yorqin tabassum, Yanoqlarni tutib oltin bo'sa-chun Quyoshga tutadi bir savat oq gul!

Poyida yig'laydi kumush qor yum-yum... Nafis chayqaladi bir tup na'matak... Shamol injularini separ chashmadak, Boshida bir savat oq yulduz-chechak, Nozik salomlari naqadar ma'sum. Tog'lar havosining feruzasidan Mayin tovlanadi butun niholi, Vahshiy qoyalarning ajib ijodi: Yuksakda raqs etar bir tup na'matak, Quyoshga bir savat gul tutib xursand!

SOZIM Uyg‘ongach umrning ilk bahori, Soz bo‘ldi ko‘nglim samimiy yori. Hamshira kabi yaqin va dilbar, Tong yulduzidek umidga undar. Soz bilmadi hech mahal arazni, Nurlatdi yurakni jonli bazmi. Ul qo‘rqmadi duch kelsa tikanzor, Ofatli bo‘ron, qutursa sel, qor...

Gar egsa qaddimni cho‘ng mashaqqat, Bir onda uchirdi - misli ul pat. Qishlarni bahor aylagan ul, Udir bog‘imda xilma-xil gul. Gullarning tusi bag‘ir qonimdan, Mast nozi sevgining tongidan. Men u bilan ayladim tarannum, Har so‘zda quyosh qilur tabassum.

DENGIZDA OQSHOM Suvlarda sekin o‘ynar, Oltin qayiqchalardek, Quyosh alangalari... G’urub yong‘ini qoplar, Samo yuzi anordek, Bulutlar atlas kabi... Ufqlar quchog‘iga Sig‘magan buyuk dengiz Chayqalar sekingina. Suvlar quyosh sochiga O’ralishib tinimsiz, O’par qirg‘oqni asta...

XASTAMEN Xastamen...Fikrga,tuyg'uga to'lib, Oy menga hamqadam - sokin yuramen. Sog'aysam bir kuni yozamen to'yib, Hislarga qalbimni qo'shib yozamen. Kechalar yururmen telbaday horib, Boshimda oy borur,menga hamqadam. Xayollar uchadi mash'alday yonib, To'yib yozajakmen bir kun sog'aysam...

YURAMEN Yuraman,toshadi sevinchim, Bu sevinch qaerdan,bilmayman. Kechaning og'ushi latif, jim, Yulduzlar chamani gullagan. Toshlar ham,qushlar ham uxlaydi, Shamollar uchganda ep-engil, Oy nuri mavjlanib titraydi, Barglarga kiradi shirin til. Koinot sevgisi gul kabi Qalbimda ochilar, xayol - hur. To'ladir sevinchning qadahi, Yulduzlar tomchilar oltin nur...

QORAXAT Bexosdan uzilgan shoda dur kabi, To'kildi umidning rangli barglari. Osildi bir onda qo'llar madorsiz, Yer qochdi,qoraydi quyosh zarlari...

Uning tarjimalari

A. S. Pushkinning «Yevgeniy Onegin» she’riy romani

Molerning «Tartyuf» dramasi

M. Yu. Lermontovning «Maskarad»

ADABIYOTGA E’TIBOR - MA’NAVIYATGA, KELAJAKKA E’TIBOR.

I. A. KARIMOV

Foydalanilgan adabiyotlar

• Namangan shahar 34-umumiy o’rta ta’lim maktabi o’zbek tili fani o’qituvchisi Atabayeva Gulnoraning “Oybek hayoti va ijodi” ga prezentasiyasi

E’tiboringiz uchun RAHMAT!!!