«?ке - ас?ар тау, ана - бауырында?ы б?ла?, бала - жа?асында?ы ??ра?»
«?ке - ас?ар тау, ана - бауырында?ы б?ла?, бала - жа?асында?ы ??ра?»
Та?ырыбы: «?ке - ас?ар тау, ана - бауырында?ы б?ла?, бала - жа?асында?ы ??ра?»
Ма?саты: Бала т?рбиесіні? алтын ?азы?ы-ту?ан ?ясы, ?з отбасында?ы ата-ана т?рбиесі, ?негесі ж?не ата-ана баланы? басты ?стазы екендігін т?сіндіру.О?ушыларды? сана сезімін ояту, ата-ана мен баланы? ?зара т?сіністіктерін арттыру, ата-ана, ?стаздар мен о?ушылар арасында?ы ты?ыз байланысты ?алыптастыру.
Ата –анасын ?адірлей, ??рметтей білуге да?дыландыру.
Барысы: М??алім: - ??рметті ?стаздар, о?ушылар, ата-аналар.Б?гінгі отбасы та?ырыбына арнал?ан «?ке - ас?ар тау, ана – а?ар б?ла?, бала - жа?асында?ы ??ра?» атты ашы? т?рбие са?атымызды ашы? деп жариялаймыз.
Отбасы- ша?ын мемлекет. Ол –т?лім т?рбиені?, ?лгі мен ?негені?, мейірімділік пен адамгершілікті? ордасы. Адам баласыны? ?мірге келгеннен кейінгі бар тіршілігі отбасында ?теді. Отбасы -алтын ?я, киелі ша?ыра? болса, сол ша?ыра?ты? м?рагері, ?рпа? жал?асы, балалар болып табылады. ?ай ?лтты? баласы болса да оны? ?з отбасы болады. ?лтымызда «?яда не к?рсе?, ?ш?анда соны ілерсі?» деген тамаша с?зі бар.Ата- ана отбасыны? негізгі ді?гегі, бастап?ы д?некері. ?ке отбасыны? тірегі, асыраушысы, ?ам?оршысы. Ана отбасыны? ?йт?ысы, жылуы, шуа?ы. Бала ?рбір отбасыны? ?міті, к?з ?уанышы, м?рагері.
На?ыз ?ке а?ылг?й де ас?ар жан
Барлы? ?рпа? ?келерден бастал?ан
Ал, ?келер ?здері?е арнал?ан
Б?гінгі той, ?уаныш пен мереке
Ж?здері?нен к?рем шатты? арайын,
Болсын солай ?рбір к?ні?, ?р айы?.
Тойлары?ыз ??тты болсын, ?келер,
Балалары? т?ге берсін мерейін
Би: ?ыздар тобы
?ке. ?ке! ?ке – ?ркімні? с?йенер тіреуі. ?ке ?ркімге ?ымбат. ?кені арда?тай білу керек. ?йткені ол отбасыны? е? басты м?шесі, я?ни ота?асы. «?кеге ?арап ?л ?сер» дегендей ?кені? бала?а ?йретері к?п.
Келесі сый ??рмет ?ле? жырлары арда?ты ?келерге арналады
Айгерім. ?ке деген биік шы?ы адамны?
?ке деген тірегі ?ой ?аламны?
Шы??ан тегі? ол негізі? жаны?да
Не десе? де ?ке жолы бір б?лек
Не десе? де ?ке жолы бір б?лек
?айда ж?рсе? ?олты?ы?нан т?р демеп
На?ыз ?ке а?ылг?й де ас?ар жан
Барлы? ?рпа? ?келерден бастал?ан
А?г?л. ?мірді? к?рген талай жол торабын
?кеден кім аяйды ?олда барын
?кені? а? тілегін ?теу парыз
Мен б?гін ?кемді айтып тол?анамын.
?н: ?ке туралы жыр
Ана –отбасыны? ж?регі, отбасыны? ?зегі. Бала?а анадан арты?, ?ымбат жан жо?. ?рбір ана отыны? ?шпеуін, ба?ытыны? к?шпеуін, ша?ыра?ыны? ??ламауын, с?биіні? жыламауын тілейді. Ана деген тіршілікті? ш??ылалы шуа?ы
?мірде ма?ан е? жа?ын, данасы? сен анашым,
Болмаса мейлі зор да??ы?, мен ?шін м??гі дарасы?!
Б?рімізге анасы?, біз ?шін к?н боп жанасы?,
??тты болсын мейрамы?, ??тты?таймын анашым!
Келесі сый ??рмет ?ле? жырлары арда?ты аналарымыз?а арналады
Берекет. Ана деген-?мірді? м?лдір к?усар б?ла?ы
Ана деген тіршілікті? ш??ылалы шуа?ы
Ана деген те?десі жо? ?лылы?
К?з алдымда т?л?а? биік т?рады
Аралхан. Ана жанын ана болса? ??арсы?
Бала? ?шін биіктен де ??ларсы?
Ана мейрімі к?н к?зімен пара-пар
?міріме шуа? шашып т?расы?
К?рініс: «Кемшілік кімнен» о?ушылар
М??алім. ?аза?та «?лы?- ?ымбат, немере?-ысты?» деген с?з бар. Немере ?шін е? мейрімді жандар-ата мен ?же.Оларды? аялы ала?аны, м?лдір мейірі, Жылы ж?регі, кіршіксіз таза к??ілі немереге ауадай ?ажет. Олай болса б?гінгі кешіміздегі бір шума? ?ле? жолдары ата мен ?жеге арналады.
?уаныш. ?жемні? саясында ер жетіп мен
Аялы а? бесікте тербетілгем
?жемдей а? ниетті абзал жанды
Таппаспын айналсам да жерді? бетін
Ма?сат. Ержетіп есейгенде бала та?ы,
Арайлап атады екен дала та?ы
Иіскеп ма?дайымнан сипалайтын
?ымбат ?ой аталарды? ала?аны
?н: Анашым
М??алім. Ата-ана балаларына жа?сы т?рбие беруде ?о?ам алдында жауапты. Сыйласты?, т?сiнiстiк, ?лкен жауапкершiлiк сезiмдерi бар отбасы – ба?ытты отбасы. Ба?ытты отбасында ?ана ата-ана ж?не оларды? балаларыны? ?зара ?атынасы мазм?нды, берiлген т?рбие сi?iмдi ж?не негiздi.
Ата-ана бала т?рбиесiне ерекше м?н беруi ?ажет. Ана– бала т?рбиесiндегi ерекше т?л?а. Т?рбиенi? негiзi "ананы? ?лдиiнен" басталады емес пе?!
Ата-ана т?рбие беруде, ата-бабамызды? салт-санасы, ?дет-??рпында ж?ргiзiлген ?лгi-?негесiнi? м?нi зор. С?з ?адiрiн бiлетiн заманда бiр ауыз с?здi? iшкi ма?ынасын жете т?сiнiп, содан ?зiне т?лiм ал?ан бабаларымызды? ?асиетiне не жетсiн. Сондай -а?, атамыз Ж?сiп Баласа??н ?зiнi? "??тты бiлiк" е?бегiнде:
А? с?тпен бiрге сi?ген жа?сылы?
Айнымайды еш, ал?анша ажал ?апсырып.
Ет с?йекпен бiрге бiткен ?ылы?ы?,
?згермейдi сал?анша ажал ??ры?ын.
Мiне, Ж?сiп Баласа??н атамызды? "??тты бiлiк" е?бегiндегi ойлар ана с?тiмен дары?ан ?асиеттi д?ст?рлер халы?ты? салт-санасынан берiк орын алатынды?ы айтыл?ан.
Айгерім. Бала?а, ?сiресе, ана ?те жа?ын келедi. Ал отбасы т?рбиесiнде ?кенi? де, ананы? да орны б?лек. ?ке мен ана баланы? ал?аш?ы ?стазы. ?сiресе, ?кенi? р?лi ер баланы т?рбиелеуде басым. ?ке ?лына ?зiнi? бар ?нерiн, естiп-бiлген бiлiмiн т?гел ?йретуге тырысады. Ал ?л бала ?з тарапынан а?а?а, ?кеге елiктеп, одан ?йренген. "Ата к?рген о? жонар" деген осыдан шы??ан.
Ма?сат.?аза? хал?ыны? " Ата – бала?а сыншы" деген ма?алы бар. ?р ?ке ?з балаларыны? ерекшелiктерiн, ?андай iске бейiмдiлiгiн дамыту?а тырысып, ерте а??арып, ?н мен к?й ?нерiнен бейiмi болса, ?нер ?у?ан сал-серiлерге, ?й шаруасына бейiм болса, ?й шаруасыны? тiзгiнiн берiп, с?з ??арлы? ойы болса, жа?сылар?а жанастыратын.
А?г?л. Ал ?ыз абыройы – отбасыны?, елдi? болаша?ы, боса?аны? берiктiгi. ?аза? ?ызды? жолы жi?iшке" деп бекер айтпа?ан. Осындай ?л мен ?ызды? т?рбиесiне ?аза? хал?ыны? тек жеке отбасы ?ана емес, б?кiл ауыл айма?ы, ?улетi жауапкершiлiкпен ?ара?ан. "?ыз?а ?ыры? ?йден тыйым", " ?л?а отыз ?йден тыйым" демекшi, ?л?а да, ?ыз?а да айтар сын аз емес.
Аяулым. ?р отбасы ?лы мен ?ызына салт-д?ст?рдi, жетi атасын бiлудi ?йреткен. Ата-ананы? ?анша баласы болса, ?р бала ата-ана?а ?зiнше ?ымбат.
Берекет. «Алуан-алуан ж?йрiктi? ?лiне ?арай шабатынын» е? алдымен, атасы мен анасы бiледi. Тарих?а к?з салса?, хал?ына ?ор?ан, елiне басшы болар азамат ?сiрiп, т??iрегiне аналы? мейiрiмiн т?гiп, ел анасы атан?ан аналар аз ба? Домала? нна, ?араша нна, М?рын нна, Д?улет бике, ?ар?абат нна, ?ызай нна… секiлдi к?птеген аналарымыз елiне т?т?а боларлы? ?л-?ыз ?сiрiп, бiр ру-тайпаны? атын иеленiп, ?негелi iстерi а?ыз?а айналып, б?гiнге жетiп отыр. Сондай-а?, кешегi Т?ркi ?а?анаты заманында т?рiк ?лемiне К?лтегiндей батырды, Бiлге ?а?андай дананы сыйла?ан ананы хал?ы хан к?тергендей а? киiзге отыр?ыз?ан, арда?та?ан.
Аралхан. "Ана мен ?ке ?здерiнi? ?лгi-?негелерi, гуманистiк белгiлерi ар?ылы ?дептiлiгiмен, ?нерпазды?ымен, бiр-бiрiне деген ?зара досты? ?арым-?атынасымен, ерен е?бегiмен балаларына ?лгi-?неге к?рсете алады. Егер о?ушы мамандан?ан ?стаз десек, ата-ана – ?здерiнi? ?мiрлiк iс-т?жiрибесi ар?ылы т?рбиелiк iс-?рекеттерiн ?алыптастыр?ан ?стаз. Ал, ?стаз ?з iсiнi? шеберi, бiлгiр адам болуы ?ажет" деп тол?анады а?ын.
?уаныш. Бала т?рбиесi – игiлiктi iс. Берерi де, с?рауы да, жемiсi де мол т?рбие саласыны? е? ?зектiсi. "Шебер ?стаздан – т?рбиелi ш?кiрттер" деп айту ?те орынды. "Бала ?шiн жай н?рсенi? ?зi де жа?алы?. Б?лар – ??марпаз, ?уес?ой, тынымсыз зерттеушi".
Би: ?ыздар тобы
Балалар –ата-аналар ?олына берілген аяулы аманат. Баланы? н?ресте кезінен бастап ба?ытты балалы? ша?ы, жеке ша?ыра? к?тергенге дейінгі жасты? жолдары ?тетін отбасын ба?ыт жа?алауын бетке алып, ?мір айдынында ж?зген ?айы??а те?есек, оны? ?ос ескегі ?ке мен шеше дер едік. Т?рбие бол?ан жерде отбасы да ба?ытты болады.
?зін ?мірге келтірген, тіршілігіне н?р бергената-ананы? алдында адамны? парыз міндеті ?лшеусіз. Ананы? а? с?тін, ?кені? адал к?шін а?тау-?з болаша?ы?ды са?тау.Ата –аналарымызды сыйлайы?, ?астерлейік «?ке - ас?ар тау, ана - а?ар б?ла?, бала - жа?асында?ы ??ра?» дегендей барлы?тары?ыз аман болы?ыздар. Келгендері?ізге к?птен к?п рахмет
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
««?ке - ас?ар тау, ана - бауырында?ы б?ла?, бала - жа?асында?ы ??ра?»»
№263 орта мектебі
Сыныбы: 6
Сынып жетекшісі: А. Суйндикова
Тақырыбы: «Әке - асқар тау, ана - бауырындағы бұлақ, бала - жағасындағы құрақ»
Мақсаты: Бала тәрбиесінің алтын қазығы-туған ұясы, өз отбасындағы ата-ана тәрбиесі, өнегесі және ата-ана баланың басты ұстазы екендігін түсіндіру.Оқушылардың сана сезімін ояту, ата-ана мен баланың өзара түсіністіктерін арттыру, ата-ана, ұстаздар мен оқушылар арасындағы тығыз байланысты қалыптастыру.
Ата –анасын қадірлей, құрметтей білуге дағдыландыру.
Өз елінің қамын ойлайтын, ата-анасын, жолдастарын сыйлай білетін азамат тәрбиелеумен қатар ұлттық тәрбиені насихаттау
Барысы: Мұғалім: - Құрметті Ұстаздар, оқушылар, ата-аналар.Бүгінгі отбасы тақырыбына арналған «Әке - асқар тау, ана – ағар бұлақ, бала - жағасындағы құрақ» атты ашық тәрбие сағатымызды ашық деп жариялаймыз.
Отбасы- шағын мемлекет. Ол –тәлім тәрбиенің, үлгі мен өнегенің, мейірімділік пен адамгершіліктің ордасы. Адам баласының өмірге келгеннен кейінгі бар тіршілігі отбасында өтеді. Отбасы -алтын ұя, киелі шаңырақ болса, сол шаңырақтың мұрагері, ұрпақ жалғасы, балалар болып табылады. Қай ұлттың баласы болса да оның өз отбасы болады. Ұлтымызда «Ұяда не көрсең, ұшқанда соны ілерсің» деген тамаша сөзі бар.Ата- ана отбасының негізгі діңгегі, бастапқы дәнекері. Әке отбасының тірегі, асыраушысы, қамқоршысы. Ана отбасының ұйтқысы, жылуы, шуағы. Бала әрбір отбасының үміті, көз қуанышы, мұрагері.
Нағыз әке ақылгөй де асқар жан Барлық ұрпақ әкелерден басталған Ал, әкелер өздеріңе арналған Бүгінгі той, қуаныш пен мереке Жүздеріңнен көрем шаттық арайын, Болсын солай әрбір күнің, әр айың. Тойларыңыз құтты болсын, әкелер, Балаларың төге берсін мерейін
Би: Қыздар тобы
Әке. Әке! Әке – әркімнің сүйенер тіреуі. Әке әркімге қымбат. Әкені ардақтай білу керек. Өйткені ол отбасының ең басты мүшесі, яғни отағасы. «Әкеге қарап ұл өсер» дегендей әкенің балаға үйретері көп.
Келесі сый құрмет өлең жырлары ардақты әкелерге арналады
Айгерім. Әке деген биік шыңы адамның
Әке деген тірегі ғой ғаламның
Шыққан тегің ол негізің жаныңда
Не десең де әке жолы бір бөлек
Не десең де әке жолы бір бөлек
Қайда жүрсең қолтығыңнан тұр демеп
Нағыз әке ақылгөй де асқар жан Барлық ұрпақ әкелерден басталған
Назым. Қандай қымбат сөз еді «Әке» деген
Әке емес пе өсіріп мәпелеген
Ақылменен терең ойлап қарасаң
Әке деген алдыңдағы парасат
Өміріңнің өшпей мәңгі іздері
Артыңыздан ере берсін болашақ
Аяулым. Сізсіз әке - ең ақылды, ең шыншыл Сізсіз әке - ең жақыным, ең сыршыл. Шуақ шашқан қашанда асыл жүрегің Жанымдасың, қамқорымсың білемін Қабыл алғын бала жүрек тілегін
Ақгүл. Өмірдің көрген талай жол торабын Әкеден кім аяйды қолда барын Әкенің ақ тілегін өтеу парыз Мен бүгін әкемді айтып толғанамын.
Ән: Әке туралы жыр
Ана –отбасының жүрегі, отбасының өзегі. Балаға анадан артық, қымбат жан жоқ. Әрбір ана отының өшпеуін, бақытының көшпеуін, шаңырағының құламауын, сәбиінің жыламауын тілейді. Ана деген тіршіліктің шұғылалы шуағы
Өмірде маған ең жақын, данасың сен анашым, Болмаса мейлі зор даңқың, мен үшін мәңгі дарасың! Бәрімізге анасың, біз үшін күн боп жанасың, Құтты болсын мейрамың, құттықтаймын анашым!
Келесі сый құрмет өлең жырлары ардақты аналарымызға арналады
Берекет. Ана деген-өмірдің мөлдір кәусар бұлағы
Ана деген тіршіліктің шұғылалы шуағы
Ана деген теңдесі жоқ ұлылық
Көз алдымда тұлғаң биік тұрады
Аралхан. Ана жанын ана болсаң ұғарсың
Балаң үшін биіктен де құларсың
Ана мейрімі күн көзімен пара-пар
Өміріме шуақ шашып тұрасың
Көрініс: «Кемшілік кімнен» оқушылар
Мұғалім. Қазақта «Ұлың- қымбат, немерең-ыстық» деген сөз бар. Немере үшін ең мейрімді жандар-ата мен әже.Олардың аялы алақаны, мөлдір мейірі, Жылы жүрегі, кіршіксіз таза көңілі немереге ауадай қажет. Олай болса бүгінгі кешіміздегі бір шумақ өлең жолдары ата мен әжеге арналады.
Қуаныш. Әжемнің саясында ер жетіп мен
Аялы ақ бесікте тербетілгем
Әжемдей ақ ниетті абзал жанды
Таппаспын айналсам да жердің бетін
Мақсат. Ержетіп есейгенде бала таңы,
Арайлап атады екен дала таңы
Иіскеп маңдайымнан сипалайтын
Қымбат қой аталардың алақаны
Ән: Анашым
Мұғалім. Ата-ана балаларына жақсы тәрбие беруде қоғам алдында жауапты. Сыйластық, түсiнiстiк, үлкен жауапкершiлiк сезiмдерi бар отбасы – бақытты отбасы. Бақытты отбасында ғана ата-ана және олардың балаларының өзара қатынасы мазмұнды, берiлген тәрбие сiңiмдi және негiздi.
Ата-ана бала тәрбиесiне ерекше мән беруi қажет. Ана– бала тәрбиесiндегi ерекше тұлға. Тәрбиенiң негiзi "ананың әлдиiнен" басталады емес пе?!
Ата-ана тәрбие беруде, ата-бабамыздың салт-санасы, әдет-ғұрпында жүргiзiлген үлгi-өнегесiнiң мәнi зор. Сөз қадiрiн бiлетiн заманда бiр ауыз сөздiң iшкi мағынасын жете түсiнiп, содан өзiне тәлiм алған бабаларымыздың қасиетiне не жетсiн. Сондай -ақ, атамыз Жүсiп Баласағұн өзiнiң "Құтты бiлiк" еңбегiнде:
Ақ сүтпен бiрге сiңген жақсылық
Айнымайды еш, алғанша ажал қапсырып.
Ет сүйекпен бiрге бiткен қылығың,
өзгермейдi салғанша ажал құрығын.
Мiне, Жүсiп Баласағұн атамыздың "Құтты бiлiк" еңбегiндегi ойлар ана сүтiмен дарыған қасиеттi дәстүрлер халықтың салт-санасынан берiк орын алатындығы айтылған.
Айгерім. Балаға, әсiресе, ана өте жақын келедi. Ал отбасы тәрбиесiнде әкенiң де, ананың да орны бөлек. Әке мен ана баланың алғашқы ұстазы. Әсiресе, әкенiң рөлi ер баланы тәрбиелеуде басым. Әке ұлына өзiнiң бар өнерiн, естiп-бiлген бiлiмiн түгел үйретуге тырысады. Ал ұл бала өз тарапынан ағаға, әкеге елiктеп, одан үйренген. "Ата көрген оқ жонар" деген осыдан шыққан.
Мақсат.Қазақ халқының " Ата – балаға сыншы" деген мақалы бар. Әр әке өз балаларының ерекшелiктерiн, қандай iске бейiмдiлiгiн дамытуға тырысып, ерте аңғарып, ән мен күй өнерiнен бейiмi болса, өнер қуған сал-серiлерге, үй шаруасына бейiм болса, үй шаруасының тiзгiнiн берiп, сөз ұғарлық ойы болса, жақсыларға жанастыратын.
Ақгүл. Ал қыз абыройы – отбасының, елдiң болашағы, босағаның берiктiгi. Қазақ қыздың жолы жiңiшке" деп бекер айтпаған. Осындай ұл мен қыздың тәрбиесiне қазақ халқының тек жеке отбасы ғана емес, бүкiл ауыл аймағы, әулетi жауапкершiлiкпен қараған. "Қызға қырық үйден тыйым", " Ұлға отыз үйден тыйым" демекшi, ұлға да, қызға да айтар сын аз емес.
Аяулым. Әр отбасы ұлы мен қызына салт-дәстүрдi, жетi атасын бiлудi үйреткен. Ата-ананың қанша баласы болса, әр бала ата-анаға өзiнше қымбат.
Берекет. «Алуан-алуан жүйрiктiң әлiне қарай шабатынын» ең алдымен, атасы мен анасы бiледi. Тарихқа көз салсақ, халқына қорған, елiне басшы болар азамат өсiрiп, төңiрегiне аналық мейiрiмiн төгiп, ел анасы атанған аналар аз ба? Домалақ нна, Қараша нна, Мұрын нна, Дәулет бике, Қарқабат нна, Қызай нна… секiлдi көптеген аналарымыз елiне тұтқа боларлық ұл-қыз өсiрiп, бiр ру-тайпаның атын иеленiп, өнегелi iстерi аңызға айналып, бүгiнге жетiп отыр. Сондай-ақ, кешегi Түркi қағанаты заманында түрiк әлемiне Күлтегiндей батырды, Бiлге Қағандай дананы сыйлаған ананы халқы хан көтергендей ақ киiзге отырғызған, ардақтаған.
Аралхан. "Ана мен әке өздерiнiң үлгi-өнегелерi, гуманистiк белгiлерi арқылы әдептiлiгiмен, өнерпаздығымен, бiр-бiрiне деген өзара достық қарым-қатынасымен, ерен еңбегiмен балаларына үлгi-өнеге көрсете алады. Егер оқушы маманданған ұстаз десек, ата-ана – өздерiнiң өмiрлiк iс-тәжiрибесi арқылы тәрбиелiк iс-әрекеттерiн қалыптастырған ұстаз. Ал, ұстаз өз iсiнiң шеберi, бiлгiр адам болуы қажет" деп толғанады ақын.
Қуаныш. Бала тәрбиесi – игiлiктi iс. Берерi де, сұрауы да, жемiсi де мол тәрбие саласының ең өзектiсi. "Шебер ұстаздан – тәрбиелi шәкiрттер" деп айту өте орынды. "Бала үшiн жай нәрсенiң өзi де жаңалық. Бұлар – құмарпаз, әуесқой, тынымсыз зерттеушi".
Би: Қыздар тобы
Балалар –ата-аналар қолына берілген аяулы аманат. Баланың нәресте кезінен бастап бақытты балалық шағы, жеке шаңырақ көтергенге дейінгі жастық жолдары өтетін отбасын бақыт жағалауын бетке алып, өмір айдынында жүзген қайыққа теңесек, оның қос ескегі әке мен шеше дер едік. Тәрбие болған жерде отбасы да бақытты болады.
Өзін өмірге келтірген, тіршілігіне нәр бергената-ананың алдында адамның парыз міндеті өлшеусіз. Ананың ақ сүтін, әкенің адал күшін ақтау-өз болашағыңды сақтау.Ата –аналарымызды сыйлайық, қастерлейік «Әке - асқар тау, ана - ағар бұлақ, бала - жағасындағы құрақ» дегендей барлықтарыңыз аман болыңыздар. Келгендеріңізге көптен көп рахмет
