Ар-?ждан

Сабақ барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі

2. Шаттық шеңбері

3 Ой түйін мәтін мен жұмыс

4.Мәтінмен жұмыс

5.Шығармашылық жұмыс

6 Жүректен жүрекке

Қорытындылау, үйге тапсырма.

Мақсаты:

- Оқушылардың ар – ұждан, намыс,ұят, абырой туралы дұрыс,жағымды көз қарас қалыптастыра отырып, оларға адалдық пен әділдік, әдептілік пен сыпайылық, кішіпейілдікпен мейірімділік,ізгілік пен имандылық қасиеттердің бәрі ар ұят,ұждан тазалығынан туралы түсінік беру.

Ар алдында адал, ақпыз десек те

Сан сұрақтар алар кейде жағадан.

Мүмкін , бізді таңар шулап өсекке,

Мүмкін бізді түсінбейді көп адам.

Алуан ұғым алуан жаққа тартады,

Сан көңілдің тұйығына малтыдым.

Ғашық болып көрмегендер бар тағы,

Олар бізді қайдан ұқсын ,алтыным.

Көзімді алмай маздап жанған оттардан

Саған сенем , саған сенім артамын.

Қорықпаймын түсінігі жоқтардан

Жүрегі жоқ адамдардан қорқамын.

М.Қалдыбайдың “Көлеңке” шығармасынан үзіндімен танысып, төмендегі сұрақтарға жауап қайтарамыз.

Байыржаның өз өмірінің көлеңке жағын байқауына түрткі болып тұрған не?

Адамның өз кемшілігін білуі не үшін қажет?

Ар – ұждан адамға табиғаттан берілетін қасиетпе?

Төмендегі тұжырымдарды басшылыққа ала отырып, “Ар- ұжданыма саяхат” тақырыбында эссе жазасыздар.

1” Ар жазасы – бар жазадан ауыр жаза” М.Әуезов

2 Ар – ұжданым – менің өмірім: екеуінің тамыры бір, Арымнан айырылсам, өмірімнің де біткені. У.Шекспир

3 Біздің адамгершілік қасиетімізді хайуандық әуестіктен қорғайтын – ар –ұждан сезімі, бізді басқалар мен теңестіретін – аяушылық сезімі және абсолюттік мейірімді танытатын – құрметтеу сезімі. В.С.Соловьев

Өмірімде ар – ұждан ды жоғары бағалағандықтан да, тәуелсіз және қайсар жан болған болған шығармын. М. Моцарт

Жаңа ақпарат

Ар- ұждан – ең асқақ адамгершілік қасиеттердің жиынтығы және адамның осы қасиеттері жоғары бағалап,құрметтей білуі.

Халқымыз “ар”, “ұждан”, “намыс”, “ұят”,”абырой” ұғымдарын қатты қастерлеген.Ол “Жаным арымның садағасы ” ,”Атаңның баласы болма, адамның баласы бол”, “Ар иманның жолдасы”, “Әдептіліктен, ар- ұят –адамдықтың белгісі” деп ар – ұжданды адамгершіліктің туы етіп көтерген.Адалдықпен әділдік, әдептілікпен сыпайылық, кішіпейілдікпен мейірімділік,ізгілік пен имандылық қасиеттердің бәрі ар-ұят, ұждан тазалығынан туындайды.

Оқулық пен жұмыс. Махаббат мейрамы (үзінді) (оқулықта берілген 45 бет) І.Есенберлин

Үзіндімен танысып оқып болғансоң төмендегі сұрақтаға жауап берейік.

Қалай ойлайсыздар, Қайназарға тоқтау салатын күш бар ма?

Осындай адамдар өмірде кездесе ме?

Ақылды болсаң арыңды сақта,

Ар – ұждан керек әр уақытта.

Нақыл сөздің мағынасын қалай түсінесіңдер.

Жүректен

жүрекке

Оқулықтан Н.Орманбетұлының Адамның да ішінде адамы бар өлеңін оқып, бір – біріне жақсы тілек тілеңіздер

.

Балалар бір-біріне деген ыстық лебіздерін тілек айту арқылы білдіреді