"Терроризм ж?не оны? зардаптары"

Тақырыбы: «Терроризм және оның зардаптары»

Мақсаты: А)Оқушыларға терроризм туралы терең түсінік беру, оның түрлері, себептері мен зардаптарын ұғындыру;

Ә)Жасөспірімге қоғамның әлеуметтік, құқықтық, діни сипаттарын ұғындыра отырып, оларды террорлық, лаңкестік және діни экстремистік бағытта арандатуға жол бермеу;

Б)Жасөспірімдерге бейбітшіліктің маңызын және мейірімділік пен ізгіліктің, адамдарға жақсылық жасай білудің өмірдегі басты ұстанымы екенін ұғындыру.

Өтілу түрі: ойталқы, пікірталас.

Көрнекілігі: слайдтар.

Тәрбие сағатының жүрісі:

Жоспары:

1.Терроризм ұғымына, түрлеріне, қай уақытта пайда болғанына түсінік беру.

2.Террорлық әрекеттердің белең алуы неліктен? (Пікірталас)

3. Террористік ұйымдар мен діни секталардың таралуы.

Мұғалім сөзі:

• Терроризм не екендігі туралы біздің заманымызда айтылған сөз көп. Бұл сөздің анықтамасы адамдар мен қоғамға байланысты әртүрлі болады. Мысалы, көптеген тұлғалардың анықтамасы бойынша «терроризм» сөзі өзінің ұғымында джихадты, муджахидтарды, шариғат елдерінде жаза қолдануды қамтиды. «Терроризм» – араб тілінде «ирхаб» сөзімен аталады, мағынасы – «қорқыту». Тероризм мен діни экстремизм адамзат баласына қауіп пен қатер төндіретін ұйымдар. Олар өз мүдделерін жүзеге асыру үшін небір озбыр әрекеттерге барады. Билік пен байлыққа қол жеткізу үшін ештеңеден тайсалмайды. Билікті орнынан кетіріп, дінді сылтау етіп, адамдар өміріне қауіп ұялатады. Қоғам арасында алауыздықты тудырып, тыныштықты бұзады. Ендеше біз бүгінгі тақырыбымызда «терроризм» ұғымы туралы кеңінен түсінік алатын боламыз.

І. Ой қозғау.

• Оқушылар, «терроризм» деген сөзді айтқанда ең бірінші ойларыңа не келеді?

• Террорлық іс-әрекеттерден зардап шегетін кім?

( Ойларын дәптерге жазады)

ІІ.Мағынаны тану.

1.Терроризм - [ лат. terror - қорқыныш, үрей] - саяси мақсатты сылтауратып күш қолдану; ұғым XVIII соңында ұлы француз төңкерісі кезінде якобиндықтар жүргізген репрессиялық саясатты атауда қолданылды.

Терроризмнің дамуы 5 этапқа бөлінеді:

Сарапшылар қазіргі терроризмнің 200 түрін анықтады, соның ішінде негізгілері:

2.Пікірталас. «Террорлық әрекеттердің белең алуы неліктен?»

А) Бұл іске қандай адамдар барады?

Ә) Террористік іс-әрекеттер тек ер адамдарға қатысты ма?

Оқушылар өз ойларын айтады:

-Діни секталардың таралуы;

-Ашық дипломатиялық саясатымызды пайдаланып, заңсыз секталардың енуі;

- 18- 30 жас аралығындағы ешқандай діни, саяси, қоғамдық пікірі қалыптаспаған, имандылық, патриоттық сезімдері жетілмеген жастар барады.

- Террористік іс-әрекетке тек ер адамдар емес, әйел адамдар да барады. Қазіргі кезде жанкешті- мерген әйел адамдардың көбеюі байқалады.

- Қазақстан Республикасы Қылмыстақ Кодексінің 9-тарауында қоғамдық қауіпсіздікке және қоғамдық тәртіпке қарсы қылмыстар туралы баптар жазылған. 233-бап терроризм туралы. «Жаралас жасау, өрт қою немесе адамдардың қаза болуы, елеулі мүліктік зиян келтіру не қоғамға қауіпті өзге де зардаптардың туындау қаупін төндіретін әрекеттер жазаға тартылады».

-Арандатулардан аулақ болу үшін, біз саналы, ашық коммуникативті, әлеуметтік тұлға ретінде өзімізді тәрбиелеуіміз керек.

- Қазіргі кезде халық арасында арандатушылық көзқарасты қалыптастырған қандай ұйымдарды білесіздер?

3. Террористік ұйымдар мен діни секталардың таралуы.

2004-2008 жылдар аралығында Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты мен Астана қаласы сотының шешімдерімен:

«Әл-Каида», «Асбат әл-Ансар», «Мұсылман- ағайындылар», «Боз гурд», «Талибан» қозғалысы, «Орталық Азия моджахедтерінің жамааты», «Шығыс Түркістанның ислам партиясы», «Өзбекстан ислам қозғалысы», «Түркістан ислам партиясы», «Конгра-Гел», «Лашкар-и-Тайба», «Әлеуметтік реформалар қоғамы», «Шығыс Түркістанды азат ету ұйымы» және «АУМ Синрике» ұйымдары терроршыл ұйымдар деп танылды.

Біздің еліміз бүгінде БҰҰ-ның терроршылдыққа қарсы күрес жөніндегі 13 әмбебап конвенцияларының барлығына қосылған. Ал 2008 жылғы мамыр айында Қазақстан Ядролық терроршылдықтың көріністерімен күрес туралы халықаралық конвенцияны ратификациялады. Бұдан бөлек еліміз өңірдегі қауіпсіздікті нығайту мақсатында ШЫҰ және ТМД ауқымында қабылданған бірқатар келісімдерді де ратификациялады.

Қорытынды.

Тренинг. «Шаттық шеңбері» - елімізге, халқымызға, бір-бірімізге жылы лебіздерімізді

айту.

Бейбіт- шілік

Мұғалім сөзі: Сонымен біз қателіктерімізді жөндеу арқылы бейбітшілік өмірге қол жеткізу, ізгілікке, адамзатты мейірімділікке, жақсылық жасауға шақыра отырып, тәрбие сағатымызды аяқтаймыз.

Терроризм және оның зардаптары

Жоспары:

• Терроризм ұғымына, түрлеріне, қай уақытта пайда болғанына түсінік беру.
• Террорлық әрекеттердің белең алуы неліктен? (Пікірталас)
• Террористік ұйымдар мен діни секталардың таралуы

І.Қызығушылықты ояту

• “ Терроризм” дегенді қалай түсінесіңдер?
• Террорлық іс-әрекеттерден зардап шегетін кімдер?

Терроризм - [  лат.   terror  - қорқыныш, үрей] - саяси мақсатты сылтауратып күш қолдану; ұғым XVIII соңында ұлы француз төңкерісі кезінде якобиндықтар жүргізген репрессиялық   саясатты атауда қолданылды.

Терроризмнің дамуы 5 этапқа бөлінеді:

Ежелгі кезеңнен -19ғ. 40ж.

19ғ. 40ж. –

Алғашқы террористік топтардың қалыптасуы

20ғ. 20ж.

20ғ. 20 ж. -50ж.

Террористік ұйымдар-

дың негізгі формасы,

20ғ. 60ж.-80ж.

Терроризм-

20ғ. 90ж. – қазірге дейін

базасы мен әдіс-тәсілдерінің стратегиясының нақты қалыптасуы

нің саясат-

Ірі террористік ұйымдар-

дың іс-әрекетінің белең алуы, әртүрлі елдерде таралуы

тың негізгі құралына айналуы, жеке мүддеден жалпыға ортақ сипат алды.

Терроризм-

нің халықара-

лық мәселеге айналуы

• елдегі саяси басқару жүйесін өзгерту
• елдегі саяси басқару жүйесін өзгерту

• қылмыстық топтардың халық арасында үрей туғызуы
• қылмыстық топтардың халық арасында үрей туғызуы

• мемлекеттен, биліктен, қоғамнан басқа ұлт өкілдерін аластату, кемсіту
• мемлекеттен, биліктен, қоғамнан басқа ұлт өкілдерін аластату, кемсіту

• компьютерлік-ақпараттық желілерді бұзып, қауіп төндіру
• компьютерлік-ақпараттық желілерді бұзып, қауіп төндіру

• ядролық,химиялық, бактериологиялық қаруларды қолдану
• ядролық,химиялық, бактериологиялық қаруларды қолдану

• белгілі бір ағымның аясында мемлекетте төңкеріс жасау
• белгілі бір ағымның аясында мемлекетте төңкеріс жасау

• жеке адамның ядролық қару арқылы мемлекетке қауіп төндіруі
• жеке адамның ядролық қару арқылы мемлекетке қауіп төндіруі

Сарапшылар терроризмнің 200 түрін анықтады, соның ішінде негізгілері:

Саяси

Ұлтшылдық

Діни

Қылмыстық

Технологиялық

Ядролық

Кибер

Пікірталас. “Террорлық әрекеттердің белең алуы неліктен?”

А) Бұл іске қандай адамдар барады?

Ә) Террористік іс – әрекеттер тек ер адамдарға қатысты

ма?

Оқушылар пікірі:

• - Діни секталардың таралуы;
• -Ашық дипломатиялық саясатымызды пайдаланып, заңсыз секталардың енуі;
• - 18- 30 жас аралығындағы ешқандай діни, саяси, қоғамдық пікірі қалыптаспаған, имандылық, патриоттық сезімдері жетілмеген жастардың баруы;
• - Террористік іс-әрекетке тек ер адамдар емес, әйел адамдар да барады. Қазіргі кезде жанкешті- мерген әйел адамдардың көбеюі байқалады.

Дүниежүзілік сауда орталығының екі ғимаратындағы, Пентагондағы және оларға соғылған ұшақтағы адамдарды қоса есептегенде 2823 кісі қаза тапты. 1300 бала жетім қалды. Содан бергі он жылда 1629 құрбан анықтады. Бұл жалпы жапа шеккен адамдардың 60 пайыздан астамын құрайды. Қалғандары ресми түрде тіркелген.Бұл оқиғаға Усама Бен Ладен бастаған «Әл-кайда» террорлық топтар қатысы бар деген еді АҚШ агенттері.

Солтүстік Осетияда 2004 жылы 1 қыркүйекте Бесландағы мектепті үш күн бойы басып алған қайғылы оқиған орын алды.Бұл теракт Кулаев атты азаматтын нұсқауымен жүргізілген болатын.Террорлық әрекет нәтижесінде 331 жасөспірімдер қаза тапты!Ал Кулаев қазір ату жазасына кесілді.

15-ші сәуір күні Бостон қаласында жойқын екі жарылыс болып, 3 адам қаза тапты. 180 адам ауыр жарақат алған болатын.

Қазақстанда орын алған лаңкестік әрекеттердің кесірінен 74 адам өз өмірімен қоштасты. Бұл аталған көрсеткіштер 2011-2012 жылдар аралығындағы жазылған болатын.

• 2011 жылдың 17 мамыр айы. Ақтөбедегі ҰҚК департаментінің ғимаратының алдында жарылыс жасалды.
• 2011 жылдың 11 шілдесінде Ақтөбе обл. Теміртау ауданында терорлық әрекетке қатысы бар 9 адам өз өмірімен қоштасып, сол жерде жан тапсырды.
• 2011 26 шілде дәл осы ауданда атыс болып, 2 полицей мен 5 күдікті қаза тапты.
• Осыдан кейін 3 желтоқсанда Борандай ауылында ҰҚК-ның 7 арнайы жасақтағы қазақ азаматтары көз жұмды.
• 2012 жылдың күз айларында Атырау қаласында террорлық әрекеттер көп болды

Қазақстан Республикасы Қылмыстақ Кодексінің 9-тарауында қоғамдық қауіпсіздікке және қоғамдық тәртіпке қарсы қылмыстар туралы баптар жазылған. 233-бап терроризм туралы. «Жарылыс жасау, өрт қою немесе адамдардың қаза болуы, елеулі мүліктік зиян келтіру не қоғамға қауіпті өзге де зардаптардың туындау қаупін төндіретін әрекеттер жазаға тартылады».

Әлемге танымал террорлық топтар:

• «Әл-Каида»
• “ Асбат әл-Ансар”
• “ Мұсылман ағайындылар”
• “ Талибан қозғалысы”
• “ Боз гурд”
• “ Орталық Азия моджахедтерінің жамааты” т.б.
• Осы аталған ұйымдар ҚР Жоғарғы Соты мен Астана қаласы сотының шешімдерімен терроршыл ұйымдар деп танылды.

Қоғамдағы сәтсіз, қолайсыз отбасылардың көбеюі

Қоғамда имандылық тәрбиенің жүйелі берілмеуі

Салауатты өмірге қалыптас

пауы

Қатігездік қайдан шығады?

компьютерлік ойындар,

психика-

ның бұзылуы

Мансап, билік, жеке мүддені қөздеу

Тренинг “Шаттық шеңбері”

Бейбітшілік