?аза?станда?ы ислам дініні? таралуы

Қазақстанда ислам дінінің таралуы

Сабақтың мақсаты:

Білімділігі: Оқушыларға ислам дінінің пайда болуы,дамуы және таралуы

туралы түсінік беру

Дамытушылығы: Оқушылардың діни сауаттылығын көтеру арқылы олардың дүниетанымдық қасиеттерін дамыту

Тәрбиелігі: Оқушылардың бойында адамгершілік қасиеттерін қалыптастыру,Отан сүйгіштікке имандылыққа тәрбиелеу

ІІ.Жаңа материалмен жұмыс

Қызығушылықты ояту

1. Дін дегеніміз не?

2. Қандай діндерді білесіңдер

Қазақстанда ислам дінінің таралуы

Жоспары:

• Ислам дінінің пайда болуы
• Қазақстандағы ислам
• Исламның білім, ғылым және мәдениеттің дамуына әсері

Әл-Фараби, Қожа Ахмет Иассауи,Жүсіп Баласұғын,Махмуд Қашғари т.б

4. Ислам дінінің адамгершілік тәрбиесіндегі маңызы

Ислам діні – дүниежүзілік діндердің ішінде ең кеш шыққан жас дін. Ол біздің заманымыздың V ІІ ғасырында Арабия түбегін мекендеген тайпалар, алғашқы қауымдық қатынастардан таптықө қатынастарағ көше бастаған кезде құл иеленушілік идеологиясы ретінде дүниеге келді. Тарихи деректерге сүйенсек, ислам діні Арабиядағы Хиджаз өлкесінің ең ірі қаласы – Меккеде шықты.

Адамзат тарихында ересен бетбұрыс жасаған Меккедегі аса беделді құрайыш тайпасының Әшім әулетінен шыққан Мұхаммед пайғамбар еді.

Ислам “Мұхаммед пайғамбарлардың мөрі” деп атайды. Өйткені ислам діні адамзат баласына келген.және келетін ең соңғы хақ дін, Мұхаммед Алланың соңғы елшісі деп саналады.

Меккедегі Қағба

Мұхаммед – Алланың елшісі

“ Сенімді Мұхаммед”

“ Шыншыл Мұхаммед”

622 жылы 20 қыркүйекте Мұхаммед пайғамбар Йасриб қаласына көшті.Осымен ислам тарихының жаңа беті ашылды. Мұсылмандық жыл санау – “хижра ” жылы басталды. Йасриб қаласы Мадинат ан-наби – Пайғамбарлар қаласы.

Мұхаммед пайғамбар (с.ғ.с)

571 ж 20 сәуір дүйсенбі

Әкесі – Абдуллаһ

Анасы – Әмина

Туған жері – Мекке қаласы

Ислам – ілім,сенім илану

Мұсылман – ислам дінін ұстанушылар

Құран - оқу

Термин сөздермен

жұмыс

Марифат – жүрекпен

тану

Хадис – хабар әңгіме

Шариғат - дұрыс жол

Хижра – қоныс аудару

Мәзһаб – жол,бағыт көзқарас

Иман келтіру

Мұсылманның

бес парызы

Қажылыққа

Бес уақыт

бару

намаз

Ораза тұту

Зекет беру

Шийттер

Шийттердің 4 тармағы

бар: исмаилиттер,

шеткілер“(гулаттар),

зайдиттер, имамиттер.

Шийттіктердің елеулі

ағымдарының бірі имамиттер

Али тұқымының 11 имамы

Әл-Хасан әл –Аскари дүниеден

өткен,баласы отырады.Кейін

жоғалып кетеді. Оны

“ жасырын” Имам-махди

деп атайды. Тарихта

бұл “жасырын” имамға

Талай секталардың дүниеге

келуіне негіз болады.

Суннилер

Айырмашылығы

Суниттік бағыттың

Шийттік бағыттан басты

айырмашылықтарының

бірі: олар Мұхаммед

пайғамбарымыздан

кейін адамдар мен Алла

Тағала арасында елшінің

Болғандын және Әлидің басқа

халифтерден басым ерекше

екендігін әрі оның ұрпақтарының

Имаматқа толық мұрагке екендігін

мойындамайды.Шийттер үшін

Имаматтық Алла тағаланың

әмірі. сондықтан бұлар

шийттік баспалардан шықққан

Құран кәрімдерде Алиді ерекше

марапаттаушы қосымша

сүре жазылған Шийттерде

хадистер жинағы Ахбар

деп аталады.

“ Сунна” араб тілінде “

жол” деген мағынаны

білдіреді.Суннилер

хадистерді нағыз

мұсылмандар

жүретін жол деп

таниды.Осыдан

олар өздерін

“ аһли ас-сунна”

не “аһли әхли-сунна

Уа жамағат” – сунна

адамдары.Суннилар

4 мазхабқа

бөлінеді:

ханифи,шафиғи,

мәликилер,ханбалилер

Қазақстандағы ислам

Орта Азия және Қазақстан территориясында ислам V ІІ ғасырдың ІІ жартысында Омеядтық халифа Мауави Ибн-Суфиянның тұсында енді.

Исламның орнығуына мұсылман әскерінің 751 жылы Талас маңындағы болған соғыстың жеңуі үлкен әсерін тигізді.Осы уақыттарда еліміз Қарахан хандығына қарасты болатын.Ислам біздің террториямызда Алтын Орданың мұсылмандықты қабылдауымен нығая түсті.Бұл процесс Берке хан тұсында 1255-1266 жылдары басталған еді. Алтын орданың ханы Өзбек хан (1312-1341ж) ислам дінін мемлекеттік дін деп жариялады.

Исламның білім,ғылым және мәдениеттің дамуына әсері

Жүсіп Баласұғын

(102-1075 )

Мұхаммед Қашқари

(1030-1090)

Қожа Ахмет Йассауи

(1103-1167)

ІІІ. Сабақты бекіту

• Ислам діні қашан пайда болды? 5 Хадис дегеніміз не?

А. ІХ ғасыр А. Хабар әңгіме

Ә. Х ғасыр Ә. Ғалым

Б. V ІІ ғасыр Б.Сенім

2. Исламның қасиетті кітабы

А. Құран 6. Ислам ағымдары:

Ә. Інжіл А. 3

Б Тарих Ә. 2

Б. 4

3.Құран сөзінің мағынасы 7. Дүние жүзілік халықтарының

А..Хабар қаншасы ислам дінін

Ә. Оқу мойындайды?

Б.Үгіт А. 1,5 млрд

Ә. 2 млрд

4. Хижра жылы қашан болды? Б. 3 млрд

А. 622ж

Ә..722ж

Б. 822ж

Сәйкестендіру тесті

• Қожа Ахмет Йассауи
• Махмуд Қашқари
• Жүсіп Баласағұн
• Абай Құнанбаев

5. Ш.Құдайбердиев

6. Ыбырай Алтынсарин

А. “Құтты білік ”

Б. “Диуани Хикмет”

В. “Ғақлия ”

Г. “Түрік сөздерінің жинағы”

Д. “Мұсылмандық тұтқасы”

Ж.”Мұсылмандық шарты ”

“ Мұсылман діні мен христиан діні – Қазақстанның рухани дүниесінің қос қанаты.Қай діннің болса да өмір сүруге құқығы бар. Ал, адамдарда оларды таңдау құқығы, ождан бостандығы болуы тиіс... Құдаға құлшылық ету жас кездеде, егде тартқанда да жарасады.”

Н.Ә.Назарбаев

Үйге тапсырма :

Мұсылмандық әдеп қағидаларын оқып келу

Пайдаланылған әдебиеттер

• “ Дінтану негіздері” Қ.Қ.Құнапина
• “ Қазақстан тарихы” №11 2009
• Егемен Қазақстан 28.05.2008ж
• Егемен Қазақстан 12.02.2010ж
• “ Абай туралы философиялық трактат”

Ғ.Есім