№2 ?зынк?л орта мектебі КММ.
Ашы? т?рбие са?аты
«Мені? болаша? маманды?ым»
?ткізген: 9 «?» сынып жетекшісі:
Шулгауова С.Ж.
?зынк?л, 2016
Ма?саты: «Маманды?» ??ндылы?ы туралы т?сініктерді ке?ейту. Маманды? та?дау, оны? н?тижесіндегі е?бек ?уанышы туралы ??ым беру.
Міндеттері: Маманды? та?дауды? негізгі шарттарын таныту. Маманды? та?дауда о? шешім ?абылдау?а, е?бек ?уанышын сезінуге, ?зіні? бойында?ы ?асиетін тану?а жетелеу. Е?бек?орлы??а, е?бекті ?адірлей білуге, табысты болу?а т?рбиелеу.
Саба?та ?олданылатын ?діс-т?сілдер: топпен ж?мыс, пікір-талас
Саба? к?рнекілігі: интербелсенді та?та, презентация
?атысушылар: о?ушылар ж?не ата-аналар
Саба?ты? барысы
Уа?ыт
Саба?ты? кезе?і
М??алімні? іс-?рекеті
О?ушыларды? іс-?рекеті
3-мин
?йымдастыру
С?леметсіздер ме, ??рметті о?ушылар ж?не бізді? б?гінгі т?рбие са?атымыз?а ?атысушылар!
Алдмымызда 1-мамыр ?аза?стан хал?ыны? бірлігі к?ні мерекесі келе жатыр. Сол себепті б?гінгі т?рбие са?атымызды ?рт?рлі ?лттарды? амандасуы р?сімдерімен бастайы?.
Тибет хал?ы – тілдерін к?рсетеді.
Тувалу елінде бір-біріні? беттеріне жа?ындап, тере? дем алады.
Жапон хал?ы бір-бірін к?рген кезде иіледі
Кенияда?ы масаи тайпасы бір-бірін к?ргенде билей бастайды.
?ытай хал?ы с?лемдескен кезде ?олдарды б?гіп, иілу ?ажет. ?йел азаматтарды? с?лемдесу р?сімі «ваньфу» деп аталады. Олар ?олдарын біріктіріп, оны денесіні? бойымен т?мен ?арай сыр?ытады.
Филиппин елінде кісіні к?рген кезде сауса?ыны? ?шын оны? ма?дайына тигізеді де «мано по» деп айтады.
Маманды? та?дау - ?те жауапты ж?не ма?ызды іс. Маманды? та?дауда ?р адам ?зіні? ?ызы?ушылы?ына, ?абілетіне, бейімділігіне, ?алауына с?йену керек. ?азіргі та?да маманды?ты? т?рі к?п. Та?дау жасау о?ай емес. Е? бастысы - адам е?бекке ?абілетті, зейінді болуы ?ажет ж?не оны? маманды?ы ?зі ?скен орта?а ма?ызды, ба?алы ?лес ?осатындай болуы шарт. ?з ісіне сенімді, д?рыс та?дау жаса?ан адам ?ана жетістікке жетеді. Б?гінгі к?нні? басты талабы е?бек нары?ы мен ?о?амны? ?ажеттіліктерін ?ана?аттандыратын маманды?тар та?дау. Сонды?тан икемі, ?ызы?уы, бейімі бар маманды?ты та?дай білу - ?зіне, ?о?ам?а тигізетін пайдасын ойлау. Олай болса, маманды? та?дау-?те жауапты іс. Себебі Елбасымыз Н.?.Назарбаев айт?андай маманды? та?дау-ол ?з болаша?ымыз ?ана емес, ол мемлекетімізді? де болаша?ы. Сонды?тан б?гінгі бізді? т?рбие са?атымызды? та?ырыбы «Мені? болаша? маманды?ым».
Ба?алау пара?ы мен топ ережелерімен таныстыру
Балалар, біз кез-келген ж?мысты маманды? деп айта аламыз ба?
Маманды? та?дау деген ?зі? айналыс?ы? келетін ж?мысты та?дау ?ана емес, ?зі? аралас?ы? келетін ортаны да та?дау. ?аза? "Адам екі т?рлі жа?дайда ?ателеспеу керек: бірі - жар та?да?анда, екіншісі - маманды? та?да?анда" деп бекер айтпаса керек.
"Маманды?" с?зі латын с?зінен шы??ан, "ж?рт алдында с?йлеу, жариялау" дегенге саяды. Есте жо? ескі заманда маманды?ты? ?азіргідей т?р-т?рі болмады. ?р адам барлы? ж?мыспен ?зі ?ана айналысатын. Дегенмен, ?йелдер мен ерлерге деп б?лінетін ж?мыстар бол?ан. Ерлер а? аулап, ?й т?р?ызып, ?ару-жара? жасаса, ?йелдер жеуге жарамды ?сімдіктерді жинап, тама? пісірген, киім-кешек тігіп, бала т?рбиелеген.
Амандасу
3 мин
Пікір алмасу
О?ушылардан маманды??а ?атысты пікірлері с?ралады Олай болса маманды? та?дауда ?алай ?ателеспеуге болады? Оны ?алай д?рыс та?дау керек деген с?ра?тар туындайды. Осы с?ра?тар?а жаупты б?гінгі т?рбие са?атымызда алу?а тырысамыз. Енді бірінші топ?а с?з кезегін берейік.
- Бізді? болаша?ымыз – бізді? маманды?ымызда;
- Адамны? болаша??а апаратын жолы;
- Адамны? алда?ы уа?ыт?а ?ой?ан ма?сатыны? бірі;
- Ол белгілі бір к?сіпке ие болу бейіндігі, ?нату, та?дау, арманы?ды іске асыру;
- Адам жаны ?ала?ан ?абілеті бар к?сіпкерлік ж?мыспен айналысуы ж?не т.б.
30 мин
Жобаларды? ?ор?алуы
О?ушылар т?рбие са?атына дайынды? барысында алдын-ала ?ш топ?а б?лініп, ?рбір топ та?ырып?а ?атысты ?зіні? зерттеу ж?мыстарын ж?ргізген болатын. ?рбір топ?а с?з кезегі беріледі.
?р топ жобаларын ?ор?ап бол?аннан кейін ата-аналардан т?ратын эксперттерге с?з беру.
Жобаларды? ?ор?алуы арасында о?ушылармен сайыстар ?ткізу.
«Тізбекті ?збе» ойыны
?атысушыны? бірі маманды?ты айтады, келесі о?ушы атал?ан с?зді? со??ы ?рпінен басталатын маманды?ты атайды.
«Б?л кім?» к?сіби ба?дар ойыны
М??алім бір маманды?ты айтады, о?ушылар ?здеріні? ішінен сол маманды??а кім к?бірек ?йлесетінін, ж?не не себепті сол о?ушыны та?да?андарын айтуы керек.
Жа?даятты? с?ра?
- Сен ?зі?е ?на?ан маманды?ты та?дады?, біра? ол маманды??а ата-ана? ?арсы. Сен не істер еді??
Бірінші топ ?азіргі та?да ке? тарал?ан маманды?тар, ?ажеттік туындап отыр?ан ж?не заман талабына сай жа?адан туында?ан маманды?тар бойынша сараптама ж?мыстарына то?талып, ?з жобаларын ?ор?айды.
Сонымен ?атар, олар жа?а маманды?тар бойынша о?ушылардан алдын-ала сауланама алады, соны? н?тижесінде о?ушыларды? басым б?лігі аса тани ?оймайтын маманды?тарды? ?атарын аны?тап, олар туралы ?ыс?аша ма?л?мат береді. Мысалы: бренд-менеджер - тауарды сатуды ?ана емес, оны? ?алай ?ндірілетінін жа?сы білетін маман; логистик - ж?к тасымалын ?ада?алайтын маман; промоутер - компанияны? ?німді сату, жарнамалау ж?не ?ткізу ж?мыстарымен ш??ылданатын ?кілі;
супервайзер - сауда ?кілдіктеріні? ж?мысын ?ада?алайтын, жа?а ба?ыттарды ай?ындайтын маман; веб-мастер - сайт жасаумен ш??ылданатын маман; копирайтер - сайт ?шін контент ??рушы; коучер - ?ызметшілерді? потенциалын ?сіретін маман; интервьюер - ?леуметтік зерттеулер ?шін сауалнама, с?хбат ж?ргізетін маман;
девелопер - жылжымайтын м?лік саласында, оны жобалау ж?не ??рылысын ж?зеге асырумен ш??ылданатын маман; сомелье - ресторандарда сусындарды? тартылуына (д?рыс ??йылып, ?она??а берілуіне) жауапты к?сіби маман; джобер – оны? ж?мысы брокерді? ж?мысына ??сайды, біра? джобер акцияларды сатып алу?а ж?не сату?а ?з а?шасын ж?мсайды.
Екінші топ маманды?ты та?дау жолдарын ?арастыр?ан болатын. Сол бойынша ж?ргізген зерртеу сауалнамаларыны? ?орытындысын ?ор?айды: «Маманды? та?дауды? екі ?діс-т?сілі бар:
Бірінші ?дісі - сына? ж?не ?ателік, адам на?ыз ?ажетті маманды?ты таппайынша адаса ж?ріп ?р т?рлі салаларда ж?мыс істеуіне болады. Б??ан адам ?міріні? жартысы кетуі м?мкін.
Екінші ?діс- ?андай маманды? та?даса да, ?рбір адам?а ?ажетті ?зін-?зі тану, ?зіні? ?ызы?ушылы?ын, ?абілетін ойын, есте са?тауын, ?абылдауын, ж?йке ж?йесіні? ?алыбын білу.
?зі? туралы білген со?, маманды? ?леміне танысу?а, сол маманды?та?ы ?з м?мкіншілігін білуі ?ажет.
Та?ы бір ?шінші жол бар. Ол-?зіні? ата-ана?ны?, ата?ны? немесе бабаларыны? маманды?ын та?дау. М?ндай жа?дайда егер отбасында маманды?ты? ?рпа?тан-?рпа??а берілу д?ст?рі бол?анда та?дау?а болады. Біра? е? бастысы-адаманы? ?з маманды?ына деген ?арым-?атынасы, ?з ісіне деген с?йіспеншіліктен туындама?.».
Содан кейін ж?ргізген сауалнамаларыны? ?орытындысын мониторингпен к?рсетеді.
?шінші топ жо?ары о?у орындары мен колледждер жайлы ?з жобаларын ?ор?айды. Онда ?арастыралытын м?селелер: ?ай жо?ары о?у орындары мен колледждер беделді, жо?ары о?у орындары мен колледждегі ?азіргі та?да ?ажеттілігі туындап отыр?ан маманды?тар, бюджетті ж?не грант к?п б?ленетін маманды?тар, атаулы о?у орындарында студенттерге ?андай жа?дай жасалатыны (жата?хана, кітапхана, егер колледжді б)
колледжболатын болса, колледжді тамамда?аннан кейін, сол колледжді? жо?ар?ы о?у орнына т?су барысында?ы же?ілдіктері) туралы зерттеу н?тижелерін к?рсетеді.
Топтар бір-бірлеріне с?ра?тар ?ояды ж?не берілген ба?алау пара?тарында к?рсетілгені критерилер бойынша ?здерін ба?алайды.
4 мин
Рефлексия
«Е? белсенді топ», «Е? тап?ыр топ» ж?не «Е? ізденімпаз топ» номинациялары бойынша марапаттау ж?ргізіледі.
О?ушылар?а та?тада ілінген суреттерге стикерлерін жабыстыру?а ар?ылы рефлексия жасау ?сынылды.
?орытынды с?з: ?з ісіні? на?ыз маманы атану екіні? біріні? еншісіне б?йырма?ан. Ол ?шін е? алдымен маманды?ы?ыз?а деген махаббат керек. Махаббатпен істелген ж?мыс ?ана н?тиже бермек. Бас?аша с?збен айт?анда, маманды?ы?ыз сізді? с?йікті ісі?ізге айналуы ?ажет. Б?л жа?дайда адам ж?мыс?а ерекше ??лшыныспен кірісіп, ж?мысынан л?ззат алады.
?лемде ?зі ?аламайтын маманды? иесі болып ж?рген ?аншама адам бар, ?з ж?мысын жанымен с?йіп істейтін адамдарды? да саны аз емес. Маманды? та?даудан жа?ылмай, ?з ?мірі?ізді? бір кірпішін д?рыс ?алауы?ыз?а тілектеспін. Осымен б?гінгі т?рбие са?атымыз ?з м?ресіне жетті. Барлы?тары?ыз?а рахмет, келесі ж?здескенше сау-саламатты болы?ыздар!
О?ушылар б?гінгі саба?та ал?ан білімдері керек ж?не маманды? бойынша ?з т?сініктерін ке?ейттім деп есептесе стикерлерін – чемодан?а, ал?ан білімдерін ?лі де на?тылау, талдау керек деген ойда болса – еттарт?ыш?а, ал айтыл?ан ж?не ?арастырыл?ан н?рселерді? ?ажеті жо? деп есептесе-?о?ыс?а жабыстырады.
