1986 жыл?ы 16-желто?сан – ?лкен ?згеріс к?ні. Алматыда ?аза?стан компартиясы орталы? комитетіні? ?те ?ыс?а пленумы ?тті. Неб?рі 18 – а? минут. Осы ?ыс?а уа?ыт ?аза? хал?ыны? намысын жерге таптау?а жетіп – артылды. (Бейнежазба)
1-ж?ргізуші:
Жинал?андар дереу ?аза?стан компартиясы орталы? комитетіні? 1 – хатшысы ?аза?стан?а отыз жылдай басшылы? еткен Дінм?хамед ?онаевты ?ызметінен алды. Оны? орнына Ульянов партия ?йымыны? жетекшісі Колбинді сайлады.
І. Д?рбеле?. (Слайд)
2-ж?ргізуші:
Алматы ?аласы. 1986жылды? 17 – желто?санында та??ы са?ат 8-де Брежнев ала?ына жастарды? ал?аш?ы тобы келді. Оларды? саны 200 – 300 шамасында еді. Бара – бара ?атарлары к?бейді....
1 – ж?ргізуші:
Ала? ?ара??рым адам?а лы? толды. Б?рі де ?аза? жастары. Олар – студент ?ыздар мен жігіттер, жас ж?мысшылар, о?ушылар. ?олдарында?ы транспоранттарда «?аза?стан жасасын!», «?аза?стан ?аза?тардікі!», «?аза?станды ?з ?лтынан шы??ан басшы бас?арсын!», «?аза?станды ?ркімге билетпейміз!» деген ?рандар жазыл?ан.
ІІ. Дерек.
2 – ж?ргізуші:
Ала??а 50 мы? ?скер, 20мы? милиция адамдары, 16мы?дай жаса?шылар шо?ырландырылды. Ал шеруге шы??андарды? ?атары 10 мы??а жуы?. Олар сонда да міз ба?пайды, ?ас?айып, сабыр са?тап, талаптарын ?оюда.
ІІІ. Тос?ауыл.
1-ж?ргізуші:
Желто?санны? 17 – сінен 18 – іне ?ара?ан т?ні ала? айнала ?оршау?а алынды. Шеруге шы??ан жастар ?ш ?атарлы ?оршауда ?алды, жаса?шылар олармен бетпе-бет келіп, алдында т?рды. Одан кейінгі ?атарда милиция, ?шінші ?атарда ?скер.
ІY. Зобала?ны? басы.
2 – ж?ргізуші:
Жастарды? ж?здерінде ?рейді? ізі де білінбейді.Бір кезде ?рт с?ндіретін ?ан ?ызыл машиналар к?рінді. Оларды? жиырма ша?тысы іркес – тіркес ала??а ой?астай шы?ып, олай арындап, былай арындап, жастарды? ?стіне су шашып, жа?бырдай боратты. Ж?рт арлы-берлі ?аш?ала?тап, ілгері-кейінді лы?сып т?рып алды. Ыдырап тарай ?оймады.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Елімні? еркіндігі- Т?уелсіздік! »
Тақырып: «Елімнің еркіндігі-Тәуелсіздік»
Мақсаты: а)Қазақстан тарихындағы тәуелсіз мемлекеттің қалыптасуының бастамасы болған желтоқсандағы жастар шеруінің мәнін ашып түсіндіру,тарихына шолу жасау
ә)Оқушыларды ата-бабаларымыздың тәуелсіздік жолындағы ерлігі үлгісінде
Отанды, елін сүюге, халқына адал қызмет етуге тәрбиелеу
Көрнекіліктер: Желтоқсан қаһармандарының суреттері, бейнежазбалар,интер. тақта.
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру.
1-жүргізуші:
Құрметті, ұстаздар, оқушылар! Бүгінгі тәрбие сағатымыз дүниені дүр сілкіндірген 1986жылы болған желтоқсан оқиғасына арналады. Тарихқа шолу (Бейнежазба)
2-жүргізуші:
1986 жылғы 16-желтоқсан – Үлкен өзгеріс күні. Алматыда Қазақстан компартиясы орталық комитетінің өте қысқа пленумы өтті. Небәрі 18 – ақ минут. Осы қысқа уақыт қазақ халқының намысын жерге таптауға жетіп – артылды. (Бейнежазба)
1-жүргізуші:
Жиналғандар дереу Қазақстан компартиясы орталық комитетінің 1 – хатшысы Қазақстанға отыз жылдай басшылық еткен Дінмұхамед Қонаевты қызметінен алды. Оның орнына Ульянов партия ұйымының жетекшісі Колбинді сайлады.
І. Дүрбелең. (Слайд)
2-жүргізуші:
Алматы қаласы. 1986жылдың 17 – желтоқсанында таңғы сағат 8-де Брежнев алаңына жастардың алғашқы тобы келді. Олардың саны 200 – 300 шамасында еді. Бара – бара қатарлары көбейді....
1 – жүргізуші:
Алаң қарақұрым адамға лық толды. Бәрі де қазақ жастары. Олар – студент қыздар мен жігіттер, жас жұмысшылар, оқушылар. Қолдарындағы транспоранттарда «Қазақстан жасасын!», «Қазақстан қазақтардікі!», «Қазақстанды өз ұлтынан шыққан басшы басқарсын!», «Қазақстанды әркімге билетпейміз!» деген ұрандар жазылған.
ІІ. Дерек.
2 – жүргізуші:
Алаңға 50 мың әскер, 20мың милиция адамдары, 16мыңдай жасақшылар шоғырландырылды. Ал шеруге шыққандардың қатары 10 мыңға жуық. Олар сонда да міз бақпайды, қасқайып, сабыр сақтап, талаптарын қоюда.
ІІІ. Тосқауыл.
1-жүргізуші:
Желтоқсанның 17 – сінен 18 – іне қараған түні алаң айнала қоршауға алынды. Шеруге шыққан жастар үш қатарлы қоршауда қалды, жасақшылар олармен бетпе-бет келіп, алдында тұрды. Одан кейінгі қатарда милиция, үшінші қатарда әскер.
ІY. Зобалаңның басы.
2 – жүргізуші:
Жастардың жүздерінде үрейдің ізі де білінбейді.Бір кезде өрт сөндіретін қан қызыл машиналар көрінді. Олардың жиырма шақтысы іркес – тіркес алаңға ойқастай шығып, олай арындап, былай арындап, жастардың үстіне су шашып, жаңбырдай боратты. Жұрт арлы-берлі қашқалақтап, ілгері-кейінді лықсып тұрып алды. Ыдырап тарай қоймады.
Y. Қуғын – сүргін.
1-жүргізуші:
Милиционерлер әуелі шерудің алдыңғы сапында жүрген қауіпті белсенділерін күшпен алып кетіп жатты. Қоршалып қалғаннан сезіктенген жастар қарсыластарына тас, таяқ, т.б. қолға түскен нәрселерді лақтырды. Шиеленіс ушыға, өрттей лаулап ла жөнелді.
YІ. Қанды сойқан.
2 – жүргізуші:
Осылай қақтығыс басталып, екі жақты қимыл барған сайын күшейе түсті. Одан ары алаң қанды сойқанға айналды. Қалың қолды қарулы күш қозғалысты басып – жаншып, қарусыз жастарды құшарлана ұрып – соғып, бас жарып, көз шығарып, шаштан жұлып, аяқтан сүйреп, өлер халге жеткізіп, мертіктірді.
YІІ. Сұмдық.
1-жүргізуші:
Қараңғы түскеннен кейін жастарды ығыстыру операциясы басталды. Сойыл, арсылдаған иттер пайдаланылды. Жастарды ұрып – соғып, қуып таратқаннан кейін түнгі сағат 24 шамасында алаңдағы қар үстінде 150-ден астам ұл – қыздар соққыға жығылып жатты.
2 – жүргізуші:
Жанартаулар бұғып жатып бірақ атылады. Жетпіс жыл бойы қылбұрауға маталған Қазақ халқында 1986 жылдың желтоқсанында ұлтаннан сұлтан болып, тар жол тайғақ кешуден өтті.
1-жүргізуші:
Қазақ халқын қорлап, арын аяққа таптап, баяғысынша өктемдік еткісі келген орталықтың оспадар езгісіне бой көрсеткен желтоқсанның сұрқай күнін мәңгі есте қалдыру мақсатында көптеген өлеңдер мен әндер туды емес пе?!
1-оқушы: 2-оқушы:
Сол күндерді есіме мен көп алам, Тұтқиылдан түскен суық мәлімет,
Желтоқсанның он жетісі топ алаң. Тарап елге дейді күшпен қабыл ет.
Тоғышардың түсіне де кірмеген, Жаңа алаңға қалың жастар қаптады
Басталуы бір сұмдық у-шу, зобалаң. Қайда, қайда жариялылық әділет.
3-оқушы: 4-оқушы:
Басшы келсе, естімеген есімін Тоңмойындар, болжамайтын қамысты,
Қабылдамай бас тартудың несі мін. Менмендікпен тастап кетті намысты.
Қайран жастар қайдан білсін күштілер Санаспастан, қонақжай кең қазақтың
Үйренгенін өзгертпей өз шешімін. Қайтпас, қайсар мінезімен танысты.
5-оқушы 6-оқушы:
Жиналуда тұрған қандай бар айып? Аяз қысып, төкті қыс та қаһарын,
Ойлары жоқ дейтін оңай тарайық. Сиретпеді бірақ жастар қатарын.
Қоршап алған қалың әскер түксиіп Қайдан білсін милиция-қорғаны
Күтті кештің түскенін қас-қарайып. Ұрып-соғып, суық сумен атарын.
Қайдан білсін таппайтын жан тыным, Жалған емес, бұл шындық дастан әнім,
Қалса жаны таптайтынын танкінің. Бодандықтың ло бұзды тас қамалын.
Ашынған ел аза тұтып аһ ұрып, Қайрат, Ербол,Сәбира, Ләззаттың,
Өлмей рухы, сақталарын даңқының. Қыршынынан кім қиды жас қанатын?
11-оқушы: 12-оқушы:
Қуаныштан қалай кеуде кермесін, Тәуелдік кетіп еңсе жаншыған,
Бұл күнімді бір ғасырға бермесін. Өркендесін жерім жұтап, қансыған.
Ақ түйенің қарны міне жарылды Сақтайық біз байтақ Атамекенді
Тәуелсізбін, егеменмін, дербеспін. Бойымызда қалғанша бір тамшы қан.
13-оқушы: 14-оқушы:
Туған елім білім алып, өс енді, Серпіп бұлтты басқан елдің бар намысын
Қадірлей біл, ел бастаған көсемді. Туды күнім, әділетті, арлы шың.
Арқасында ағалардың айбарлы, Алыс жолын зарықтырып,шаршатып
Қайтардың көп жұрттан есеңді. Келдің бе сен, азаттығым армысың!
2-жүргізуші: Сабира Мұхаметжанованы еске алайық.
15-оқушы: (Слайд)
Сабира Мұхаметжанова 8 жылдық мектепті үздік бітірісімен Өскемен қаласындағы педучилищенің бастауыш сыныптарға мұғалімдер даярланатын бөліміне оқуға түскен.
1986 жылдың 19-желтоқсанында Өскемен қаласындағы әмбебап дүкенінің маңайына жиналған жастар Алматы оқиғасының шындығын білуге, ізгі-тілек, ниетін білдіруге барған. 16-желтоқсан күні өткен жиналысқа анасымен бірге барған Сәбира атып тұрды. Ол: - Бәріне кінәлі мен. Алаңға мен үгіттеп апардым. Оларды оқу орнынан қумаңдар. Шеруді де мен ұйымдастырдым, деді таймастан. Күтпеген жерден кесіп айтқан Сәбираның сөзінен жұрт тынып қалды. Оларды семсердей сөздің сесі басты.
О, недегенің, қызым – ау, - деген анасының шарасыз даусы ғана естілді. Кенеттен Сәбира жиналысты тастай салып жүгіре жөнелді. Сөйтіп албырт жас өзі тұратын жатақхананың терезесінен секірді. Біз Сәбира әпкемізді желтоқсан құрбаны ретінде мәңгі есте қалдырамыз. Сәбира әпкеміздің аруағына бас иеміз.
1-жүргізуші: Өр намыс иесі, қайсар жас қыз Ләззат Асанова жайлы айтылады.
16- оқушы: (Слайд)
Асанова Ләззат Алматы облысы, Панфилов ауданы, Ақжазық ауылында дүниеге келген.
Алматының Чайковский атындағы музыкалық училишесінде қобызшы мамандығы бойынша оқып жүрген. Ләззат Асанованың 16 жылдық қысқа ғұмыры ерте үзілді. Ләззатты жерлеудің алдында оның екі білегіне салынған темір бұғаудың қалдырған көкпеңбек іздерін, бас сүйегінің шүйдесі ойылып кеткені анықталды. Осыған қарағанда ол жазалаушылардың қорлығынан қаза тапқан. Ләззат әпкеміздің ар намысты азапты өлімі қайталанбас. Ләззат әпкемізді мәңгі есімізде қалдырамыз. Аруағының алдында бас иеміз.
17-оқушы:
Тарихта «Құйын» операциясы деген атпен мәңгі қалатын жойқын шабуыл демонстрацияны қуып тарату операциясы жоспардағыдай аяқталды. Қанға бөккен қала көшелері мен алаңдар қаңырап бос қалды. Қазақтың әр үйіне үрей кірді, әр қазаққа «ұлтшыл», «нашақор», «маскүнем» деген айып тағылды.
Алаңға жиналған қазақтың, әрбір жас өркеннің артына шам алып түскен қуғындау, қудалау басталды.
17-25- желтоқсан аралығында ішкі істер бөлімдеріне 83 студент, 1168 жұмысшы, 49 қызметкер, 164 училище оқушысы, 102 жұмыссыз, 1214 комсомол мүшесі, 54 партия мүшесі әкелінді. Ал 1986жылдың 25-желтоқсанынан 1987 жылғы маусым айының соңына дейін 5327 адам прокуратурада, ал 850 адам Мемлекеттік қауіпсіздік комитетінде жауапқа тартылды.
2-жүргізуші: (Слайд)
Оның бірі «Қазақ халқының қаһарманы» алтын жұлдыды батыры, қыршын кеткен марқұм Қайрат Рысқұлбеков еді.
18-оқушы:
Қайрат Рысқұлбеков Жамбыл облысы, Мойынқұм ауданында, Бірлік ауылында дүниеге келген. 1982 жылы ол Алматы Сәулет құрылыс институтына түседі. Сол желтоқсан оқиғасынан кейін оны «Савицкийді өлтірген қылмыскер» деп жала жауып «Аса қауіпті қылмыскерлер изоляторында» ұстады. 1987 жылдың 23-мамыры мен 14-маусымы аралығында болған Жоғарғы Сот Қайратты ату жазасына кесті. Бірақ ол билік басындағылардың ұйымдастырған қатыгездігімен өлтірілді. Қазақ халқы ел болып ес жиған кезде Қайратқа «Халық қаһарманы» атағы берілді.
1-жүргізуші: Көрініс:
Милиционер: Ұстаңдар бұзақыны, әкетіңдер, жауып тастаңдар.
(Милиционерлер Қайратты ұрып-соғып алып кетеді)
Тергеуші: Савицкиді өлтірген сен бе?
Қайрат: Жоқ, мен емес.
Тергеуші: Сен өлтіргенсең! Мойныңа ал!
Қайрат: Мен өлтірген жоқпын, өтірік жала жаппаңдар!
(Қайратты ұрып-соғады)
Қайрат: Күнәдан таза басым бар,
Жиырма бірде жасым бар.
Қасқалдақтай қаным бар
Бозторғайдай жаным бар.
Алам десең алыңдар
Қайрат деген атым бар
Қазақ деген затым бар
«Еркек тоқты-құрбандық»
Атам десең атыңдар.
2-жүргізуші: (Бейнежазба)
Иә,осынау тәуелсіздіктің бастауы, арқауы болған желтоқсан оқиғасы барша қазақстандықтың жүрегінде мәңгілікке орын алып, қазақ жұртының өшпес тарихына айналып қалары сөзсіз.
1-жүргізуші:
Біздің мақтанышымыз елі үшін, жері үшін жанын пида еткен азаматтарымыз, желтоқсан құрбандары. Олар , ел жадында мәңгі сақталмақ. Ұрпағы ұлы елдің ешқашан шаңырағы шайқалмақ емес. Тәуелсіздік таңы арайлай атып, егемендігіміз еңселі бола берсін.
Ән: «Тәуелсіздік»(Мерей, Альфия, Әділет)
2-жүргізуші:
Тәуелсіздіктің алғашқы жетістігі –халқымыз өз таңдауымен ел президентін сайлады. Сөйтіп оған үлкен сенім артты, міндет жүктеді. «Рухы күшті ел – алынбайтын қамал» дейді халық нақылы.
1-жүргізуші:
Халық үшін қызмет етуді бақыт санайтын Елбасымыз тұрғанда Қазақстан келешекте дамыған, өркениетті ел боларына кәміл сенеміз.
2-жүргізуші: (Слайд)
Тәуелсіздіктің жемістері:
* 1991 жылы еліміз тәуелсіз мемлекет болып жарияланды.
1-жүргізуші:
* 1992 жылы 4 маусымда еліміздің рәміздері қабылданды.
2-жүргізуші:
* 1993 жылы 15 қарашада Қазақстан Республикасының ұлттық ақшасы теңге
айналымға енді.
1-жүргізуші:
* 1995 жылы 30 тамызда Ата Заңымыз бірауыздан қабылданды.
2-жүргізуші:
*1996 жылы еліміздің астанасы Ақмола қаласына көшіріліп, 1997 жылы Астаның тұсаукесер тойы болды.
19-оқушы:
Тойланып мың мереке, ұлыс күні,
Құйылған шаңыраққа ырыс нұры.
Халқымның бақыты үшін аз байлық па
Тәуелсіз еліміздің тыныштығы.
20-оқушы:
“Мен- қазақпын, биікпін байтақ елмін,
Қайта тудым өмірге қайта келдім.
Мен мыңда бір тірілдім мәңгі өлмеске
Айта бергім келеді, айта бергім”
1-жүргізуші: (Бейнежазба)
Тәуелсіздік біздің алдымыздағы жарқын болашаққа жол ашып берді. Осы жолда біліміміз бен біліктілігімізді, қайратымыз бен қабілетімізді , қажет болса жанымыз бен қанымызды аямай жұмсаймыз.
2-жүргізуші:
Сүйікті Отанымыз- Азат Қазақстан мәңгі құлпырып жайнай берсін , жарқырай берсін! Бағы жанып , абыройы арта берсін!
