?лтты? т?рбие - ата жол

?лтты? т?рбие – ата жол Ма?саты: ?асырлар санына еленіп, ?рпа?тан-?рпа??а жал?асып келе жат?ан хал?ымызды? салт-д?ст?рлері, жау?азын жырлары, хисса – дастандарыны? т?лім-т?рбиелік мол т?жірибесі негізінде жас?спірімдерді ?лтты? рухта т?рбиелеу. К?рнекілігі. «Біз осы д?ст?рді жойып жібермей, са?тап ?алуымыз керек» С.?арабаев «?лт болаша?ы - ?рпа?тан» (?она?тар келген с?тте, Т?ргешті? к?йі «К??іл ашар» ойналып т?рады) 1- ж?ргізуші. Ассалаума?алейкум, айбыны ас?а? елді? азаматтары! 2- ж?ргізуші: Армысыздар, аяулы ?стаздар мен ел ерте?і – жастар! 1-ж?ргізуші. Бір халы? бар аспан текті, к?н кепті Енді бірі иман ж?зді келбетті ?р халы?ты? ?зіне т?н салты бар ?лтты? ?нер сонысымен ??рметті. 2-ж?ргізуші. Дархан к??іл, дала дидар салып ?н, Б?гін бізді б?кіл ?лем таны?ан. ?рпа?ыны? ерте?іне жол сал?ан Ата-аба ?асиеті дары?ан. 1-ж?ргізуші: ?ай заманда болмасын адамзат алдында т?ратын ?лы ма?сат-міндеттерді? е? бастысы – ?зіні? ісін, ?мірін жал?астыратын салауатты, саналы ?рпа? т?рбиелеу. 2-ж?ргізуші. Келешек ?о?ам иелерін жан-жа?ты жетілген, а?ыл-парасаты мол, м?дени-?ылыми ?рісі озы? азамат етіп т?рбиелеу – а?а ?рпа?ты? ?о?ам алдында?ы борышы. 1-ж?ргізуші. ?зге халы?тар сия?ты, ?аза? еліні? де бала т?рбиесі ж?нінде атам заманнан бергі жиып-терген мол т?жірибесі бар. А?а буын ?з бойында?ы ізеттілік, ?айырымдылы?, кішіпейілділік, ?дептілік, елін-жерін, Отанын с?юшілік секілді е? асыл ?асиеттерін жас ?рпа??а к?нделікті т?рмыста ?немі ?йретіп, ?аны мен жанына сі?іріп келеді. 2-ж?ргізуші. Адамзатты? б?кіл ??мыры мен іс-?рекеті, ?арым-?атынасыны? барлы?ы – салт-д?ст?рден ?зекті орын алып, адамны? д?ниетану к?з?арасын ?алыптастыратын т?рбие мектебі. 1 – ж?ргізуші. ?з ?рпа?ыны? «сегіз ?ырлы, бір сырлы» ?негелі ?нерлі болып ?суін ма?сат еткен ата-бабамыз ?з бойында?ы бар асыл ?асиеттерін ?лденеше ?асырлар бойы ?ле? – жырмен насихатта?ан. «?аза?ты? д?ст?рлері – ай» М.?теген Арман. И?, Динара елімізді? ежелден д?ріптеп, ?астерлеп келген ?лтты? ?нерді? тегін тектеу, болмысын тану, оны? асылын, тарихты? рухани к?ш-керуеніне ілестіріп отыру ар?ылы б?гінгі ж?не болаша? ?рпа? ?амын ?амдау – ?скеле? ?мір талабы деп ??амын. Динара. ?рине, ?рпа? т?рбиесіндегі ежелден ?алыптас?ан хал?ымызды? жа?сы д?ст?рлері мен та?ылымдарын о?ып ?йреніп, ?неге т?тпай т?рып, жастарды ізгілік пен парасаттылы??а баулу м?мкін емес. «?ткенді жа?сы білмейінше, келешекке сапар шегу айсыз ?ара??ыда с?рлеу – со?па? іздеп адасумен пара-пар» депті данышпан. Арман. ?лтты? руханият мы?да?ан жылдар бойы ?рпа?тан-?рпа??а беріліп, ?р адамны? бойына ана с?тімен бірге сі?еді. Олай болса, «бір ?олымен бесікті, екінші ?олымен ?лемді тербеткен» ана ??діретіне бас имейтін жан болмас сір??! Б?гінгі бізді? т?рімізде отыр?ан а? жаулы?ты аналарымыз?а бас иіп, та?зым етейік? «Ана» Т.Айбергенов. О?итын – Орынбек Назерке. Динара. ?ор?асындай бал?ы?аны не мынау?! Б?бек келу – керемет бір ?мір-ау. ?? ашылып, оттай к?зі жалтырап, А? уыз?а толып кетті омырау! Арман. И?, Динара «Ана» деген ??діретті ?н естілсе, «бала» деген «болаша?» к?лім ?а?ады емес пе?! Динара. ?ара б?лт ?аптаса да аспан, айды Т?ссе де найза?айдай бас?а ?ай?ы ?деріп ?рленіп, к?шкенде де, Ж?ртына ?аза? бесік тастамайды. Арман. Сонды?тан сан к?бейген, ?сіп халы? Жау тисе, жан ?ор?ау?а машы?танып, Алтынын к?міп кетіп, Ата-бабам К?шіпті балалар мен бесік алып. ?.Ахметова К?рініс: «ТО?ТА, БАЛАМ, АТА? КЕЛЕДІ АРТЫНДА» М.Ма?атаев Динара. Біз б?дан нені ??ты?? Арман: ?рине, Динара б?л бізді? ?з ?олымызда?ы барды ?адірлей білейу керектігі. Динара. Ендеше жастар ?зімізді? Отан алдында?ы ж?не ата-ана алдында?ы борышымызды ?мытпау керектігін естен шы?армайы?. Арман. Ойланам жылды жылдар асы?тырса, ?анибет – халы? басы ?сіп т?са! ?аза?ты? ерте?іне ?міті зор – ?йінде тербетілген бесік т?рса. ?н «С?ндет той» М. Андасбек Динара.?аза? хал?ында ?лтты? ойындарымыз к?п бол?ан. Мысалы атап айтатын болса?: К?кпар.  Аударыспа?.  ?ыз ?уу.  К?рес.  Мойын ар?ан.  Те?ге ілу.  Алтын ?аба? (жамбы ату).  Асау ?йрету.  А? с?йек.  Са?ина салу.  Тымпи.  Баста??ы.  Ине жасырма?.  Алты ба?ан.  То?ыз ??мала?.  Асы? ойыны ж?не т.б. ?аза?ты? ?лтты? ойындарыны? ішінде со??ы кездері ойындарды? ?атарынан ?алыс ?алып келе жат?ан асы? ойынына то?талса?. Асы? ойыны негізінен ер балалар?а т?н. Асы? ойнау ?шін керекті ??ралды? е? негізгісі – са?а. ?детте оны ?лкен о??ай  асы?тан шіге жа?ынан ?ор?асын ??йып ауырлатып, т?йке жа? табанын, шіге жа? бетін тегістеп, о? ?ол?а ?стап асы? ату?а ы??айлап жасайды. Асы? ойынын жазды к?ні та?ыр жерде ойнайды. Бір-біріне ?арсы екі бала не бірнеше бала екі топ?а б?лініп ойнаулары м?мкін. Ойынны? негізгі шарты бір-бірінен асы? ?ту. Асы? ойыныны? ?штабан ж?не алтыатар деп аталатын ?те ке? тара?ан т?рлері бол?ан ?штабан ойнау ?шін та?ыр жерге к?лдене? сызы? сызылады да, о?ан ?р ойыншы бір бірден арасын сиректеу етіп кеней тігеді.Содан со? ойнаушы балаларды? барлы?ыны? са?аларын біреуі  жиып иіреді. ?імні? са?асы шы?са сол бірінші болып са?асын к?ннен алысыра? жерге иіреді. Са?асымен тігулі кенейді атып, ?штабаннан арты?тау жерге жіберуі керек ?ш табаннан кем, я болмаса са?асы кенейге тимей кетсе, ойынды са?асы шы??ан келесі ойыншы бастайды. Ойын к?ндегі кенейді ?тып біткенше созылады. ?. Мырзалиев «?аза?тарды шетелдік ?она?тар?а таныстыру» Орныдайтын: Аралбаева Айзат. (?н кезінде бауырса? таратылып жатады.) ?аза? киімдері іштік, сыртты?, сулы?, бір киер делініп т?рт топ?а б?лінеді. Іштік киімдерге — к?йлек, дамбал, желетке, ?амзол, к?зекей, сыртты? киімдерге — шапан, к?пі, тон, шидем, сулы? киімдерге — шекпен, ?аптал шапан, кебенек, кенеп, сыртты? жатады. Бір киер киім деп ?ымбат маталардан ?шекейлеп тігілген, той-думандар?а, жиын-топтар?а бар?анда, жат елге сапар шы??анда киетін с?нді киімдерді ата?ан. ?аза?ты? «таны?ан жерде бой сыйлы, таныма?ан жерде тон сыйлы» дейтін м?телі де осыны а??артады. ?аза? салтында ер жігіт егеске т?серде, со?ыс?а барарда киімдеріні? е? жа?сы к?рнектісін киетін. Арман. Елбасы Н.Назарбаев ?зіні? с?зінде, «бізге ?зімзді? балаларымызды, жастарымызды ?згелерді ты?дау?а ж?не т?сінуге, бас?а ?лттарды? тілі мен дінін, салт-д?ст?рін ??рметтеуге, халы?тар досты?ын – к?зді? ?арашы?ындай са?тауымыз керектігін, онсыз ?азіргідей жа?андану д?уірінде еш?андай жетістікке жете алмайтынды?ымыз, ?аза?станды? жастар ?з еліні? патриоты болулары керектігі, т?рлі экстремиятік сипатта?ы к?збояушылы?тар?а ?арсы т?рар иммуниттерін к?шейтулері ?ажеттілігін» айтты. ?лттар биі. Динара. Б?гін біз тілімізге тиек етіп отыр?ан халы? та?ылымы немесе салт-д?ст?р, ?деп-??рып жайлы пікімізді орта?а салса?. 1. Жігіт т?йе. Арыстан А?тол?ын 2. Аушадияр. Ыс?а?ов Н?рбек 3. ?ынаменде (?рын келу). Амантай Даулет 4. ?а?па салар. ?за?бай Н?рбек Арман. Талайлы та?дыр, т?нтімін са?ан Осындай Отан сыйлады? ма?ан Осында туып, осында ?скен, ?улие ?жем, Ба?ад?р бабам. Жаннаттан арты? ?ажабым мені? – М??гілік ма?тан ?аза?ым - Елім. Динара Дариядай тасыр д?улеті? ерте? Ш??ыладай жайнар с?улеті? к?ркем.. Тебіренте ж?рек терімді т?гем, Болардай ырза ?улеті? ерте?! Жаннаттан арты? ?ажабым мені? – М??гілік ма?тан ?аза?ым - Елім. «Атамекен» Орындайтын: ?теген Мадина.