"Мейірімділік - ғажайып өмір есігі" сыныптан тыс іс-шара

Солтүстік Қазақстан облысы

Петропавл қаласы

«Ғабит Мүсірепов атындағы

№ 43 орта мектеп» КММ

қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімі

Айсакова Нуржамал Сериковна

«Мейірімділік – ғажайып өмір есігі» сыныптан тыс іс-шара.

Мақсаты: «Мейірімділік» және «қайырымдылық» адамгершілік ұғымдарды қалыптастыру.

Міндеттері:

1. Баланың бойына ізгілік, мейірімділік, қайырымдылық, яғни адамгершілік қасиеттерді сіңіріп, өз-өзіне сенімділікті тәрбиелеу;

2. Ойлау және пікір бөлісу іскерлігін дамыту.

Сыныптан тыс іс-шара

Мұғалім:

Әрбір оқушы өзін-өзі рухани жетілдіру үшін, өзін тәрбиелеуге, өздігінен білім алуға ұмтылуы қажет. Ел президенті Н.Ә. Назарбаев: «Рухани құндылық, биік адамгершілік жоқ жерде үлкен өркениет орнату мүмкін емес» деген болатын. Адамгершілік тәлімі жүрекке жан шуағын орнатып, бұрыннан бойымызда бар жақсы қасиеттерді дамытады. Жаман әдет пен теріс қылықтан тазарып, жаны таза, көңілі ақ, рухани сезімдерге бай адам болып қалыптасу – өзекті мәселе. Мейірімділік жылудан тарайды.

В словаре С.И. Ожегова читаем: «Доброта – отзывчивость, душевное расположение к людям, стремление делать добро другим». Добром считаются отношения доверия, справедливости, милосердия, любви. Добро в первую очередь связано с умением сорадоваться и сострадать, сочувствовать, сопереживать, откликаться на чувства других и держать свою душу открытой. Когда мы говорим о человеке «добрый», то имеем в виду, что он готов прийти на помощь другому по велению сердца. Доброе дело – это то, что дарит радость другому человеку.

1. оқушы:

Немало встречается злого

В любой человечьей судьбе.

А скажут лишь доброе слово –

И легче на сердце тебе.

Мұғалім: Адам дүниеге ештене қалап келмейді. Жақсы мен жаманды өскен соң өзің қалап аласың. Жақсылық пен жамандың адамның іс-әрекеті арқылы өлшенеді. Халқымыз «жақсылық» деген ұғымды адамгершілікке балаған. Адамгершілігі мол адамды «жақсы адам» деген.

Адамгершілік бастауы неде?

1. оқушы:

Адам тумысынан жамандыққа үйір емес. Ол жылдар өте келе өніп шығады. Жақсылық өнімнің шыққаны немесе оны жамандықтың арам шөптері басып кеткені сонда ғана белгілі болады. Ізеттілік пен сыпайылық сияқты адамгершілік түрлері отбасынан басталады.

1. оқушы:

Отбасындағы тәрбиені адам өз өмірінің «Алтын бесігі» мектеп қабырғасында жалғастырып, өмір заңдылықтарын үйренеді. Мектепте халқымыздың әдептілік, әдемілік, имандылық, қайырымдылық, яғни рухани адамгершілік тағылымдарын – еліміздің дәстүрін ата-ана мен ұстаз тағылымдарын өз білімдерімізбен жалғастырамыз.

1. оқушы:

Адамгершілік қасиет ең бірінші әр оқушының отбасын сыйлаудан басталады. Әке-шешеге ешқашан дауыс көтеруге, сөз қайтаруға болмайды. Ата-анасын сыйламаған адам басқа біреуді сыйлап жетістірмейді. Ата-ананы ренжітпеу – әр баланың өмір бойығы міндеті. адам қандай жоғары лауазымда, қызметте жүрсе де ізеттілікті жоғалтпауы тиіс. Үлкен адамдарға қоғамдық көліктерде орын беру, сұрақтарына дұрыс жауап беру қажет.

Мұғалім:

Адамгершілікке байланысты проблемалық жағдаяттарды шешу үшін саяхатқа шығу ойынын ойнайық. Елімізде үлкен қалалар бар: Астана, Алматы, Ақтау, Тараз, Шымкент, Ақтөбе, Семей, Көкшетау, т.б.

Ал, балалар, өздеріңе қай қала ұнайды? Ұнаған қала аты жазылған қима қағазда сұрақ бар. Соған жауап беру керек.

Сұрақтар:

• Мектептен үйге қарай жүгіріп келе жатқанда, алдыңнан бір үлкен кісі шықты. Сен не істер едің?

• Үлкен кісімен амандасып жол беремін.

• Өзіңнен үлкен кісілер әңгімелесіп отырған кезде сен не істеуің керек?

• Үлкендердің әңгімесін бөліп, сөзге араласуға болмайды.

• Егер тығыз шаруам болса, «кешіріңдер» деп айтар едім.

• Көшеде біреу жөн немесе жол сұраса не істер едің?

• Асықпай түсіндіріп беремін.

• Автобуста, қоғамдық орындарда егде адамдарды көрсең не істеген жөн?

• Үлкен кісілерге әрдайым орын беру керек.

• Үлкен кісілермен қалай сөйлесу керек?

• Үлкен кісімен «Сіз» деп сөйлесу керек.

• Әдептілік деген не?

• Адамдардың жүріс-тұрысы мен өзара қарым-қатынасының ережелері.

1. оқушы:

Мы часто говорим друг другу: «желаю вам всего доброго», «желаю вам добра и счастья» - это не просто выражение вежливости, в этих словах мы выражаем свою человеческую сущность. По-настоящему хорошие, добрые желания живут в душе того, кто умеет отдавать силы своей души другим людям.

Мұғалім: Вслушайтесь в пословицы народа о доброте. Как вы их понимаете?

1. Адамгершілік болмай,

Әділдік болмас.

1. «Сіз» деген әдеп,

«Біз» деген көмек.

1. Кішіпейілдік – кісінің көркі.

2. Добрые дела – красят человека.

3. Без добрых дел нет доброго имени.

4. Жизнь дана на добрые дела.

6-оқушы:

Күн нұрындай көңілім,

Даламдай кең пейілім.

Жүрегім толы мейірім,

Бәріне ортақ шуағым.

Мұғалім: Жақсы адам деген қандай адам? (кластер құру)

Жақсы адам

сөзінен іс көрінетін

8-оқушы:

Мейірімділік – ғажайып өмір есігі,

Мейіріммен тербетілер бесігің.

Ашық болсын мұқтаждарға көңілің мен есігің,

Мейірімсіз болсаң, алладан болмас кешірім.

Қол ұшын бер мұқтаж жанға жылаған,

Қайтарма қолын ананың көмек сұраған.

Мұғалім: Мейірімділікті қалай көрсетуге болады?

• Адамдар бір-біріне жылы сезімдерін білдіріп, айналасындағыларға тек жақсылық ойлап, игілікті істер жасау арқылы ғана мейірімділікті таныта алады.

Мұғалім: Доброго человека можно еще назвать толерантным.

Что такое толерантность?

Толеранттық / Толерантность

қайғысына ортақтасу/

сострадание

жан мейірімділігі/

доброта души

терпение/

шыдамдылық

милосердие

Мұғалім: Давайте с вами выработаем правила дружбы и постараемся эти правила соблюдать (работа в группах)

• Всегда быть откровенным с другом;

• Не бойся попросить прощения;

• Не груби;

• Не надо менять друзей;

• Надо быть постоянным в дружбе;

• Не злись!

• Не жадничай!

• Радоваться вместе с другом его успехам;

• Предлагать свою помощь;

• Защищать друга.

Все вместе поют песню «Если с другом вышел в путь».

«Мейірімділік – ғажайып өмір есігі»

сыныптан тыс іс-шара

Мақсаты:

«Мейірімділік» және «қайырымдылық» адамгершілік ұғымдарды қалыптастыру.

Міндеттері:

• Баланың бойына ізгілік, мейірімділік, қайырымдылық, яғни адамгершілік қасиеттерді сіңіріп, өз-өзіне сенімділікті тәрбиелеу;
• Ойлау және пікір бөлісу іскерлігін дамыту.

“ Рухани құндылық, биік адамгершілік жоқ жерде үлкен өркениет орнату мүмкін емес”.

Н.Ә. Назарбаев

Земля – наш мир!

Земля – наш мир!

Защитим планету Земля.

Защитим планету Земля.

Доброта – отзывчивость, душевное расположение к людям, стремление делать добро другим.

Жақсы адам

пайда іздемейді

сөзінен іс көрінетін

түсінуге тырысатын

Толеранттық / Толерантность

қайырымдылық/

милосердие

қайғысына ортақтасу/

сострадание

жан мейірімділігі/

доброта души

шыдамдылық/

терпение

құрмет/

уважение

достық/дружба

Планета толерантности

ПРАВИЛО ДРУЖБЫ

• Всегда быть откровенным с другом;
• Не бойся попросить прощения;
• Не груби;
• Не надо менять друзей;
• Надо быть постоянным в дружбе;
• Не злись!
• Не жадничай!
• Радоваться вместе с другом его успехам;
• Предлагать свою помощь;
• Защищать друга.

Ғаламшар қорғаушысы