Саба?ты? та?ырыбы: ???ы?ты? сауаттылы? – заман талабы
Ма?саты: О?ушыларды? ???ы?ты? сауаттылы?ын арттыру. Ата за?ымыз?а деген с?йіспеншілік сезім ?алыптастырып, шыншыл да ?ділетті ж?не парасатты т?л?аны ?алыптастыру.
Т?рі: Кездесу, пікірталас
К?рнекілігі: Интерактивті та?та, ?анатты с?з.
Ж?ру барысы:
І Психологиялы? тренинг
ІІ ???ы? туралы жалпы т?сінік
ІІІ Сені? ???ы?ым – мені? ???ы?ым (о?ушы ???ы?ы)
ІV «Ты?ыры?тан шы?ар жол ?айсы» (ситуациялы? жа?дайды шешу)
V К?кейде ж?рген сауал (с?ра?-жауап)
VІ ойды ая?та (ма?ал-м?телді? жал?асын табу, т?сінік беру)
VІІ ?орытынды
М??алім: ??рметті ?стаздар, ата-аналар, о?ушылар ж?не кеш ?она?тары «???ы?ты? сауаттылы? - заман талабы» атты пікірталас кешімізге ?ош келді?іздер!
Пікірталасты? негізгі ма?саты: О?ушыларды? ???ы?ты? сауаттылы?ын арттырып, ???ы? б?зушылы? ж?не ?ылмыс белгілерімен, т?рлерімен таныстыру, жас?спірімдерді? ???ы?тары мен міндеттерімен таныстыру. ?о?амны? за?дары мен нормаларын орындау?а, ???ы?тары біліп оны ??рметтеуге т?рбиелеу.
І Психологиялы? тренинг
Пікірталасымыз бастамас б?рын бір-бірімізге деген ?арым-?атынастарымызды ізгілендіру ма?сатында біз мектеп психологымен бірлесіп тренинг дайында?ан болатынбыз.
Сіздерге екі а? пара?ша беріледі. Бірінші пара?ша?а ?здері?ізді? аса жо?ары ба?алайтын адами ?асиеттерді жазып, ?ал?ан адамы?ыз?а бересіз. Осыдан кейін кезектесіп, ал?ан пара?тары?ызда не жазыл?анын дауыстап о?ып бері?іздер.
2. А? пара? берілген. Д?л ортасында д??гелек ?ара но?аты бар. Осы суреттен не к?ріп т?рсыздар, соны суреттеп берсе?іздер. (Б?л тренингте а??а ?ара?анда ?ара т?с тез к?зге шалынады. Сонды?тан а? жа?сылы?ты? белгісі бол?анды?тан оны к?ре білуіміз керек).
ІІ ???ы? туралы жалпы т?сінік
Енді ???ы? ж?нінде жалпы т?сінік бере кетсек. Интерактивті та?та?а назар аудары?ыздар.
?о?амда ?мір с?ретін адамдарды? ?здерін ?стау ережелеріні? жиынты?ын ?леуметтік нормалар дейміз.
?леуметтік норма
???ы?
Мораль
?леуметтік нормаларды? мемлекетті? п?рменімен за?дастырыл?ан б?лігі
???ы?ты, ал мемлекетті? п?рменімен за?дастырылма?ан б?лігі моральды ??райды.
???ы? дегеніміз - мемлекет тарапынан за?дастырыл?ан ж?не ?ор?алатын, жалпы?а бірдей міндетті нормалар ж?йесі.
???ы?ты? ерекшелігі - оны? нормалары б?зыл?ан жа?дайда кін?ліні? за?ды жауапкершілікке тартылмайды, біра? к?пшілікті? назарына ілігеді,айналасына жа?ымсыз пікір ту?ызады.
???ы?ты? нормалар тек ?ана за?дардан т?рмайды, бас?а да нормативтік ???ы?ты? актілер де к?рсетілген. Президент – нормативтік жарлы?тар, ?кімет – нормативтік ?аулылар, министрліктер – нормативтік б?йры?тар, жергілікті мемлекеттік органдар – нормативтік шешімдер ?абылдайды.
1948 жылы 10 желто?санда Б?? бас Ассамблеясы Адам ???ы?тарыны? жалпы?а орта? декларациясын ?абылдады. Ол бойынша адам ???ы?ы 3 топ?а б?лінеді.
Адам ???ы?ы
Таби?и ???ы?
Азаматты? ???ы?
Экономикалы?-?леуметтік, м?дени
Бізді? елімізде адам ???ы?тары Ата За?ымыз – ?аза?стан Республикасыны? конституциясында к?рініс тап?ан. Ол 9 б?лім, 98 баптан т?рады. Оны? екінші б?лімі 30 бабы ???ы??а арнал?ан.
ІІІ Сені? ???ы?ым – мені? ???ы?ым. Б?л кезе?де о?ушылар ?з ???ы?тары ж?нінде айтып ?теді.
1-о?ушы: 10 бап
Баланы? ?мір с?руіне, жеке басыны? бостанды?ына, ?адір-?асиетіне ж?не жеке ?міріне ?ол с??ылмауына ???ылы.
2-о?ушы
Мемлекет баланы? жеке басына ешкімні? тиіспеуін ?амтамасыз етеді, оны т?нін, жанын ж?бірлеуге, д?рекіліктен ?орлаудан, оны? ???ы?тары мен бостанды?тарына ?ысым жасауды? ?зге де т?рлерінен ?ор?ауды ж?зеге асырады.
3-о?ушы: 9 – бап
Баланы? даралы? ерекшеліктерін ж?не оны са?тау?а ???ы?ы бала ту?ан с?тінен бастап аты-ж?ні, ?лты, азаматты?ы болу?а ???ылы, ал ?Р-ны? за? актілерінде к?зделген жа?дайды са?тау?а ???ылы. ?ай ?лт?а жататынды?ына, тіліне, денсаулы?ына, ата – анасына ?атысты м?н-жайлар?а ?арамастан бала те? ???ылы.
4-о?ушы: 11-бап
?р бала с?з бостанды?ына ж?не ?з пікірін айту?а, ар-ождан бостанды?ына, коммерциялы? емес ?йымдар?а ж?не ?Р-ны? за?дарымен р??сат етілген бейбіт жиналыстар?а ?атысу?а ???ы?ы бар.
5- о?ушы: 12бап
Біреуді? атына кір келтіруге, жеке басыны? тіршілігіне араласу?а, р??сатсыз ?йіне кіруге, біреуді? хаттарын о?у?а ешкімні? ???ы?ы жо?
6 – о?ушы: 19 бап
?ркімні? ана тілі мен т?л м?дениетін пайдалану?а, ?арым-?атынас, т?рбие, о?у ж?не шы?армашылы? тілін еркін та?дап алу?а ???ы?ы бар.
7 – о?ушы: 30 бап
Азаматтарды? тегін орта білім алуына кепілдік беріледі. Орта білім алу міндетті.
Республика азаматтарыны? конкурсты? негізде тегін жо?ары білім алу?а ???ы?ы бар.
8 – о?ушы: 19 бап
?рбір адам ?з пікірі болуына, ойында?ысын еркін айтуына ???ы?ы бар.
?з ???ы?тары?ызды айтып ?тті?іздер, ?андай міндеттері?із бар со?ан то?талып ?тсек
(о?ушылар ?з міндеттерін айтады)
ІV «Ты?ыры?тан шы?ар жол ?айсы» (ситуациялы? жа?дайды шешу)
К?шедегі к?рініс
?нуар: М?хтар б?гін Камалды? баласыны? тойы ?ой, білесі? бе?
Ерн?р: Ия, ия, айтпа?шы ?сеттер б?гін жиналайы?, той ?ызы?таймыз деген.
Са?ан хабарлас?ан жо? па?
?нуар: Ж?р, ендеше солай ?арай барайы?, бар ?ызы?тан ??р ?алармыз.
Ерн?р: Кеттік, жолшыбай Дамирге со?а кетейік, ол да барар м?мкін.
Алмат: Дамир біз той болып жат?ан жерге бара жатырмыз. Балалар да сол жа?та ж?р, бізбен бірге ж?рсе?ші.
Дамир: Жо?, мен ?уелі ата – анама ескертуім керек, ?йтпесе ала?дайтын шы?ар.
Ерн?р: Ту, ата-ана?а ескертіп не істейсі?, біз секілді айтпай кетіп ?алмайсы? ба, с?ранса? жібермей ?алады.
Дамир: Жо?, балалар, мені жібермейді бара алмаймын. Ол жа?тан ішімдік ішкен адамдар кездесіп, бірн?рсеге душар болармыз.
?нуар: Онда ?зі? біл, ерте? «к?п ?ызы?тан ?алдым» - деп ?кініп ж?р ме?
Ерн?р: Осы кезден бастап к?шеге ?йрене бермейсі? бе?
1. ??рметті ата – аналар осы жа?дай?а байланысты сіздерді? пікірлері?ізді білсек.
Ата-ана ?ай жерден ?ате жіберіп отыр?
2. Учаскелік полиция инспекторына.
Осы жа?дайда о?ушылар ж?не ата – аналар ?андай жауапкершілікке тартылады?
VІ Ойды ая?та (ма?ал-м?телді? жал?асын табу, т?сінік беру)
1. Біреуге ор ?азба.(?зі? т?сесі?)
2. За?ны? ??ры?ы.(б?рінен ?зын)
3. ?рлы? т?бі.(?орлы?)
4. ?тірікшіні? ??ры?ы.(бір – а? т?там)
5. Тура биде.(ту?ан жо?)
6. Ту?анды биде.(иман жо?)
7. ?олы?мен істегенді.(мойны?мен к?тер)
8. Тек ж?рсе?.(то? ж?ресі?)
9. За?ды сыйла?ан.(еркін ж?реді)
VІ ?орытынды
Б?гінгі пікірталасымыз?а ???ы? ?ор?ау ?ызметкері, м??алімдер мен о?ушылар бас?осуда. Б?гінгі келтірілген статистикалы? м?ліметтерге назар аудара отырып, прблемалы? с?ра??а жауап іздесек: Жастар арасында?ы ???ы?ты? сауаттылы?ты арттыру ?шін не істеу керек?
?ыс?а да т?жырымды ой – пікірлері?ізді орта?а салса?ыздар.
(о?ушылар да ?з пікірлерін орта?а салады)