День Независимости Казахстана

Рамиль: Құрметті ұстаздар, оқушылар!
16-желтоқсан Қазақстан Республикасының Тәуелсіздік күніне арналған

«Тәуелсіздік-қасиет тұнған ұлы ұғым» атты ашық тәрбие сағатымызды бастаймыз. Тәуелсіздік – теңдік, бостандық, еркіндік, бүкіл адамзат баласының қаншама мыңдаған жылдар бойы аңсаған арманы, мақсаты, ұраны болып келе жатқаны белгілі.

Елге айналдың Отаным, есімі ұлы,
Аштың әлем халқыңа есігіңді.
Зорға жеткен ардақтап осы ісіңді,
Түзе, халқым, салтың мен бесігіңді.
Эмилия: Тігілген соң Ақ Орда-шаңырағың,
Тұғырыңа қонуда сан қыраның.
Отан деген оранып от құшаққа,
Кәусарыңа шөліңді қандырамын.
1-оқушы Желтоқсан айы...
Кешегі дүркіреп өткен 1986-шы жылына дейін қазақ үшін желтоқсан атауы және бір қыстың атауы еді. Кейін бұл сөздің мән-мазмұны да, құлаққа жетер әуені де мүлде өзгерді. «Желтоқсан» десе – ақ, әрбір адамның көкірегінде небір көріністер қоздап қоя беретін болған. «Желтоқсан желі» немесе «Қарабауыр қасқалдақ» деген мұңды да, асқақ әуеннің сарыны алыстан талып естілер еді.

2-оқушы: Себебі, бұл әндер, «Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұламадағы» «Елім-ай» секілді, әлдеқашан «Желтоқсан оқиғасының» халық арасындағы әнұранына айналып кетті. Сонда да, ән-әуенмен қоса, мәңгі көкірек көзінде қалған көріністер шұбырып өтуі хақ. Үрейлі үкімет үйі. Оны қоршай, толқыған ызалы қыз-жігіттердің жігерлі келбеттері. Оларға қадалған суық көздер мен мейірімсіз пішіндер.

3-оқушы: Иә, ол күн Тәуелсіздіктің туын ең алғаш көтерген әйгілі 1986 жылдың 16 желтоқсаны еді. Таңартеңгі сағат 10-да Республиканы үздіксіз басқарып келген Д.А.Қонаевты қызметінен босатылып, орнына Г.В.Колбин ешкімнің пікірінсіз-ақ ұсынылған еді.

4 – оқушы: Осы кезде аяқ астынан Пленум болатындығы туралы хабар – сыбыс тез тарады. Қазақстан Компартиясы Орталық комитетінің Пленумы 1986 жылғы 16 желтоқсанда өтті. Пленумда Д.А.Қонаев жолдасты зейнеткерлікке шығуына байланысты Республика Компартиясы Орталық пленумында бірінші хатшысы қызметінен босатты. Оның орнына сол уақытқа дейін Ресей Федерациясында Ульянов облыстық партия ұйымын басқарған Г.В. Колбинді сайлады.

5 – оқушы: 1986 жылы бүкіл елді дүр сілкіндірген ғаламат оқиға болды. Бұл кеңес өкіметі тұсында бұрын – сонды кездеспеген құбылыс. «Алматыда демонстрация», «Брежнев алаңында қаптаған жұрт», «Көшеде сап түзеп бара жатқан жастар» деген лебіздер ескен желдей гулеп тарап жатты. Елеңдеген ел түсіне алмай дал болды.

6-оқушы: Алматының Брежнев атындағы алаңына халық жинала бастады. Кешке қарай жиналғандардың саны шамамен 25-30 мыңға жетті.
Жиналған көпшілік республика басшылығындағы мұндай өзгерісті Д.А. Қонаевтың өзінің келіп түсіндіруін талап етті. Бейбіт шеруге жиналушылар нанымды жауап алмайынша алаңнан тарамайтындықтарын мәлімдеді.

7-оқушы: Аңғал сеніммен алаңға шыққан бейкүнә қыз-жігіттер «контрреволюционерлер» емес еді. Олардың ойы халықтың көкейтесті мәселелері туралы сөз жүргізу еді. Алайда оларды бір қолында шоқпары, бір қолында қалқаны бар қарулы, сақадай-сай әскерлер қарсы алды. Бейбіт шеруге шыққан жастардың бейбіт тілегі ағаш жаңқасындай быт – шыт болып ұшып жатыр.

Өлең «Кеудеңе гүл қададым» Жеткербай Қарымсақұлы

Желтоқсанда киініп-ап ақ берен,

Жыр еліне сан мәртебе тап берем.

Сендер үшін Желтоқсанның құрбаны,

Сендер үшін жыр қамалын қақ бөлем

Қазақ деген қасиетті ұлтымды

Қорғайтұғын енді міне, күн туды

Ел намысы бостандықа ұласып,

Көшелерге алып шықты жұртымды

Тербелгендей Алатауда шың-құздар,

Ел намысын арқалған ұл-қыздар

Шеру жасап шыққан кезде көшеге,

Жоғарыда «метель» атты тұрды ызғар

Қарт Алатау басқа жаққа көшкендей,

Орнына кеп ұлы аждаһа шөккендей

Колбин жендет жалын атты аузынан,

Уын әкеп байтақ елге сепкендей

Қорғап келген мына байтақ даламды

Қаранғы деп айта берсін бабамды

Ешқашанда өз қолымен бермеген,

Қурбандыққа осыншама адамды

Анам үшін тарихымды шалған бар,

Өз баласын Ыбырайым пайғамбар

Қалай ғана жүреді екен жер басып,

Тектен-текке ұл-қыздарын шалғандар?!

Жиып гүлін мына байтақ даланың,

Мен сендерге басымды иіп барамын

Жендет жыртқан кеше сенің кеудеңе

Бүгін барып мен гүлімді қададым

Әрқашанда мен сендерді сағынам,

Адасқандай кешегі ұлы дауылдан

Сен тізерлеп отырғандай ақ қарда,

Тізерлеп кеп рухыңа табынам

Жабықсам мен Желтоқсан деп жабығам

Ауырсам мен Желтоқсан деп ауырам

Желтоқсанның әнін айту әлемде,

Ол мен үшін бәрінен де ауыр ән

Сендер бастап, қазақтын ұл-қыздары,

Тәрбелді қарт Кавказдың құздары

Дауыл тұрды сонау Балтық елінде,

Жібді тоң Арктика мұздары

Қар суындай келген ағып шатқалдан,

Жинақталған жүректерде басы арман

Одақтастар еркіндікті алуы,

Идеясы Желтоқсаннан басталған!

Қалқаман Сарин

«Тәуелсіздік»

Еркіндігім.
Қасиеттім.
Қастерлім.
Өзің барда өзегімде жоқ шер мұң!
Кеше сенің келбетіңді арман ғып,
Боданына бұғауландық басқа елдің.
Бабалардың басын тігіп бәйгеге,
Аналардың жанарына жас бердің!
Уа, Еркіндік,
қош келдің!

Өзегімді өртке ораған қоғамда,
Өз үйіме өзім өгей болам ба?!
Алшаң басып жүре алмаса алты алаш
Азаттығым! Қадірің де жоқ онда!
...Саған жету қиын болса қаншалық,
Сақтап тұру қиынырақ одан да!
Алла берген азаттықтың әр сәті-
Аманат қой
Маған, 
Саған
Оған да!

Саясатқа сермей алмай семсерді,
Езгі күнге тері қылдым еңсемді!
Желтоқсанда жалын атып жастығым,
Құрсау болған темір қоғам теңселді!
Есте даңқы қыршындардың қалды ма,
Сексен алты ерлігім бе-ей, ең соңғы!?
Уа, еркіндік,
Құның немен өлшеңді!?

Уа, еркіндік!
Құның немен өлшенді?!
Сені көксеп
Боздақтарым өлсе өлді!
Сенсің менің ең ғажайып өлеңім,
Ең шуақты,
Ең шырайлы,
Ең шерлі!
Әр таңыңды сүйіншілеп тұрайын-
Құдай берген ғұмырымда өлшеулі!

Ән: «Көк тудың желбірегені»

Көрініс: «Тәелсіздік таңы атты»

«Қазақ биі» Орындаушылар: сыныптың қыз балалары