Таби?ат ?ажаптары

            ?АЗА?СТАН                                                                                        «БАЛД?УРЕН»

        РЕСПУБЛИКАСЫНЫ?                                                                      РЕСПУБЛИКАЛЫ?

        БІЛІМ Ж?НЕ ?ЫЛЫМ                                                                       О?У-САУЫ?ТЫРУ

           МИНИСТІРЛІГІ                                                                                     ОРТАЛЫ?Ы

«Таланттар ж?лдызды с?ті»

Республикалы? балалар шы?армашылы?ы фестиваліні?

2013 жылды? 6 ауысымы

Кіріктірілген ашы? саба?

(?зін-?зі тану ж?не сурет саба?ы)

??растырушылар:

Салы?ова А.С

сурет п?ніні? м??алімі

Есма??лова Г.М.

?зін-?зі тану п?ніні? м??алімі

Cаба?ты? та?ырыбы: Таби?ат ?ажаптары

Ма?саты: О?ушыларды? «таби?ат», «ту?ан жер»  ??ымдарына байланысты т?сініктерін ке?ейту.

 Міндеттері:

Білімділік:  Таби?атты? адам ?міріндегі ма?ыздылы?ын т?сіндіру.

Дамытушылы?:   Таби?ат?а ?ам?орлы? жасай білу іскерліктерін дамыту;

Т?рбиешілік: Таби?ат ?ажаптарын тани білуге ж?не онымен ?йлесімді ?мір с?руге т?рбиелеу.

?діс-т?сілдер: ??гімелесу, м?нерлеп о?у, топпен ж?мыс, ж?ппен ж?мыс, с?ра?-жауаптар, шы?армашылы? тапсырмалар.

Саба?ты? т?рі: саяхат саба? (2 саба? жал?астыру)

П?н аралы? байланыс: сурет саба?ы, география, музыка, экология, е?бек саба?ы, ?аза? тілі.

К?рнекі ??рал- жабды?тар: компьютер, мольберттер, ?нтаспалар, слайдтар,?олданбалы материалдар, жетондар,??т?ару желеткелері, ??т?ару д??гелектері.

Саба?ты?  барысы

І. ?йымдастыру кезе?і

Г?лдана М?рат?ызы: С?леметсіздерме, бізді? кішкентай те?ізшілеріміз! Бурабай ауданында?ы е? керемет к?лдерді? бірі Шортан к?ліне ?ош келді?іздер! Біз сіздермен балалар арманыны? аралы  «Балд?урен» кемесімен осы к?лді саяхаттап, таби?атты? к?ркемділігін с?з етпекпіз.

Е? бірінші саяхаттамастан б?рын ?ауіпсіздік ережелерімен таныстыру?а р??сат еті?іздер:

• ?р жолаушы кеме жетекшісіне ба?ынуы тиіс.
• ?р жолаушы ??т?ару желеткелерін киюі керек.
• Келе?сіз жа?дайлар болып ?алатын болса ??т?ару д??гелектерін ?олдану ?ажет.
• Кемені? шетінен е?кейіп ?арау?а болмайды, себебі бас айналып, су?а т?сіп кетулері?із м?мкін.

Кішкентай те?ізшілер ы??айланып отырып алы?ыздар!

Алтынай Са?ынай?ызы  кемені ж?ргізуді баста?ыз!Жылдамды?ын к?шейті?із!

Алтынай Са?ынай?ызы: ??п болады (Кеме дыбысы ?осылады)

Шатты? ше?бері: Таби?ат , сен – тіршілік, т?нып т?р?ан,

                                  Сен – к?нсі?, к?терілген к?ліп ?ырдан,

                                  Сен – к?лсі?,

                                  Сен – ормансы?,

                                  Сен – б?лб?лсы?,

                                  Адам?а с?лулы?ты шын ??тыр?ан, -

деп а?ын а?амыз Сады?бек Хангелдин жырла?андай таби?ат к?ллі тіршілік атаулыны? ??тты ?оныс-мекені, алтын ?я бесігі, ??т-берекесі. Адам ?шін таби?ат – е? ?асиетті де ?астерлі ??ым. Ал енді жолаушы балалар саяхат?а аттанайы?.

Г?лдана М?рат?ызы: К??іл-к?йлері?із ?алай? ?олдары?ызда к??іл-к?й жетондары бар(жа?сы, онша емес).Сол жетондарды? біреуін та?дап, к?рсетулері?ді с?раймын.

К??іл- к?й жа?сы болса кеттік!

ІІ Жа?а білім беру кезе?і

Г?лдана М?рат?ызы:  Кішкентай те?ізшілер, бізбен сонымен ?атар экология магистрі, география п?ніні? м??алімі Сайран Д?урен?лы ?она?та.

-Сайран Д?урен?лы осы ?лкедегі таби?атымызды? ?сем жерлерін, жалпы Шортан к?лі жайлы кішкентай жолаушылар?а  ?ыс?аша  ??гімелеп ?тсе?із.

?лке ?ажаптары айтылады

Г?лдана М?рат?ызы: ?те жа?сы. Рахмет сізге.

Адам – таби?атты? ажырамас б?лігі. Сонды?тан хал?ымызда «Жер-Ана» деген егіз ??ым ?алыптаскан. Жерді ?з Анасындай, Анасын К?ндей ?астерлеу Ата ?оста?ан салтымыз. «Жер шо?ты?ы – К?кшетау», «Жер жаннаты – Жетісу» деп, бабаларымыз ту?ан жерге, таби?ат?а деген ысты? махаббатын білдірген.

1.     Таби?ат аясында нені? ?нін, ?андай дыбыстарды естуге болады?

2.     Таби?ат ?ажаптары дегенді ?алай т?сінесі?дер?

3.     Таби?аттан ?андай ?сер аласы?дар?

4.     Таби?атты? жа?саруына адамдар ?андай к?мек к?рсете алады?

Кішкентай те?ізшілер! Бізді? кемемізді? жылдамды?ы мына алдары?ызда т?р?ан кемені? тапсырмаларын орындаса?, ?л?ая т?седі, артады. Тапсырмаларды орындай отырып, таби?атты? ?семдігін тамашалаймыз. ?рине белсенді бол?ан топтарды  жетондармен ба?алап отырамыз.

Алтынай Са?ынай?ызы: Кемені? тапсырмаларын орындау ?шін «Атомдар мен молекулалар» ойыны ар?ылы топтар?а б?лініп алайы?.(Атомдар мен молекулалар «1», «2», «5»)

Г?лдана М?рат?ызы: Ал енді кемені? тапсырмаларына к?шсек ?алай ?арайсы?дар?

ІІІ.Шы?армашылы? ж?мыстар

1 тапсырма: Таби?ат жайлы ?андай ма?ал- м?телдер білесі?дер?

Жер, су туралы ма?ал-м?телдер

• Таулы жер б?ла?сыз болмас,

          Сулы жер ??ра?сыз болмас.

• Су ж?рген жер береке,

          Ел ж?рген жер мереке.

• Халы? ?артаймайды,

          ?ара жер ?артаймайды. 

• Жер ??тты болса,

          Мал с?тті болады.

• Жер тоймай, ел тоймайды.

Жерге еткен жа?сылы? жерде ?алмайды.

• Жер к??ді жа?сы к?реді,

          Ат жемді жа?сы к?реді.

• Су патшасы – м?рап,

          Т?н патшасы – шыра?.

• ?ыста?ы ?ар - жерге ырыс,

          Жердегі ыл?ал – елге ырыс.

• Жер тойынбай, ел тойынбайды.
• Тауына ?арай то?айы,

          Шош?асына ?арай торайы.

• Жауынмен жер к?гереді,

          Батамен ел к?гереді.

• Таумен тасты су б?зар,

          Ел арасын ?у б?зар.

• Суды? да с?рауы бар.
• Су?а кеткен тал ?армайды.

-Тапсырма орындалды, Г?лдана М?рат?ызы жылдамды?ты к?шейті?із.

(Кеме дыбысы ?осылады)

2 тапсырма: ?олданбалы материалдардан таби?ат ?ажаптарын бейнелей аласы?дар ма?

(О?ушылар?а плакат пен ?олданбалы материалдар беріледі,

 желіммен жабыстыру ар?ылы таби?ат ?семдігін бейнелейді)

 Алтынай Са?ынай?ызы: Енді ?здері?ізді? ж?мыстары?ыз жайлы ?ыс?аша айтып ?тсе?іздер?

Релаксация (музыка ойнайды)

Гульдана М?рат?ызы:  Кішкентай жетекшілер, ?олдары?ды тізелері?е ?ойып, тере? дем алы?дар. К?здері?ді ж?мы?дар. Жап-жасыл таби?ат ?леміне еніп барамыз. Біреуіміз ?ып-?ызыл г?л секілді жайнап т?рмыз. Біреуіміз т?п-т?ны? м?лдір су т?різді таза жанбыз. Енді біреуіміз к?к аспанда еркін ?шып ж?рген ??стар сия?тымыз, ойымызды еркін айтып келеміз. ?ыздар болса, к?лдегі а??удай сызылып билеп барады. ?лдар болса, ?ыран б?ркіттей биіктерге сам?ап барады. Біз ?зімізді? таби?атпен ?йлесіп т?р?анымыз?а айры?ша ?уанып т?рмыз. Таби?атты? т?стері мен ре?ктері, ?рекеттері мен ??былыстары, а?дары мен ??стары «Бізбен бірге» екендігін сезініп келеміз. Ал енді жолаушы балалар к?зімізді ашып, назарымызды кемеге аударайы?.

3 тапсырма: ?ызыл кітап?а енген ??стар мен а?дарды  атап бере аласы?дар ма?

?ызыл кітап?а енген ??стар: ?ал?абай, а? л?йлек, кіші а??у, ?о?ыр кептер, ?ызыл кептер, ?абылан, ?о?и?аз, ?ыз?ылт бір?азан, жола? ?ара ш?бар жылан, сары жылан, ?ызылая? ба?а т.б.

- Жарайсы?дар, кішкентай те?ізшілер!

Алтынай Са?ынай?ызы: Балалар, алдары?ызда шыны мен ??м т?р. Шыны?а жа?а?ы ?ызыл кітап?а енген ??старды?, жануарларды? біреуін та?дап ??ммен бейнелеулері?ізді с?раймыз.

(Кеме дыбысы ?осылады)

 ІY. Рефлексия

-Алдары?ызда жапыра?тар берілген. Сол жапыра?тар?а саба?тан ал?ан ?серлері?ізді жазып, а?аш?а ілулері?ді с?раймыз..

Не ?нады?

Не ?йрендік?

?андай ?сер алды?дар?

Y.Саба?ты ?орытындылау

Біз б?гін сіздермен  таби?атымыз жайлы ойымызды толы?тырды?, ой ?рбіттік. ?сем жерімізбен танысты?.

 Таби?ат – адамны? бойына ?уат, к??іліне шабыт, сезіміне л?ззат шапа?атын ?ялататын с?лулы? пен ?семдік ?лемі. Сол с?лулы? пен ?семдікті талай а?ын жыр?а ?осып, небір ?ншілер ?н арна?ан. Сол с?лулы?ты, ?семдікті жо?алтпай ?астерлеуіміз керек. Таби?атты? е? ?лы перзенті болумен бірге, е? ?лы ?ам?оршысы да екендері?ізді еш?ашан естен шы?армауымыз керек .                 

Ж?ректен-ж?рекке                          Хормен ?ле? шума?ы айтылады

Біз жолаушы баламыз,

Жайнай берсін даламыз.

Таби?ат?а ?ам?ор боп,

      С?йіспеншілікпен  ?араймыз.

Таби?атты? ?сем болуына ?андай ниет, тілектерін білдіретіндіктерін шар?а жазады да, аспан?а ?шырады.