Тема «Саха сирин ойуулуур –дьуhуннуур искусствотын теруттээччилэрэ »
7 кылааска уруhуй уруога
Сыала, соруга: - о5олор бастакы профессиональнай художниктарбыт туhунан
билиилэрин тумуу, кэнэтии;
- ойуулуур – дьуhуннуур искусство киhи оло5ун байытарын,
киэргэтэрин итэ5этии
- ойуулуур – дьуhуннуур искусство5а интириэстэрин кууhурдуу;
улахан нэhилиэстэбэлээх, айар улэлээх дьоннорбутунан киэн
туттууну иитии.
Кердерер материал: Презентации, таблица, репродукциялар, тар5атар материал
Туттуллар улэ ньымалара: иhитиннэрии, керуу - истии, кэпсэтии, тэннээhин
Былаан: 1. Тэрээhин тугэн.
2. Тема5а киирии
3. Художниктар улэлэрин керуу – истии: (презентация)
И. В. Попов
П.П. Романов
М.М. Носов
4.. Художниктар улэлэринэн тумук оноруу
5. Художниктар айымньыларынан улэ5э туттуллар ньымалар
Дьарык хаамыыта:
1. Саха сирин бастакы художниктара кимнээхтэрин туhунан тугу билэ5итий? (эппиэттэр)
2. Бугунну дьарыкпытыгар кинилэр тустарынан сиhилии билсиhиэхпит.И.В. Попов, П.П. Романов, М.М. Носов. Кинилэр ааттарын ааттаан туран то5о кинилэри ойуулуур – дьуhуннуур искусство теруттээччилэрэ диэн ааттыыр буолар эбиппит дии саныыгыт? (Эппиэттэр).
Таблицаны керуу:
| Оло5ун сыллара | Уерэ5э |
И.В. Попов | 1874-1945 | Петербург, А.В Маковскай чааhынай студията (1903-1905, 1912-1913), художниктары ейуур общество студията (1903-1904) |
П.П. Романов | 1902- 1952 | Москва, искусство рабфага, 1927. Москва ойуулуур – дьуhуннуур искусствотын литография отделениета, 1934 |
М.М. Носов | 1887- 1960 | Петербург, рабочайдар урдуку оскуолалара |
О5олордуун тумук оноруу: 1. Олорбут кэмнэрэ (олорбут, уэрэммит,
улэлээбит кэмнэрэ)
2. Анал уэрэхтэрэ
3. Билигин художниктар айымньыларын керуехэйин – теруттээччилэр быhыытынан сыаналыырбытыгар кинилэр айар улэлэрин хайысхатыгар, ис – хоhоонноругар бол5омтобутун ууруохайын.
Презентация кэмигэр эбии информация биэрии, кэпсэтии.
И.В. Попов.
П.П. Романов.
М.М. Носов.
4. Тумук оноруу: (О5олор санааларынан художниктар ханнык жанрга улэлээбиттэрин ыйытыы)
профессиональнай дьуhуйуу;
темалара;
ис хоhоонноро.
Бастакы профессиональнай айар улэлээх дьоннорбут кинилэр буолаллар. Оччотоо5у уерэх – сырдык сана тар5анар кэмигэр профессиональнай художественнай улэлэр соhуччу кестуу, сананы арыйыы, инникигэ хардыы диэн сыаналыахха сеп.
И.В. Попов, П.П. Романов, М.М. Носов айар улэлэрин ис – хоhоонноругар дойдуларын, кыраайдарын историятыгар дирин интириэстэрэ ете кестер, октябрьскай революция уларыта тутууларын дьайыыта общество5а, олоххо – дьаhахха, дьон ейугэр – санаатыгар хайдах быhыылаахтык киирэн испиттэрин арыйаллар. Кинилэр са5алааhыннарыттан тирэх ылан угус эдэр дьоннор искусствонан улуhуйбуттэрэ, айар улэ5э ылларбыттара, айар улэлэринэн Саха сирин аар – саарга аатырпыттара.
Бугун тугу ылыммыппытын, инэриммиппитин таблица толорон санаабытын сааhылыахайын:
Карточканы толоруу:
Художник | Оло5ун сыллара | Уерэ5э | Айымньылара | Жанра |
И.В. Попов | | | | |
П.П. Романов | | | | |
М.М. Носов | | | | |
5. Керуу – истии, наардааhын (художниктар улэлэринэн – арыйар темалара, жанр, улэлиир техниката, колорит, буочар уратыта)
Тэннээhин, оло5уруу
Айымньыга аат биэрии
Ыйытыыларга эппиэт (схема, структура)
Себулээбити талыы, санааны быhаарыы
Кроссворд таайыы
Реферат суруйуу, иhитиннэрии оноруу
Композицияны тутууга туhаныы: тутулун, енун, ырытыы