С?ндік ?олданбалы ?нер. Ою - ?рнектерді т?рлі – т?сті ?а?аздан ?ию, жабыстыру

Саба?ты? та?ырыбы: С?ндік ?олданбалы ?нер.

Ою - ?рнектерді т?рлі – т?сті ?а?аздан ?ию, жабыстыру.

Саба?ты? ма?саты:

1. Білімділік: О?ушылар?а ?аза? хал?ыны? с?ндік ?олданбалы ?нері жайлы ма?л?мат беру. Ою - ?рнектерді? ерекшеліктері, мазм?ны жайлы т?сінік беру.

2. Дамытушылы?: О?ушыларды? ою - ?рнектерге деген ?ызы?ушылы?ын арттырып, шы?армашылы? ?абілетін дамыту.

3. Т?рбиелік: О?ушыларды ?лтты? ??ндылы?тарымызды д?ріптеуге, ба?алап ?астерлей білуге т?рбиелеу.
Саба?ты? к?рнекілігі: С?нді ?олданбалы ?нер шы?армаларыны? туындылары, суреттер, плакат, интерактивті та?та, слайдтар
Саба?ты? т?рі: П?наралы? байланыс – ?ол?нер, ?дебиет.
Саба?ты? ?дісі: Т?сіндіру, жасап к?рсету.
Саба?ты? барысы:
I. ?йымдастыру б?лімі.
1. Сынып о?ушыларын т?гендеу.
2. Сынып дайынды?ын тексеру.
II. ?ткен саба?ты тексеру.
1. О?ушыларды? ?й ж?мысын тексеру.
2. ?ткен та?ырыптан ауызша с?ра?тар ?ою, аны?тамасын с?рау.
3. К?рме ?йымдастыру.
III. Жа?а саба?ты т?сіндіру.
         С?ндік ?олданбалы ?нер ою - ?рнек, темір ??деу, а?аш ??деу, ?ндіріс заттарын к?ркемдеп безендіруден т?рады. ?аза? хал?ыны? ?ол?нер т?рлері, оны? ішінде мы? ??был?ан ою - ?рнек ?нері, ши то?у, алаша (?азіргі гобелен), сырма? сыру ж?не т. б. ?нер т?рлері ?лтты? ?нер ма?сатына айналып, бас?а елдерге де танымал бол?ан. ?аза?ты? осы к?нгі ою - ?рнегін ?арт шеберлер екіге б?ліп ?арайды.
        Біріншісі - ?аза? хал?ыны? ?зіне т?н ертеден келе жат?ан ?лтты? оюлары.
        Екіншісі - бас?а халы?тардан ауыс?ан жа?а интернационалды? ою - ?рнектер.
         ?аза?ты? ?лтты? ою - ?рнегіндегі бір ерекшелік – осы т?рлі ??ымны? ?айсысын бейнелегенде де, ?лтты? ою - ?рнекті? негізі бол?ан м?йіз оюы ?немі араласып отырады.
         ?нер (орысша - искусство) – ?мір ??былыстарын, ?о?амды? болмыс сана н?тижелерін, адамны? іс - ?рекеті мен к??іл - к?йін, сезімі мен рухани д?ниесіні? образды к?ркем тіл ар?ылы бейнелейтін пішін мен м?н ?атынасы.
         Ою - ?рнек – бейнелеу ?неріні? жо?ар?ы тегі, халы? м?дениетіні?, д?уіріні? ?зіндік ?олта?басы.
         ?рнек (орысша – узор) – бір н?рсені? бетіне т?сірілген ?р т?рлі ?лгідегі ?уенді на?ыш бедер.
         Ою - ?рнек – ?нерді? ежелден келе жат?ан озы? ?лгісі. Ою - ?рнекті? ?за? тарихы бар. Атап айтса?, Орхон - Енисей жазуларыны? та?баларынан ??стар?а, бас?а да жан - жануарларды? бейнесі мен ізіне ??са?ан ою - ?рнектерді табу?а болады.
       ?аза? хал?ыны? ою - ?рнектері ерекшеліктеріне ?арай сегіз топ?а б?лінеді:
1. А?дары? дене бітіміне байланысты ?рнектер.
2. ??стар?а байланысты ?рнектер.
3. Жер - су?а байланысты ?рнектер.
4. Аспан ?леміне байланысты ?рнектер.
5. Т?рлі ж?ндіктерге байланысты ?рнектер.
6. Адам ?а??асына байланысты ?рнектер.
7. ?ару - жара?тар?а байланысты ?рнектер.
8. Геометриялы? ?рнектер.
        Ою - ?рнек салумен ?атар олар?а бояу т?стерін ?олдануды? да ?зіндік т?рлі ма?ыналары бар. Мысалы: а? т?с – ?ділеттілікті?, шынды?ты?, тазалы?ты?; ?ара т?с – жерді?, берекені?; жасыл т?с – к?ктемні?, жасты?ты?; ?ызыл т?с – к?нні?, отты?; сары т?с – даналы?ты?, білімділікті?; к?к т?с – суды?, ашы? аспанны? символдарын білдіреді.
         С?зж?мба? «Ою - ?рнек»
1. Адамны? к?ркем бейнесі. (Портрет)
2. Жансыз заттарды бейнелеу.(Натюрморт)
3. ?рбір ?лтты? тарихымен саба?таса дамып келе жат?ан халы?ты? к?ркем туынды. (?ол?нер)
4. Бояу езуге, араластыру?а пайдаланатын ж??а та?тайша.( Палитра)
5. ?азіргі заман талабына сай ?те ?ажетті ?нерді? бір саласы.(Дизайн )
6. З?улім ?имарат, ??рылыстарда бедерлеу мен на?ыш ?нері.(С?улет)
7. Бір т?сті бояу, ?арындаш, к?мір, т. б бейнелеу ?неріні? ??ралдарымен орындал?ан к?ркем шы?арма. (Графика)
І?. Сергіту с?ті.

К?рініс «Оюхан мен Жоюхан». К?ріністен ?зінді к?рсету. Оюханны? Жоюхан?а жіберген хаты
?. Сараманды? б?лім.
?арапайым ?а?аз бетіне ?рнек жабыстыруды ?арастырып к?рейік.
1. О?ушылар?а шаблондар таратылады.
2. Салынатын ?рнек ?р?ашан б?йымны? т?стік фоныны? с?йкес келуі, я?ни бір-бірімен жарасымдылы?ы.
3. ?рнектер бір - бірімен тепе - те?дікте болуы.
?І. ?орытынды б?лім.
1. О?ушылар?а жа?а саба?тан с?ра?тар ?ою.
2. О?ушыларды? ая?тал?ан ж?мыстарын ?арап шы?у, тексеру.
3. О?ушыларды ба?алау.
?ІІ. ?йге тапсырма беру.
1. Ою - ?рнектерден т?скиізді? бір т?рін ??растыру, жапсыру.
2.«С?ндік ?олданбалы ?нер» та?ырыбына реферат жазу

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«С?ндік ?олданбалы ?нер. Ою - ?рнектерді т?рлі – т?сті ?а?аздан ?ию, жабыстыру»

Сыныбы: 6

Сабақтың тақырыбы: Сәндік қолданбалы өнер.
Ою - өрнектерді түрлі – түсті қағаздан қию, жабыстыру.
Сабақтың мақсаты:
1. Білімділік: Оқушыларға қазақ халқының сәндік қолданбалы өнері жайлы мағлұмат беру. Ою - өрнектердің ерекшеліктері, мазмұны жайлы түсінік беру.

2. Дамытушылық: Оқушылардың ою - өрнектерге деген қызығушылығын арттырып, шығармашылық қабілетін дамыту.

3. Тәрбиелік: Оқушыларды ұлттық құндылықтарымызды дәріптеуге, бағалап қастерлей білуге тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі: Сәнді қолданбалы өнер шығармаларының туындылары, суреттер, плакат, интерактивті тақта, слайдтар
Сабақтың түрі: Пәнаралық байланыс – қолөнер, әдебиет.
Сабақтың әдісі: Түсіндіру, жасап көрсету.
Сабақтың барысы:
I. Ұйымдастыру бөлімі.
1. Сынып оқушыларын түгендеу.
2. Сынып дайындығын тексеру.
II. Өткен сабақты тексеру.
1. Оқушылардың үй жұмысын тексеру.
2. Өткен тақырыптан ауызша сұрақтар қою, анықтамасын сұрау.
3. Көрме ұйымдастыру.
III. Жаңа сабақты түсіндіру.
Сәндік қолданбалы өнер ою - өрнек, темір өңдеу, ағаш өңдеу, өндіріс заттарын көркемдеп безендіруден тұрады. Қазақ халқының қолөнер түрлері, оның ішінде мың құбылған ою - өрнек өнері, ши тоқу, алаша (қазіргі гобелен), сырмақ сыру және т. б. өнер түрлері ұлттық өнер мақсатына айналып, басқа елдерге де танымал болған. Қазақтың осы күнгі ою - өрнегін қарт шеберлер екіге бөліп қарайды.
Біріншісі - қазақ халқының өзіне тән ертеден келе жатқан ұлттық оюлары.
Екіншісі - басқа халықтардан ауысқан жаңа интернационалдық ою - өрнектер.
Қазақтың ұлттық ою - өрнегіндегі бір ерекшелік – осы түрлі ұғымның қайсысын бейнелегенде де, ұлттық ою - өрнектің негізі болған мүйіз оюы үнемі араласып отырады.
Өнер (орысша - искусство) – өмір құбылыстарын, қоғамдық болмыс сана нәтижелерін, адамның іс - әрекеті мен көңіл - күйін, сезімі мен рухани дүниесінің образды көркем тіл арқылы бейнелейтін пішін мен мән қатынасы.
Ою - өрнек – бейнелеу өнерінің жоғарғы тегі, халық мәдениетінің, дәуірінің өзіндік қолтаңбасы.
Өрнек (орысша – узор) – бір нәрсенің бетіне түсірілген әр түрлі үлгідегі әуенді нақыш бедер.
Ою - өрнек – өнердің ежелден келе жатқан озық үлгісі. Ою - өрнектің ұзақ тарихы бар. Атап айтсақ, Орхон - Енисей жазуларының таңбаларынан құстарға, басқа да жан - жануарлардың бейнесі мен ізіне ұқсаған ою - өрнектерді табуға болады.
Қазақ халқының ою - өрнектері ерекшеліктеріне қарай сегіз топқа бөлінеді:
1. Аңдарың дене бітіміне байланысты өрнектер.
2. Құстарға байланысты өрнектер.
3. Жер - суға байланысты өрнектер.
4. Аспан әлеміне байланысты өрнектер.
5. Түрлі жәндіктерге байланысты өрнектер.
6. Адам қаңқасына байланысты өрнектер.
7. Қару - жарақтарға байланысты өрнектер.
8. Геометриялық өрнектер.
Ою - өрнек салумен қатар оларға бояу түстерін қолданудың да өзіндік түрлі мағыналары бар. Мысалы: ақ түс – әділеттіліктің, шындықтың, тазалықтың; қара түс – жердің, берекенің; жасыл түс – көктемнің, жастықтың; қызыл түс – күннің, оттың; сары түс – даналықтың, білімділіктің; көк түс – судың, ашық аспанның символдарын білдіреді.
Сөзжұмбақ «Ою - өрнек»
1. Адамның көркем бейнесі. (Портрет)
2. Жансыз заттарды бейнелеу.(Натюрморт)
3. Әрбір ұлттың тарихымен сабақтаса дамып келе жатқан халықтық көркем туынды. (Қолөнер)
4. Бояу езуге, араластыруға пайдаланатын жұқа тақтайша.( Палитра)
5. Қазіргі заман талабына сай өте қажетті өнердің бір саласы.(Дизайн )
6. Зәулім ғимарат, құрылыстарда бедерлеу мен нақыш өнері.(Сәулет)
7. Бір түсті бояу, қарындаш, көмір, т. б бейнелеу өнерінің құралдарымен орындалған көркем шығарма. (Графика)
ІҮ. Сергіту сәті.

Көрініс «Оюхан мен Жоюхан». Көріністен үзінді көрсету. Оюханның Жоюханға жіберген хаты
Ү. Сарамандық бөлім.
Қарапайым қағаз бетіне өрнек жабыстыруды қарастырып көрейік.
1. Оқушыларға шаблондар таратылады.
2. Салынатын өрнек әрқашан бұйымның түстік фонының сәйкес келуі, яғни бір-бірімен жарасымдылығы.
3. Өрнектер бір - бірімен тепе - теңдікте болуы.
ҮІ. Қорытынды бөлім.
1. Оқушыларға жаңа сабақтан сұрақтар қою.
2. Оқушылардың аяқталған жұмыстарын қарап шығу, тексеру.
3. Оқушыларды бағалау.
ҮІІ. Үйге тапсырма беру.
1. Ою - өрнектерден тұскиіздің бір түрін құрастыру, жапсыру.
2.«Сәндік қолданбалы өнер» тақырыбына реферат жазу