?азак хал?ыны? ма?таныш етер шебер суретшілеріні? бірі Сабыр М?мбеевті? к?ркем шы?армалары е? алдымен к?рерменні? эстетикалы? сезіміне ?сер етеді. Т?стерді? ?семдігі, композицияны? аны?ты?ы, бояу колоритіні? байлы?ы суретшіні? ?рбір шы?армасында ?лемді ?уезді кабылдау?а бейімділік бай?алады. Суретші шы?армалары к?рген адамны? жан д?ниесін тебірентпей ?оймайды.
Мысалы, оны? «Жол?а шы??анда» атты шы?армасына назар салып, м??ият зерделеп к?рейік. Б?л шы?арманы сендер о?улы? беттерінен талай рет к?ріп, таныс бол?ансы?дар. Суретшіні? сал?ан суретінде алды??ы планда жол ж?ріп, шарша?ан бір топ адамны? демалып отыр?ан кезі бейнеленген. Суретте сол жа?та с?би к?терген а? к?йлекті ана бейнеленген. Оны? жанында ашы? т?сті киім киген ер адам отыр. Сары ж?не к?гілдір жейде киген екі ?л бала тура к?рерменге карап, к?к шал?ынны? ?стінде жатыр. К?к-жасыл т?сті к?йлек киген кыз бала е? шетте отыр.
Б?л суретте суретші к?біне шектеулі палитраны пайдалан?ан. На?ыз суретші е? елеусіз ж?не к?нделікті н?рсені? ?зінен к?п жа?дайда ?ызы?ты н?рсені к?ріп, оны ?з шы?армасында к?рсете біледі. Кейбір суретшіні? тек бір та?ырып бойынша ой-?рісі шексіз болады. Суретші И. К. Айвазовскийді? те?із та?ырыбына арнал?ан белгілі «То?ызыншы тол?ын» атты шы?армасын сендер 5-сыныпта к?ріп, тамашала?ан болатынсы?дар
Ол к?нмен бірге т?рып, та?ерте?гілік астан кейін ?олына ?зіні? ?ыл?аламын ал?ан. Суретін т?ске дейін салып, одан кейін барып те?із жа?алауында демалуды ж?н к?рген. Тыны?ып алып, кешке дейін ж?мысын жал?астыр?ан. И. К. Айвазовскийді? ішкі жан д?ниесі мен е?бек?орлы?ы ерекше та? ?алдырады. Ол бірнеше к?ндер бойы жал?ыз ?зі кемені? ?стінде отырып, те?із жа?алауында сурет сал?ан. И. К. Айвазовскийді? суретінде тынымсыз дабыл ?а??ан ?атыгез те?із бейнеленген. Ашулы тол?ынын аспан?а ат?ан те?із кемені сан б?лікке аяусыз б?лшектеп сындырды.
Просмотр содержимого документа
«?нер шы?армаларын к?ріп ?абылдау?а ?рі талдау?а ?йренеміз»
Сабақ реті: №7,8
Сыныбы: 6
Сабақтың тақырыбы: Өнер шығармаларын көріп қабылдауға әрі талдауға үйренеміз Сабақтың мақсаты:
а) Білімділік: Оқушыларға тың мәліметтер беріп, білімді
қалыптастыру, жаңа мағлұмат беру және т.б.
ә) Дамытушылық: Сабақ оқытудың негізгі үрдісін есте қалдыру,
оқушы санасына терең сіңіру.
б) Тәрбиелілік: Сұлулық тәрбиесі, табиғат пен өнердегі сұлулықты
түсіне білу.
.
Сабақтың көрнекілігі: : Бояу түрлері, түрлі қарындаштар, Натюрморт бейнеленген суретшілер шығармалары. Балалар салған суреттер. т. б. заттар.
Сабақтың өту барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі.
2. Үйге берілген тапсырманы тексеру.
3. Жаңа тақырыпты түсіндіру.
4. Тапсырмаларды орындау.
5. Сабақты бекіту.
6. Үйге тапсырма.
І. Ұйымдастыру кезеңі:
Оқушылармен сәлемдесу, оқушының сабаққа қатысуын және дайындығын тексеру. Оқушы назарын сабаққа аудару. Сенімге негізделген мықты қатынасты дамытуға көмектесу.
ІІ. Үйге берілген тапсыраманы тексеру:
1.Бейнелеу өнері неше түрге бөлінеді?
2.Қазақ халқының ұлы суретшісі кім? (Ә Қастеев.)
3.Табиғат көрінісін тікелей бейнелеуді не дейміз? (Плэнер)
4.Суретті қағазда үйлестіру, орналастыру қалай аталады? (Композиция)
5.Аспан мен жердің қиылысқан сызығын не дейміз ? (Көкжиек)
6. Табиғат көрінісін бейнелеген қазақ суретшілерін ата
ІІІ. Жаңа тақырыпты түсіндіру.
Суретшілер шығармаларын көріп, қабылдауда суреттегі табиғат көрінісі, заттар тобы, оқиғалар, адамдардың көңіл күйі, яғни қуанышқа, қайғыға, қорқынышқа икемдігін түсініп, автордың бейнеленген бейнеге, оқиғаға әсерленуін, сүйіспеншілігін, ренішін аңғару қажет. Суретші С. Мәмбеевтің шығармасына назар аударып көрелікші.
Қазак халқының мақтаныш етер шебер суретшілерінің бірі Сабыр Мәмбеевтің көркем шығармалары ең алдымен көрерменнің эстетикалық сезіміне әсер етеді. Түстердің әсемдігі, композицияның анықтығы, бояу колоритінің байлығы суретшінің әрбір шығармасында әлемді әуезді кабылдауға бейімділік байқалады. Суретші шығармалары көрген адамның жан дүниесін тебірентпей қоймайды.
Мысалы, оның «Жолға шыққанда» атты шығармасына назар салып, мұқият зерделеп көрейік. Бұл шығарманы сендер оқулық беттерінен талай рет көріп, таныс болғансыңдар. Суретшінің салған суретінде алдыңғы планда жол жүріп, шаршаған бір топ адамның демалып отырған кезі бейнеленген. Суретте сол жақта сәби көтерген ақ көйлекті ана бейнеленген. Оның жанында ашық түсті киім киген ер адам отыр. Сары және көгілдір жейде киген екі ұл бала тура көрерменге карап, көк шалғынның үстінде жатыр. Көк-жасыл түсті көйлек киген кыз бала ең шетте отыр.
Бұл суретте суретші көбіне шектеулі палитраны пайдаланған. Нағыз суретші ең елеусіз және күнделікті нәрсенің өзінен көп жағдайда қызықты нәрсені көріп, оны өз шығармасында көрсете біледі. Кейбір суретшінің тек бір тақырып бойынша ой-өрісі шексіз болады. Суретші И. К. Айвазовскийдің теңіз тақырыбына арналған белгілі «Тоғызыншы толқын» атты шығармасын сендер 5-сыныпта көріп, тамашалаған болатынсыңдар
Ол күнмен бірге тұрып, таңертеңгілік астан кейін қолына өзінің қылқаламын алған. Суретін түске дейін салып, одан кейін барып теңіз жағалауында демалуды жөн көрген. Тынығып алып, кешке дейін жұмысын жалғастырған. И. К. Айвазовскийдің ішкі жан дүниесі мен еңбекқорлығы ерекше таң қалдырады. Ол бірнеше күндер бойы жалғыз өзі кеменің үстінде отырып, теңіз жағалауында сурет салған. И. К. Айвазовскийдің суретінде тынымсыз дабыл қаққан қатыгез теңіз бейнеленген. Ашулы толқынын аспанға атқан теңіз кемені сан бөлікке аяусыз бөлшектеп сындырды.
ІV. Тапсырмаларды орындау: Натюрмортты кезең бойынша саламыз. Тақтаға сызып, оқушыларға натюрморт салудың кезеңдерін көрсетемін.
V. Сабақты бекіту. «Сезімтал саусақтар» ойыны. Тақтаға бір оқушы шығады. Оның көзін байлап, қолына бір затты ұстатып, сипалап көргіземіз. Сонан соң затты алып қойып, көзінің байлауын шешеміз. Оқушыдан сол заттың суретін тақтаға бейнелеу талап етіледі. VІ. Үйге тапсырма Суретті аяқтап келу.
