Сурет салатын пара?ты таразы немесе ?ткеншекпен салыстыру?а болады. Таразыны? екі басында?ы салма? те? бол?ан жа?дайда ол тепе-те? ?алпын са?тайды. Осыдан «тепе-те?дік» с?зі келіп шы?ады. Егер сен суреті?ді пара?ты? бір б?лігіне орналастырып, екінші б?лігін бос ?алдырса?, онда сурет орны?сыз болып к?рінеді. Мына ?ткеншектердегі тепе-те?дікке ?ара. Д?л осылай сені? суреті?дегі тепе-те?дік те б?зылуы м?мкін.
Алайда сурет на?ыз таразы емес. К?дімгі таразыда сусиырды тепе-те? ?алып?а келтіру ?шін осындай сусиыр немесе соны? салма?ына те? бас?а зат керек. ??сты да ?зіндей ??с немесе со?ан те? салма? те?естіре алады. Суретте кіп-кішкентай ??с та ауыр сусиырды тепе-те? ?алып?а т?сіре алады екен! К?рді? бе, пара? пішіміне орналас?ан ?ткеншек суреті тепе-те? ?алыпта болып к?рінеді.
Ал ?ткеншекті алып тастаса?, сурет екі б?лікке б?лініп ?алады. Оларды ?р т?рлі т?сілмен біріктіруге болады.
Бір бейнелі композицияны кез келген т?ртб?рыш, вертикаль, горизонталь пішімге орналастыру?а болады.
Біра? салын?ан сурет пара?ты? ортасында орналас?аны д?рыс.
Сол жа?дайда сені? суреті?де тепе-те?дік са?талады.
Орыс суретшісі В. Васнецовты? мына картинасыны? композициясына назар аудара отырып, шы?арманы сипаттап бер. Туындыны тепе-те? калыпта деп атау?а бола ма? ?з жауабы?ды т?сіндір.
?аза?ты? белгілі суретшісі А. Д?зелхановты? «Аншылы?» атты шы?армасына назар аудар. М?нда?ы а?шы, б?ркіт, ??май тазыны? ?оз?алысы с?тті берілген ж?не ?шеуі де бір-бірімен тепе-те?дікте орналас?ан.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Композицияда?ы тепе-те?дік »
Бейнелеу өнері 5-сынып 16.01.2014
Сабақтың тақырыбы:
Композициядағы тепе-теңдік.
Сабақтың мақсаты:
а) Білімділік: Композиция жайлы жалпы мағлұмат беру, бірнеше
заттарды қағазға ретпен орналастыруға жаттықтыру.
ә) Дамытушылық: Қағаз бетіне затты үйлестіріп бейнелеуге үйрету.
б) Тәрбиелілік: Сурет салдыру арқылы оларды тазалыққа,
ұқыптылыққа үйрету.
Құрал-жабдықтар, көрнекті құралдар: Альбомдар, қарындаштар, өшіргіш, суретшілер шығармалары, слайд.
Сабақтың өту барысы:
Ұйымдастыру кезеңі.
Жаңа тақырыпты түсіндіру.
Тапсырмаларды орындау.
Үй тапсырмасын бағалау.
Сабақты бекіту.
Үйге тапсырма.
Сабақтың барысы:
Сурет салатын парақты таразы немесе әткеншекпен салыстыруға болады. Таразының екі басындағы салмақ тең болған жағдайда ол тепе-тең қалпын сақтайды. Осыдан «тепе-теңдік» сөзі келіп шығады. Егер сен суретіңді парақтың бір бөлігіне орналастырып, екінші бөлігін бос қалдырсаң, онда сурет орнықсыз болып көрінеді. Мына әткеншектердегі тепе-теңдікке қара. Дәл осылай сенің суретіңдегі тепе-теңдік те бұзылуы мүмкін.
Бұл суреттердегі тепе-теңдікті қалпына келтіру үшін не істеу керек? Торғай мен сусиырды қалай тепе-тең қалыпқа келтіреміз? Өз шешіміңді ойлап тап.
Алайда сурет нағыз таразы емес. Кәдімгі таразыда сусиырды тепе-тең қалыпқа келтіру үшін осындай сусиыр немесе соның салмағына тең басқа зат керек. Құсты да өзіндей құс немесе соған тең салмақ теңестіре алады. Суретте кіп-кішкентай құс та ауыр сусиырды тепе-тең қалыпқа түсіре алады екен! Көрдің бе, парақ пішіміне орналасқан әткеншек суреті тепе-тең қалыпта болып көрінеді.
Ал әткеншекті алып тастасақ, сурет екі бөлікке бөлініп қалады. Оларды әр түрлі тәсілмен біріктіруге болады.
Бір бейнелі композицияны кез келген төртбұрыш, вертикаль, горизонталь пішімге орналастыруға болады.
Бірақ салынған сурет парақтың ортасында орналасқаны дұрыс.
Сол жағдайда сенің суретіңде тепе-теңдік сақталады.
Орыс суретшісі В. Васнецовтың мына картинасының композициясына назар аудара отырып, шығарманы сипаттап бер. Туындыны тепе-тең калыпта деп атауға бола ма? Өз жауабыңды түсіндір.
Қазақтың белгілі суретшісі А. Дүзелхановтың «Аншылық» атты шығармасына назар аудар. Мұндағы аңшы, бүркіт, құмай тазының қозғалысы сәтті берілген және үшеуі де бір-бірімен тепе-теңдікте орналасқан.
Тапсырманы орындау:
Салған суретіңдегі заттар тепе-тең орналаспады делік. Мысалы: суреттегідей құмырадағы гүл шоғы кағаздың жоғарғы бұрышына салыныпты. Суретінді жыртуға немесе өшіруге асықпа. Керісінше суретіңді басқа заттармен толықтырып, тепе-теңсіздікті түзетуге болады.
Тепе-теңсіздіктегі барлық композициялар үшін толықтыру жұмыста жүргізейік.
Үй тапсырмасын бағалау: Оқушылардың альбомдарын тексеру, баға қою.
Сабақты пысықтау:
«Тепе-теңдік» сөзін қалай түсінеміз?
Бір бейнелі сурет парақ ортасында орналасса онда тепе-теңдік сақталама?
Композиция деген не?
Үйге тапсырма беру: Тепе-теңдіксіз композицияға шығарма орында.
Сурет салатын парақты таразы немесе әткеншекпен салыстыруға болады. Таразының екі басындағы салмақ тең болған жағдайда ол тепе-тең қалпын сақтайды. Осыдан «тепе-теңдік» сөзі келіп шығады. Егер сен суретіңді парақтың бір бөлігіне орналастырып, екінші бөлігін бос қалдырсаң, онда сурет орнықсыз болып көрінеді. Мына әткеншектердегі тепе-теңдікке қара. Дәл осылай сенің суретіңдегі тепе-теңдік те бұзылуы мүмкін.
орналасқан әткеншек суреті тепе-тең қалыпта болып көрінеді.
Бір бейнелі композицияны кез келген төртбұрыш, вертикаль, горизонталь пішімге орналастыруға болады.
Үй тапсырмасын бағалау: Оқушылардың альбомдарын тексеру, баға қою.
