«Сырма?»
Саба?ты? та?ырыбы: Сырма?.
Білімділік ма?саты: ?аза? хал?ыны? ?ол?нері жайлы ма?л?мат беру, с?ндік сурет салу?а о?ушыларды баулу, шы?армашылы? елестету ?абілетін, к?ркемдік тал?амын дамыту. Киіз, сырма?, текемет, т?скиіз туралы ?ыс?аша ма?л?мат беру;
Дамытушылы? ма?саты: О?ушыларды? ой-?рісін, с?ндік на?ыштарды бейнелеуде ?рнектерді? ретімен орналастырып ?йрету, саба??а деген ?ызы?ушылы?ын, шеберлігін дамыту;
Т?рбиелік ма?саты: ?лтты? ?нерді ?астерлеуге, д?ст?рді са?тау?а, ??ыптылы??а, с?лулы?ты т?сіне білуге, таби?атты ?ор?ау?а т?рбиелеу;
Саба??а ?ажет материалдар:
М??алім ?шін: интерактивті та?та, к?рнекілік иллюстрациялар, ?ол?нер б?йымдарыны? ?лгілері, «сал?ын», «жылы» т?стер таблицасы, «спектр» ше?бері, шаблондар.
О?ушылар ?шін: альбом, акварель краскасы, ?ыл?алам т?рлері, карандаш, ?шіргіш, фломастер т?рлері.
Саба?ты? т?рі: аралас саба?.
Саба?ты? ?дісі: сыни т?р?ыдан ойлау.
Д?ниетану, ана тілі.
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру б?лімі
ІІ. ?й тапсырмасын тексеру
ІІІ. Жа?а саба?:
ІV. Сараманды? ж?мыс
V. ?йге тапсырма
VI. Саба?ты ?орытындылау.
І. ?йымдастыру б?лімі:
О?ушыларды саба??а ?зірлігін тексеру.
ІІ.?й тапсырмасы: «Натюрморт» тексеру, тал?ылау, ба?алау.
ІІІ.Жа?а саба?:
Болжау стратегиясы:
– Балалар мына бейнеден не к?ріп т?рсы?дар? (киіз ?й есігі)
– Б?л есікті? артында не болуы м?мкін? ( о?ушылар жауаптары)
– Б?л б?йымдарды кім жасауы м?мкін?(о?ушы-ды? болжамдары)
– Д?рыс. Б?л ?ол?нер туындылары.
Б?гінгі саба?ымызда ?аза? хал?ыны? ?ол?нер б?йымдарыны? тарихымен танысамыз.
?аза? хал?ыны? ?ол?нері ?те ерте заманнан бастап дамы?ан. Халы? іскерлік ?ол?нер негізінен ?й к?сібі негізінен дамы?ан деп айта аламыз. Барлы? уа?ытта халы? шеберлері б?йымдарды? тек ?ана пайдалы ?ана емес, сонымен бірге сырт?ы бейнесі с?нді болуына да к?п м?н берген. Т?рмыс заттарын жасап с?ндеуде халы? суретшілері с?ндік ?рнекті? т?рлі ?лгісін ойлап тауып пайдаланды.
Саба? барысында о?ушылар?а ою-?рнекпен безендірілген т?рмысты? заттарды? суреттерін к?рсете отырып с?ндік-?олданбалы ?нер – халы?ты? ?нері екенін т?сіндіремін. Халы? т?рмысты? заттарын жасап ?ана ?оймай, о?ан ?ажет пішіні мен сипат берді, сол заттарда?ы ?семдікті аша к?рсетіп, оны ?рпа?тар?а жеткізуге тырыс?ан.
С?ндік ?олданбалы ?нер ою-?рнекті, темір ??деу, а?аш ??деу, ?ндіріс заттарын к?ркемдеп безендіруде пайдалан?ан.
?аза? ?ол?нерін т?рт топт?а б?лген. Олар: ?сталар, зергерлер, ісмерлер мен шеберлер.
?сталар – найза, ?ылыш, ?анжар, ?ал?ан, семсер, т.б. ?ару жара? т?рлерін жаса?ан.
Зергерлер – білезік, сыр?а, са?ина, шашбау, ?апсырма, с?укелеге та?ылатын ?ымбат металдардан (алтын, к?міс ) со?ыл?ан ?шекей б?йымдар жаса?ан.
А?аш шеберлері – киіз ?й с?йегінен бастап, санды?, асадал, ожау, тоста?ан, ?обыз, домбыра, бесік, шана, арба т.б. б?йымдар жаса?ан.
Ісмерлер – камзол, шапан, ??ра? к?рпе тігумен, т?с киіз, алаша то?умен, сырма?, текемет басумен айналыс?ан.
Ою-?рнек – ?нерді? ежелден келе жат?ан озы? ?лгісі. Бай?ап отырса?ыз киіз, а?аш б?йымдарында к?бінесе м?йіз ?рнектерін ?олданатынын к?реміз. Сонымен бірге ?рнек ою-?рнек элементтеріні? ретімен ?айталануына негізделген.
Оюлар?а с?йсініп,
?айран ?алып т?расы?.
К?ре білсе? т?сініп,
одан к?п сыр ??асы?
демекші ?аза?ты? тарихын, ?мірін ?рнектер бойынша о?ып білуге болады.
Балалар б?гінгі саба?та: киіз, сырма?, текемет, т?скиіздермен танысып, бейнелеп ?йренеміз. (Интерактивті та?тадан суреттер к?рсетіледі)
Киізді – а? ж?не с?р т?сті ?ой ж?нінен ?лкен к?лемде басып, киіз ?йлерді? сыртын ?аптау?а, т?сеніштерді? астына тастау?а пайдалан?ан.
Сырма? – деп а? ж?не ?ара т?сті ?ой ж?нінен басыл?ан киізді пайдалана отырып ?рнектерін бірдей ?ылып ойып, безендіріп, ж?н жіппен сырып тігілген т?сенішті айтамыз.
Текемет – ?ой ж?нін т?рлі – т?сті бояулар?а бояп, илеп, басыл?ан т?сенішті айтамыз.
Т?скиіз – жар?а ілуге арнал?ан, бархыт матасынан ою – ?рнектерді ?иып, киізге к?мкеру ар?ылы тігіп жаса?ан.
Берілген схема ар?ылы ?рнек элементтерін орналастыру ба?ытын интерактивті та?та?а сызып к?рсетемін.
Сырма? т?рлерін бейнелеуде о?ушылар мынаны естен щы?армау керек:
– ?рнек элементтерін симметрия осьтерін ескере отырып салу;
– ?рнек элементтерін бояй отырып, суретті? т?стік ?йлесімін табу;
– ?рнектердегі контраст т?стерді сауатты пайдалану;
– К?мекші сызы?тарды ?атты баспау;
ІV. Сараманды? ж?мыс:
Б?гінгі саба?та ?р топ?а берілетін тапсырма т?рлері:
Сырма? суретін салу?а – «?арыл?аш» ?рнегіні? шаблондары беріледі;
Текемет суретін салу?а – «?ыз?алда?» ?рнегіні? шаблондары берілед;
Т?скиіз суретін салу?а – «?ош?ар м?йіз» ?рнегіні? шаблондары берілед;
О?ушылар шаблондарды алып ?рнек композицияларын ??ру?а кіріседі.
Балаларды? ой-?рісіні? дамуына, ?иялына, ?зін еркін ?стауына, ойлау?а саз ?уені психалогиялы? т?р?ыдан жа?сы ?сер етеді. Сонды?тан о?ушылар ж?мыс?а кірісерде Д?улеткерейді? «?осал?а» к?йі ?ойылады.
Саба? со?ында жа?сы орындал?ан ж?мыстар?а то?талып, ?ате ж?мыстар?а ескертулер айтылады.
VІ.?йге тапсырма:
т?с ?йлесімдіктеріне байланысты «сал?ын», «жылы» т?стерін араластыра отырып ?рнек т?рлеріне композиция ??рып келу.
VІІ.Саба?ты ?орытындылау:
