«Құрылыс сызбаларындағы негізгі ерекшеліктер»

Астана қаласы

Ж. Жабаев атындағы №4 МГ сызу және технология пәнінің мұғалімі Бөлекбаев Ниязбек Сәулебайұлы

Құрылыс сызбаларындағы негізгі ерекшеліктер

Сабақтың тақырыбы: «Құрылыс сызбаларындағы негізгі ерекшеліктер»
Сабақтың мақсаты: 
1.Білімділік: Сызбаны орындау кезінде кескіндердің санын және тетіктің негізгі кескіндердің орналасуын дұрыс анықтау қажеттігі туралы түсініктер беру. Сызбаны рәсімдеудің жалпы ережелерін және сызу аспаптарымен құралдарын тиімді пайдалану туралы мәліметтерді меңгерту.
2. Дамытушылық: оқушылардың сызбаны оқу біліктілігін, сызу дағдысын қалыптастыру. 
3. Тәрбиелік: оқушыларды тиянақтылыққа, ұқыптылыққа және дербестікке тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: аралас.
Пәнаралық байланыс: технология, геометрия, бейнелеу өнері, математика піндері.
Сабақтың көрнекілігі: ғимараттың көрінісі, дайын параллепипед, куб.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру бөлімі:
1. Оқушылардың құрал –жабдығын тексеру.
2. Сынып тазалығына көңіл аудару, тақтаны әзірлеу.
3. Оқушыларды түгендеу.
4. Жаңа сабақтың тақырыбы мен мақсатын айту.
ІІ. Өткен сабақты қайталау
-Жаңа сабағымызды бастамас бұрын өткен сабағымызды тест арқылы қайталаймыз (тест таратып беру)
-Жауап беріп болсаңдар бір бірімізді тексерейік. Көршің қанша сұраққа дұрыс жауап бергенін жазып қойыңдар мен сабақтың соңында тексеріп бағаларыңды қоямын.
ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру
-Біздің бүгінгі сабағымыз құрылыс туралы болғандықтан сендер өздеріңді архитектор, сәулетші, дизайнер, конструктор яғни құрылыстың бас мамандары ретінде сезініп отыруларыңды сұраймын. Ойларыңды еркін бөлісіп отырыңдар.
-Құрылыс дегеніміз не?(ғимараттар, заводттар, фабрикалар, үйлерт.б)
Ал біздің Қазақстанның бас қаламыз Астанада қандай негізгі үлкен құрылыс нысаны басталып жатыр? Көз тартарлық әдемі2 құрылыстар салынады. (ЭКСПО-2017)
-Ендеше біз бүгін осы сияты құрылыс нысындарының сызбаларын сызамыз.
Құрылыс сызбалары біздің өміріміз бен тұрмысымызда маңызды роль атқарады. Әсіресе үйлердің кескінін пайдаланбайтын маман жоқ деп ойлаймын.
Құрылыс сызбалары негізінен екіге бөлікке бөлінеді инженерлік-құрлыс және сәулет құрылысы,
Инженерлік-құрлыс сызбаларына көпірлер, жер асты жолдары, бөгеттер, каналдар, шахталар, қорғаныс құрылыстары және басқалар жатады.
Ал сәулер құрылыс сызбаларына азаматтық және өнеркәсіп сызбаларын жатқызуға болады.
Құрылыстық сызбалардағы негізгі кескіндер қасбет, жоспар 
(Слайд Қасбет)
Касбет –ғимараттың сыртқы қабырғаларының кескіндері. Яғни ғимараттың алдынғы көрінісі. Касбетте терезелер мен есіктер сонымен қатар ғимараттың саулетті бөліктері орналасады.
-Құрылыс сызбаларды сызу үшін ең бірінші не керек деп ойлайсыңдар? (жоспар)
-Дұрыс айтасыңдар ғимаратты немесе құрылысты салу үшін адам ең бірінші оның жоспарын /проектісін/ жасайды. Бұл бас жоспар. Бас жоспар дагеніміз - жобаның неізгі құжаты болып саналады. 
-Бас жоспарға нелер кіреді деп ойлайсыңдар? Онда жасағалы отырған нысанның толық аумағы мен гимараттың орыны, өлшемдері, және габаритік өлшемі қірді. Ендеше бас жобасын жасап көрейік (слайд)
- Ал бас жоспарын жасадық . Енді не істеу керек?
-Жасағалы отырған нысынның сызбасын (планын) сызамыз.
(Слайд план)
Планды кезестірдіңдер ма? Барлығымыздың үйімізде план бар яғни үйіміздің сызбасы бар. Планда масштаб бірнеше рет кішірейтіп сызылады. 
-Сызбасын сызуда бізге не кажет деп ойлайсыңдар? Үйіміз жалпы аумағы, габариттік өлшемі, неше бөлмеден тұратындығы, қабырғалары, қанша терезе неше есік олардың орыны, қабырғалардың қалыңдығы және ең бастысы өлшемдері мен шартты белгілері керек. 
Шартты белгілер(слайд)
-Міне осылардың барлығын сызбаға түсіреміз. Сызбаға түсіру үшін бізге сызықтар керек.
Құрылыс сызбаларын сызуда жазықтықта жатқан сыртқы және негізгі қабырғалар негізгі тұтас жуан сызықпен сызылады, ал бөлмелер арасындағы қабырғалар, есіктер, мен терезелер жіңішке тұтас сызықпен сызылды. Үйдің жоспарын осьтер бойынша бөлшектеуден бастаймыз.
Құрылыс сызбалрында өлшемдерді түсірудің тетіктерге түсіретін өлшемдерден айырмашылығы бар. Өлшем сызықтарының соңында қойылатын нұсқамалардың орнына жіңішке сызықшалармен шектеледі. Құрылыс сызбаларында өлшемдер мм-мен түсіріледі. Ал Қасбет сызбаларында өлшем түсірілмейді.
Графикалық жұмыс 
-Енді практикалық жұмысымызға кірісейік. Ол үшін не істеу керек?
/Сызу құралдарымызды реттеп қоямыз/
(Слайд гараж)
-Сендерге қарапайым кішігірім құрылыс нысаны гараждың суреті берілген, сендер өз өлшемдеріңмен гараждың сызбасын сызасыңдар. Мына берілген кезеңдер бойынша (слайд)
Жаңа сабақты бекіту /Компьютерде практикалық жұмыс орындау/
-Қазіргі заманда фильімдерді кандай фарматта көресіңдер?(3Д форматында)
-Ендеше сендер бүгін болашақ архитектор,дизайнерсыңдар,қазір сендер компютермен 3Д форматында құрылыс проектісін жасайсыңдар
Болашақ мектеп
Болашақ үй 

Қорытынды
Стикерге бүгінгі сабақтан алған әсерлеріңді, осы тақырып болашақ сендердге керек деп ойлайсыңдар ма? өз ойларыңды жазып оқып тақтад тұрған жүрекке апарып жапсырыңдар.
Оқушыларды бағалау.
Ұйге тапсырма беру
Құрылыс сызбалары бойынша материалды қайталау, қарапайым сарай, жазғы асхананың сызбасын сызу.