Талдауды? жан-жа?тылы?ы мен тере?дігі – саба? ??рылымында?ы кезе?дерді? байланыстылы?ын, дидактикалы? ?абысуы мен логикалы? ж?йелілігін ескере отырып ба?алау. Жа?а та?ырыпты ?ткен саба? та?ырыбымен байланыстыра ?арастыру. Талдау барысында о?у материалдарыны? ме?герілу д?режесін, білім сапасыны? тере?детілу жа?дайын, о?ушыларды? танымды? дамуын аны?тайтын саба?ты? басты жа?тарына к??іл б?лінеді.
Саба??а ?атысу ж?не оны талдау мектепішілік ба?ылауды? бір ?дісі.
Саба?тар?а ?атысу т?рлері: іріктеу, та?ырыпты?, параллель, ма?сатты, кешенді (толы? о?у к?ні барысында 1 сыныпта саба? берілу жа?дайын) талдау.
Саба??а ?атысуды жоспарлау: алдын ала жоспарлау (1 жыл?а, жартыжылды??а), а?ымда?ы (1 ай?а, 1 апта?а), к?нтізбелік, графикалы?.
Саба??а ?атысу?а дайынды?. Саба??а ?атысу ма?сатын аны?тау. О?у ба?дарламасымен, осы саба?ты? на?ты материалдарымен, саба?ты ?ткізу ?дістерімен (о?улы??а, ?дістемелік ??ралдар?а, білім беру органдарыны? н?с?ауларына, т.б. с?йеніп) танысу. П?н бойынша дайындал?ан о?у-к?рнекілік ??ралдармен танысу. Сынып журналын тексере отырып мемлекеттік ба?дарламаларды? орындалуын, о?ушыларды? ба?а жина?тауын, сол с?тке ?лгерімін, ?ткізілген ба?ылау, жазба ж?мыстарыны? санын, к?нін, ба?дарламаны? практикалы? жа?ыны? орындалуы мен ?й ж?мысы де?гейін аны?тау. ?орытындылар, ?сыныстар мен тапсырмаларды ?арастыру (олар м??алімге саба?тан со? беріледі). О?ушы ж?мыстарымен танысу. О?ушыларды? білім сапасын тексеруді? жеке т?рлерін аны?тау, осы?ан ?ажетті материалдарды іріктеу. Мектепті? бас?а м??алімдерін саба??а ша?ыруды шешу. М?ндай ша?ыруды? ма?сатын белгілеу.
Саба?ты ба?ылау ж?не саба? барысын жазу сызбасы. Саба?ты ба?ылау сызбасы – тексерушіні? (?атысушыны?) ж?мысын ?тымды ?йымдастыруыны? ал?ышарты. Сызба тексерушіге саба?ты? кезе?дерін на?ты, ж?йелі белгілеп, жазып алып, д?л осылай ж?йелі т?рде талдауына м?мкіндік береді.
Тексерушіні? ?атысыл?ан саба?ты талдау?а дайынды?ы. Саба?ына ?атысып отыр?ан м??алімні? б?рын?ы ?атысыл?ан саба?тары туралы хаттамаларын, ескертулері мен ?сыныстарын ?арап ?ту. Саба? жоспары мен оны орындау бойынша м??алімге ?ойылатын с?ра?тарды ойластыру. Саба?ты талдау т?рі мен орнын (??гіме-с?хбат, п?ндік комиссия отырысында, педагогикалы? ке?есте) та?айындау.
Саба?ты кезе?дерге б?ліп талдау, о?ушылар мен м??алімні? іс-?рекетіне ба?а беру. О?ушыны? білім сапасын, білімін, білігін, да?дысын тексеруді? ?орытындысы. Саба?ты? жетістігін, жа?сы жа?тарын, танысып, талдап, ?олданыс?а енгізуге болатын м??алімні? шы?армашылы? жа?алы?тарын б?ліп атау. Саба? кемшіліктері мен м??алімге ?ажетті к?мек к?рсету жолдарын айту. Саба??а ?ойылатын жалпы ба?аны, ?орытындыларды, ?сыныстарды т?йіндеу.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
§4. Қазақ халқының жоңғар басқыншыларына қарсы азаттық күресі
Сабақтың мақсаты:
Сабақ барысында оқушыларды Қазақ хандығы төңірегінде қалыптасқан саяси оқиғалармен таныстыру, қазақ билеушілерінің басы бірікпеуінің салдары қандай болғанын көрсету, үш жүздің әскери күштерін біріктірудегі Әбілқайырдың рөлі және халықтың тәуелсіздік үшін күресінің маңызын әңгімелеу;
Оқушыларды материалды жүйелеуге , оқиғалар арасын байланыстырып, одан қорытынды шығаруға машықтандру;
Оқушыларға Отанымыздың тәуелсіздігі мен азаматтығ үшін күрескен батырлардың ерлігін айта отырып, жауаптылыққа, батылдыққа үйрету, патриоттық тәрие беру.
Сабақтың түрі: Лекция
Әдісі: интерактивті
Негізгі түсініктер : жұт, азаттық үшін күрес, агрессия, аманат, сардарбек, құрылтай, патриотизм.
Көрнекілік: Карта, сызба, суреттер
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі
Оқу құралын тексеріп түгелдеу
«Хабар» ел жаңалықтарына шолу /сұрау/
Жаңа тапсырманы жақсы түсіну үшін оқушылар алдында өткен материалдарды жете меңгеру керек. Сондықтан сабақты өткен материалды қайталаудан бастаймын.
Үй тапсырмасын сұрау:
XVIII ғасырдағы Қазақ хандығының ішкі және сыртқы жағдайының ерекшеліктеріне тоқталыңдар.
XVIII ғасырдың І ширегінде Ресей мемлекетінің Қазақ хандығына қызығушылығының артуына не себеп болды?
Жаңа тақырыпты оқытудың жоспары:
Жоңғарияның күшеюі және оның қазақ халқына қарсы шапқыншылығы.
Қазақ халқының жоңғар шапқыншылығына қарсы азаттық күресі.
Жоңғарлардың қазақ жеріне шапқыншылығының салдары.
І кезең. Өзіндік жұмыс.
1) Мына териминдердің мағынасын қалай түсінесіңдер?
Азаттық соғысы
Басқншылық, шапқыншылық
Батыр,
Батырлық, қаһармандық
Шын берілгендік
Оқушылардың жеке шығармашылық жұмысы, нәтижесін ұжым болып талқылау.
ІІ кезең-сабақтың негізгі бөлімі (проблемалық мәселелерді талқылау)
Сабақтақырыбымен жұмыс, онан кейін оқушылар XVIII ғасырдың І ширегіндегі Қазақ хандығы тарихының төмендегі саяси аспектілрін анықтаулары қажет.
(жауап беру үлгілері):
№1 тапсырма:
Қазақ хындығының жай-күйі
Қазақ хандығы төңірегіндегі қалыптасқан саяси жағдай
№2 тапсырма
-Материалды пайдалана отырып, анықтаңдар:
1. Жоңғар шапқыншылығының мақсаты.
Қазақ халқының жоңғарларға қарсы азаттық күресін ұйымдастыру.
Құрылтайдың қазақ халқының саяси өміріндегі рөлі. Батырлар
№3 тапсырма:
Мына тақырыпта жұмыс құру:
«Жоңғар шыпқыншылығы және жоңғарларға қарсы халық күресін ұйымдастыру».
«Халық құрылтайы».
Қайда өтті?
Қандай мәселелер көтерілді?
Немен аяқталды?
Тарихи маңызы
Сабақты бекіту:
Сұрақ: Қазақ хандығының саяси тарихына бұл кезеңдегі оқиғалардың басқаша сипат алуы (нәтижелері, дамуы) мүмкін бе еді?
«Қазақ хандығындағы орталық биліктің әлсіреуі жаңа жоңғар шапқыншылықтары үшін қолайлы жағдай туғызды. XVIII ғасырдағы жоңғар-қазақ қарым-қатынасының шиеленісунің басты себебі жер мәселесі болды. Цеван-Рабтан Жетісуды, Түркістан арқылы өтетін керуен жолдарын түпкілікті ойраттарға қалдыруды көздеді. Олар экономикалқ және саяси дамуда болды, жер өңдеу бұрын болмаған жетістіктерге жетті, көрші мемлекеттермен сауда байланыстары жан-жақты дамыды, темір өндіру технологиясы жетелдіріліп, швед офицері Ренат оларға зеңбірек құю өндірісін, қару мен оқ-дәрі дайындауды үйретті. Кейбір жеңістеріне қарамастан, қазақтар үнемі жеңілумен болды. Оның себептері Қазақ хандығының ішкі әлсіздігімен мен көрші мемлекеттерге тәуелділігінен еді. Ұлы жүздің жетекші билері Жоңғарияға тәуелділікті мойындады, Кіші жүз ханы Әбілқайыр өзінің жеке билігін күшейтумен айналысты, сондықтан ол 1741 жылы жоңғарлар басып кіргенде, ойрат басқыншылығына қарсы тұруға қатысудан бас тартты».
Сабақты бекіту:
Жоңғарияның көрші мемлекеттерді басып алу саясатын жүргізуінің негізгі себептерін айтыңдар.
Қазақтардың жеңілу себептері және қазақ халқының жоңғар басқыншылығына қарсы күресінің тарихи маңызы.
Қазақ-жоңғар соғысы кезінде көзге түскен қазақ хандары, сұлтандары, билер мен батырлары жөнінде жазылған қандай әдеби шығармаларды білесіңдер? Отанға адалдық пен патриоттық жөнінде, ержүректік пен қаһармандық, сертке адалдық туралы қандай мақал - мәтелдер білесіңдер ?
Үй тапсырмасы:
Тақырыпты оқып, мына кестені толтырыңдр: «Жоңғар шапқыншылығына қарсы халықтң азаттық күресінің ұйымдастыру».
