Педагогикалы? ке?есте о?ыл?ан баяндама
«Жо?ары сыныпта ?здігінен білім алу да?дыларын ?алыптастыру ж?не дамыту жолдары»
Дайында?ан: Тарих ж?не ???ы? п?ніні? м??алімі Такетов ?.Д.
- о?у жылы
Жо?ары сыныпта ?здігінен білім алу да?дыларын ?алыптастыру ж?не дамыту жолдары
- ?азір ?аза?станда?ы білім беру саласыны? алдында о?ыту ж?не т?рбие ж?мысын жетілдіру, жандандыра т?су міндеті т?р. Аны?ында, б?л талап ?ай уа?ытта да болмасын к?н т?ртібінен т?скен емес. Ал, аталмыш м?селені шешу педагогика ?ылымыны? алдына ?ойып отыр?ан ма?сатыны? бірі — о?ушыларды ?з бетімен ж?мыс істеуге ?йретуді? т?рлі ?дістемелік жолдарын табу. Сол ар?ылы жа?а білімді игеріп, оны болаша? ??ірде ?олдану?а жа?дай жасау.
О?ыту процесінде ж?ргізілетін ?здік ж?мысты? мазм?ны мына талаптар?а сай болуы шарт:
- тапсырма мазм?ны сынып о?ушыларыны? жас ж?не ?зіндік ерекшеліктерін ескере отырып жасалуы керек;
- о?ушыны? б??ан дейін ал?ан біліміне с?йкес ??рылуы тиіс; тапсырма т?сінікті, мазм?ны ?ызы?ты болуы ?ажет; орындау т?ртібі мен тапсырма мазм?ны бірте-бірте к?рделене т?седі.
Саба?та ?здік ж?мыстарды т?мендегідей ма?саттар?а байланысты ж?ргізуге болады
- о?ушыларды? ?здігінен білімінен толтыра, жетілдіре отырып, жа?а білім алу;
- о?ушыларды? бір-бірімен білім алмасуына да?дылану;
- берілген білімді пысы?тау;
- о?ушыны? білімін тексеру, ба?ылау;
- шы?армашылы? ?абілетін арттыру;
- с?здік ?орын байыту, тіл дамыту.
- В.П.Беспалконы? зерттеуі бойынша о?ушыларды? о?у материалын ме?геруі
1-де?гей — о?улы? де?гей.
- М?нда о?ушы?а аса ойлануды ?ажет етпей, тез жауап бере алатын с?ра?тар мен тапсырмалар беріледі, я?ни о?улы?та бар м?селелер ?амтылуы керек.
- В. П. Беспалько б?л-де?гейдегі тапсырмаларды? ма?саты, орындалу жолдары ай?ын болуы ?ажет екенін ескертеді. Тарих саба?ында б?л-де?гейге тарихи о?и?алар даталары, терминдер, о?ушы жадында ?алу ?шін берілетін тапсырмалар т.б. сия?ты тапсырмалар мен с?ра?тарды жат?ызу?а болады.
2-де?гей — алгоритмдік-де?гей.
- Б?л-де?гейде берілетін тапсырмаларды? ма?саты ай?ын болып, ал ол ма?сат?а жету ?шін тапсырмаларды? орындалу жолдарын табу о?ушыдан талап етіледі. О?ушы б?л кезде м??алімні? т?сіндіруімен ?абылдан?ан, а?паратты пайдаланады. Мысалы: таблица толтыру, схема сызу т.б.
3-де?гей — эвристикалы? де?гей.
- М?нда?ы тапсырмалар о?ушыдан ізденуді ?ажет етеді. О?ушы б?рын ал?ан біліміні? негізінде ж?не ?осымша ?дебиеттерді? к?мегімен тапсырманы ой е?бегін іске ?осу ар?ылы шеше алады.
4-де?гей — шы?армашылы? де?гей.
- М?нда ?р о?ушы ?зіндік шы?армашылы? ж?мыспен айналысады. ?ткен та?ырып бойынша схема, таблица ??растыр?ызу сия?ты шы?армашылы?ын дамыту?а арнал?ан с?ра?тар беруге болады. Сонда ?р о?ушы ?зіні? сызбасын сызып,«жа?алы?ын» ашады.