?аза?стан ?лы Отан со?ысы жылдарында
Жарияланды 30-01-2013, 12:04 Категориясы: Тарих
Екінші д?ниеж?зілік со?ыс адамзат тарихында?ы ?лы о?и?а. Оны? ?асиеті мен ?асіреті жаны?ды т?ршіктіреді. ?рі ерліктерге басы?ды идіріп та? ?алдырады. Елбасына к?н ту?ан кезе?дерде рух пен намысты? мы?тылы?ы сыналды. ?ан?а боял?ан даласы, а?ыра?ан анасы, жетім ?ал?ан баласы ?шін кектенді. Міне осындай со?ыс б?лтын ?йірген фашизмні? со?ыс жоспарын мына т?мендегідей тірек схемалар ар?ылы баяндаймыз.
Та?ырыбы: ?аза?стан ?лы Отан со?ысы жылдарында
Ма?саты:
Білімділік: ?лы Отан со?ысыны? ерлікке толы ?а?арлы жылдары бірте бірте алыстап барады. Біра? адамзат д?ние ж?зін фашистік ??лды?тан аман алып ?ал?ан халы?ты? ?ажайып ерліктерін еш?ашан ?мыт?ан емес. Фашизмні? айуанды? жоспарыны? с?зсіз к?йрегендігін ашып к?рсеткенін 1418 к?нге созыл?ан с?рапыл со?ысты? со??ы н?ктесін ?ой?ан. ?келеріміз бен аталарымызды? ?лылы?ын тере?ірек ??ындыру.
Т?рбиелік: Елін, жерін шексіз т?рбиелеу.
Дамытушылы?: Со?ыс?а байланысты материалдарды ??ыну, батырлар ерліктеріне ба?а беру, ?орытынды жасай білуге да?дыландыру.
I. Саба??а ?ажетті к?рнекіліктер мен ??ралдар
1. ?ОС картасы
2. Трек схемалар
3. Видео телевизор, магнитафон, кадаскоп
4. Кітап к?рмесі, жиырмалар
5. Электронды? о?улы?пен ж?мыс
II. Саба?ты? ?йымдастыру т?рі: диалогты топпен, интерактивти.
III. Саба?ты? ?тілу жоспары:
1. Психологиялы? дайынды? (Леветанны? дауысы, о?ушы ?сері)
2. Та?ырып?а арнал?ан кинофильмнен ?зінді
3. Ой тол?аныс (?ОС-да?ы батырлар)
4. ?орытынды
Саба?ты? барысы:
I. М??алімні? с?зі: Екінші д?ниеж?зілік со?ыс адамзат тарихында?ы ?лы о?и?а. Оны? ?асиеті мен ?асіреті жаны?ды т?ршіктіреді. ?рі ерліктерге басы?ды идіріп та??алдырады. Елбасына кун ту?ан кезе?дерде рух пен намысты? мы?тылы?ы сыналды. ?ан?а боял?ан даласы, а?ыра?ан анасы, жетім ?ал?ан баласы ?шін кектенді. Міне осындай со?ыс б?лтын ?йірген фашизмні? со?ыс жоспарын мына т?мендегідей тірек схемалар ар?ылы баяндаймыз.
“Барбаросса” (?ауырт со?ыс) 1940ж. 18/ XII
«Солт?стік» → Барлы? те?іздегі порттарды басып алып, Шы?ыс Пруссиядан Даугавпилс, Псков, Ленинград ба?ытында.
«Орталы?» → Смоленск ар?ылы Москва?а.
«О?т?стік» → Батыс Украина мен Днепрден Киевті басып алу?а.
Германия → КСРО → 1941ж. 23/VI. Баскомандование
Ставкасы т?ра?асы С. К: Тимошенко
1941 жылы 22/VI → 1941ж. 10/VII Жо?ар?ы командование Ставкасы т?ра?асы И. В. Сталин
1941ж. 30/VI. Мемлекеттік ?ор?аныс комитеті т?ра?асы И. В. Сталин
?аза?стан — майдан арсеналы (1 миллион 200 мы?)
«Б?рі де майдан ?шін, б?рі де Же?іс ?шін»
Экономиканы со?ыс?а бейімдеп ?айта ??ру
?АЗА?СТАНДЫ?ТАР
М?скеу ?шін шай?асты 316-(Панфилов атында?ы 8-гвард. див.) 1941ж. 30/IX 312-ат?ыштар дивизиясы
Б. Момыш?лы, Т. То?таров, М. ?абдулин, Р. Амангелдиев
Ленинград ?шін шай?аста 310 ж?не 314 дивизиялар С. Байма?амбетов, ?лия ж?не М?нш?к
Сталинград ?шін шай?аста 29 ж?не 38 дивизиялар 1942ж. 17/VII 1943ж. 02/ II Н. ?бдіров, ?. Сыпатаев
Со?ыс ба?ыты батыс
Берлин операциясы — 2, 5 миллион ?скер, 41мы? 600 зе?бірек, 6250 танк, 7500 ?ша?
1945ж. 16/IV. → Же?іс. 1945ж. 02/V.
Р. ?ош?арбаев
500-дей Ке?ес ода?ыны? батыры, 98-і ?аза?, 1998 жылы 11/XII Б. Момыш?лы
2. Ой ?оз?ау
О?ушылар назарын экран?а аудару. К?рген фильмдер туралы ?орытынды шы?ару.
3. ?й тапсырмасы
II. «Кім тап?ыр?» I топ.
1. ?лы Отан со?ысы ?ашан басталды? /1941ж. 22. 06/
2. Бауыржан Момыш?лы ?ай жылдары ?мір с?рген? /1910-1982 жж./
3. Ідіріс ?ргенішбаев?а Ке?ес Ода?ыны? Батыры ата?ы ?ашан берілді? /1967ж. 4 мамырда/
4. Со?ыс жылдарында майданда?ы ?скери б?лімдерге ?аза?стан ?нер ?ызметкерлерінен ??рыл?ан ?анша концерт бригадасы барды? /11/
5. ?ай к?нді же?іс к?ні деп тойлаймыз? /9 мамыр/
6. 1941 жылы Совет Ода?ы со?ыс самолеттерін шы?ару ж?нінен нешінші орын?а шы?ты? /3-інші/
7. «Жалпы?а бірдей ?скери міндет» туралы за? ?ашан ?абылданды? /1939. 01. 09/
8. ?лы Отан со?ысында ода? бойынша ?анша адам Ке?ес Ода?а Батыры ата?ына ие болды? /11мы? 600 ден аса/
9. Екі м?рте Ке?ес Ода?ы Батыры атан?ан Сергей Данилович Луганский жеке ?зі жауды? ?анша ?ша?ын атып т?сірді? /37/
10. «?аза?стан комсомолы» деген жазуы бар ?анша жауынгерлік машина Сталинград майданына табыс етілді? /45/
II топ.
1. Екінші дуниеж?зілік со?ыс ?ашан басталды? /1939 жылы/
2. ?лы Отан со?ысы ?ашан ая?талды? /1945 жылы/
3. Ідіріс ?ргенішбаев ?ай жылдары ?мір с?рген? /1912-1943 жж./
4. Бауыржан Момыш?лына ?ай жылы Ке?ес Ода?ыны? Батыры ата?ы берілді? /1990 жылы/
5. ?анша ?аза?станды?тар Ке?ес Ода?ыны? Батыры ата?ына ие болды? /500-ден аса/
6. ?лы Отан со?ысы жылдарында мамандарды дайындау ма?сатында ?аза?стан ?анша жас?спірімдерді ?скери училищеге жіберді? /42 мы?/
7. Генерал-майор Панфилов ?ай дивизияны бас?арды? /316-ат?ыштар дивизиясы/
8. Днепр ?шін шай?аста?ы ерлігі ?шін Ке?ес Ода?ыны? Батыры ата?ын ал?ан е? е? жас Ж?нібек Елеусізов нешеде еді? /18 жаста/
9. Со?ыс уа?ытында ?аза?стан б?кіл ода?ты? ?ор?анысыны? ?анша пайызын берді?
10. 1943 жылы республикадан заводтарды ?алпына келтіру ж?мыстарына ?анша комсомол жіберілді? /1439/
?ткен саба?тарда?ы тарихи с?здерді еске т?сіру
«Кім? ?ашан? Неге?» Б?л с?здерді кім айтты, ?ашан айтты, неге байланысты айтты.
1. «?ан??мар Кир. Же?іске желікпе. Сен мені? ?лымды ашы? ай?аста ?ару ??рметімен же?ген жо?сын.» Б?л с?зді кім айт?ан? (Томирис)
2. «Ерте к?нде отты к?ннен ??н ту?ан. Отты ??ннан от боп ойнап мен ту?ан, ж?зімді де ?ысы? ?ара к?зімді туа сала жалынменен мен жу?ан»(М. Ж?мабаев. «Пай?амбар»)
3. «Желпілдеген тудан, жер ?айыс?ан ?олдан ?ал?анша, жігіт адамыны? ?лгені жа?сы.» (Абылай)
4. «Халы??а е? алдымен – экономикалы? ж?не ?леуметтік реформа керек. Материалды? ?л ау?атын жа?сарту?а халы? тырысады. Прогресс дегенімізді? ?зі - осы» (Ш. У?лиханов)
5. «Мен ?аза? балаларын ??ыптылы??а, тазалы??а, отыры?шылы??а, т?рмысты? арты?шылы?ына, мысалы, ??р?а? жылы б?лмелерде т?ру?а ?йретуді? ?зі ?аза? даласында т?рбиелік м?ні бар ж?мыс деп білемін» (Ы. Алтынсарин)
6. «Б?ліп ал да билей бер» (Анна Ионовно)
7. «Егер ?скер берсек, балаларымыздан айырыламыз» (Ж. М?мбетов, 1916 жыл)
8. «Б?л ?ажап ?скер еді: ?арулары ауыл ?сталары со??ан найза, семсер, білтелі Мылты?тар, сада? жебелер» (Жазушы Соболев. Амангелді ?скері туралы)
9. «?аза? елі отар болып келді, отар болып ?алады» (С. С?дуа?асов)
10. «Отан ?шін от?а т?с – к?ймейсін, Опасызда отан жо?» (Б. Момыш?лы)
11. «Мен дегеніме жеттім, елімді аман алып ?алдым. Енді ?олы?нан келгені?ді істей бер» (Шира?)
12. «Б?ларды келістіріп жазалау керек» (Милютин)
13. «Россия ке? байта?, біра? шегінерге жол жо?, артымызда Москва» (Клачков)
?АЗА?СТАНДЫ?ТАР
М?скеу ?шін шай?асты 316-(Панфилов атында?ы 8-гвард. див.)
1941ж. 30/IX 312-ат?ыштар дивизиясы
Б. Момыш?лы, Т. То?таров, М. ?абдулин, Р. Амангелдиев
Ленинград ?шін шай?аста 310 ж?не 314 дивизиялар С. Байма?амбетов, ?лия ж?не М?нш?к
Сталинград ?шін шай?аста 29 ж?не 38 дивизиялар
1942ж. 17/VII 1943ж. 02/ II Н. ?бдіров, ?. Сыпатаев
1941ж. 10/VII Жо?ар?ы командование → Ставкасы т?ра?асы И. В. Сталин
Со?ыс ба?ыты батыс
Берлин операциясы — 2, 5 миллион ?скер, 41мы? 600 зе?бірек, 6250 танк, 7500 ?ша? 1945ж. 16/IV.
→ Же?іс. 1945ж. 02/V. Р. ?ош?арбаев
500-дей Ке?ес ода?ыны? батыры, 98-і ?аза?, 1998 жылы 11/XII Б. Момыш?лы
Германия → КСРО 1941ж. 23/VI. Баскомандование Ставкасы т?ра?асы С. К: Тимошенко
1941 жылы 22/VI → 1941ж. 30/VI. Мемлекеттік ?ор?аныс комитеті т?ра?асы И. В. Сталин
?аза?стан — майдан арсеналы (1 миллион 200 мы?)
“Барбаросса” (?ауырт со?ыс) 1940ж. 18/ XII
«Солт?стік» → Барлы? те?іздегі порттарды басып алып, Шы?ыс Пруссиядан Даугапилс, Псков, Ленинград ба?ытында
«Орталы?» → Смоленск ар?ылы Москва?а.
«О?т?стік» → Батыс Украина мен Днепрден Киевті басып алу?а.
Сіз кімсіз ойыны
Сіз кімсіз?
Сіз — Жамбыл облысы Жуалы ауданыны? К?лбастау ауылында д?ниеге келді?із. Сіз 1930-1956 жылда ?скер сапында болды?ыз. Ал со??ы кезде Алматы ма?ында жаса?тал?ан 316 ат?ыштар дивиязиясыны? командирі болды?ыз. Москва ?шін шай?асты?ыз, 207 рет ?рыс?а кірді?із. Сізді? ?анатты с?здері?із ?те к?п. Сонымен ?атар М?скеудегі ?скери академиясын т???ыш бітірген ?аза?сыз. (Б. Момыш?лы)
Сіз кімсіз?
Сіз ?ртке оран?ан ?з ?ша?ы?ызды жау танкілеріні? шо?ырына ??латты?ыз. Ке?ес Ода?ыны? Батырысыз, ?ара?андылы?сыз. (Н?ркен ?бдіров)
Сіз кімсіз?
Сіз Шымкенттегі ?скери авиация ?уе училищесіні? т?легісіз, ?ш?ышсыз, Ке?ес Ода?ыны? батырысыз. (Иван Кожедуб)
Сіз кімсіз?
Сізге Алматы жастары 1943 жылы желто?санда ?з а?шаларына жа?а ?ша? жасатып табыс етті. Сіз со?ыста ?уе шай?асында жауды? 37 самолетін жойды?ыз, атып т?сірді?із. (Луганский)
Сіз кімсіз?
Сізді? ?ке?із 1938 жылы 15шілдеде ?аза? КСР ке?есіні? 1 сесиясын ашты, ?аза? хал?ыны? аяулы ?лдарыны? бірі, сіз Синельников ?аласыны? т?бінде со?ысты?ыз. (Ал?адай)
Сіз кімсіз?
Сіз ?олы?ыз?а гранат алып, танк астына т?сті?із, ерлік жасады?ыз, Ке?ес Ода?ыны? батырысыз. (?бу Досм?хаметов)
Сіз кімсіз?
«Майдан?а жіберетін а?ам да, апам да жо?, сонды?тан мені? ?зімді жіберуі?ізді ?тінемін» (М?нш?к М?метова)
Сіз кімсіз?
Сіз Сталинград т?бінде шай?асты?ыз, жау дзотын ?з кеуде?ізбен жауып А. Матросовты? ерлігін ?айталады?ыз. (С?лтан Байма?анбетов)
Сіз кімсіз?
II-д?ниеж?зілік со?ыс кезінде 1945 жылы оныншы тамызда капитан Гастеллоны? ерлігін ?айтала?ан аты а?ыз?а айнал?ан ?ш?ышсыз. (Янко)
4. М??алімні? ?орытынды с?зі
Ж. Жабаевты? ?лы Ал?адай да майдан?а аттанды. Ол 7-гвардиялы? атты ?скер дивизиясыны? 19 гвардиялы? атты полкіне пулемет расчетін бас?ара ж?ріп, Синельниково ?аласы ма?ында ерлікпен ?аза тапты.
Же?іс те жетті. ?а?арман Ленинградты?тар ?з ?алаларын са?тап ?алды. 1944 жылды? ?атарында бізді? ?скерде шабуыл?а шы?ты. ?ала ?оршаудан ??тылды. 1945 жылы 9 мамырда Ке?ес хал?ы салтанатпен же?іс к?нін майрамдады. Осы ?лы мерекені бізді? елімізді? хал?ы жыл сайын атап ?теді.
Же?іс ?ымбат?а т?сті. Елімізді? 1710 ?аласы к?л тал?ан болды. 70 мы?нан астам ауыл мен деревняны ?ртеп жіберді. Бас?ыншылар 18502 завод пен фабрикаларды жойды. 1135 мы? шахтаны су астында ?алдырды. 65 мы? темір жол торабын б?зып, істен шы?арды. Ауыр шаруашылы?ында?ы 368 миллион?а жуы? жер б?лінді, 27 миллион?а жуы? адамнан айырылды. Ересек адам ?лесі азайды. Ересектерді? т?тас бір ?рпа?ын жойып жіберді. Со?ыс ?мітсіз жесірлікпен балаларды? жетімдігіне ?келді. Фашистерді? істеген ?ылмысын совет адамдары еш?ашан ?мытпайды. Со?ыстан кейін бірнеше ?алаларда фашизм ??рбандарына ескерткіш орнатылды. Біз неміс бас?ыншыларыны? баса к?ктеп кіріп жаса?ан ?ылы?тарын еш?ашан ?мытпаймыз. ?мытпайтын себебіміз-бізді? хал?ымыз ?ай?ы-?асіретті адам баласы ?рпа?тарымыз, енді еш?ашан к?рмесе екен деп тілейміз.
5. О?ушыларды ба?алау
6. ?йге тапсырма беру