Саба?ты? та?ырыбы: ?лы жібек жолыны? ?алыптасуы ж?не тарихи ма?ызы.
Саба?ты? ма?саты
Білімділігі: О?ушылар?а ?лы Жібек жолыны? пайда болуын ж?не тек сауда мен шаруашылы?ты дамытушы ?ана емес,халы?аралы? ?атынастар мен м?дениет таратушы жол ретінде ма?ызын ашып к?рсету.
Т?рбиелілігі: О?ушыларды? ?лтты? намысын ояту?а,адамгершілік,м?дениеттілік сана-сезімін ?алыптастыру?а,ту?ан елі мен жерін ??рметтеуге т?рбиелеу.
Дамытушылы?ы: О?ушыларды? ?з бетінше ж?мыс істеу да?дыларын жетілдіру,ж?йелі ойлау ?абілеттерін дамыту,?з бетінше ?орытынды жасау?а ж?не шы?армашылы?пен айналысуына ы?пал жасау,ба?ыт-ба?дар беру.
К?тілетін н?тиже:
1?лы Жібек жолыны? пайда болу кезе?імен танысады
2.О?ушы бойында м?дениеттілік сана сезімі ?алыптасады.
3.Отанс?йгіштікке т?рбиеленеді.
Саба?ты? т?рі: Аралас саба?
Саба?ты? типі: Жа?а білімді ме?герту
Саба?ты? ?дісі: СТО технологиясы,с?йкестендіру тесті,с?ра?-жауап,тарихи сына?хат,эссе,топтастыру,хронологиялы? кесте,семантикалы? карта.
Саба?ты? барысы
I ?йымдастыру кезе?і
а) О?ушылармен с?лемдесу,т?гендеу
б) О?ушыларды 3 топ?а б?лу (саба?ты? ??рылымына байланысты)
II ?й тапсырмасын с?рау (Бинго ойыны ар?ылы ?й тапсырмасын с?рау)
I-топ
?ыпша?тарды? этникалы? ??рамына ?андай тайпалар кірген?
Хорезм мен ?ыпша? ханды?ы арасында?ы шай?астарды? себебі?
II-топ
Орыс деректерінде ?ыпша?тарды ?алай ата?ан?
?ыпша? ханды?ында ??лды?ты? бол?анын жаз?ан тарихшы?
III-топ
?ыпша?тарды? шаруашылы?ы туралы не айтар еді?іздер?
«?ыпша?тарды? жер жа?дайы мал ?сіруге ?олайлы бол?ан» деп жаз?ан тарихшы?
III. Жа?а саба?
Жоспары:
1.?лы Жібек жолыны? пайда болу тарихы.
2. ?лы Жібек жолыны? шаруашылы?ты? дамуына тигізетін ?сері.
3. ?лы Жібек жолыны? м?дениетті? ?ркендеуіне тигізген ы?палы.
4. ?лы Жібек жолыны? халы?аралы? ?арым-?атынасты дамытуда?ы тарихи ма?ызы.
?ызы?ушылы?ын ояту
(Слайдта ?лы Жібек жолыны? суреті к?рсетіледі.)
Мына суретті? б?гінгі саба?ымыз?а ?андай ?атысы бар??алай ойлайсыздар?
Ендеше о?ушылар б?гінгі бізді? ?тетін та?ырыбымыз ?лы Жібек ж?нінде болма?.
О?ушылар?а жа?а саба?ты ме?герту ма?сатында,?з беттерімен ж?мыстану ма?сатында ?р топ?а тапсырмалар беріледі.
I топ – М?тінді о?и отырып,т?сінгенін айту
«?лы Жібек жолыны? пайда болу тарихы.»
II топ - тарихи сына?хат
1. ?лы Жібек жолы б.з.б.-- ?асырда пайда болды.
2. --?асырда жібекті? б?кіл еуразия?а ?йгілі бол?ан кезе?і.
3. Жібек жолыны? басы ?ытай жеріндегі --- ?зеніні? а??арында?ы айма?тан басталады.
4. Жібек жолы ?лы ?ытай ?ор?аныны? батыс шетінен ?тіп,Іле ?зенімен --- жетеді.
5.Ежелгі ?ытай деректеріне ?ара?анда,б.з.б.I ?.ортасында ал?аш рет ---- елінен Батыста?ы елдерге ?арай жібек арт?ан керуендер жол?а шы??ан.
6.--Жібек ?ндіруді? дамы?аны сонша,жібек сатуда ?ытай мемлекетімен б?секеге т?скен.
7.Деректерге ?ар?анда --- --- адамдар ?уыс ?урайды? ішіне салып,тіпті кейбір ?йелдер шашыны? арасына ты?ып алып шы??ан.
III топ - Семантикалы? карта
Тал?ар
Тараз
568 ж
138 ж
Батыс елдеріне
Византия
Т?ркістан
Испиджаб
Отырар
Сауран
К?міс ??мыралар табылды
+
Фарфордан жасал?ан ыдыстары табылды
+
+
+
?ытай императоры
елшілік
аттандырды
+
Мыс те?гелертабылды
+
+
+
+
Т?рік ?а?анаты келісім жасады
+
+
IY. Жа?а саба?ты бекіту
Жа?сы о?ушылар сіздер б?гінгі жа?а та?ырыпты ойда?ыдай ме?герді?іздер деп ойлаймын.Жа?а саба?ты бекіту ма?сатында мен сіздерге тапсырмалар беремін осы тапсырмалар ар?ылы сіздерді? ?аншалы?ты ?лі де та?ырыпты ме?гергендері?ізді бай?аймын.
I топ – Хронологиялы? кесте
Кезе?і
О?и?алар
138 ж
VII ?
568 ж
Б.з.б. I ?
VI ?
Б.з.б II – I ?
Б.з.б. II ?.ортасы
II топ –Топтастыру
?лы Жібек жолы
III топ – с?йкестендіру тесті
?лы Жібек жолымен ал?аш?ы сауда байланысы ?ашан жасал?ан?
Тал?ар,Отырар,Испиджаб
Жібек жолы ?айдан басталды?
Тараз
?ытайды? ?демі фарфордан жасал?ан ыдыстары ?аза?станны? ?андай ?алаларынан к?птеп табыл?ан?
?ытай жеріндегі Хуанхэ ?зеніні? а??арында?ы айма?
Жібек сатуда ?ытай мемлекетімен б?секге т?скен ел?
Б.з.б. II - I
Жібек жолыны? ар?асында к?п елге тара?ан ?лі к?нге базарларда сатылып ж?рген ?нім?
Со?ды
Б.з.б. II ?.?ытайдан Батыс?а ?арай елшілік аттандыр?анимператор?
Болгар б?рышы
Византия шеберлеріні? ?олынан шы??ан к?міс ??мыралар ?аза?станны? ?ай ?аласынан табыл?ан?
У - Ди
Y. Бекіту 3 топ?а « ?лы Жібек жолыны? экономиканы? дамуына тигізген ?сері» та?ырыбында эссе жаздырамын ж?не о?ытамын.
YI. ?орытынды: Т?йіндеме
?лы Жібек жолы – б?л ежелгі д?уірде ж?не орта ?асырларда Шы?ыс пен Батыс арасын,елдер мен ?ркениеттер арасын жал?астыр?ан ??рлы?аралы? сауда жолы болды.Б?л жолды? ?ызмет ету мерзімі б.з.б. II – XV ?асырды? бас аралы?ы болып саналады.?азіргі та?да осы к?не керуен жолын жа??ыртуды? халы?аралы? м?дени-
экономикалы? байланыста?ы р?ліні? ма?ызы ж?нінде елімізді? Президенті Н.?.Назарбаев «Ежелгі Жібек жолыны? жалпы с?лбасымен XXI ?асырда м?най-газ ??бырлары тартылады,солар ар?ылы Орталы? Азияны? м?най мен газы экспортын
дамыту Орталы? Азия халы?тарына,ежелгі заманда?ы сия?ты,біры??ай сырт?ы экономикалы? саясат,біры??ай кеден,салы? ба?ылауы,біры??ай ?ауіпсіздік ж?йесі ?ажет,сол тиімді» деп к?рсетіп берді.
Расында,б?гінгі к?ні ?лы Жібек жолы халы?аралы? техникалы? ж?не м?дени алмасу жолы болады деген сеніміміз зор.
YII. ?йге тапсырма
параграф 15, XXI ?асыр ?лы Жібек жолы ж?нінде м?лімет жинап келу.
YIII. Ба?алау