Түркі әлемі қалыптасуының басталуы

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:7.1A VI – IX ғғ. Қазақстан

Мектеп: Оңтүстік Қазақстан облысы Сайрам ауданы

№ 28 Ақбай жалпы орта мектебі

Күні:

Мұғалімдің аты-жөні: Адхамова Малахат Талибовна

Сынып: 7

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Түркі әлемі қалыптасуының басталуы

оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

6.3.2.1 тарихи оқиғаларды өзара байланысын табу арқылы түрік тілдес тайпалардың миграциясын түсіндіру

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушы: Түркі мемлекетінің құрылуы мен жаулап алушылықтағы жетістіктерінсипаттайды;

Оқушылардың көпшілігі: VI-IX ғғ. мемлекеттердің орналасу аумағын картада көрсету;

Кейбір оқушылар: Түрік қағанатының орта ғасырлардағы еуразиялық держава ретіндегі әлем тарихындағы ролі мен орнын талдап бағалайды

Бағалау критерийлері

Білу және түсіну: Түркі мемлекетінің құрылуы мен жаулап алушылықтағы жетістіктерінсипаттай алады;

Қолдану:Ерте орта ғасырлық түркі мемлекеттерінің құрылуы мен жаулап алған территорияларын картадан көрсетіп, оларды кескін картаға түсіре алады;

Сыни ойлау:Түрік қағанатының орта ғасырдағы еуразиялық держава ретіндегі ролін талдап бағалайалады.

Тілдікмақсаттар

Тілдік дағдыларын дамытып, арнайы - пәндік ғылыми тілдің оқытылуын қалыптастыру. Оқушылар:

1. Жазба дағдыларына қатысты хронологиялық шежіре құрастырады, зерттеу нәтижелерін жазбаша рәсімдейді, энциклопедиялық мәтін жазу дағдыларын игереді;

2. Сөйлеу дағдыларына қатысты өз пікірлерін рәсімдейді, зерттеу нәтижелерін қорғайды, рөлдік ойындарға қатысады;

Пәндік лексика мен терминология:

Қағанат ел, бұдун, бек, ер, көші-қон, басқыншылық т.б

Диалог пен жазуға пайдалы сөздер тізбегі:

Ортағасырлық кезеңінің ерекшелігі....

Ортағасырлық дәуірі........кезеңнен тұрады.

Құндылықтардыдарыту

«Мәңгілік Ел» идеясының «Тарихтың, мәдениет пен тілдің ортақтығы» құндылығын түркілер жайлы әңгімелеу барысында жүзеге асады

Пәнаралықбайланыстар

География пәнінен алған дағдыларын картамен жұмыс жасау барысында қолданады;

Қазақ тілі пән білімдерін сөйлемдер құрастыруда пайдаланады.

АКТ қолдану

дағдылары

Сабақ барысында интерактивті тақта мен жеке ноутбук қолдануға рұқсат етіледі...

Бастапқы білім

Қазақстан территориясындағыалғашқытайпалықбірлестіктер мен мемлекеттердіңпайдаболуы, құлдырауытуралыбіледі.

Сабақбарысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы Қызығушылық

ты ояту

Оқушылармен танысу

(Б)Оқушыларды шеңберге тұрғызып,«Маған ұнайды ...» ойыны арқылы оқушылармен жақынырақ танысу.

(Т) Ежелгі заманның маңызды тұстарын еске түсіру мақсатында «Уақыт сызығы» ойынын өткізу.

(оқушылар берілген терминдерді хронологиялық тізбек бойынша орналастырады).

1 топ: палеолит, мезолит, неолит, энеолит, қола дәуірі, темір дәуірі;

2 топ: гоминид, австралопитек, питекантроп, синантроп, неандерталь, кроманьон;

3 топ: андрондықтар, сақтар, үйсіндер, ғұндар, қаңлылар, түркілер.

Берілген ұғымдардың ішінен жаңа ұғым «түркілер» туралы не білетіндерін топта талқылау.

Талқылаудан кейін бүгінгі жаңа сабақпен сабақтастырады.

(М)Сабақтың тақырыбы, мақсаты мен оқу мақсаттары, бағалау критерилері оқушыларға таныстырылады.

Презентация

Сабақтың ортасы

Картамен жұмыс.

(Т) Тапсырма 1. Мозайка жинау.

Әр топертеортағасырлардағы саяси карта бейнеленген қиындыларды жинайды.Құрастырылған саяси картадағы мемлекеттерді анықтай отырып, кескін картаға түсіреді.

Дескриптор:

1 Саяси картадағы мемлекеттерді анықтай алады

2 Анықтаған мемлекеттерді кескін картаға түсіре алады

(Т) Тапсырма 2. Оқушылар ежелгі дәуір мен ерте ортағасырлық карталарын салыстырып, қандай саяси өзгерістер болғанын анықтайды. Түрік қағанатының орта ғасырлардағы Еуразиялық держава ретіндегі ролін және орнын бағалайды. Ол үшінкелесі сұрақтарға жауап береді.

1.№ 1 және № 2 картада қандай мемлекеттер белгіленген.

2.№ 1 және № 2 картада қай кезеңдер бейнеленген?

3.№ 2 картада саяси өзгерістер болды ма? (болса қандай өзгерістер)

4.№ 1 және № 2 Картада не өзгеріссіз қалды.

Сонымен қатар, әр топқа келесі сұрақтар бойынша талқылау жүргізіп, қорытынды жасауды ұсыныңыз. 1.Қалайша Қазақстанның саяси картасы соншалықты өзгеріске ұшырады?

2. Бұл өзгерістер қаншалықты маңызды?

Аталған зерттеу сұрақтары бойынша өз қорытындыларын дәптерге түсіреді.

Дескриптор:

1 №1 және №2 карта белгіленген мемлкеттерді біледі

2 №1 және №2 картада қай кезең бейнеленгенін анықтай алады

3 Қазақстанның саяси картасындағы өзгерістерді талқылай алады

(Т)Тапсырма 3. Тарихтың осы кезеңінен мен не күтемін? - деген сұрақ аясында «Ойлан. Жұптас. Бөліс» тапсырмасын беру. Әр топқа құжаттар топтамасы беріледі.

1 топ – орта ғасырлардағы тарихи уақиғаларға байланысты суреттер топтамасы беріледі.

Суреттерді қарап, топтастырып, орта ғасырларда қандай тарихи оқиғалар болғаны туралы ойларын ортаға салу.

2 топ – «Қазақстанның ежелгі дәуір» «Қазақстан VI-IX ғасырларда», карталары беріледі.

Карталарды салыстырып, хронология бойынша саяси картадағы өзгерістерді анықтап, қортынды шығару.

3 топ – Ортағасырлар кезеңдері туралы мәтін беріледі.

Ортағасырлар кезеңдерінің ерекшеліктерін анықтау және сипаттау.

Дескриптор:

1 Орта ғасырлардағы түркі әлемінің қалыптасуы және қандай тарихи оқиғалар болғандығын талқылайды

2 Қазақстанның ежелгі дәуірдегі «Қазақстан ҮІ-ІХ ғғ.» карталардағы өзгерістерді анықтайды

3 Орта ғасырлық кезеңдердің ерекшеліктерін анықтайды

(М) Презентация арқылы тарихтың негізгі кезеңдерімен таныстыру.

Орта ғасырлардың кезеңдері:

• Ерте Орта ғасыр (түркі дәуірі);

• Дамыған Орта ғасыр (моңғол шапқыншылығы);

• Біртұтас Қазақ мемлекеттілігінің құрылуы.

Бағалау. Әр топөз жұмыстарын сынып алдында қорғайды және критерийлер арқылы бірін-бірі бағалайды.

Критерийлер:

-тақырыптың ашылуы;

-дәлелдер келтіру;

-ойын нақты жеткізу.

«www.nci.kz Ақпараттық білім ресурстары орталығы.

7 сынып. Қазақстан тарихы. Электронды оқулығы. 2011ж.

http://www.nlrk.kz (Қазақстан республикасының ұлттық кітапханасы).

http://lib.turkacadem.kz (Түркі академиясының кітапханасы

http://www.vostlit.info (Восточная литература. Средневековые исторические источники Востока и запада).

Қазақстан тарихы (көне заманнан бүгінгі дейін). Бес томдық. I-ІІт. – Алматы: «Атамұра», 2010 ж.

Сабақтың соңы

Рефлексия

Мен бүгін не білдім?

Не үйрендім?

Менің байқағаным........

Үйге тапсырма

Термин сөздермен жұмыс:халық, консолидация, этносаяси бірлестік, этнос, этноним, ұлт, миграция, ассимиляция, қағанат, қаған, «он-оқ бұдын»

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғарыоқушыларғақандайміндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау – оқушылардыңматериалдымеңгерудеңгейінқалайтексерудіжоспарлайсыз?

Денсаулықжәнеқауіпсіздіктехникасыныңсақталуы

Уақыт сызығы» ойынын өткізу кезінде үй тапсырмасыда термин сөздерді тізбектеп пысықтау арқылы жаңа сабақпен байланыстырамын. Картамен жұмыста мозайка жинау әдісі арқылы қолдауды қажет ететін оқушылар сабаққа қызығушылығы артып, мемлекеттерді картадан көрсете алады.Топтық тапсырмада қолдауды қажет ететін оқушыларға қабілетті жоғары оқушылар көмек бере отырып, олардың ойлау қабілеттерін, сыни ойлауына көмек бере алады.Ойлан, жұптас, бөліс әдісі бойынша қабілетті жоғары оқушылар тақырыпты ашуда, емін еркін ойын жеткізіп,ізденісі арқылы сабақты түсінгендігін,басқа оқушыларға да қолдау көрсетеді және оларда тыңдалым дағдысы қалыптасты.

Кері байланыс, тақырыпқа арналған дескриптор, критерий арқылы бағалау,топты бағалау

АКТ арқылы бейнеролик кезінде қауіпсіздікті сабтау.

Сабақ бойынша рефлексия

Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз.