М??алім с?зі: Бізді? жерімізде ерте орта ?асырларда ірге тіккен ал?аш?ы феодалды? мемлекеттерді? бірі – Т?рік ?а?анаты. Т?рік этнонимі ?ытай жылнамаларында 542 жылдан бері белгілі.
№ 1. ?осымша ?дебиетпен ж?мыс.
«Т?ркі хал?ыны? ресми т?рде ?а?аз?а т?сіп, оны дербес мемлекет есебінде омйында?ан елшілікті? аттануы 545 жыл. ?лем халы?тары ?зіні? даму тарихын ?здері ?шін еі бір елеулі о?и?адан баста?ан. Ал т?ркілер ?шін м?ндай ?лысты? ?лы к?ні – 545 жыл. Бумын ?а?анны? – Елханны? к?семдік ??рып т?р?ан кезі».
Т. Ж?ртбай «Дулы?а» К?не т?ркі батырлары туралы тарихи ?фсаналар. 2-том, Алматы «Жазушы», 2007 69-бет
№ 2. Картамен ж?мыс
Т?рік ?а?анатыны? территориясын к?рсет.
555 жылы т?ріктерді? жаулап ал?ан жерлері.
?І ?асырды? 70-жылдарында Т?рік ?а?анатыны? ?стемдік еткен жерлері.
№ 3. Тірек-сызбамен ж?мыс.
№ 4. Кестемен ж?мыс.
1-кесте
Шаруашылы?ы
К?шпелі ж?не жартылай к?шпелі мал шаруашылы?ы
?ыстаулары
Іле, Шу, Талас, Ертіс, Сырдария ?зен бойларында?ы то?айлы жерлер
Мал ?німдері
Ж?н, ет, тері, с?т – жесе азы?, кисе киімі бол?ан
?оныстары
Жетісу ж?не О?т?стік ?аза?станда археологиялы? зерттеу кезінде т?ра?ты ?й-жайларды?, Тараз ?аласыны? ма?ынан т?ріктерді? ?ыста?-кенттері табыл?ан
№ 5 «Ойлан, тап» ойыны
Т?рік ?а?анатыны? ыдырауына не себеп болды?
Себептерін атап к?рсет.
А) ...................
Жауабы: (Т?рік ?а?анаты саяси жа?ынан бір орталы??а ба?ын?ан, к?шті ел бола ал?ан жо?)
?) ...................
Жауабы: (?а?ан ?улетіні? арасында билік ?шін талас-тартыс себеп болды)
Просмотр содержимого документа
«Тема урока: "Ерте орта ?асырларда?ы мемлекеттер. Т?рік ?а?анаты (552-603)" (7 сынып)»
Сабақтың тақырыбы: §1. Ерте орта ғасырлардағы мемлекеттер. Түрік қағанаты (552-603)
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Түрік қағанатының құрылуы, жер аумағы, шаруашылығы, халқы, мәдениеті, түрік қағанатының ыдырауы туралы түсінік беру.
Дамытушылық: Оқушылардың ойлау қабілетін дамыта отырып, салыстыру, талдау, шығармашлығын қалыптастыру.
Тәрбиелік: Ата-бабаларымыздың тарихын оқыта отырып, батылдыққа, ерлікке тәрбиелеу, салт-дәстүр, әдет-ғұрыптарды сақтауға баулу.
Пәнаралық байланыс: география, қазақ әдебиеті, сызу.
Көрнекілігі: Қазақстан картасы, суреттер, тірек-сызба, кестелер.
Сабақтың әдісі: тірек-сызбалар арқылы дамыта оқыту.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ. Жаңа сабақты меңгерту:
№ 1. Қосымша әдебиетпен жұмыс;
№ 2. Картамен жұмыс;
№ 3. Тірек-сызбамен жұмыс;
№ 4. Кестемен жұмыс: № 1, № 2
№ 5. «Ойлан, тап» ойыны
ІІІ. Қорытынды
Мұғалім сөзі: Біздің жерімізде ерте орта ғасырларда ірге тіккен алғашқы феодалдық мемлекеттердің бірі – Түрік қағанаты. Түрік этнонимі Қытай жылнамаларында 542 жылдан бері белгілі.
№ 1. Қосымша әдебиетпен жұмыс.
«Түркі халқының ресми түрде қағазға түсіп, оны дербес мемлекет есебінде омйындаған елшіліктің аттануы 545 жыл. Әлем халықтары өзінің даму тарихын өздері үшін еі бір елеулі оқиғадан бастаған... Ал түркілер үшін мұндай ұлыстың үлы күні – 545 жыл. Бумын қағанның – Елханның көсемдік құрып тұрған кезі».
Т. Жұртбай «Дулыға» Көне түркі батырлары туралы тарихи әфсаналар. 2-том, Алматы «Жазушы», 2007 69-бет
№ 2. Картамен жұмыс
Түрік қағанатының территориясын көрсет.
555 жылы түріктердің жаулап алған жерлері.
ҮІ ғасырдың 70-жылдарында Түрік қағанатының үстемдік еткен жерлері.
№ 3. Тірек-сызбамен жұмыс.
№ 4. Кестемен жұмыс.
1-кесте
Шаруашылығы
Көшпелі және жартылай көшпелі мал шаруашылығы
Қыстаулары
Іле, Шу, Талас, Ертіс, Сырдария өзен бойларындағы тоғайлы жерлер
Мал өнімдері
Жүн, ет, тері, сүт – жесе азық, кисе киімі болған
Қоныстары
Жетісу және Оңтүстік Қазақстанда археологиялық зерттеу кезінде тұрақты үй-жайлардың, Тараз қаласының маңынан түріктердің қыстақ-кенттері табылған
