Та?ырыбы: Абылайхан билігі т?сында?ы ?аза? ханды?ы

Та?ырыбы: Абылайхан билігі т?сында?ы ?аза? ханды?ы

Саба?ты? ма?саты:

О?ушыларды Абылайды? ?мірі ж?не ?ызметімен таныстыра отырып, аса ірі мемлекет ?айраткері, дипломат, ?олбасшы бол?анды?ын к?рсету. Абылайды осындай д?режеге к?терген деректерді ашу;
?осымша ?дебиеттерді пайдалана отырып, о?ушыларды ?здігінен ж?мыс істеуге т?рбиелеу;
Абылай хан бейнесі ар?ылы о?ушыларды Ота?на деген с?йіспеншілік, адалды?, табандылы? рузында т?рбиелеу.

Саба?ты? т?рі: аралас

Саба?ты? ?дісі: интерактивті

К?рнекілік: карта, сызба

Негізгі т?сініктер: саяси ж?не мемлекеттік ?айраткер, ішкі ж?не сырт?ы саясат, ?аза? ханды?ыны? Ресеймен, Жо??ариямен, ?ыз?ыздармен ?арым-?атынасы.

Саба?ты? барысы:

?йымдастыру кезе?і
О?у ??ралын тексеріп т?гелдеу
«Хабар» /ел жа?алы?тарынан./
О?ушы зейінін саба??а аудару

?й тапсырмасын с?рау:

«XVIII ?. ортасында?ы ?аза?стан» ж?не «?аза?-?алма? ?атынастары» та?ырыптары бойынша с?ра?тар ?ою.

1. Картамен ж?мыс:

Картадан Баш??ртстанны? ?айда орналас?анын к?сеті?дер. Баш??ртстанны? мемлекеттік ??рылымы ж?нінде не білесі?дер?
?алма? ханды?ыны? географиялы? орналасу ерекшеліктері. ?алма? ханды?ыны? пайда болу тарихы.

?алма? билеушілерінен кімдерді білесі?дер?
XVIII ?асырды? ортасына ?арай Кіші ж?зді? жа?дайы неліктен шиеленісіп кетті?
?аза?стар мен баш??рттар арасында?ы ?арым-?атынасты? ерекшеліктері ж?нінде не білесі?дер?

Тарихи т?л?а

Жылдар

О?и?алар

Н?ралы

1771

Еділ ?алма?тарын Жо??ария?а бастап бар?ан ?алма? билеушісі

Батырша

10 шілде, 1749

?біл?айыр ханны? баласы. Патша ?кіметі оны Кіші ж?з ханы етіп ресми т?рде бекітті

Неплюев

1765

Генирал-поручик, Сібір шебіні? ?олбасшысы, Ертісті? дала жа?ынан 10 ша?ырымды? белдеу орнатуды межеледі.

Шпрингер

1697

Орыс патшасы, Аюкені ресми т?рде Еділ ?алма?тарыны? ханы етіп бекітіп, Ресейді? о?т?стік-шы?ыс шекараларын ?ор?ауды тапсырды.

І Петр

1742

1754

Орынбор ?лкесіні? губернаторы, ?аза?старды к?ршілес баш??рттармен, ?алма?тармен жауластыру саясатын ж?ргізген

Убашы

1755

Баш??рттарды? Ресейді? отаршылды? саясатына ?арсы ?лт-азатты? к?терілісіні? негізгі басшысы.

Орта ж?зде жер м?селесіні? шиеленісуі неліктен болды?
?аза?стар Еділ ?алма?тарын тал?андауда неліктен шешуші р?л ат?арды?

(Саба?та хронологиялы? кестені пайдалану о?ушылар?а о?ыл?ан тарихи о?и?аларды тере? ме?геруіне, оларды? себеп-салдарлы? байланыстары мен за?дылы?тарын ме?геруге тарихты ?ылыми т?сінуге к?мектеседі.)

Карточкалармен ж?мыс.

№1 тапсырма. «Тарихи т?л?а».

-Т?мендегі тарихи о?и?алар мен о?ан ?атысты тарихи т?л?аларды рет-ретімен ?ойып шы?ы?дар.

№2 тапсырма. «?аза?стан XVIII ?. ортасында» деген та?ырып бойынша тарихи о?и?аларды? хронологиялы? тізбесін жасау:

1748ж.-

1740-1755 жж.-

1752-1755 жж.-

1765 ж.-

1771 ж.-

№3 тапсырма. «?аза? –?алма? ?атынастары» та?ырыбы бойынша тарихи о?и?аларды? хронологиялы? тізбесі:

1628 ж.-

1697 ж.-

1723 ж.-

1726 ж.-

1771 ж.-

Жа?а та?ырыпты о?ытуды? жоспары:

Абылай-аса к?рнекті саяси ж?не мемлекет ?айраткері.
Абылай ханны? ішкі саясатыны? ерекшеліктері
Абылай т?сында?ы ?аза? ханды?ыны? сырт?ы саясатыны? негізгі ба?ыттары.
Абылайды ?аза?стан тарихында?ы орны.

І. ?мірбаяны. Абылай т?л?асыны? ?алыптасуы:

«?білманс?р-Сабала?-Абылай».

?осымша деректерді? (?деби шы?армалар, ?ылыми-к?пшілік ?дебиет, кинофильмдер, деректі хроника, т.б.) к?мегімен о?ушыларды пбылай ханны? ?мірбаянымен таныстыру.

№1 тапсырма. Абылайды? ?мірбаяны.

Абылай ?андай ?асиеттермен ерекшеленді?
?алай ойлайсы?дар, Абылайды? балалы? ша?ы ж?не жасты? кезе?дері белгілі о?и?алар?а с?йкес келмегенде т?л?а ретінде ?алыптасар ма еді?
Абылайды? ?андай ?асиеттері сендерге ?найды?

ІІ. Абылай ханны? мемлекеттік ?ызметі.

№2 тапсырма. Абылайды? ішкі саясаты.

Та?ырыпты о?и отарып, мына с?ра?тар?а жауап бері?дер:

Абылай ?зіні? ішкі саясатында алдына ?андай ма?сат пен міндет ?ойды?
Абылайды? ?зі билеген кезе?де ж?ргізген реформаларын к?рсеті?дер, оны? ?аза? ханды?ыны? саяси ж?не экономикалы? ?міріндегі ма?ызын аны?та?дар.

ІІІ. Абылайды? сырт?ы саясатыны? негізгі ба?ыттары.

№3 тапсырма. Та?ырыпты о?ып, кестені толтыры?дар.

?аза?-орыс ?атынастары

?аза?-жо??ар ?атынастары

?аза?-?ыр?ыз ?атынастары

№4 тапсырма:

Та?ырыпты о?ып, т?мендегі с?ра?тар?а жауап бері?дер:

Абылай ?зіні? сырт?ы саясатта жоспарла?ан барлы? істерін ж?зеге асыра алды ма?
Б?л шаралар ?андай н?тиже берді?
Абылайды? саясатына сендер ?андай ба?а бересі?дер?

IV. Абылайды? есімі ?аза?стан тарихында ?андай орын алды? (Б?гінде Абылай тек ?йгілі хан ?ана емес, оны? есімі т?уелсіздік пен бірлікті? символы)

Саба?ты бекіту: Та?ырып со?ында?ы с?ра?тар?а жауап бері?дер.

?йге тапсырма:Абылай хан жоры? жаса?ан елдер мен айма?тарды карта?а т?сірі?дер.

Абылайханны? ?мірі мен ?ызметі ж?нінжегі ?андай шы?армаларды білесі?дер? Неліктен халы? о?ан к?зі тірісінде «?руа?тай» сыйынды?
«Абылай хан» та?ырыбына с?зж?мба? ??растыры?дар

Показать полностью

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Та?ырыбы: Абылайхан билігі т?сында?ы ?аза? ханды?ы»

Атырау қаласы, №31 мектеп-гимназиясының

жоғары санатты тарих пәнінің мұғалімі,

«ҚР Білім беру ісінің үздігі» белгісінің иегері Құшақбаева Несібелі Нұрбауқызы

Сыныбы:8-сынып.

Пәні: Қазақстан тарихы

Тақырыбы: Абылайхан билігі тұсындағы қазақ хандығы

Сабақтың мақсаты:

Оқушыларды Абылайдың өмірі және қызметімен таныстыра отырып, аса ірі мемлекет қайраткері, дипломат, қолбасшы болғандығын көрсету. Абылайды осындай дәрежеге көтерген деректерді ашу;
Қосымша әдебиеттерді пайдалана отырып, оқушыларды өздігінен жұмыс істеуге тәрбиелеу;
Абылай хан бейнесі арқылы оқушыларды Отағна деген сүйіспеншілік, адалдық, табандылық рузында тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас

Сабақтың әдісі: интерактивті

Көрнекілік: карта, сызба

Негізгі түсініктер: саяси және мемлекеттік қайраткер, ішкі және сыртқы саясат, Қазақ хандығының Ресеймен, Жоңғариямен, қызғыздармен қарым-қатынасы.

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі
Оқу құралын тексеріп түгелдеу
«Хабар» /ел жаңалықтарынан.../
Оқушы зейінін сабаққа аудару

Үй тапсырмасын сұрау:

«XVIII ғ. ортасындағы Қазақстан» және «Қазақ-қалмақ қатынастары» тақырыптары бойынша сұрақтар қою.

1. Картамен жұмыс:

Картадан Башқұртстанның қайда орналасқанын көсетіңдер. Башқұртстанның мемлекеттік құрылымы жөнінде не білесіңдер?
Қалмақ хандығының географиялық орналасу ерекшеліктері. Қалмақ хандығының пайда болу тарихы.

Қалмақ билеушілерінен кімдерді білесіңдер?
XVIII ғасырдың ортасына қарай Кіші жүздің жағдайы неліктен шиеленісіп кетті?
Қазақстар мен башқұрттар арасындағы қарым-қатынастың ерекшеліктері жөнінде не білесіңдер?

Тарихи тұлға	Жылдар	Оқиғалар
Нұралы	1771	Еділ қалмақтарын Жоңғарияға бастап барған қалмақ билеушісі
Батырша	10 шілде, 1749	Әбілқайыр ханның баласы. Патша үкіметі оны Кіші жүз ханы етіп ресми түрде бекітті
Неплюев	1765	Генирал-поручик, Сібір шебінің қолбасшысы, Ертістің дала жағынан 10 шақырымдық белдеу орнатуды межеледі.
Шпрингер	1697	Орыс патшасы, Аюкені ресми түрде Еділ қалмақтарының ханы етіп бекітіп, Ресейдің оңтүстік-шығыс шекараларын қорғауды тапсырды.
І Петр	1742 1754	Орынбор өлкесінің губернаторы, қазақстарды көршілес башқұрттармен, қалмақтармен жауластыру саясатын жүргізген
Убашы	1755	Башқұрттардың Ресейдің отаршылдық саясатына қарсы ұлт-азаттық көтерілісінің негізгі басшысы.

Орта жүзде жер мәселесінің шиеленісуі неліктен болды?

Қазақстар Еділ қалмақтарын талқандауда неліктен шешуші рөл атқарды?

(Сабақта хронологиялық кестені пайдалану оқушыларға оқылған тарихи оқиғаларды терең меңгеруіне, олардың себеп-салдарлық байланыстары мен заңдылықтарын меңгеруге тарихты ғылыми түсінуге көмектеседі.)

Карточкалармен жұмыс.

№1 тапсырма. «Тарихи тұлға».

-Төмендегі тарихи оқиғалар мен оған қатысты тарихи тұлғаларды рет-ретімен қойып шығыңдар.

№2 тапсырма. «Қазақстан XVIII ғ. ортасында» деген тақырып бойынша тарихи оқиғалардың хронологиялық тізбесін жасау:

1748ж.-

1740-1755 жж.-

1752-1755 жж.-

1765 ж.-

1771 ж.-

№3 тапсырма. «Қазақ –қалмақ қатынастары» тақырыбы бойынша тарихи оқиғалардың хронологиялық тізбесі:

1628 ж.-

1697 ж.-

1723 ж.-

1726 ж.-

1771 ж.-

Жаңа тақырыпты оқытудың жоспары:

Абылай-аса көрнекті саяси және мемлекет қайраткері.
Абылай ханның ішкі саясатының ерекшеліктері
Абылай тұсындағы Қазақ хандығының сыртқы саясатының негізгі бағыттары.
Абылайды Қазақстан тарихындағы орны.

І. Өмірбаяны. Абылай тұлғасының қалыптасуы:

«Әбілмансұр-Сабалақ-Абылай».

Қосымша деректердің (әдеби шығармалар, ғылыми-көпшілік әдебиет, кинофильмдер, деректі хроника, т.б.) көмегімен оқушыларды пбылай ханның өмірбаянымен таныстыру.

№1 тапсырма. Абылайдың өмірбаяны.

Абылай қандай қасиеттермен ерекшеленді?
Қалай ойлайсыңдар, Абылайдың балалық шағы және жастық кезеңдері белгілі оқиғаларға сәйкес келмегенде тұлға ретінде қалыптасар ма еді?
Абылайдың қандай қасиеттері сендерге ұнайды?

ІІ. Абылай ханның мемлекеттік қызметі.

№2 тапсырма. Абылайдың ішкі саясаты.

Тақырыпты оқи отарып, мына сұрақтарға жауап беріңдер:

Абылай өзінің ішкі саясатында алдына қандай мақсат пен міндет қойды?
Абылайдың өзі билеген кезеңде жүргізген реформаларын көрсетіңдер, оның Қазақ хандығының саяси және экономикалық өміріндегі маңызын анықтаңдар.

ІІІ. Абылайдың сыртқы саясатының негізгі бағыттары.

№3 тапсырма. Тақырыпты оқып, кестені толтырыңдар.

Қазақ-орыс қатынастары	Қазақ-жоңғар қатынастары	Қазақ-қырғыз қатынастары

№4 тапсырма:

Тақырыпты оқып, төмендегі сұрақтарға жауап беріңдер:

Абылай өзінің сыртқы саясатта жоспарлаған барлық істерін жүзеге асыра алды ма?
Бұл шаралар қандай нәтиже берді?
Абылайдың саясатына сендер қандай баға бересіңдер?

IV. Абылайдың есімі қазақстан тарихында қандай орын алды? (Бүгінде Абылай тек әйгілі хан ғана емес, оның есімі тәуелсіздік пен бірліктің символы)

Сабақты бекіту: Тақырып соңындағы сұрақтарға жауап беріңдер.

Үйге тапсырма:Абылай хан жорық жасаған елдер мен аймақтарды картаға түсіріңдер.

Абылайханның өмірі мен қызметі жөнінжегі қандай шығармаларды білесіңдер? Неліктен халық оған көзі тірісінде «әруақтай» сыйынды?
«Абылай хан» тақырыбына сөзжұмбақ құрастырыңдар