?аза?стан аума?ын мекендеген ежелгі тайпа – са?тарды? т?рмыс- тіршілігімен, ?мір салтымен таныстыруды жал?астыра отырып, оларды? к?рші елдермен ?арым –?атынасы жайлы ??гімелеу. Ерж?рек са?тарды? ?з еліні? т?уелсздігі жолында?ы ерлік шай?астары жайлы тарихи а?ыз ??гімелер ар?ылы баяндау; о?ушыларды? с?йлеу м?дениетін к?теру; т?уелсіздік, азатты? к?ресі ??ымдары негізінде ел жандылы??а, отанс?йгіштікке т?рбиелеу
Просмотр содержимого документа
«Са?тарды? т?уелсіздік жолында?ы к?рестері »
Сабақтың тақырыбы : Сақтардың тәуелсіздік жолын д ағы күрестері.
Сабақтың мақсаты: Қазақстан аумағын мекендеген ежелгі тайпа – сақтардың тұрмыс- тіршілігімен, өмір салтымен таныстыруды жалғастыра отырып, олардың көрші елдермен қарым –қатынасы жайлы әңгімелеу. Ержүрек сақтардың өз елінің тәуелсздігі жолындағы ерлік шайқастары жайлы тарихи аңыз әңгімелер арқылы баяндау; оқушылардың сөйлеу мәдениетін көтеру; тәуелсіздік, азаттың күресі ұғымдары негізінде ел жандылыққа, отансүйгіштікке тәрбиелеу.
Көрнекілігі: карта, картиналар, суреттер, сызбалар.
Сабақтың жоспары:
Сақтар және көрші елдер
Томирис – азаттық жолындағы ержүрек күрескер
Парсы патшасы I Дарийдің шапқыншылығы және оның салдары.
А.Македонский сақ еліне әскери жорығы.
- б.з.б VIII - VII ғасырларда - Ассириямен, Мидиямен қарым-қатынас жасап, Парсы мемлекетімен соғыс одағын құрып, Грекиядағы, Египеттегі соғыстарға қатысқан.
- Томирис – әйгілі көсем Ишпақайдың тұқымынан тарайды.
- Герадот: «массагетттердің патшасы марқұм патшаның жесірілді»
- б.з.б 530 ж.Томириc – Тұмарханым жасы қырықтарға келіп қалған келісті, кербез келіншек. Ақылымен қайратын қатар жұмсай алатын дер шағы.
- Томиристің Кирге жауабы: «Мен – елімнің падишасымын. Мен иілсем елімнің иілгені. Ал еліме бұғау салдыртпаймын, ата-баба аруағы жатқан жерді жаттың табанына таптатғызып қорлатпаймын. Соны есінде сақтасын.»
-Кирдің аралдатуы Спарангиз әскерлерінің тұтқынға түсіп, талқандалуы.
М.Мақатаев, «Алтын адам»
-Томиристің атқа қонуы 300 мыңға жуық парсылар,100 мыңға жуық сақтар арасындағы теңдесі жоқ шайқас - б.з.б 529 жылы.
-кирдің қазақ жеріне қалыптасуы, сақтардың өз тәуелсіздігін сақтап қалуы.
- Б.з.б 518 ж I Дарийдің сақ даласына шабуылы.
- Грек тарихшысы Полиэн және Б.Жандарбековтің « Сақтар» еңбегінен Ширақ ерлігі жайлы әңгіме.
- Б.з.б IV ғасырда Александр Македонскийдің сақ даласына шабуылы.
- Алесандрия- Эсхата қаласын салды.
- Ұлы қолбасшының сақ сарбазының садағынан жаралануы.
Абай – «Ескендір» поэмасы
- А.Македонскийдің Сирдарияның ар жағын мекендеген сақ тайпаларын бағындыру үшін жасаған жорығы сәтсіз аяқталды.
Сақтар өз тәуелсіздігін сақтап қалды.
Білім майданы.
«Білекті бірді жығады, білімді мыңды жығады»
1 топ – «Томирис» тобы
2 топ – « Шырақ» тобы
Сұрақтар:
I тур
Қазақ атауы қайдан шыққан?
Грек жазба деректерінде сақтар кімдер деп атаған?
Парсы деректерінде сақтарды қалай атайды?
«Сақтар батыр жауынгер, дұшпанға қатал, досқа-адал» болған деп қай ел тарихшылары жазған? (грек)
Сақтардың негізгі (3) топтарын ата?
Сақтардың баспаналары (күйме, киіз үй)
Сақтар түйені қай аймақтарда өсірген?(Оң.Қаз-н, Батыс)
Ерекше суару жүйесі арқылы суарылған егіс даласы Сирдарияның өңіріндегі қай қоныстардан табылды? ( Шірік Рабат, Бәбіш Молда)
Тайпа көсемін кімдер сайлайды? (барлық мүшелері)
Сақ садақшылырының жебесі неше қадамға дейін жеткен? (900 қадам)
Сақ қоғамындағы адамдардың үш тобы? (жауынгер, абыз,малшы-егінші.)
II тур
Тәуелсіз Қазақстан тарихы
ҚР қашан өз тәуелсіздігін жариялады? (1991 ж)
Тәуелсіздік монументі қай қалада? (Алматы)
Елтаңба және ту қашан қабылданған?
Елтаңбадағы ежелгі ата- бабалар өмірімен байланысы неде?
Президент неше жылға сайланады?
Президент жас – 40
Презитенттік сайлау қашан болады?
т
у
р
л
а
р
ә
й
е
л
т
и
г
р
а
х
а
у
д
а
е
с
і
к
м
а
л
с
к
и
ф
ү
й
с
і
Н
а
б
ы
з
д
а
р
п
а
р
а
д
а
р
а
й
а
ш
і
р
і
к
р
а
б
а
т
к
ө
с
е
м