аша отырып, о?ушылар?а ?аза?ты? ?лтты? ?н-к?й ?нері
мен оны? дамуы туралы на?ты ма?л?мат беру.
Дамытушылы?ы: Рухани м?дениетке деген к?з?арастарын ?алыптастыру, ?з беттерінше м?дени ??ндылы?тарды т?сіне білу ж?не оларды ба?алай білу ?абілеттерін дамыту.
Т?рбиелілігі: Рухани ??ндылы?ты ??рметтеуге ?йрету, хал?ымызды? ?лтты? м?дениетіне деген с?йіспеншілігін ояту.
2 Наурыз к?же ?алай жасалады, ??рамы ?андай, ?ай кезде дайындалады?
3 Бас?а ?андай ?лтты? та?амдар ?зірлейді?
4 Наурыз мерекесінде ?андай ?лтты? ойындар ?ткізіледі?
5?аза? хал?ыны? ?андай ?деп-??рыптары мен салт-д?ст?рлерін білесі?дер? 6«?лысты? ?лы к?ні» деген с?зді? ма?ынасын ?алай т?сінесі??
ІІІ Жа?а саба?:
Дала ?уендері.
?лтты? музыка аспаптары.
?н-к?й ?неріндегі белгілі т?л?алар.
«??ла?тан кіріп бойды алар,
Жа?сы ?н мен т?тті к?й.
Ж?рекке т?рлі ой салар,
?нді с?йсе? менше с?й» - деген Абайды? ?ле?і, ?аза? хал?ыны? жа?сы ?н мен т?тті
к?йді жан?а азы? етіп арда?та?ан к??іл – к?йін бейнелейді.
?аза?-ежелден ?н мен к?йге бай халы?. ?аза? хал?ыны? жиырмадан аса т?рлі музыкалы? аспаптары: домбыра, ?обыз, сыбыз?ы,ша??обыз, дауылпаз, шертер т.б. бар.
?нні? ?уені мен с?зінен халы?ты? ?уаныш-?ай?ысын, ?мірі сезіледі.?аза? хал?ы той-думанды ?ле?-жырмен, ?н-к?й мен ?ткізген. Халы? ?зіні? ерж?рек батырларын, билері мен хандарын ?ле?мен д?ріптеп мада?та?ан, жа?ымсыз ?рекеттерін ?ле?мен сына?ан. ?аза? ?йелдері балаларын бесік жырын айтып ж?бат?ан. Адам ?айтыс бол?анын естірту, к??іл айту, жо?тау, ?ыс?асын айт?анда, ?аза? кез келген сезімін ?ле?детіп, ?ндетіп жеткізген.
?аза? хал?ыны? д?ст?рлі ?нерінде ?лтты? музыкалы? аспаптар домбыра мен ?обызда орындалатын халы? ?ндері мен к?йлерін жат?ызу?а болады.
К?й-?аза? хал?ыны? ертеден келе жат?ан музыкалы? шы?армасы. К?й музыка аспабымен ?ана орындалады. К?й шы?армалары ?ор?ыт, Асан?ай?ыдан бастау алады. ??рман?азы, Т?ттімбет, Ы?ылас, ?азан?ап, Д?улеткерей м??гі ?шпейтін тамаша к?йлер ?алдырды.
Тапсырма: Венн диаграмма
Домбыра тобына: ?обыз тобына:
Т?ттімбет, Асан ?ай?ы ?ор?ыт, ??рман?азы
Ы?ылас Д?кен?лы
Тапсырмаларды ?а?аз бетіндегі суретке тірек сызбалар ар?ылы жазып шы?ады.
Сергіту с?ті: «Ж?мыр ?ылыш»
«?обыз» тобына тапсырма: ?аза? хал?ыны? ?обызбен к?й орындайтын к?йшілерді ата?
ІV ?орытындылау:
Білгім келеді
V Саба?ты бекіту:
Халы? ?ндері мен к?йлері нені білдіреді?
Т?кпе к?йді? майталман шебері.
Т?ттімбет ?андай к?йлер шы?ар?ан?
К?й ?неріні? ?кілдері.
?обыз атасы болып кім саналады?
Рефлексия «Алма а?ашы» ?дісі
О?ушылар?а саба? басында екі т?сті «алма» беріледі. Саба? со?ында оны алма а?ашына ілу керек. Жасыл т?сті алма- мен б?гін б?рін жа?сы орындадым деп ойлаймын: мені? к??іл-к?йім к?тері?кі. ?ызыл т?сті алма- мен тапсырманы орындай алмадым, к??іл-к?йім жо?. «Бір с?збен» ?дісі- О?ушылар ?здеріне берілген 12 с?зді? ішінен, ?здеріні? б?гінгі саба?та?ы жа?дайын сипаттайтындай 1 с?зді та?дап айтады.
Просмотр содержимого документа
«Саба?ты? та?ырыбы: «?аза? хал?ыны? музыка ?нері»»
Сабақтың тақырыбы: «Қазақ халқының музыка өнері»
Сабақтың мақсат-міндеттері: Білімділігі: Қазақ
халқының ұлттық музыкалық мәдениетінің ерекшелігін
аша отырып, оқушыларға қазақтың ұлттық ән-күй өнері
мен оның дамуы туралы нақты мағлұмат беру.
Дамытушылығы: Рухани мәдениетке деген көзқарастарын қалыптастыру, өз беттерінше мәдени құндылықтарды түсіне білу және оларды бағалай білу қабілеттерін дамыту.
Тәрбиелілігі: Рухани құндылықты құрметтеуге үйрету, халқымыздың ұлттық мәдениетіне деген сүйіспеншілігін ояту.
2 Наурыз көже қалай жасалады, құрамы қандай, қай кезде дайындалады?
3 Басқа қандай ұлттық тағамдар әзірлейді?
4 Наурыз мерекесінде қандай ұлттық ойындар өткізіледі?
5Қазақ халқының қандай әдеп-ғұрыптары мен салт-дәстүрлерін білесіңдер? 6«Ұлыстың ұлы күні» деген сөздің мағынасын қалай түсінесің?
ІІІ Жаңа сабақ:
Жоспар:
Дала әуендері.
Ұлттық музыка аспаптары.
Ән-күй өнеріндегі белгілі тұлғалар.
«Құлақтан кіріп бойды алар,
Жақсы ән мен тәтті күй.
Жүрекке түрлі ой салар,
Әнді сүйсең менше сүй» - деген Абайдың өлеңі, қазақ халқының жақсы ән мен тәтті
күйді жанға азық етіп ардақтаған көңіл – күйін бейнелейді.
Қазақ-ежелден ән мен күйге бай халық. Қазақ халқының жиырмадан аса түрлі музыкалық аспаптары: домбыра, қобыз, сыбызғы,шаңқобыз, дауылпаз, шертер т.б. бар.
Әннің әуені мен сөзінен халықтың қуаныш-қайғысын, өмірі сезіледі.Қазақ халқы той-думанды өлең-жырмен, ән-күй мен өткізген. Халық өзінің ержүрек батырларын, билері мен хандарын өлеңмен дәріптеп мадақтаған, жағымсыз әрекеттерін өлеңмен сынаған. Қазақ әйелдері балаларын бесік жырын айтып жұбатқан. Адам қайтыс болғанын естірту, көңіл айту, жоқтау, қысқасын айтқанда, қазақ кез келген сезімін өлеңдетіп, әндетіп жеткізген.
Қазақ халқының дәстүрлі өнерінде ұлттық музыкалық аспаптар домбыра мен қобызда орындалатын халық әндері мен күйлерін жатқызуға болады.
Күй-қазақ халқының ертеден келе жатқан музыкалық шығармасы. Күй музыка аспабымен ғана орындалады. Күй шығармалары Қорқыт, Асанқайғыдан бастау алады. Құрманғазы, Тәттімбет, Ықылас, Қазанғап, Дәулеткерей мәңгі өшпейтін тамаша күйлер қалдырды.
Тапсырма: Венн диаграмма
Домбыра тобына: Қобыз тобына:
Тәттімбет, Асан қайғы Қорқыт, Қүрманғазы
Ықылас Дүкенұлы
Тапсырмаларды қағаз бетіндегі суретке тірек сызбалар арқылы жазып шығады.
Сергіту сәті: «Жұмыр қылыш»
«Домбыра» тобына тапсырма: Қазақ халқында домбырамен ән орындайтын майталмандарды ата?
«Қобыз» тобына тапсырма: Қазақ халқының қобызбен күй орындайтын күйшілерді ата?
ІV Қорытындылау:
Білемін
Білдім
Білгім келеді
V Сабақты бекіту:
Халық әндері мен күйлері нені білдіреді?
Төкпе күйдің майталман шебері.
Тәттімбет қандай күйлер шығарған?
Күй өнерінің өкілдері.
Қобыз атасы болып кім саналады?
Рефлексия «Алма ағашы» әдісі
Оқушыларға сабақ басында екі түсті «алма» беріледі. Сабақ соңында оны алма ағашына ілу керек. Жасыл түсті алма- мен бұгін бәрін жақсы орындадым деп ойлаймын: менің көңіл-күйім көтеріңкі. Қызыл түсті алма- мен тапсырманы орындай алмадым, көңіл-күйім жоқ. «Бір сөзбен» әдісі- Оқушылар өздеріне берілген 12 сөздің ішінен, өздерінің бүгінгі сабақтағы жағдайын сипаттайтындай 1 сөзді таңдап айтады.
