Саба?ты? та?ырыбы: ?аза? ханды?ыны? ??рылуы ж?не ?аза? хандары.

C.К?беев атында?ы жалпы орта мектеп

Орында?ан: Есмурзаева Манат Жолдасбековна

Саба?ты? та?ырыбы: ?аза? ханды?ыны? ??рылуы ж?не ?аза? хандары
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік: ?аза? ханды?ыны? ??рылу тарихымен таныстыру, ?аза? жеріндегі
т???ыш дербес мемлекетті? жаулап алушылы? со?ыстар н?тижесінде емес,
халы?ты? ?асырлар бойы арманда?ан арман тілегі мен ?зара туыстасты?ы н?тижесінде д?ниеге келгенін т?сіндіру. Абылай мен Т?уке ханны? билік саясатына т?сінік беру.
Т?рбиелік: Т???ыш ?аза? мемлекетіні? ??рылуына негіз ?ала?ан ?о?ам ?айраткерлеріні? е?бегін ба?алай білуге т?рбиелеу, ?з еліні? тарихына, адал ?лдарына деген ??рмет сезімін ?алыптастыру.
Дамытушылы?: Картамен ж?мыс жасау?а, ?з бетінше ?орытынды жасау?а, ізденіске да?дыландыру. Ойлау ?абілеттерін дамыту.
К?рнекілік ??ралдар: Карта, тірек схемалары, Абылай, Т?уке портреттері, ?р т?рлі кестелер.
Саба?ты? т?рі: ?айталау, ?орыту саба?ы
Саба?ты? барысы:
1. ?йымдастыру кезе?і: О?ушыларды т?гелдеу, зейінді саба??а аудару.
2. ?й тапсырмасын тексеру
М??алімні? с?зі: ?аза? ханды?ыны? ??рылуына себеп бол?ан басты шарттарыны? бірі - ?білхайыр ханды?ында?ы ру – тайпаларды? саяси жа?дайы, оларды? шаруашылы? ?мірлеріндегі да?дарыстар, хан ?рпа?тарыны? билік ?шін таласы, ойрат тайпаларымен со?ыста же?іліске ?шырауы - халы? б??арасыны? ?білхайыр хан?а наразылы?ыны? ?рши т?суіне себепші болды. Сонымен ?атар феодалды? езгі мен ?анау б??ара халы?ты ауыр к?йзеліске ?шыратты. К?шіп - ?ону т?ртібі жиі б?зылады. Халы? бейбіт ?мірді а?сады. Керей мен Ж?нібек с?лтандар б?л тарихи жа?дайда дер кезінде, ?з ма?сат - тарына шебер пайдаланды. С?йтіп, ?білхайыр ханны? ?стемдігіне ?арсы к?рескен ?аза? тайпаларыны? к?семіне айналып, ?аза? тайпаларын бастап, ?аза? ханды?ыны? болаша? негізін салу?а Батыс Жетісу?а к?ш бастады. Мо?олстан ханы Есен - б??а Керей мен Ж?нібекті ?білхайыр?а ?арсы пайдалану ?шін ??ша? жая ?арсы алды. Олар?а Шу бойынан ?оныс б?ліп берді.
1465 - 66 жылдары ?озыбасыда ?аза? ханды?ын ??рды. Жа?адан ??рыл?ан ?аза? ханды?ыны? та?ына Шы??ысханны? ?рпа?ы бол?анды?тан, Керей мен Ж?нібек с?лтандарды? екеуіні? де отыру?а ???ы болды. Біра? т?ртіп бойынша жасыны? ?лкендігі де ескерілді, сонды?тан хан та?ына Керей отырды. А?ылдасар тірегі Ж?нібек болды.
?аза? мемлекетіні? ХVI - XVII ??. ?леуметтік - экономикалы? жа?дайы бір ?алыпты болды. ?аза? ханды?ыны? ??рылымы 7 сатыдан ?аланды: ауыл – ауыл басы, ата - айма?ты - а?са?ал, руды - рубасы, арысты - би, ?лысты - с?лтан, ж?зді - хан, ханды?ты - ?а?ан бас?арды.
?аза? ханды?ында?ы шаруашылы?ты? негізгі басты саласы к?шпелі ж?не жартылай к?шпелі мал шаруашылы?ы болды. К?птеген хандар билік басына келіп ?з саясаттарын ж?ргізді. 1680 - 1715 жж. Хан та?ына Т?уке отырды. Ол талас - тартыс пен бытыра??ылы?ты жойып, бір орталы??а ба?ын?ан ?аза? ханды?ын ??ру?а к?ш салды, «Жеті Жар?ы» атты за? жина?ын ??растырды. Абылай хан 1771 - 1871 жж. Хан та?ына отырды. ?о?амды? ?айраткер, ?олбасшы, дарынды саясаткер ретінде ?зін к?рсете білді. Барлы? м?селені тек дипломатиялы? ?атынас ар?ылы шешті. ?лтыны? азатты?ы ?шін к?рескен, ?з заманыны? азаматы.

Картамен ж?мыс
1. ?аза? ханды?ыны? ?ай жерде ж?не ?ашан ??рыл?анын к?рсету.
2. Ж?нібек пен Керей с?лтандар ?аза? ханды?ыны? шекарасын ?ай жерге дейін ке?ейтуге ?мтылды.
«Тарихи ?йірме» атты р?лдік ойын
Сынып екі топ?а б?лінеді. 1 - топ Т?уке, 2 - топ Абылай. ?р о?ушыны? ат?аратын р?лі болады:
1. Реттеуші – ?йымдастыру(?р о?ушы?а с?з беріп отырады).
2. Баяндаушы – топта ?ткен ой тал?ысын м??алімге айтып береді.
3. Бейнелеуші – ол ханды к?з алдына ?алай елестейтінін, соны сурет ар?ылы бейнелеп, мінездеме береді.
Абылай хан тобы: ?стамды, жауына ?атал, досына адал, ?олбасшы, ?аhарлы адам.
Т?уке хан тобы: дипломат, данышпан ?олбасшы, ?лтыны? бірлігі мен жеріні? т?тасты?ын са?тау?а жан аямай к?ш сал?ан ірі мемлекеттік т?л?а.
4. С?ра? ?оюшы – ой тал?ысы бол?ан кезде с?ра?тарды ?ояды.
Абылай хан тобы:
1. Абылай ханны? ата тегін ата?
2. Абылай ханны? XVIII ?. ?лемдік де?гейдегі мемлекет ?айраткері, дипломат бол?анын ?алай д?лелдеуге болады?
3. ?білхайыр ханны? билігіні? ?лсіреуіні? басты себебі не болды?
4. ?аза? тайпалары ?білхайыр хан?а неліктен наразы болды?
5. Мо?олстан ханы Есен - б??а ?аза? с?лтандары Ж?нібек пен Керейге ?ай жерлерден жер б?ліп берді?
Т?уке хан тобы:
1. Жеті жар?ы ?андай за??
2. Жеті жар?ы за?ы неше тараудан т?рады?
3. ?рлы? жаса?андар?а ?андай жаза ?олданылды?
4. Мо?олстан ханы Есен - б??а Керей ж?не Ж?нібек с?лтандарды не себептен ??ша? жая ?арсы алды?
5. Керей мен Ж?нібек хандарыны? туысты? жа?ынды?ы ?андай?
6. ?аза? ханды?ында?ы шаруашылы?ты? негізгі басты саласы ?андай шаруашылы? болды?
7. ?аза? ханды?ыны? ??рылуыны?, ны?аюыны? тарихи ма?ызы ?андай?
5. Із ?уушы – о?ушы даталар бойынша ж?мыс істейді.
Абылай хан тобы: 1711 - Абылайды? ту?ан жылы.
1742 жыл Абылайды? Жо??арлар?а т?т?ын?а т?суі.
1771 жыл Абылайды? хан болуы.
1757 - 1777 жж. Пекинге 10 елшілік жіберген.
Т?уке хан тобы: XVII - XVIII ?. Жеті жар?ы за?ы шы?арылды.
1687 - 88 ж. Орта Азиямен сауда дамытты.
1686 - 1693 жж. орыс - ?аза? ?атынастарын дамытты.
1718 жыл Т?уке хан ?аза тапты.
6. Д?некер – ?азіргі ?мірде осы ?айраткерлерді? алатын орны. (ескерткіштер, кітаптар).
Абылай хан тобы: Абылай хан ескерткіштері Астанада, Алматыда, ?ара?андыда орналас?ан. ?асиетті Т?ркістан ?аласында 2000 жылы Н. Назарбаевты? п?рменімен Абылай ханны? басына орнатыл?ан ??лпытас?а М. Ж?мабаевты?:
?иын к?н ту?ан алаш басына,
Ш?быртып жапанны? сар даласына.
К?ндерде сонау – ?ара топсыр?ан ел.
Сол к?нде ел ?ор?а?ан Абылайды?
?ылса? да аз ?анша т?уеп моласына,- деген ?шпес ?ле?і жазыл?ан.
Т?уке хан тобы: М. Ж?мабаев «Т?ркістан» деп аталатын ?йгілі ?ле?інде ???ы? ж?йесін ж?йелеу ісіні? к?рделі, ?иын ж?не ма?ызыны? тарихта зор бол?анын былайша суреттейді:
?діл хан аз болды Назардайын,
Алаш?а Есімханны? жолы дайын,
Т?укедей данышпан хан ??р?ан екен,
Басында ??лт?бені? ??рылтайын.
?. Байбол?лыны? «Т?ле биді? тарихы» деп аталатын ?йгілі дастанында да «Жеті жар?ы» туралы айтылады.
7. Іздеуші – о?ушыны? р?лі та?ырыптан тыс м?ліметтер, деректер келтіру.
Абылай хан тобы: Абылай сонымен ?атар к?йші болды. К?йлері: «А? тол?ын», «Д?ние ?алды», «?айрат елім», «?оржын ?а?пай», «Майда жел», «Сары бура».
Абылай жетпіске келіп д?ниеден ?тер кезде Б?хар жырауды ша?ырыпты.
Сонда Б?хар жырау Абылайдан былай деп с?рапты: «Не арман – тілегі?із бар» деген екен?. Жауабы: Абылай жыраулармен ма??лдаса келе, ?ш арманын айт?ан екен:
1. К?п ?ан т?гілді. Мен т?кпесем, д?шпан мені? ?анымды т?гетін болды.
2. Хал?ым жер емшегін еме алмады, ?ала кент сал?ызып ?лгермедім.
3. Елді? басы бірікпеді, тентегі телесі к?п болды.
Т?уке хан тобы: А?ылы ас?ан ?з - Т?уке хан б?л д?ниеден ?тер кезде: «?аза?ты? ?раны бірлік» деп к?зін ж?м?ан екен.
Т?уке ханны? елшісі, ?рі ке?есшісіні? бірі бол?ан ?ожаберген жырау «Жеті жар?ыны?» пайда болуы – ха?ында былай дейді:
Шы?айдан со? орнына Т?уке ?алды,
Кезінде ?з - Т?уке деп ата? алды,
?азыбек, Т?ле, ?йтеке а?ылшы боп,
Дейт??ын «Жеті жар?ы» за? шы?арды.
8. Жазушы – Абылай, Т?уке хан?а арнап ?ле? жолдарын шы?ару.
9. Сілтеме жасаушы – осы та?ырыпта ?ызы?тыр?ан о?и?аларды, ма?л?маттарды келтіру.
10. С?з тап?ыш (Осы адамдар туралы ма?ал - м?телдер, на?ыл с?здер келтіреді).
С?зж?мба? шешу:
1. Абылай хан ?аза?ты? ?андай мемлекеттігін са?тауды к?здеді?(Алаш)
2. Орта ж?з ханы (?білм?мбет)
3. ?ш ж?зді? ?кілдері ?ол ?ой?ан тау аты ?алай аталады?(?лытау)
4. ?аза?ты? со??ы ханы? (У?лихан)
5. ?ш ж?зді? бірі ?алай аталады? (Орта)
6. ?аза?станда?ы ?зен аты? (Жайы?)
«Анаграмма»
анх, баыалй, ?уек, натсул, кейер, аыср, кылса, н?сыыш.

Тарихи сына? хат

?аза? ханды?ыны? ??рылуына себеп бол?ан басты шарттарыны? бірі -.... ханды?ында?ы ру - тайпаларды? саяси жа?дайы, оларды? шаруашылы? ?мірлеріндегі да?дарыстар,... ?рпа?тарыны? билік ?шін таласы.
... с?лтандар ?аза? тайпаларын бастап, ?аза? ханды?ыны? болаша? негізін салу?а Батыс... к?ш бастады. Мо?олстан ханы... Керей мен Ж?нібекке.. ?зенні? бойынан ?оныс б?ліп берді... жылдары ?аза? ханды?ын ??рды. Хан та?ына... отырды. ?аза? ханды?ыны? ??рылымы... сатыдан ?аланды. ?аза? ханды?ында?ы шаруашылы?ты? негізгі басты саласы... шаруашылы?ы болды.

?орытынды:
Та?ырыпты ?алай ме?гергенін білу ?шін, шы?у пара?ын пайдаланамыз. ?р о?ушы?а шы?упара?ы таратылады, сол пара??а олар б?гінгі та?ырыптан не т?сінді, барлы?ын ?а?аз?а жазып, та?тада?ы ілініп т?р?ан конвертке апарып салады.
Ба?алау. Же?імпаздарды аны?тап, ба?а ?ою.
?й тапсырмасы: «Егер мен хан болсам..» деген та?ырыпта ой тол?ау жазу.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Саба?ты? та?ырыбы: ?аза? ханды?ыны? ??рылуы ж?не ?аза? хандары.»

Қазақ хандығының құрылуы және қазақ хандары

Гаухар84

10 ақпан 2013

43474

Сабақтың тақырыбы: Қазақ хандығының құрылуы және қазақ хандары
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Қазақ хандығының құрылу тарихымен таныстыру, қазақ жеріндегі
тұңғыш дербес мемлекеттің жаулап алушылық соғыстар нәтижесінде емес,
халықтың ғасырлар бойы армандаған арман тілегі мен өзара туыстастығы нәтижесінде дүниеге келгенін түсіндіру. Абылай мен Тәуке ханның билік саясатына түсінік беру.
Тәрбиелік: Тұңғыш қазақ мемлекетінің құрылуына негіз қалаған қоғам қайраткерлерінің еңбегін бағалай білуге тәрбиелеу, өз елінің тарихына, адал ұлдарына деген құрмет сезімін қалыптастыру.
Дамытушылық: Картамен жұмыс жасауға, өз бетінше қорытынды жасауға, ізденіске дағдыландыру. Ойлау қабілеттерін дамыту.
Көрнекілік құралдар: Карта, тірек схемалары, Абылай, Тәуке портреттері, әр түрлі кестелер.
Сабақтың түрі: Қайталау, қорыту сабағы
Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі: Оқушыларды түгелдеу, зейінді сабаққа аудару.
2. Үй тапсырмасын тексеру
Мұғалімнің сөзі: Қазақ хандығының құрылуына себеп болған басты шарттарының бірі - Әбілхайыр хандығындағы ру – тайпалардың саяси жағдайы, олардың шаруашылық өмірлеріндегі дағдарыстар, хан ұрпақтарының билік үшін таласы, ойрат тайпаларымен соғыста жеңіліске ұшырауы - халық бұқарасының Әбілхайыр ханға наразылығының өрши түсуіне себепші болды. Сонымен қатар феодалдық езгі мен қанау бұқара халықты ауыр күйзеліске ұшыратты. Көшіп - қону тәртібі жиі бұзылады. Халық бейбіт өмірді аңсады. Керей мен Жәнібек сұлтандар бұл тарихи жағдайда дер кезінде, өз мақсат - тарына шебер пайдаланды. Сөйтіп, Әбілхайыр ханның үстемдігіне қарсы күрескен қазақ тайпаларының көсеміне айналып, қазақ тайпаларын бастап, Қазақ хандығының болашақ негізін салуға Батыс Жетісуға көш бастады. Моғолстан ханы Есен - бұға Керей мен Жәнібекті Әбілхайырға қарсы пайдалану үшін құшақ жая қарсы алды. Оларға Шу бойынан қоныс бөліп берді.
1465 - 66 жылдары Қозыбасыда Қазақ хандығын құрды. Жаңадан құрылған Қазақ хандығының тағына Шыңғысханның ұрпағы болғандықтан, Керей мен Жәнібек сұлтандардың екеуінің де отыруға құқы болды. Бірақ тәртіп бойынша жасының үлкендігі де ескерілді, сондықтан хан тағына Керей отырды. Ақылдасар тірегі Жәнібек болды.
Қазақ мемлекетінің ХVI - XVII ғғ. әлеуметтік - экономикалық жағдайы бір қалыпты болды. Қазақ хандығының құрылымы 7 сатыдан қаланды: ауыл – ауыл басы, ата - аймақты - ақсақал, руды - рубасы, арысты - би, ұлысты - сұлтан, жүзді - хан, хандықты - қаған басқарды.
Қазақ хандығындағы шаруашылықтың негізгі басты саласы көшпелі және жартылай көшпелі мал шаруашылығы болды. Көптеген хандар билік басына келіп өз саясаттарын жүргізді. 1680 - 1715 жж. Хан тағына Тәуке отырды. Ол талас - тартыс пен бытыраңқылықты жойып, бір орталыққа бағынған Қазақ хандығын құруға күш салды, «Жеті Жарғы» атты заң жинағын құрастырды. Абылай хан 1771 - 1871 жж. Хан тағына отырды. Қоғамдық қайраткер, қолбасшы, дарынды саясаткер ретінде өзін көрсете білді. Барлық мәселені тек дипломатиялық қатынас арқылы шешті. Ұлтының азаттығы үшін күрескен, өз заманының азаматы.

Картамен жұмыс
1. Қазақ хандығының қай жерде және қашан құрылғанын көрсету.
2. Жәнібек пен Керей сұлтандар Қазақ хандығының шекарасын қай жерге дейін кеңейтуге ұмтылды.
«Тарихи үйірме» атты рөлдік ойын
Сынып екі топқа бөлінеді. 1 - топ Тәуке, 2 - топ Абылай. Әр оқушының атқаратын рөлі болады:
1. Реттеуші – ұйымдастыру(Әр оқушыға сөз беріп отырады).
2. Баяндаушы – топта өткен ой талқысын мұғалімге айтып береді.
3. Бейнелеуші – ол ханды көз алдына қалай елестейтінін, соны сурет арқылы бейнелеп, мінездеме береді.
Абылай хан тобы: ұстамды, жауына қатал, досына адал, қолбасшы, қаhарлы адам.
Тәуке хан тобы: дипломат, данышпан қолбасшы, ұлтының бірлігі мен жерінің тұтастығын сақтауға жан аямай күш салған ірі мемлекеттік тұлға.
4. Сұрақ қоюшы – ой талқысы болған кезде сұрақтарды қояды.
Абылай хан тобы:
1. Абылай ханның ата тегін ата?
2. Абылай ханның XVIII ғ. әлемдік деңгейдегі мемлекет қайраткері, дипломат болғанын қалай дәлелдеуге болады?
3. Әбілхайыр ханның билігінің әлсіреуінің басты себебі не болды?
4. Қазақ тайпалары Әбілхайыр ханға неліктен наразы болды?
5. Моғолстан ханы Есен - бұға қазақ сұлтандары Жәнібек пен Керейге қай жерлерден жер бөліп берді?
Тәуке хан тобы:
1. Жеті жарғы қандай заң?
2. Жеті жарғы заңы неше тараудан тұрады?
3. Ұрлық жасағандарға қандай жаза қолданылды?
4. Моғолстан ханы Есен - бұға Керей және Жәнібек сұлтандарды не себептен құшақ жая қарсы алды?
5. Керей мен Жәнібек хандарының туыстық жақындығы қандай?
6. Қазақ хандығындағы шаруашылықтың негізгі басты саласы қандай шаруашылық болды?
7. Қазақ хандығының құрылуының, нығаюының тарихи маңызы қандай?
5. Із қуушы – оқушы даталар бойынша жұмыс істейді.
Абылай хан тобы: 1711 - Абылайдың туған жылы.
1742 жыл Абылайдың Жоңғарларға тұтқынға түсуі.
1771 жыл Абылайдың хан болуы.
1757 - 1777 жж. Пекинге 10 елшілік жіберген.
Тәуке хан тобы: XVII - XVIII ғ. Жеті жарғы заңы шығарылды.
1687 - 88 ж. Орта Азиямен сауда дамытты.
1686 - 1693 жж. орыс - қазақ қатынастарын дамытты.
1718 жыл Тәуке хан қаза тапты.
6. Дәнекер – қазіргі өмірде осы қайраткерлердің алатын орны. (ескерткіштер, кітаптар).
Абылай хан тобы: Абылай хан ескерткіштері Астанада, Алматыда, Қарағандыда орналасқан. Қасиетті Түркістан қаласында 2000 жылы Н. Назарбаевтың пәрменімен Абылай ханның басына орнатылған құлпытасқа М. Жұмабаевтың:
Қиын күн туған алаш басына,
Шұбыртып жапанның сар даласына.
Күндерде сонау – қара топсырған ел.
Сол күнде ел қорғаған Абылайдың
Қылсаң да аз қанша тәуеп моласына,- деген өшпес өлеңі жазылған.
Тәуке хан тобы: М. Жұмабаев «Түркістан» деп аталатын әйгілі өлеңінде құқық жүйесін жүйелеу ісінің күрделі, қиын және маңызының тарихта зор болғанын былайша суреттейді:
Әділ хан аз болды Назардайын,
Алашқа Есімханның жолы дайын,
Тәукедей данышпан хан құрған екен,
Басында Құлтөбенің Құрылтайын.
Қ. Байболұлының «Төле бидің тарихы» деп аталатын әйгілі дастанында да «Жеті жарғы» туралы айтылады.
7. Іздеуші – оқушының рөлі тақырыптан тыс мәліметтер, деректер келтіру.
Абылай хан тобы: Абылай сонымен қатар күйші болды. Күйлері: «Ақ толқын», «Дүние қалды», «Қайрат елім», «Қоржын қақпай», «Майда жел», «Сары бура».
Абылай жетпіске келіп дүниеден өтер кезде Бұхар жырауды шақырыпты.
Сонда Бұхар жырау Абылайдан былай деп сұрапты: «Не арман – тілегіңіз бар» деген екен?. Жауабы: Абылай жыраулармен мақұлдаса келе, үш арманын айтқан екен:
1. Көп қан төгілді. Мен төкпесем, дұшпан менің қанымды төгетін болды.
2. Халқым жер емшегін еме алмады, қала кент салғызып үлгермедім.
3. Елдің басы бірікпеді, тентегі телесі көп болды.
Тәуке хан тобы: Ақылы асқан Әз - Тәуке хан бұл дүниеден өтер кезде: «Қазақтың ұраны бірлік» деп көзін жұмған екен.
Тәуке ханның елшісі, әрі кеңесшісінің бірі болған Қожаберген жырау «Жеті жарғының» пайда болуы – хақында былай дейді:
Шығайдан соң орнына Тәуке қалды,
Кезінде Әз - Тәуке деп атақ алды,
Қазыбек, Төле, Әйтеке ақылшы боп,
Дейтұғын «Жеті жарғы» заң шығарды.
8. Жазушы – Абылай, Тәуке ханға арнап өлең жолдарын шығару.
9. Сілтеме жасаушы – осы тақырыпта қызықтырған оқиғаларды, мағлұматтарды келтіру.
10. Сөз тапқыш (Осы адамдар туралы мақал - мәтелдер, нақыл сөздер келтіреді).

Сөзжұмбақ шешу:

1. Абылай хан қазақтың қандай мемлекеттігін сақтауды көздеді?(Алаш)
2. Орта жүз ханы (Әбілмәмбет)
3. Үш жүздің өкілдері қол қойған тау аты қалай аталады?(Ұлытау)
4. Қазақтың соңғы ханы? (Уәлихан)
5. Үш жүздің бірі қалай аталады? (Орта)
6. Қазақстандағы өзен аты? (Жайық)

«Анаграмма»
анх, баыалй, әуек, натсул, кейер, аыср, кылса, нғсыыш.

Тарихи сынақ хат

Қазақ хандығының құрылуына себеп болған басты шарттарының бірі -................. хандығындағы ру - тайпалардың саяси жағдайы, олардың шаруашылық өмірлеріндегі дағдарыстар,.............. ұрпақтарының билік үшін таласы.
............. сұлтандар қазақ тайпаларын бастап, қазақ хандығының болашақ негізін салуға Батыс........... көш бастады. Моғолстан ханы.............. Керей мен Жәнібекке.......... өзеннің бойынан қоныс бөліп берді............. жылдары Қазақ хандығын құрды. Хан тағына.............. отырды. Қазақ хандығының құрылымы........... сатыдан қаланды. Қазақ хандығындағы шаруашылықтың негізгі басты саласы.............. шаруашылығы болды.

Қорытынды:
Тақырыпты қалай меңгергенін білу үшін, шығу парағын пайдаланамыз. Әр оқушыға шығупарағы таратылады, сол параққа олар бүгінгі тақырыптан не түсінді, барлығын қағазға жазып, тақтадағы ілініп тұрған конвертке апарып салады.
Бағалау. Жеңімпаздарды анықтап, баға қою.
Үй тапсырмасы: «Егер мен хан болсам.....» деген тақырыпта ой толғау жазу.