"С?улет ескерткіштері" 5 сынып

CКО Петропавл Қаласы Қазақ мектеп-гимназиясы

Тарих пәні мұғалімі Жамалиева Динара Баяхметовна

Қазақстан тарихы
Сынып - 5
Сабақтың тақырыбы: Сәулет ескерткіштері
Сабақтың мақсаты: Орта ғасырлардағы сәулет өнері, архитектуралық құрылыс жүйелерінің ерекшеліктерін аша отырып, олардың тарихтағы алатын орнын анықтау
Сабақтың міндеттері: білімділік: оқушыларға жалпы сәулет өнері туралы түсінік бере отырып, Қазақстандағы орта ғасырлардағы сәулет өнерінің дамуы, тарихи ерекшелігі жайындағы мәліметтерді ұғындыру
Дамытушылық: Қазақстандағы сәулет өнері туындыларынан мысалдар келтіре отырып, оқушылардың танымдық қабілеттерін, сөйлеу қабілеттерін дамыту
Тәрбиелік: орта ғасырлардағы сәулет өнерінің туындыларын қазіргі заманғы архитектураның озық үлгілерімен салыстыра отырып, оқушылардың сәулет өнеріне деген сүйіспеншілігін арттыра отырып, эстетикалық тәрбие беру
Сабақтың көрнекілігі: Қазақстан картасы, кесенелер суреттері, қазіргі заманғы архитектура үлгілері, буклет, макет
Пәнаралық байланыс: география, әдебиет, архитектура, салт-дәстүр
Сабақтың әдісі: Блум таксаномиясы, презентация, картамен жұмыс
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру
1. Оқушылармен амандасу
2. Сыныпты түгендеу
3. Психологиялық дайындық

ІІ. Үй тапсырмасы бойынша жұмыс «Құпия ұяшықтар». Тақтада көрсетілген ұяшықтардағы жасырын сұрақтарды таңдау арқылы, оқушылар топпен жауп береді.

1. Мәдениет түрлері материялдық мәдениет және рухани мәдениет.

2. Көшпелі қазақ халқының негізгі баспанасы-Киіз үй

3. Қазақтың киім-кешектеріне: Тақия, сәукеле, кимешек, бөрік, тон, қамзол, шапан, шекпен, мәсі, етік т.б.

4. Түйе немесе қой жүнінен тоқылатын сыртқы киім – Тон

5. Қазақтар балаларына арнап арнайы сәнді ер-тұрман жасатқан.

Бұл жас баланың ат жаланын ұстар жасқа толғанын, ер жеткенін білдіреді.

1. Ежелгі баспаналардың қандай түрлерін білесіңдер? Мық үй Жеркепе Киіз үй

3. Жаңа сабаққа ену

І. Білу. Жаңа сабаққа ену мақсатында оқушыларға сұрақ қоямын.

Ендеше бүгінгі тақырыбымыз «Сәулет ескерткіштері» деп тақырыпты жазамын.

Жаңа сабақ жоспары:
1.Сәулет өнерінің тарихы
2.Орта ғасырлардағы сәулет ескерткіштері
3.Қазіргі заманғы сәулет өнері

ІІ. Түсіу Электронды оқулықтан сәулет өнері жайлы үзінділер көрсету.

(Көрген үзінділерді сұрақтар қою арқылы талдату).

Қандай ортағасырлық құрылыстарды білесіңдер? Кластер жасау

Кластер жасау.

Кесенелер

ІІІ. Қолдану Оқушылар топта тапсырманы орындап, көрші топтармен тапсырманы ауыстырып бір-бірлерінің тапсырмаларын тексереді.

Тренинг.Сәулет ескерткіштерінің тұрғызылған жерлерін сәйкестендіру.
Сәулет ескерткіштері-----------Орналасқан жері
1. Айша бибі кесенесі----------А)Жезқазған қаласы
2. Қарахан кесенесі-------------Ә)Түркістан
3. Жошы хан күмбезі-----------Б)Тараз
4. Алаша хан кесенесі----------В)Қарағанды
5. Қожа Ахмет Йассауи--------Г)Тараз
6. Бабаджа қатын---------------Д)Тараз
1 2 3 4 5 6
б г а в ә д

ІV. Талдау «Сыйқарлы сандық» ойыны. Сандықтағы жасырылған кесенелерге топпен мінездеме беру.

1. Айша бибі кесенесі
2. Қарахан кесенесі
3. Жошы хан күмбезі
4. Алаша хан кесенесі
5. Қожа Ахмет Йассауи
6. Бабаджа қатын

V. Жинақтау

1-топ Картография әдісі арқылы Кесенелерді орналасу ретімен қою.

-

-

-

-

-
-

І І І І І І І І І І І І

2-топ Мазмұны жағынан бір біріне үйлесуін сәйкестендіріп, анықтама бер

Сәулет өнері- құрылыс, тұрғын үй салу және жобалау өнері

Пантеон- «Құдайлар мекені»

Дің- «Үйтас»

Күйме- Үстінде киіз үй орнатылған арба

3-топ «Орнына қой» ойыны арқылы сөйлемді толықтыр.
Құрылыс, тұрғын үй салу өнерін _____________дейді.Еңбек құралдары, шаруашылық түрлерінің көбеюіне байланысты адамдар біртіндеп ____________салуды үйренді.Жерді қазып жасаған үйді ______________деп атады.Көшіп –қонған кезде түйеге артып жүруге, құрастыруға ___________қолайлы еді.Құрылыс салуға сапалы материалдар ____________қолданған.Қожа Ахмет Йассауи кесенесін қазақ халқы қасиетті ____________есебінде құрметтейді.

VІ. Бағалау.

Қазіргі заманғы сәулет ескерткіштері.
Көп қабатты үйлер
Театр үйлері
Қонақ үйлер
Алматыдағы собор
Бәйтерек
Ақ Орда
Нұрмешіт т.б

IV.Сабақты қорытындылау:

Керекті сөздер: Жеркепе, киіз үй, сәулет өнері, пантеон, тұрғын үй, тас, күйдірілген кірпіш

V. Үйге тапсырма.
§38.Өзің тұрған өлкеде сәулет өнерінің ескерткіштері бар ма?
Мәліметтер жинау

IV. Оқушыларды бағалау.
Сабаққа белсене араласып, сабаққа қатысып отырған оқушыларды бағалау.