Бастамас б?рын ба?алау пара?ын таратайын, ?р топтан бір о?ушы ба?алап отырады.
ІІ.?й тапсырмасын тексеру
?р топтан бір-бір спикер т?рып,?й тапсырмасын мазм?ндайды. ?ане балалар,?й тапсырмасын кім айтады,?ай топ бастайды?Жарайсы?дар,ал енді ?р топ бір-бірімізге с?ра?тар ?ояйы? ?7 минут
Саба? айтылып бол?ан со?,?р топ бір-біріне ?й тапсырмасынан с?ра?тар ?ойылады.2 минут
1.
2.
3.
Жарайсы?дар, ?й тапсырмасына жа?сы дайындалып келіпсі?дер.сонымен шаруашылы?ты? ?андай т?рлерін білесі?дер?ал енді оларды жалпы ?андай шаруашылы? дейміз?ауыл шаруашылы? ал,?алалы жерлерде ?андай к?сіптер мен айналысады?Ендеше балалар мен сендерге плакат таратамын сол плакат?а ?аза?стан аума?ында?ы ?здері? білетін екі ?аланы салыстырасы?дар.
Е? алдымен топ м?шелері 1,2,3,4 сандар?а б?лінейік,н?мір 1 сандар бірінші ?стелде келеді,н?мір 2 –ші екінші ?селге келеді, н?мір 3 –ші ?шінші ?стелге келеді,ал н?мір 4 т?ртінші ?стелге келеді,жан?я тобынан ж?мыс тобына барамыз.Н?мірі 1-ші топ?а 1та?ырыпшаны,2-ші та?ырыпшаны н?мір 2-ге,?шіншіге ?шінші,т?ртіншіге т?рт пен бес мазм?ндаймыз.о?ып бол?аннан кейін ж?мыс тобынан ?й тобына келемізде топпен ж?мыс істейсі?дер. 3 минут т?сіндіру 10 минут
2.топтастыру 2минут Семей К?кшетау ?ар?аралы А?т?бе ?останайПавлодарПетропавл
?скеменАтбасар, К?кпекті, Ыр?ыз
Тор?ай. Орынбор
Жа?сы балалар, енді келесі тапсырмамыз?а к?шейік.
3. ?р топ?а жеке-жеке тапсырма беріледі 7 минут
1-топ ?алаларды картадан к?рсету
2-топ Хронологиялы? кесте толтыру
3-топ ?аза?станны? бас ?аласы –Астана еркін жазу
?ане балалар,дайын болса?дар кім о?иды,кім бастайды. ?те жа?сы,?р топты? ж?мысы? да ты?дады?,б?рі? ?здері?е берілген тапсырмаларды д?рыс орындады?дар,жарайсы?дар.
келесі кезекте 3 минут
4. С?ра?-жауап ?дісі ?азір алдарында?ы ноутбукта бірнеше с?ра?тар берілген сол с?ра?тар бойынша дайындалып со?ан жауап бері?дер уа?ыт кетті. 2минут
Ал ?ай топ дайын
1.Шаруаларды? ішкі Ресейден ?аза?стан?а ?оныс аударуы барысында ?ашан ж?не ?андай ?алалар пайда болды? ?аза?станда?ы ?алаларды? бір?атары шаруаларды? ?оныс аударуы барысында да пайда болды. Ондай ?алаларды? ?атарына А?т?бе, ?останай, Темірді ?осу?а болады. 1889 жылы ?ала мен ?ала ма?ында?ы халы?ты? саны 18 мы? адам?а жетті.Темір уездік ?аласыны? негізі Жем ?зені бойында?ы к?зет пункті ретінде 1897 жылы ?аланды. ?оныс аударып келген шаруалар ?ала ма?ына к?бірек орналасты. ?йткені ?ала географиялы? жа?ынан ?олайлы, керуен ж?ретін то?ыз жолды? торабында болатын. ?ала хал?ы сауда-сатты?пен де, егіншілікпен де айналысты. XX ?асырды? бас кезінде ?алада 750 адам т?рды.
2.ХІХ?-? бірінші жартысында пайда бол?ан ?алаларды? ?зіндік ерекшелігі неде? Ол патша ?кіметіне ба?ынышты ?аза?тарды? арасында бейбіт ?мір мен тынышты?ты? са?талуын ?ада?алады. Сонды?тан да ?алада т?ра?ты ?скер батальоны ж?не казак полкы т?рды. ?алада?ы ?йлер шикі кірпіштен салынды, оларды? т?бесі арнайы шатырмен жабылма?анды?тан, олар ортаазиялы? то?ал тамдар т?рінде к?рінді. ?аланы? ішінде ары? к?п болды. Сонды?тан да к?шедегі жолдарды? бойын к?ле?келі жасыл желек к?мкеріп т?рды.
әдісі:ЖИГСО,Венн диаграмма,топтастыру,еркін жазу,INSEPT,сұрақ-жауап әдісі
көрнекілігі:Ежелгі қалалар суреті,карта,плакат.
Пәнаралық байланыс:әдебиет,қазақ тілі,дүние жүзі тарих
Сабақтың барысы:
І .Ұйымдастыру кезеңі Сәлеметсіздер ме 1 минут
Балалар,бүгінгі сабағымыз ерекше сабақ болмақшы ,себебі бізге көптеген қонақтар келді.Сабағымызды бастамастан бұрын бір-бірімізге сәттілік тілейміз.Қане, бір-бірінің қолдарыңнан ұстап,көздерін жұмып,
іштерінен,жылулық энергиясын сезініп ,бір-бірімізге сәттілік тілеңіздер.
Жақсы балалар,осы жақсы көңіл-күймен сабағымызды бастайық.
Бастамас бұрын бағалау парағын таратайын, әр топтан бір оқушы бағалап отырады.
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру
Әр топтан бір-бір спикер тұрып,үй тапсырмасын мазмұндайды. Қане балалар,үй тапсырмасын кім айтады,қай топ бастайды?Жарайсыңдар ,ал енді әр топ бір-бірімізге сұрақтар қояйық ?7 минут
Сабақ айтылып болған соң,әр топ бір-біріне үй тапсырмасынан сұрақтар қойылады.2 минут
1.
2.
3.
Жарайсыңдар, үй тапсырмасына жақсы дайындалып келіпсіңдер.сонымен шаруашылықтың қандай түрлерін білесіңдер?ал енді оларды жалпы қандай шаруашылық дейміз?ауыл шаруашылық ал,қалалы жерлерде қандай кәсіптер мен айналысады?Ендеше балалар мен сендерге плакат таратамын сол плакатқа Қазақстан аумағындағы өздерің білетін екі қаланы салыстырасыңдар.
ІІІ.Жаңа сабақты түсіндіру. 3 минут
а)Қызығушылығын ояту. Венн диаграмма
Аумақтағы қалаларды салыстыру
Павлодар Семей Петропавл Шымкент Ақтөбе Қарағанды
І-топ ІІ-топ ІІІ-топ
Өте жақсы ,неге сендер осы қалаларды алып ,салыстырдыңдар? Өте дұрыс ендеше бүгінгі өтетін сабағымыздың тақырыбы.Қазақстан аумағындағы қалалар.
Ең алдымен топ мүшелері 1,2,3,4 сандарға бөлінейік,нөмір 1 сандар бірінші үстелде келеді,нөмір 2 –ші екінші үселге келеді, нөмір 3 –ші үшінші үстелге келеді ,ал нөмір 4 төртінші үстелге келеді,жанұя тобынан жұмыс тобына барамыз .Нөмірі 1-ші топқа 1тақырыпшаны,2-ші тақырыпшаны нөмір 2-ге,үшіншіге үшінші,төртіншіге төрт пен бес мазмұндаймыз.оқып болғаннан кейін жұмыс тобынан үй тобына келемізде топпен жұмыс істейсіңдер. 3 минут түсіндіру 10 минут
Жақсы ,ендеше жаңа сабақты қаншалықты түсінгендеріңді «Жылдар сөйлейді» ойынымен тексеріп көрейік 3минут
«Жылдар сөйлейді»сергіту сәті
1.1718ж-Семей қаласы да Ертістің оң жағалауына орналасып,әскери бекініс ретінде қаланды.
2.1868ж-Өскемен ,Семей облысындағы уездік қала мәртебесіне ие болды.
3.1822 ж-Петропавл ,Омбы облысының округтық қаласына айналды.
4.1845ж-Торғай қаласының негізі қаланды.
5.2013ж-14 желтоқсанда ҚР-ның Президентінің халқына жолдауы
Ал, келесі кезекте топтастыру
2.топтастыру 2минут СемейКөкшетау Қарқаралы Ақтөбе Қостанай
Шаруа-ң Қ-ға қоныс аудару барысында пайда болған қалалар
ХІХғ-дың бірінші жартысында Қ-да әскери бекініс ретінде пайда болған қалалар
ПавлодарПетропавл
ХVІІІғ-да салынған қалалар
Өскемен
Атбасар, Көкпекті, Ырғыз
Торғай. Орынбор
Жақсы балалар, енді келесі тапсырмамызға көшейік.
3. Әр топқа жеке-жеке тапсырма беріледі 7 минут
1-топ Қалаларды картадан көрсету
2-топ Хронологиялық кесте толтыру
3-топ Қазақстанның бас қаласы –Астана еркін жазу
Қане балалар ,дайын болсаңдар кім оқиды ,кім бастайды. Өте жақсы,әр топтың жұмысың да тыңдадық,бәрің өздеріңе берілген тапсырмаларды дұрыс орындадыңдар,жарайсыңдар.
келесі кезекте3 минут
4. Сұрақ-жауап әдісі Қазір алдарындағы ноутбукта бірнеше сұрақтар берілген сол сұрақтар бойынша дайындалып соған жауап беріңдер уақыт кетті. 2минут
Ал қай топ дайын
1.Шаруалардың ішкі Ресейден Қазақстанға қоныс аударуы барысында қашан және қандай қалалар пайда болды?Қазақстандағы қалалардың бірқатары шаруалардың қоныс аударуы барысында да пайда болды. Ондай қалалардың қатарына Ақтөбе, Қостанай, Темірді қосуға болады. 1889 жылы қала мен қала маңындағы халықтың саны 18 мың адамға жетті.Темір уездік қаласының негізі Жем өзені бойындағы күзет пункті ретінде 1897 жылы қаланды. Қоныс аударып келген шаруалар қала маңына көбірек орналасты. Өйткені қала географиялық жағынан қолайлы, керуен жүретін тоғыз жолдың торабында болатын. Қала халқы сауда-саттықпен де, егіншілікпен де айналысты. XX ғасырдың бас кезінде қалада 750 адам тұрды.
2.ХІХғ-ң бірінші жартысында пайда болған қалалардың өзіндік ерекшелігі неде? Ол патша үкіметіне бағынышты қазақтардың арасында бейбіт өмір мен тыныштықтың сақталуын қадағалады. Сондықтан да қалада тұрақты әскер батальоны және казак полкы тұрды.. Қаладағы үйлер шикі кірпіштен салынды, олардың төбесі арнайы шатырмен жабылмағандықтан, олар ортаазиялық тоқал тамдар түрінде көрінді. Қаланың ішінде арық көп болды. Сондықтан да көшедегі жолдардың бойын көлеңкелі жасыл желек көмкеріп тұрды.
3.Қазақ өлкесінде ХVІІІ ғ-да қандай қалалар пайда болды? Павлодар , Семей, Петропавл, Қарқаралы, Атбасар, Көкпекті, Ырғыз ,Торғай,
4.Қорытынды Қазір мен сендрге мынадай парақ таратамын өз ойларыңды кестеге толығырақ жазыңдар.
INSEPT 3минут
Не білемін?
Не білдім?
Не білгім келеді?
5.Үйге тапсырма. Қазақстан аумағындағы қалалар 1минут
2.топтастыру 2минут Семей Көкшетау Қарқаралы Ақтөбе Қостанай 
ПавлодарПетропавл 
