(БЫМ) Оқушыларды қарсы алу.Оқушылардың сабаққа дайындығы (Б) Оқушылардың ойлау әрекеті мен зейінінің шоғырлануына «Мен жеңістерді ұрламаймын!» сөзі ұсыну Сұрақ: Бұл сөздерді кім айтқан? Оқушылардың болжамдары тыңдау. Сабақтың тақырыбы, мақсаты мен бағалау өлшемдері. (Д) Әрбір оқушыға көрсетілген алты сын есімнің бір біреуі таратылады: «Ұлы», «Дана», «Дарынды», «Жалғыз», «Қырсық», «Қатыгез», Оқушылар бір біріне алған сөздердің мағынасын ашпайды. (Д) Көрсетілген бейнежазба негізінде әр бір оқушы мінездемесін дәлелдейтін 2-3 фактіні табу, дәптерлеріне жазып алу. Тапсырма дескрипторлары: Ұсынылған бейнежазбадан Александр Македонскийдің өмірінен алынған мінездемені дәлелдейтін 3 фактіні анықтау (Т) Сөздер бойынша топтар құрылады. Оқушылар алған сөздер бойынша алты топқа жұптасады: «Ұлы», «Ақылды», «Сүйікті», «Маңғаз», «Батыл», «Қатыгез», Топтарға тапсырма алынған фактілерді талдау: Дескрипторлар: Әр бір фактіні тыңдайды және талқылайды. Фактілерді сәйкестендіреді және ең маңызды төртеуін таңдайды. Әр бір топ басқа топ оқушыларын Александр Македонскийдің лақап атымен және оны мінездейтін фактілермен таныстырады Қорытынды: тарихи қайраткердің бейнесі оны көрсеткен немесе ол туралы жаған адамның көзқарасына байланысты болады (Ж) Александр Македонский империясының картасын көрсету. Оқушыларға кескін карталар, атлас және жаулау жорықтары мен шайқастары жайлы ақпаратты тарату. А.Македонский империясының негізгі шайқастары мен шеңберлерін картада көрсетуін оқушылардан сұрау (Б) Александр Македонскийдің билік картасын көрсету. Тақтада Александр Македонскийдің портреті. Әр бір топ өз мінездемелерін тіркеп отырып фактілерді атайды. (П) Александр Македонскийдің жеңіс себептері мен жаулау жорықтары туралы қорытынды мен жеңіс себептері. Империя - жер жүзінің әр түрлі бөліктерінде кең-байтақ аумақтарды басып алған ірі отаршыл мемлекет. Мұндай империя отар елдерге қарағанда метрополияның, орталықтың, билеуші ұлттың ерекше артық жағдайларда болуымен сипатталады. Бағынышты аймақта ұлы державалық, шовинистік саясат жүргізеді. Мысалы, бұрынғы Британия, Франция, Ресей Кеңес империялары Б) Оқушылар Александр Македонскийдің скифтермен шайқастарына байланысты оқиғаларды естеріне түсіреді. Жетісу мен Арал маңында тұрған сақ-тиграхауда немесе массагеттерді осылайша атаған. Осылайша Скунха есімді қолбасшысымен сақтар ұлы басқыншыға қарсыластық білдіріп, оны Сырдарияның басқа жағалауына өткізбеген. Александр кері тартуға мәжбүр болды. Ол Сырдария жағалауында Александрия Эсхату қаласын салуға бұйрық береді (Шеткі деген бағынаны білдіреді) (ресурстарды қараңыз). (Ж) Скиф шайқастарының жетістік текшелері ұсынылады, оқушылар соның ішінен македон әскерлерін жеңуге әсер еткен 3 таңдайды. Оқушылар реттеп 3 дәлел көрсетеді. Дескрипторлар: Бір ең маңызды әсерден үш аса маңызды емес әсерге дейін реттейді. Скифтерді жаулап алуда А.Македонскийдің әскерлерінің сәтсіздік себептерін анықтауда Александр Македонскийдің жеңілмес әскеріне тек қана мыңдаған салт аттылары бар көшпенділер ғана қарсы тұра алғаны туралы қорытынды жасайды. «Мен жеңісті ұрлап алмаймын!» сөзіне оқушылар өз пікірлерін айтады |