?аза?станда “Меншік туралы” за??а байланысты мемлекеттік меншіктегі, жеке меншіктегі ж?не аралас меншіктегі к?сіпорындар ??рыла алады.
Мемлекеттік к?сіпорындар - б?л негізгі ?орлары мемлекет меншігінде болатын ж?не бас?ару органдарын мемлекет тарапынан ?йымдар та?айындайтын к?сіпорындар болып табылады. Егер мемлекеттік к?сіпорын бюджеттік болса, ол мемлекеттік бюджеттен ?аржыландырылады. Ал, егер к?сіпорын мемлекеттік ?йымдарды? ?арама?ында болса, ол к?сіпорын ?азыналы? болып есептелінеді.
К?сіпорындар т?рлі белгілеріне ?арай б?лінеді:
Салалы? ??рылымына байланысты: ?нерк?сіптік, ??рылыс, к?лік, ауыл шаруашылы?ы, байланыс ж?не бас?а салалар к?сіпорындары.
Жеке сектор. ?аза?станда жеке сектор мынадай б?лімдерден т?рады:
Жеке к?сіпкерлік;
Толы? серіктестік;
Коммандиттік серіктестік;
Жауапкершілігі шектеулі ?о?ам;
?осымша жауапкершілікті серіктестік;
Ашы? акционерлік ?о?ам;
?ндіріс кооперативітері.
Жекеше к?сіпорын - жеке меншік ???ы? негізінде ж?мыс істейтін к?сіпорын. Жеке к?сіпорын азаматы? и?лкінен,алын?ан табыстан,несиеден ж?не бас?а да за?ды к?здерден ??ралады.
Толы? серіктестік - бір-біріне жеке сенім арт?ан за?ды ?йымдарды? немесе жеке адамдарды? бірлестігі,онда ?атысушыларды? б?ріне м?лкімен ынтыма?ты жауапкершілік жіктеледі.?атысушыларды? жарналы? ?лестері,алын?ан табыстары мен бас?а да за?ды к?здер есебінен ??рал?ан серіктестік м?лкі орта? ?лестік меншік ???ы?ы негізінде оны? барлы? ?атысушыларына тиесілі.Толы? серіктестікке ?атысушылар за?ды ?йым ???ы?ын са?тайды.Жар?ылы? ?оры минималды есеп коэффицент 25 ?лшемінен кем болмауы керек.
Коммандиттік серіктестік- сауда немесе коммерциялы? ?о?амны? бір т?рі,оны? ?атысушылары к?сіпорын бойынша ?ауіп ?атерді ?зіні? барлы? м?лкімен толы? мойнына алушылар?а ж?не коммандистерге ж?не к?сіпорын?а ж?мсал?аны ?шін ?ана жауап беруші ж?не пайдада?ы ?лесін ?ана алушы салымшылар?а б?лінеді (100 айлы? есептік к?рсеткіш).
Жауапкершілігі шектеулі ?о?ам- фирма ?ызметіне ?атысушы адамдарды? бірлестігі,б?л бірлестікке ?атысушыларды? ?р?айсысыны? фирманы? міндеттемелері бойынша жауапкершілігі оны? барлы? ?атысушылары ?шін ?рбір ?атысушы ?лесіні? м?лшеріне бірдей еселенген ?атынаста ?ос?ан ?лесімен шектеледі.
?осымша жауапкершілігі бар ?о?ам –?атысушылары ?здеріні? жар?ы ?орына ?ос?ан ?лесіне байланысты міндеттемелерге жауап беретін ?о?ам.
Ашы? акционерлік ?о?ам – акциялары ба?алы ?а?аз нары?ында оларды? белгілеген ба?асына с?йкес келетін ба?а бойынша еркін айналатын акционерлік к?сіпорын.
Жабы? акционерлік ?о?ам – акциялары тек ??рылтайшылары арасында ?ана таратылатын акционерлік ?о?ам.
?ндіріс кооперативтері – азаматтарды? еркін т?рде біріккенін білдіретін за?ды т?л?а.
4. Ба?алау: О?ушыларды білім де?гейіне ?арай ба?алау.
5. Уйге тапсырма:
1.конспектімен ж?мыс
2. Кесте жаса?тау
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Нары?ты? экономика негіздері п?ні »
Нарықтық экономика негіздері пәні
Сабақтың тақырыбы: Кәсіпорындардың түрлері
Сабақтың мақсаты:
1. Білімдік мәні: Студенттерге кәсіпорындардың түрлері туралы кеңінен түсінік беру, білімдерін қолдану біліктілігі мен толықтыру дағдыларын қалыптастыру.
2.Тәрбиелік мәні: Студенттерді нақтылыққа, ізгілік пен парасаттылыққа
тәрбиелеу.
3.Дамытушылық мәні: Студенттердің кәсіби сөйлеу тілін дамыту,
Сабақ барысы: 1. Ұйымдастыру: 1. Студенттермен амандасу.
2. Студенттерді түгендеу.
3. Жаңа сабақ:
Қазақстанда “Меншік туралы” заңға байланысты мемлекеттік меншіктегі, жеке меншіктегі және аралас меншіктегі кәсіпорындар құрыла алады.
Мемлекеттік кәсіпорындар - бұл негізгі қорлары мемлекет меншігінде болатын және басқару органдарын мемлекет тарапынан ұйымдар тағайындайтын кәсіпорындар болып табылады. Егер мемлекеттік кәсіпорын бюджеттік болса, ол мемлекеттік бюджеттен қаржыландырылады. Ал, егер кәсіпорын мемлекеттік ұйымдардың қарамағында болса, ол кәсіпорын қазыналық болып есептелінеді.
Кәсіпорындар түрлі белгілеріне қарай бөлінеді:
Салалық құрылымына байланысты: өнеркәсіптік, құрылыс, көлік, ауыл шаруашылығы, байланыс және басқа салалар кәсіпорындары.
Ұйымдастыру формаларына байланысты: акционерлік, ұжымдық, мемлекеттік, фермерлік, жанұялық, жалқы (жеке) және басқа. Шаруашылық іс-әрекеттерінің түріне байланысты;
Құқықтық жағдайына байланысты;
Меншік жағдайына баймланысты;
Меншік формасына байланысты кәсіпорындардың түрі:
Мемлекеттік;
Кооперативтік;
Ұжымдық;
Жеке;
Жеке сектор. Қазақстанда жеке сектор мынадай бөлімдерден тұрады:
Жеке кәсіпкерлік;
Толық серіктестік;
Коммандиттік серіктестік;
Жауапкершілігі шектеулі қоғам;
Қосымша жауапкершілікті серіктестік;
Ашық акционерлік қоғам;
Өндіріс кооперативітері.
Жекеше кәсіпорын - жеке меншік құқық негізінде жұмыс істейтін кәсіпорын. Жеке кәсіпорын азаматық иүлкінен,алынған табыстан,несиеден және басқа да заңды көздерден құралады.
Толық серіктестік - бір-біріне жеке сенім артқан заңды ұйымдардың немесе жеке адамдардың бірлестігі,онда қатысушылардың бәріне мүлкімен ынтымақты жауапкершілік жіктеледі.Қатысушылардың жарналық үлестері,алынған табыстары мен басқа да заңды көздер есебінен құралған серіктестік мүлкі ортақ үлестік меншік құқығы негізінде оның барлық қатысушыларына тиесілі.Толық серіктестікке қатысушылар заңды ұйым құқығын сақтайды.Жарғылық қоры минималды есеп коэффицент 25 өлшемінен кем болмауы керек.
Коммандиттік серіктестік- сауда немесе коммерциялық қоғамның бір түрі,оның қатысушылары кәсіпорын бойынша қауіп қатерді өзінің барлық мүлкімен толық мойнына алушыларға және коммандистерге және кәсіпорынға жұмсалғаны үшін ғана жауап беруші және пайдадағы үлесін ғана алушы салымшыларға бөлінеді (100 айлық есептік көрсеткіш).
Жауапкершілігі шектеулі қоғам- фирма қызметіне қатысушы адамдардың бірлестігі,бұл бірлестікке қатысушылардың әрқайсысының фирманың міндеттемелері бойынша жауапкершілігі оның барлық қатысушылары үшін әрбір қатысушы үлесінің мөлшеріне бірдей еселенген қатынаста қосқан үлесімен шектеледі.
Қосымша жауапкершілігі бар қоғам –қатысушылары өздерінің жарғы қорына қосқан үлесіне байланысты міндеттемелерге жауап беретін қоғам.
Акционерлік қоғам – жарғы қоры кәсіпорын,оның капиталы көптеген жеке капиталдарды біріктіру нәтижесінде,акцияларды шығарып,сату арқылы құралады және оның пайдасын акционерлер дивиденд түрінде бөліседі. Қоғамның әрбір мүшесінің жауапкершілігі оның акциаларының құнымен шектеледі.
Ашық акционерлік қоғам – акциялары бағалы қағаз нарығында олардың белгілеген бағасына сәйкес келетін баға бойынша еркін айналатын акционерлік кәсіпорын.
Жабық акционерлік қоғам – акциялары тек құрылтайшылары арасында ғана таратылатын акционерлік қоғам.
Өндіріс кооперативтері – азаматтардың еркін түрде біріккенін білдіретін заңды тұлға.
4. Бағалау: Оқушыларды білім деңгейіне қарай бағалау.
