?л-Фараби Шы?ысты? ??лама ?алымы

?л - Фараби – Шы?ысты? ??лама ?алымы

Білімділік: О?ушылар?а Аристотельден кейінгі екінші ?стаз ?л - Фараби ?мірі, е?бек жолы туралы т?сінік беріп, ??ламаны? жан - жа?ты ерекше т?л?а бол?анды?ын аны?тау ма?сатында ізденіс ж?ргізу
Дамытушылы?: Шы?армашылы?тан ?зінді келтіре отырып, м?н - ма?ынасын ашу?а, негізгі ойды ?з с?здерімен жеткізе білуге жетелеу
Т?рбиелік: О?ушыларды? бойынан ту?ан жерге, еліне деген с?йіспеншілікті оятып, досты? пен сыйласымдылы? сезімдерін ?адірлей білуге баулу.
Саба?ты? т?рі: Аралас саба?

Саба?ты? ?дісі: Сыни т?рысынан ойлау стратегиясы, де?гейлеп саралау технологиясы, с?ра? - жауап, т?сіндіру ар?ылы ой ?оз?ау, Венн диаграмасы.
К?рнекілігі: Портреттер, саяси карта, ойын «Си?ырлы сандар», «Си?ырлы балы?тар»
Саба?ты? п?н аралы? байланысы: Жаратылыстану, ?аза? ?дебиеті
І. ?йымдастыру кезе?і.
ІІ. ?й тапсырмасын тексеру.
Ми?а шабуыл (С?ра?тар)

1.?лы Жібек жолы дегенімізді ?алай т?сінесі?дер?
2.?лы Жібек жолы ?аза?станны? ?андай ?алалары ар?ылы ?тті?
3.?лы Жібек жолы ?ай кезе?дерде ?мір с?рді?
4.?лы Жібек жолында тасымалдан?ан тауарды? е? ба?алысы?
5.?лы Жібек жолы ?ай жерден бастау алып, ?ай жерден ая?тал?ан екен?
О?ушыларды ?ш топ?а б?ліп, сайыс саба? т?рінде ?ткізу.
«Си?ырлы сандар» ойыны

Та?тада?ы 16 сый?ырлы сандар сыныбымызда?ы 16 о?ушы?а арнал?ан. ?р топ бір - бір о?ушыдан шы?ып, с?ра?тар?а жауап береді. Егер с?ра??а д?рыс жауап берсек, санды керісінше айналдырып ретімен ?ойса?, сый?ырлы сандардан портрет ??рай аламыз.
ІІІ. ?й тапсырмасын ?орыту.
- Біз та?тада кімні? портретін ??растырды??
- ?бу Насыр ?л - Фарабиді?

Саба?ымызды ?орытындылайтын болса?, ?лы Жібек жолыны? бір тарма?ы ?аза?станны? о?т?стігі мен Жетісу, Тараз, Соза?, Отырар ?алалары ар?ылы ?ткен екен. Осы Отырар ?аласында Шы?ысты? ??лама ?алымы – ?л - Фараби д?ниеге келген екен.
Отырар ?л - Фараби ту?ан ?ала
Та? ?ал?ан ол ту?анда барша дала
Бір ?зі ?алым, сазгер, тарихшы да
Д?рігер ?з хал?ына бол?ан шипа
Осы ?ле? шума?тарынан ?ай ?аланы? атын естідік?
Отырар ?аласында кім д?ниеге келген екен?
ІV. Жа?а саба?ты т?сіндіру.

Отырар ?аласында ?лы ?стаз атан?ан, ойшыл ?алым ?л - Фараби д?ниеге келген. Отырар ?аласын картадан к?рсетіп, жа?а та?ырыпты т?сіндіру.
«Си?ырлы балы?тар» ойыны.
Отырар ?аласы орналас?ан О?т?стік ?аза?станда?ы Арыс ?зеніне саяхат жасайы?. Арыс ?зеніне сый?ырлы балы?тар бар екен, ол балы?тарда де?гейлік с?ра?тар жасырыл?ан. Алтын балы?та?ы с?ра?тар к?рделі, ал к?міс балы?та?ы с?ра?тар с?л же?ілдеу. Ал, ол балы?тарды мына алтын ?арма?тар ар?ылы ?стайы?. Біра? б?л ойын?а топ басшылары ?атыспайды.

1-тапсырма: ?бу Насыр ?л - Фараби кім?
2-тапсырма: ?бу Насыр ?л - Фараби ?мірі жайлы ??гімеле.
3-тапсырма: Ал?аш?ы білімін ?ай ?алада, ?андай тілде алады?
4-тапсырма: ?бу Насыр ?л - Фараби замандастары:
5-тапсырма: Отырар ?аласы жайлы не білесі??
6-тапсырма: ?бу Насыр ?л - Фараби ?ле?деріні? негізгі та?ырыбы:
7-тапсырма: ?бу Насыр ?л - Фараби ?ай жылдары ?мір с?рді?
8-тапсырма: ?л - Фарабиді? толы? аты - ж?ні

9-тапсырма: Отырар ?аласын кезінде ?алай ата?ан?
10-тапсырма: ?бу Насыр ?л - Фараби ?ай тілдерді ме?герген?
11-тапсырма: ?бу Насыр ?л - Фараби е?бектерін ата?
12-тапсырма: ?бу Насыр ?л - Фараби бойында?ы к?п ?асиеттері мен, дарындылы?ы
ХІХ ?асырда?ы бізді? ?лы а?ындарымыздан кімге ??сайды?
VІ. Жа?а саба?ты бекіту.

?рине балалар, ?бу Насыр ?л - Фарабиді? к?з?арасы Абай ??нанбаевпен ?ндеседі. Ендеше топ басшылары шы?ып, Венн диаграммасы ар?ылы ?бу Насыр ?л - Фараби мен Абайды? ??састы?ы мен айырмашылы?ын ай?ындасын
1-?атар: ?бу Насыр ?л - Фарабиді? ерекшелігін
2-?атар: Абайды? ерекшелігін
3-?атар: Екеуіні? ??састы?ын жазады
Балалар, ?л - Фараби, Абай аталарымызды? тарих, жаратылыстану, ?дебиет салаларына сі?ірген е?бектері зор. Міне сол себепті де, оларды? аттарын м??гілік жадымызда ?стау ?шін, ?азіргі та?да мектеп, лицей, тіпті жо?ар?ы о?у орындарына ?л- Фараби, Абай аталарымызды? аттары берілген. Ж?не де ауыл, ?алаларда осы кісілерді? есімдерімен аталатын к?шелер бар
VІІ.Жа?а саба?ты ?орыту.

Олай болса балалар сендерге ?л - Фараби мен оны? замандасы М?хамед ?айдар Дулати жайлы бір а?ыз айтайын. М?хамед ?айдар Дулати бірде ?л - Фарабиге:
- Алды?да сан тарау жол жатыр. Бірі - ба?ыт?а, бірі - ата?- да???а, бірі - ?нер- білімге, бірі- байлы??а апарады. ?айсысын та?дар еді??- депті.
- ?рине, ?нер - білімге апарар жолды.
- Неге?
- Ба?ыт та, абырой - да?? та, байлы? та тек ?ана ?нер- білімде – депті.
Балалар егер сендер мектептегі т?рлі шаралар?а ?атысып, саба?тары?ызды жа?сы о?ып, білімді болса?ыздар, осы ал?ан білімдері?із сіздерді? жар?ын болаша?тары?ны? кепілі болма?.
К?не, балалар, кім ?нер - білім туралы ма?ал - м?тел біледі?
?л - Фараби бабамызды? аты 1000 жыл болса да ?шкен жо?. Себебі, оны? артында ?алдыр?ан білімі, ?лкен ?ылыми м?расы бар. Сонымен, балалар, адамны? байлы?ы да, ба?ыты да, ата?- да?ы?ы да, ол - білім. Білім – таусылмайтын байлы?.
VІІІ. ?йге тапсырма.

?бу Насыр ?л- Фараби туралы ша?ын ??гіме ??растыру.
О?ушыларды ба?алап, же?іске жеткен топ?а білім кілтін табыстау.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«?л-Фараби Шы?ысты? ??лама ?алымы »

Әл - Фараби – Шығыстың ғұлама ғалымы

Білімділік: Оқушыларға Аристотельден кейінгі екінші ұстаз Әл - Фараби өмірі, еңбек жолы туралы түсінік беріп, ғұламаның жан - жақты ерекше тұлға болғандығын анықтау мақсатында ізденіс жүргізу
Дамытушылық: Шығармашылықтан үзінді келтіре отырып, мән - мағынасын ашуға, негізгі ойды өз сөздерімен жеткізе білуге жетелеу
Тәрбиелік: Оқушылардың бойынан туған жерге, еліне деген сүйіспеншілікті оятып, достық пен сыйласымдылық сезімдерін қадірлей білуге баулу.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: Сыни тұрысынан ойлау стратегиясы, деңгейлеп саралау технологиясы, сұрақ - жауап, түсіндіру арқылы ой қозғау, Венн диаграмасы.
Көрнекілігі: Портреттер, саяси карта, ойын «Сиқырлы сандар», «Сиқырлы балықтар»
Сабақтың пән аралық байланысы: Жаратылыстану, қазақ әдебиеті
І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.
Миға шабуыл (Сұрақтар)

1.Ұлы Жібек жолы дегенімізді қалай түсінесіңдер?
2.Ұлы Жібек жолы Қазақстанның қандай қалалары арқылы өтті?
3.Ұлы Жібек жолы қай кезеңдерде өмір сүрді?
4.Ұлы Жібек жолында тасымалданған тауардың ең бағалысы?
5.Ұлы Жібек жолы қай жерден бастау алып, қай жерден аяқталған екен?
Оқушыларды үш топқа бөліп, сайыс сабақ түрінде өткізу.
«Сиқырлы сандар» ойыны

Тақтадағы 16 сыйқырлы сандар сыныбымыздағы 16 оқушыға арналған. Әр топ бір - бір оқушыдан шығып, сұрақтарға жауап береді. Егер сұраққа дұрыс жауап берсек, санды керісінше айналдырып ретімен қойсақ, сыйқырлы сандардан портрет құрай аламыз.
ІІІ. Үй тапсырмасын қорыту.
- Біз тақтада кімнің портретін құрастырдық?
- Әбу Насыр әл - Фарабидің

Сабағымызды қорытындылайтын болсақ, Ұлы Жібек жолының бір тармағы Қазақстанның оңтүстігі мен Жетісу, Тараз, Созақ, Отырар қалалары арқылы өткен екен. Осы Отырар қаласында Шығыстың ғұлама ғалымы – Әл - Фараби дүниеге келген екен.
Отырар Әл - Фараби туған қала
Таң қалған ол туғанда барша дала
Бір өзі ғалым, сазгер, тарихшы да
Дәрігер өз халқына болған шипа
Осы өлең шумақтарынан қай қаланың атын естідік?
Отырар қаласында кім дүниеге келген екен?
ІV. Жаңа сабақты түсіндіру.

Отырар қаласында ұлы ұстаз атанған, ойшыл ғалым Әл - Фараби дүниеге келген. Отырар қаласын картадан көрсетіп, жаңа тақырыпты түсіндіру.
«Сиқырлы балықтар» ойыны.
Отырар қаласы орналасқан Оңтүстік Қазақстандағы Арыс өзеніне саяхат жасайық. Арыс өзеніне сыйқырлы балықтар бар екен, ол балықтарда деңгейлік сұрақтар жасырылған. Алтын балықтағы сұрақтар күрделі, ал күміс балықтағы сұрақтар сәл жеңілдеу. Ал, ол балықтарды мына алтын қармақтар арқылы ұстайық. Бірақ бұл ойынға топ басшылары қатыспайды.

1-тапсырма: Әбу Насыр әл - Фараби кім?
2-тапсырма: Әбу Насыр әл - Фараби өмірі жайлы әңгімеле.
3-тапсырма: Алғашқы білімін қай қалада, қандай тілде алады?
4-тапсырма: Әбу Насыр әл - Фараби замандастары:
5-тапсырма: Отырар қаласы жайлы не білесің?
6-тапсырма: Әбу Насыр әл - Фараби өлеңдерінің негізгі тақырыбы:
7-тапсырма: Әбу Насыр әл - Фараби қай жылдары өмір сүрді?
8-тапсырма: Әл - Фарабидің толық аты - жөні

9-тапсырма: Отырар қаласын кезінде қалай атаған?
10-тапсырма: Әбу Насыр әл - Фараби қай тілдерді меңгерген?
11-тапсырма: Әбу Насыр әл - Фараби еңбектерін ата?
12-тапсырма: Әбу Насыр әл - Фараби бойындағы көп қасиеттері мен, дарындылығы
ХІХ ғасырдағы біздің ұлы ақындарымыздан кімге ұқсайды?
VІ. Жаңа сабақты бекіту.

Әрине балалар, Әбу Насыр әл - Фарабидің көзқарасы Абай Құнанбаевпен үндеседі. Ендеше топ басшылары шығып, Венн диаграммасы арқылы Әбу Насыр әл - Фараби мен Абайдың ұқсастығы мен айырмашылығын айқындасын
1-қатар: Әбу Насыр әл - Фарабидің ерекшелігін
2-қатар: Абайдың ерекшелігін
3-қатар: Екеуінің ұқсастығын жазады
Балалар, Әл - Фараби, Абай аталарымыздың тарих, жаратылыстану, әдебиет салаларына сіңірген еңбектері зор. Міне сол себепті де, олардың аттарын мәңгілік жадымызда ұстау үшін, қазіргі таңда мектеп, лицей, тіпті жоғарғы оқу орындарына Әл- Фараби, Абай аталарымыздың аттары берілген. Және де ауыл, қалаларда осы кісілердің есімдерімен аталатын көшелер бар
VІІ.Жаңа сабақты қорыту.

Олай болса балалар сендерге Әл - Фараби мен оның замандасы Мұхамед Қайдар Дулати жайлы бір аңыз айтайын. Мұхамед Қайдар Дулати бірде Әл - Фарабиге:
- Алдыңда сан тарау жол жатыр. Бірі - бақытқа, бірі - атақ- даңққа, бірі - өнер- білімге, бірі- байлыққа апарады. Қайсысын таңдар едің?- депті.
- Әрине , өнер - білімге апарар жолды.
- Неге?
- Бақыт та, абырой - даңқ та, байлық та тек қана өнер- білімде – депті.
Балалар егер сендер мектептегі түрлі шараларға қатысып, сабақтарыңызды жақсы оқып, білімді болсаңыздар, осы алған білімдеріңіз сіздердің жарқын болашақтарыңның кепілі болмақ.
Кәне, балалар, кім өнер - білім туралы мақал - мәтел біледі?
Әл - Фараби бабамыздың аты 1000 жыл болса да өшкен жоқ. Себебі, оның артында қалдырған білімі, үлкен ғылыми мұрасы бар. Сонымен, балалар, адамның байлығы да, бақыты да, атақ- даңықы да, ол - білім. Білім – таусылмайтын байлық.
VІІІ. Үйге тапсырма.

Әбу Насыр әл- Фараби туралы шағын әңгіме құрастыру.
Оқушыларды бағалап, жеңіске жеткен топқа білім кілтін табыстау.