К?ркем?нерді? ?аза?станда дамуы

Сыныбы:9

Сабақтың тақырыбы:

«Көркемөнердің Қазақстанда дамуы»

Мақсаты :

20 - 30 жылдардағы сауатсыздықты оқушылардың сол жылдардағы адамдардың сана сезімін түсіну және ХХ ғ. басындағы қазақ әдебиеті опера балет,бейнелеу өнері, музыка мәдениетінің дамуы туралы алған білім біліктерін тексеру.

Күтілетін

нәтижелер:

А) қазақ әдебиеті мен музыкасы және кино өнерінің даму бағыттарын, жаңа сөздердің мағынасын біледі;

В) Тарихи кезеңдердегі мәдени өзгерістерді салыстырады;

С) Мәдениеттегі өзгерістерге өзіндік көзқарасы негізінде талдау жасайды.

Керекті жабдықтар:

маркер, стикерлер, рефлексия парақтары , АТҚ-ны қолдану .

Қолданылатын әдіс-тәсілдер

Үй тапсырмасын сұрауда тест тапсырмасын беру, жаңа сабақты меңгертуде  бірлескен оқу «Ойлан, топтас, бөліс», «ДеңгейлІк тапсырмалар» қорытындылау барысында «Бағалау критериі» сияқты рефлексия парақтарын пайдалану

Негізгі ұғымдар

Идеология: Идеология дегеніміз белгілі бір мақсатқа бағытталған идеялар жүйесі. Осы идеяларды жүзеге асыру арқылы ұлттық немесе әлеуметтік топтың түпкілікті мақсатқа жетуі көзделеді .

Сабақ барысы:

Сабақ кезеңдері:

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Кіріспе

11 мин

Сыныппен амандасу.

Үй тапсырмасын сұрау. «Әдебиеттің дамуы»

Үй тапсырмасын сұрақ жауап, тест арқылы тексеру. Тапсырманы орындаған оқушыларды бағалау.

1сұрақ. 20ғ-20-30ж-ғы қазақ әдебиетінде дамыған жанрлар .

2.20ғ-20-30ж-ғы қазақ әдебиетінде ерекше орын алған ақындар және қоғам қайраткерлері кім?

3.Қазақстанның мәдениетіндегі өзгеріс -көптілді мәдениет дегеніміздің мәнін ашып беру?

4. 20ғ алғашқы онжылдықтарында қазақ әдебиетінде қандай жаңалықтар болды?

Тест сұрақтары:

1.Қазақ КСР-атауын Казақстан Республикасы деп өзгерту шешімі кашан кабылданды

А) 1992ж 2 науырыз

В) 1991 ж 10 желтоксан

С) 1998ж 6 маусым

2. «Қазақ КСР-ның тілдер туралы» Заңы қашан қабылданды?

А)1989ж 12.09; В )1990ж 22.09; С)1989ж 22.09.

3. Қазақстанда тұңғыш жоғары оқу орны - педагогикалық институт ашылды: A) 1936ж.  В)1928ж.  С) 1937ж.

4. С .Торайғыровтың еңбегі
A) «Қамар сұлу», « Кедей». 

В) «Еңлік –Кебек», «Қалқаман-Мамыр»

С) «Абай» , «Рабиға»

5. М.Дулатовтың өлеңдер жинағы
А) «Оян қазақ», «Терме» , «Азамат» В) «Тар жол тайғақ кешу», «Альбатрос» С) «Азамат Азаматыч»

6. 1916ж либерал-демократиялық зиялы-қауым

А)Ә.Бөкейханов,А.Байтұрсынов, М.Дулатов

В) А.Қосақов Ә.Жанбосынов

С) К.Көкімбайұлы,Т.Бокин .

7. Абайдың шәкірті А) С.Сейфуллин В) М.Дулатов С) Ш.Құдайбердіұлы

8. 20ғ. 20-30ж-ғы қазақ әдебиетінің жазушы ақындары

А) Т.Бокин А.Иманов К.Көкімбайұлы

В) А.Қосақов Ә.Жанбосынов С)М.Дулатов А.Байтұрсынұлы,

М.Жұмабаев Ж.Аймауытов

9. Ауыл шаруашылығын күштеп ұжымдастыру бағытын жариялады

А) 1927 ж желтоқсанда XV съезі B) 1925 ж желтоқсан ХІҮ съезде

C) 1926ж ХІҮ съезде.

10. 1916 ж көтерілістің оңтүстік шығыс орталығы

А) Қостанай В) Орал С) Жетісу

Үй тапсырмасы орындалғаннан кейін оқушыларды бағалау.

«Менің таңдаған түсім» әдісі арқылы топтастыру

-мұғаліммен сәлемдесу;

— сабаққа зер салу

Үй тапсырмасы бойынша жауап беруге дайындалады

Үй тапсырмасы бойынша тест жұмысын жауап парақшасына орындайды.

Жауап парағы

Оқушының аты-жөні____________

Тапсырманы орындау барысында оқушылар уақытты үнемдеуі керек

Дұрыс жауаптары:

Тест жұмысын тексеру барысында әр оқушы жауап парағын көршісімен алмастыру арқылы оның жұмысын тексереді.

Бағалау критериі:

1-5 балл – «орташа»

6-8 балл – «жақсы»

9-10 балл – «өте жақсы»

Оқушылар түстерді таңдау арқылы топқа бөлінеді

Тұсаукесер

2 мин

Ой қозғау:

1920-1950жж репрессияға қарамастан Қазақстан мәдениеті жетіліп,әдебиеттің жаңа жанр түрлері-новееллалар,романдар повестер,жаңа жанр драматургия дамыды . Театр,опера балет ,кино бейнелеу, музыка өнері дами түсті .Әйтседе 1930ж сталиндік жазалау шаралары қазақ әдебиетінің даму барысын төмендетті .Бірақ социализм идеяларының өрескел бұрмаланғанына қарамастан қазақ кеңестік әдебиеті дами түс

Бүгінгі жаңа сабағымыздың тақырыбы «Көркемөнердің Қазақстандағы дамуы »

Мақсаты: ХХ ғ. басындағы қазақ әдебиеті опера балет,бейелеу өнері, музыка мәдениетінің дамуы жайында түсінік беру.

1. Оқушылар өткен тақырыптар бойынша ақын-жазушылардың тағдыры туралы жауап береді. (саяси қуғын-сүргін, қамау, ату жазасы)

2. Оқушылардың жауабы…

Жаңа тақырыпты , жаңа ұғымдарды дәптерлеріне жазып алады.

Негізгі бөлім

20мин

Топтық жұмыстар:

Мәтін мазмұнын,   идеясын меңгерту мақсатында топтарға тапсырма беру

І топ: «Әдебиетшілер»

I тапсырма.  «Ойлан, топтас, бөліс»,

Қазақ кеңес кезеңіндегі драматургия , театр, музыка, мәдени саладағы өзгерістер

«Деңгейлік тапсырма»

ІІ топ: «Суретшілер»

I тапсырма. «Ойлан, топтас, бөліс», Опера, балет театры, кино бейнелеу өнеріндегі кеңестік кезеңдегі өзгерістер

«Деңгейлік тапсырма»

І тапсырма бойынша берілген тапсырманы топпен оқулықтан мұқият оқи отырып берілген тапсырманы орындайды.

I тапсырма.бойынша берілген тапсырманы топпен оқулықтан мұқият оқи отырып берілген тапсырманы орындайды.

Қорытынды

12мин

 Сонымен оқушылар Қазақстан мәдениетінің,әдебиетінің одан әрі дамуы-қазақ қоғамының ішкі сұраныстарына,

тарихи дамуының барысына сай жүрді .Сол кезеңдегі жазушыларға шығармаларына тән белгі-қазақ ауылындағы таптық қарама қайшылықтарды сынау;бүкіл қазақ халқының мүделерімен мақсаттарын білдіреді.

Кері байланыс:  Рефлексия парақтарын толтыру

Үйге тапсырма:

1.  «Көркемөнердің дамуы» тақырыбын түсініп оқу.

2.  Әр тақырыпшаға 8 сұрақтан нұсқа түрінде дайындап келу

Оқушылар оқып, естіп-білгендері бойынша  рефлексия парағын толтырады. . 

Р/с

Негізгі оқиғалар

жылдар

келісемін

келіспеймін

1.

Түркістан-Сібір темір жолы салынып бітті

1937ж

2

Түрксіб темір жолында қатардағы жұмысшы болған, кейіннен «Қазақ-көлік құрылыс» тресінің басшысына дейін көтерілген тұлға:

Д.Омаров

3

Эпикалық шығарманың шебері

А.Байтұрсынұлы

4

С.Асфендияровтың жарық көрген еңбегі 1 бөлімі

1919ж

5

С .Торайғыровтың еңбегі . 

Қилы заман

6

С.Сейфуллиннің еңбегі

Қамар-сұлу, Кедей

7

8

Қатардағы жұмысшыдан,Түрксіб темір жолының бастығына дейін көтерілген басшы

Қазақ тілінің негізін салушы:

Қ.Қазыбеков

І.Жансүгіров

9

Қазақ АКСР-інің атауын Қазақ КСР-і болып қайта құрылған уақыты

1936ж

10

Қырғыз (Қазақ) өлкесін басқару жөніндегі революциялық комитет қашан құрылды?

1931ж

Р/с

Жылдар

Негізгі тарихи оқиғалар

1

1909жылы

Алашорданы тарату туралы шешім қабылдады

2

1916 жылғы көтерілісте

М.Дулатұлының жыр жинағы шықты «Оян, қазақ!»

3

1920 жылы 9 наурызда

М.Шоқай ашқан съезд: БүкілТүркістандық төтенше IVсъезд

4

1917 ж қарашаның

22-сінде

Торғай уезінің қазақтары өзінің ханы етіп сайлады: Ә.Жанбосыновты

5

1931ж аяқталды

Орынбордағы Жалпы қазақ съезі өткен уақыт

6

1913жылы

«қазақтар мен орыстар арасындағы этностық жанжалдар даладағы өмірдің сипаты белгісіне айналды» деп жазған Т.Рысқұлов

7

1917ж. 21-26шілде

«ұжымдастыру»

8

1932 жылдың көктеміне аяқтау

Түрксіб теміржолы

9

1934жылы

«Қазақұлтының өмір сүруінің өзі проблемаға айналды» деп жазған қайраткер А. Байтұрсынов

10

1899жылы

С.М Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университеті ашылды:

Алматыда ұйғыр музыкалық-драма театры ашылды:

Қызылордада ұлттық қазақ театры ашылды:

Қызылордада корей театры ашылды:

алғашқы болып қандай театр ашылды?

1926

2

1937

3

1933

4

«Ленфильм» қазақтың бірінші дыбысты фильмі «Амангелді» кинокартинасын жасап шығарды

А.В Затаевичке Қазақстанның халық әртісі атағы берілді:

Әміре Қашаубаев Парижде өткен Дүние жүзілік қолданбалы көрмеде: қандай оқиға соңы болды?

1932

5

1925

6

1938

7

«Жасқазақ марсельасы», «Дұрыстың жолы»

«Тар жол тайғақ кешу», «Қилы заман», «Қарт қожа» , «Ботагөз»

«Оқыту» «Айман-Шолпан» , «Қызыл сұңқар», «Жалбыр» «ҚызЖібек» жаңа әдеби жанрда жазылған драматургиялық пьесаны көрсет

драмалы жанр

8

революциялық ән

9

Ұлт-азаттық көтеріліске арналған

10

«Ескі және жаңа тұрмыс»

«Байдың қоныс аударуы», «Қыз алып қашу», «Бәйге»

«Балаларды басы байлы сату», «Көмілмей қалған»

шығармашылық тақырыбын табу керек

В.Вершагин

11

Ә.Қастеев

12

Г.Хлудов