ХІХ ? 50ж.?аза? чарвилирини? к?риши

Дәрис мавзуси: әсирдики 50-ж. Қазақ чарвилириниң миллий-азатлиқ

күриши

Дәрис мәхсити:

А)

       Оқуғучиларни ХІХ әсирниң 50 жиллардики қазақ чарвилириниң азаттлиқ күришиниң асасий сәвәплири, мәхсити, қозғилаң давами, йеңилиш сәвәплири билән тонуштуруп, ХІХ әсирниң 50 ж. қазақ чарвилириниң азатлиқ күришиниң Қазақстандики сәясий вақиәләрниң тәрәққий етишигә тәккүзгән әһмийитини ечип көрситиш..

Ә)

       Оқуғучиларниң ойлаш қабилийитини һәр қачан йетилдүрүш мәхситидә йеңи дәрис мәзмунини чүшәндүрүш арқилиқ,тарихий вақиәләрни,фактларни селиштуруш қабилийитини риважландуруш

Б)

      Оқуғучиларниң туғулған йәргә дегән муһәббитини ашуруш,әрликкә,батурлуққа,вәтәнпәрвәрликкә тәрбийиләш

Дәрис типи: Йеңи дәрис.

Дәрис усули:Проблемилиқ – издиниш, сөһбәт,соал-жавап,тест,өз алдиға иш         .

Дәрис көрнәклиги: XIX ғ. Қазақстан картиси. Есет Көтибарулы, Жанқожа Нурмухамедулы портретлири,сурәтләр. Һөжжәтләр.

Пәнаралиқ бағлиниш: қазақ әдәбияти

. Дәрис бериши.

• Уюштуруш пәйти

• Қизиқишини ойғитиш.

Өй тапшурмисини сораш

1. Миллий-азатлиқ қозғилаң дегинимиз немә?

2. Қазақстандики 1783-1797, 1837-1847, 1836-1838 жиллардики қозғилаңларниң барлиғиға тән ортақ бәлгүләрни атаңлар?

3. Хәритидин миллий-азатлиқ қозғилаңлар болған территорияләрни көрситип,пүткүл қазақ елини өз ичигә алған азатлиқ күрәшләрни атаңлар.

4. Берилгән тарихий вақиә б\н хронологияни селиштур

1723-1727ж.       Оттура жүздә ханлиқ бийлик йоқитилди.

1731 ж.                Кенесары Қасымоғли қозғилиңи .

1773-1775 ж.      С. Датоғли қозғилиңи

1783-1797 ж.      Кичик жүзниң Россиягә қошулуши.

1837-1847 ж.      И. Тайманоғли мен М. Өтемисов башлиған қозғилаң

1836-1838 ж.              Кичик жүздә ханлиқ бийлик йоқитилди

1822 ж.                         Е. Пугачев башлиған қозғилаң

1824 ж.                        Ақтабан шубиринди, Алқакөл сулама.

II. Йеңи мавзуни чүшәндүрүш

Дәрис плани:

1. . Жанқожа Нурмухаммет оғлиниң 1856-1857 ж. Падиша һөкүмитигә қарши көтирилиши

2. Есет Көтибаров башлиған 1847-1858 жж. Россия мустәмликисигә қарши қозғилаң.

3. 1858 ж. Жәнубий Қазақстандики чарвилар қозғилиңи

1843ж.-Жанқожа батур Хива истиһкамини ғулатти.

1845ж.-униң ләшкири яхши қуралланған 2000 хивалиқ әскәрни йеңип,батурниң даңқи үч жүзгә таралди.

1858ж-Әвлияата әтрапида чоң қозғилаң башланди

1858 ж.-Ташкәнт һакими Мирза Әхмәт 3000 кишилик отряди б\н қозғилаңчиларни йеңәлмиди.

1858 ж. – қозғилаң Жәнубий Қазақстанниң қалған наһийәлиригә тарашқа башлиди.
1868 ж. – Қоқәнт ханлиғи, 1873ж. Хива ханлиғи, 1867ж. Бухара ханлиғи Россия империясиниң тәркивигә кирди.

• Қабилийәтлик оқуғучилар б\н иш:Һөжжәт материаллирини оқуп вақиәләргә баһа бериш

• Үлгирими төвән оқуғучилар:хронология б\н иш

Ііі.Бәкитиш.

• Ойлан тап оюни.

Қачан,қәйәрдә вә қандақ болди?

5.Йәкүнләш

6.Оқуғчиларни баһалаш

Өйгә тапшурма:Қабилийәтлик оқуғучиларға берилгән тапшурма-Есет Көтибаров вә Жанқожа батур һәққидә қошумчә мәлуматжиғиш; тестқа тәйярлиқ