?аза?тарды? 1773-1775 жылдарда?ы Е.И. Пугачев баста?ан шаруалар со?ысына ?атысуы

1. ?аза?тарды? к?теріліске ?атысу себептерін т?сіндіру

2. О?ушыларды? ?здігінше ж?мыс істеу да?дыларын дамыту

3. Адамгершілікке, досты?-бауырмалды??а т?рбиелеу

Саба?ты? т?рі: Аралас саба?

Саба?ты? ?діс-т?сілдері: ?зіндік ж?мыс

Саба?ты? к?рнекілігі: карта, портреттер, кесте

Саба?ты? барысы: I. ?йымдастыру кезе?і

II. ?й ж?мысын тексеру

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«?аза?тарды? 1773-1775 жылдарда?ы Е.И. Пугачев баста?ан шаруалар со?ысына ?атысуы»

М.Ғабдуллин атындағы №3 көптілде оқытатын кәсіби мектеп-гимназиясы

Ашық сабақ

Тақырыбы: «Қазақтардың 1773-1775 жылдардағы Е.И. Пугачев бастаған шаруалар соғысына қатысуы»

Тарих пәнінің мұғалімі

Серікбаев С.Қ.

Көкшетау -2015ж

8-сынып Қазақстан тарихы

Сабақтың тақырыбы: Қазақтардың 1773-1775 жылдардағы Е.И. Пугачев бастаған шаруалар соғысына қатысуы.

Сабақтың мақсаты: 1. Қазақтардың көтеріліске қатысу себептерін түсіндіру

2. Оқушылардың өздігінше жұмыс істеу дағдыларын дамыту

3. Адамгершілікке, достық-бауырмалдыққа тәрбиелеу

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілдері: Өзіндік жұмыс

Сабақтың көрнекілігі: карта, портреттер, кесте

Сабақтың барысы: I. Ұйымдастыру кезеңі

II. Үй жұмысын тексеру

1. Оқушылардың жеке жұмыстары

1-оқушы. Абылайдың балалық шағы

2-оқушы. Абылай батыр

3-оқушы. Абылай сұлтан саясаткер

4-оқушы. Абылай хан

5-оқушы. Абылай ханның Ресеймен қарым-қатынастары

6-оқушы. Абылай ханның Жоңғариямен қарым-қатынастары

7-оқушы. Абылай ханның Цинь әулетімен қарым-қатынастары

2. Оқушылар жазып келген рефераттарды талдау, оқушылардың өзара пікір алмасуын

Ұйымдастыру, оқушылар өз пікірлерін ортаға салып талдай алады.

- неге Абылай ханның тұлғасы қазақ тарихында ерекше орын алады?

- Абылай мен Әбілқайырдың тарихтағы алатын орындары қандай? Ерекшеліктері бар ма?

- Абылай хан қойған мақсаттардың бәріне жетті ме?

Тірек-сызба жұмысын талдау:

ІІІ. Жаңа сабақтың жоспары

Сатылай кешенді талдау

Тарихи оқиға
Е.И. Пугачев бастаған шаруалар көтерілісі. 1773-1775 ж.ж.
1. Уақыты	Кіші жүз қазақтарының көтеріліске қатысуын үш кезеңге бөлуге болады. 1. 1773ж. қыркүйек – 1774ж. наурыз. Бұл кезде Пугачевтың үндеуі Кіші жүзге тарала бастады, қазақтар көтеріліске стихиялы түрде тартыла бастады. 2. 1774ж. наурыз – күз айларының соңына дейін. Халық жасақтары жеке батырлардың ту астында щоғырлана бастады. 3. 1775ж. қыркүйек – 1776ж. ақпан айы. Көтеріліс біртіндеп басыла бастады. Орта жүз қазақтарының көтеріліске қатысу кезеңдері. 1. 1773ж. қыркүйек – 1774ж. сәуір айы. Пугачев шабармандары Орта жүз ауылдарын аралап қазақтарды көтеріліске қатысуға шақырды. 2. 1774ж. сәуір-маусым айлары Орта жүз жасақтары Жоғары Жайық пен Ой бекіністері төңірегінде пугачев көтерілісін қолдады. 3. 1774ж. жаз-1776ж. аралығы. Орта жүз жасақтары Ертіс және Оңтүстік сібірдегі әскери шептерге қауіп төндіруі.
2. Себебі	- Жер мәселесі - 1742ж. қазанда Нұралы хан патша үкіметінен жайық бойында мал жаюға тыйым жасаған үкімді жоюды талап етті. - 1756ж. Елизавета петровна башқұрт көтерілісін басуға қатысқаны үшін қазақтарға Жайықтың сол жағасында мал жаюға уақытша рұқсат берді - 1771ж. Еділ бойындағы қалмақтардың өзінің тарихи отаны Батыс Моңғолияға көшіп кетуі жер мәселесін уақытша ғана шешті
3. Басшысы	Е.И. Пугачев қарапайым казак, өзін Екатеринаның жұбайы, 1762ж. 28 маусымдағы мемлекеттік төңкеріс кезінде аман қалған ІІІ Перт патшамын деп жариялады.
4. Болған жері	Еділ мен Жайық бойы, Кіші, Орта жүздің қазақтары да көтеріліске қатысты
5. Мақсаты	Патша үкіметінің күшейіп бара жатқан отаршыл саясатын тежеу, жерлерін қайтарып алу
6. Сипаты	Отаршылдыққа қарсы
7. Қозғаушы күші	- Башқұрт, татар, қазақтар, қарапайым орыс шаруалары мен казактары - Патша үкіметінің саясатына наразы кейбір феодалдар да көтеріліске қолдау көрсетіп отырды. Мысалы: - Кіші жүздің ірі ақсүйектері – Ералы, Досалы, Айшуақ сұлтандар, тіпті 1773ж. 17-18 қараша түні усиха өзенінің бойында Нұралы ханның өкілі Зәбір молда Е.И. Пугачевпен кездесті. - сұлтан Досалы өзінің ұлы Сейдәлімен бірге Пугачевке көмек ретінде қарулы топ жіберді - Орта жүздің белгілі биі Дәуітбай би Пугачев көтерілісін қолдауға шақырды
8. Негізгі шайқастар	- Жайық бекінісін қоршау, Кулагин бекінісін алуға қазақтар белсене қатысты - Орынборды қоршауға 200-ге жуық қазақ қатысты - Торғай өзенінің төменгі бойында шоғырланған старшындар Құдайменді мен Тайыр бастаған шаруалар патшаның әскерімен ашық шайқаспай қыр көрсетумен шегініп отырды.
9. Жеңілу себебі	- феодалдардың сатқындығы - патша әскерінің басымдылығы
10. Нәтижелері	- 1775ж. көтеріліс басылса да, байбақты руынан шыққан батыр Сырым Датұлы бастаған қазақтар күресін жалғастыра берді. - 1776ж. сәуірде генерал Н.А. Рейнсдорп үкіметке жолдаған арнайы хатында өлкеде «тыныштық» орнатылғаны туралы қуана хабарлады.
11. Тарихи маңызы
11. Тарихи маңызы	- Көтеріліс қазақ-орыс байланыстарын орнатуда маңызы өте зор болды - С. Датұлы көтерілісіне алғышарттар жасады