?аза?стан Коммунистік жастар Ода?ыны? ??рылуы ж?не ?ызыметтері.
Саяси ?у?ын с?ргінні? басталуы.
?аза?станда ке?ес ?кіметі орна?аннан кейін ж?ргізілген ?леуметтік ж?не экономикалы? саяси сына?тарды? жан т?шігелік зардаптары болды. М?селен,репрессия шаралары алдымен ж?не бірнеше д?ркін Алаш зиялыларын ?амтыды. Ке?ес ?о?амында?ы ?леуметтік саяси ?згерістер ?азан т??керісінен кейін ?алыптас?ан тоталитарлы? ж?йені? ?ыспа?ымен халы?ты? белгілі бір б?лігін ??рбан ету ар?ылы ж?зеге асырылды.
Жа?а та?ырып
1. ?у?ын-с?ргінні? негізгі кезе?дері, себептері….
2. Саяси ?у?ын - с?ргінні? барысы.
3. ?аза?станны? “лагерлік ?лкеге” айналуы.
1 ?аза? ?лт болып ?алыптас?ан ?асырлар бедерiнде
Жаппай ?у?ын-с?ргінні? себептері туралы с?з бол?анда
20-жж. ая?ы мен 30 жж. басында
«?лкен террор» атпен тарих?а енген ?у?ын-с?ргінге
?аза?стан?а Ф.И. Голощекинні? ?лкелік партия комитетіні? басшылы?ына келуі себеп болды.
Бір с?збен айт?анда 20-шы жылдарды? екінші жартысыннан
бастап большевиктерді? халы??а ?иянаты.
Орыс философы Н.Бердяев кезiнде «Ресейдегі
Саяси репрессияларды? негiзгi себептерi мынада. Ке?естiк Пролетариат диктатурасы ж?нiндегi лениндiк теория билiкке келу.»
2. Саяси ?у?ын-с?ргін ?аза?станда 1928 жылды? ортасынан Алаш ?оз?алысына ?атыс?ан ?айраткерлері
т?т?ындаудан басталды. Олар?а «буржуазияшыл-?лтшыл» деген айып та?ылды. Олар ?рт?рлі мерзімге т?рмеге ?амалды, ату жазасына кесілді, еріксіз жер аударылды
Ресми деректер бойынша КСРО –да 3,77 млн адам сталиндік репрессия ??рбаны бол?ан. Оларды? 500 мы?ы атылса, ?ал?андары 25 жыл?а дейін бас бостанды?тарынан айырыл?ан. Б?гінгі та?да 1921-1954 ж аралы?ында 101 мы? адам ?у?ын-с?ргінге ?шырап, оларды? 27 мы?нан астамы атыл?ан. Елімізде б?гінгі та?да 345 мы? за?сыз ?у?ындал?ан адам а?талды.
3. ?ара?анды ?аласынан 45 ша?ырым жердегі Долинка ауылы болды, о?ан 120 000 гектар егістікке жарамды жер, 41 мы? гектар шабынды? жер б?лініп берілді. Карлаг аума?ы солт?стіктен о?т?стікке дейінгі 300 ша?ырым, шы?ыстан батыс?а дейінгі 200 ша?ырым жерді алып жатты. О?ан ?оса осы аума?тан сырт?ары лагерьден 350 ша?ырым жерде А?мола ж?не 650 ша?ырым жерде Бал?аш б?лімшелері ??рылды. Карлагты ??руда?ы басты ма?саттарды? бірі – сол кезде ?ар?ыныды дами баста?ан Орталы? ?аза?станда?ы?ара?анды к?мір бассейініне, Жез?аз?ан ж?не Бал?аш мыс ?орыту комбинаттарына аса ірі азы?-т?лік базасын жасау болды. О?ан осы ?нерк?сіп салаларын ??рып, дамыту?а ж?мыс к?ші де ?ажет болатын. ?арлаг 32 мы? т?т?ын?а арнал?ан, ал шын м?нінде, м?нда 75 мы??а жуы? адам отырды.
?орытынды
Сталин ішкі ж?не сырт?ы ?ауіпті сезініп, ауыр ?нерк?сіп
пен жедел индустрияландыруды дамыту ар?ылы
?ор?анысты ны?айту?а ?мтылды. Есебі жо? адам шы?ыны оны ойландырмады. Зерттеушілер д?лелдегендей социалистік ??рылыс жаппай жазалау, ?удалау саясатымен ны?айтылды.
Соттал?андарды? е?бегі тегін пайдаланылды.
Ірі – ірі ??рылыс обьектілері жазы?сыз жандарды? к?з
жасымен салынды. Е? с?мды?ы адамдар «халы? жауын»
?шкерелеуге деген ?мтылыспен т?рбиеленіп, репрессиялы? сана норма?а айнала бастады. Біра? сонда да адамдар адами ??ндылы?тардан айырылмады. Сонымен саяси ?у?ын – с?ргін салдарынан ?лтты? рухы т?ншы?тырылды. ?сіресе, отбасы бірлігіне ?арсы ба?ыттал?ан саясатты? астарында ?лкен м?н жатты. Ол ?лтты? тектілік келбетін жою болатын-ды.
?й тапсырмасы: Эссе жазу
«?аза?станда?ы саяси ?у?ын-с?ргін зардаптары,»
«Алаш " партиясыны? ?о?ам ?айраткерлері туралы ма?л?мат жинау
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«?аза?станда ?у?ын с?ргінні? кезе?дері»
Батыс Қазақстан облысы
Орал қаласы
№30 ЖОББМ
Анесов Сериккали Қисарович
Сабақтың тақырыбы: Қазақстанда қуғын сүргіннің кезеңдері
Сaбaқтың мaқcaты
Сталинизмнің орнығуы, жазалау шаралары.
Халық қасіреті .Кеңес одағы орнығуы және орнаған
кезіндегі қуғын сүргін туралы түсік алуына жағдай жасау.
2.Oқушылaрдың coл кeзeңдepдегі жүргізілгeн
сaясaт туpaлы өз көзқapaстapын, өз пікіpлepін aйтa
білу дaғдылapын дaмыту .
3. XX ғасырда біздің қазақтай көп қырылып, жаппай
қуғындалып, көп атылған халық жер бетінде кемде-кем.
Оның ащы ақиқат екендігін іздеу барысында көз жеткізу.
Сабақтың барысы:
1. Үй тапсырмасын тексеру
2. Жаңа тақырыпты түсіндіру
3. Жаңа тақырыпты бекіту
4.Үй тапсырмасы.
Үй жұмысын тексеру
Қазақстанда коммунистік партияның құрылуы
және жұмысының жандануы....
Қазақстанда партиялық әмішіл-әкімшіл басқарудың күшейген
кезеңі...
Орталық партия комитетінің қаулысы бойынша қазақ
ғалымдарына қандай мін тағылды? Қуғын сүргінге
ұшыраған ғалымдар....
Қазақстан Коммунистік жастар Одағының құрылуы және қызыметтері....
Саяси қуғын сүргіннің басталуы.
Қазақстанда кеңес үкіметі орнағаннан кейін жүргізілген әлеуметтік және экономикалық саяси сынақтардың жан түшігелік зардаптары болды. Мәселен,репрессия шаралары алдымен және бірнеше дүркін Алаш зиялыларын қамтыды. Кеңес қоғамындағы әлеуметтік саяси өзгерістер қазан төңкерісінен кейін қалыптасқан тоталитарлық жүйенің қыспағымен халықтың белгілі бір бөлігін құрбан ету арқылы жүзеге асырылды.
Жаңа тақырып
1. Қуғын-сүргіннің негізгі кезеңдері, себептері….
2. Саяси қуғын - сүргіннің барысы.
3. Қазақстанның “лагерлік өлкеге” айналуы.
1 Қазақ ұлт болып қалыптасқан ғасырлар бедерiнде Жаппай қуғын-сүргіннің себептері туралы сөз болғанда 20-жж. аяғы мен 30 жж. басында «Үлкен террор» атпен тарихқа енген қуғын-сүргінге Қазақстанға Ф.И. Голощекиннің өлкелік партия комитетінің басшылығына келуі себеп болды. Бір сөзбен айтқанда 20-шы жылдардың екінші жартысыннан бастап большевиктердің халыққа қиянаты.
Орыс философы Н.Бердяев кезiнде «Ресейдегі Саяси репрессиялардың негiзгi себептерi мынада. Кеңестiк Пролетариат диктатурасы жөнiндегi лениндiк теория билiкке келу.»
2. Саяси қуғын-сүргін Қазақстанда 1928 жылдың ортасынан Алаш қозғалысына қатысқан қайраткерлері
тұтқындаудан басталды. Оларға «буржуазияшыл-ұлтшыл» деген айып тағылды. Олар әртүрлі мерзімге түрмеге қамалды, ату жазасына кесілді, еріксіз жер аударылды
Ресми деректер бойынша КСРО –да 3,77 млн адам сталиндік репрессия құрбаны болған. Олардың 500 мыңы атылса , қалғандары 25 жылға дейін бас бостандықтарынан айырылған. Бүгінгі таңда 1921-1954 ж аралығында 101 мың адам қуғын-сүргінге ұшырап, олардың 27 мыңнан астамы атылған. Елімізде бүгінгі таңда 345 мың заңсыз қуғындалған адам ақталды.
3. Қарағанды қаласынан 45 шақырым жердегі Долинка ауылы болды, оған 120 000 гектар егістікке жарамды жер, 41 мың гектар шабындық жер бөлініп берілді. Карлаг аумағы солтүстіктен оңтүстікке дейінгі 300 шақырым, шығыстан батысқа дейінгі 200 шақырым жерді алып жатты. Оған қоса осы аумақтан сыртқары лагерьден 350 шақырым жерде Ақмола және 650 шақырым жерде Балқаш бөлімшелері құрылды. Карлагты құрудағы басты мақсаттардың бірі – сол кезде қарқыныды дами бастаған Орталық ҚазақстандағыҚарағанды көмір бассейініне, Жезқазған және Балқаш мыс қорыту комбинаттарына аса ірі азық-түлік базасын жасау болды. Оған осы өнеркәсіп салаларын құрып, дамытуға жұмыс күші де қажет болатын. Қарлаг 32 мың тұтқынға арналған, ал шын мәнінде, мұнда 75 мыңға жуық адам отырды .
Қорытынды
Сталин ішкі және сыртқы қауіпті сезініп, ауыр өнеркәсіп
пен жедел индустрияландыруды дамыту арқылы
қорғанысты нығайтуға ұмтылды. Есебі жоқ адам шығыны оны ойландырмады. Зерттеушілер дәлелдегендей социалистік құрылыс жаппай жазалау, қудалау саясатымен нығайтылды.
Сотталғандардың еңбегі тегін пайдаланылды.
Ірі – ірі құрылыс обьектілері жазықсыз жандардың көз
жасымен салынды. Ең сұмдығы адамдар «халық жауын»
әшкерелеуге деген ұмтылыспен тәрбиеленіп, репрессиялық сана нормаға айнала бастады. Бірақ сонда да адамдар адами құндылықтардан айырылмады. Сонымен саяси қуғын – сүргін салдарынан ұлттың рухы тұншықтырылды. Әсіресе, отбасы бірлігіне қарсы бағытталған саясаттың астарында үлкен мән жатты. Ол ұлттың тектілік келбетін жою болатын-ды.
Үй тапсырмасы: Эссе жазу
«Қазақстандағы саяси қуғын-сүргін зардаптары,»
«Алаш " партиясының қоғам қайраткерлері туралы мағлұмат жинау
