?аза? хал?ыны? ?нері ж?не музыка м?дениеті.
( 8 сынып)
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік: О?ушыларды? ал?ан білімін толы?тыру, ?аза?ты? ?лтты? м?дениетіні? ма?ызын т?сіндіру, халы? композиторларыны? шы?армаларын тарихи талдау.
Т?рбиелік: Балаларды? ?нерге деген ?ызы?ушылы?ын ту?ызу эстетикалы? тал?амын дамыту, ?лтжандылы??а баулу.
Дамытушылы?: О?ушыларды? ойлау ?иялын ?ш?ырлау, т?л?а ретінде ж?мыс істеуге баулу.
Саба?ты? т?рі.Сын т?р?ысынан ойлау стратегиясымен аралас саба?
Саба?ты? ?дісі: Баяндау, лекция
П?наралы? байланыс: Музыка, е?бек, сурет.
К?рнекілік ??ралдар: таблица, с?зж?мба?, ?ол ?нер б?йымдары, тест с?ра?тары, домбыра.
Саба?ты? барысы: 1 ?йымдастыру кезе?і.
А) С?лемдесу.Тест бойынша ?й тапсырмасын тексеру.
Б) Шы?армашылы? жазба ж?мысын тексеру ( реферат, с?зж?мба?)
2. Жа?а саба?: Жоспармен таныстыру
Жоспар.
-
Сурет ж?не ?олданбалы ?нер.
А) ?ол ?нер т?рлері
Б) ?лтты? ?ол?нер
2. Музыка ?нері.
А) ХlХ ?. Екінші жартысы халы? музыкасыны? ?алыптасуы.
Б) Ата?ты к?йші –сазгерлер
Кіріспе с?зі: Балалар! Б?гінгі саба?ымыз ?аза? хал?ыны? мол м?расы ?ол ?нер, к?й ?нері, музыка м?дениетіне ?нілу, талдау, ?ортынды жасау болып табылады. Саба?ты? ерекшелігі бас?а саба?тармен ты?ыз байланыс жасау, бас?а ?ылым салаларынан ма?л?маттар аласындар, ба?алау демократиялы? жолмен ж?ргізіледі, я?ни ?ркімні? білім денгеиін ?здері? ба?алайсы?дар.
Жа?а саба? бойынша бірінші сурет саба?ынан Б.С Смирнов, О.Федченко, В.Верешагин, Н.Хлудовты? суреттеріне шолу жасадым. ?сіресе ?аза?стан та?ырыбына салын?ан « лепсі ?лкесін ?орша?ан таулар», « к?ш», « мал айдау» суреттеріне аны?тама бере кеттім. Келесі то?тал?ан та?ырыбым ?ол?нер саласы бойынша е?бек саба?ынан жасалын?ан текемет, киіз, кілемшелер бойынша ж?мыс істеу болды. О?ушылар?а б?л заттарды? жасалу жолы, к?нделікті т?рмыста ?олданылуы жайында ке?інен ма?л?маттар берілді.Жоспарымыз бойынша та?ы то?тал?ан та?ырыбымыз музыка ?нері. ?уелі музыка, жалпы ?аза? музыкасы туралы балаларды? не білетіні жайлы с?ра?тар ?ойдым:
-
Біржан сал, Жаяу М?са, А?ан сері шы?армаларын ата?
-
Т?ттімбет к?йлері ?ай к?й саласына жатады?
-
??рман?азы, Д?улеткерей ?ай к?йді? шебері?
Осы жерде о?ушыларды екі топ?а б?ліп, сын т?р?ысынан о?ытуды? INSERT т?ртіп алу стратегиясы? ?олдандым.
Білемін
Білмеймін
Мен ?шін жа?а
Білгім келеді
Екі топ осы кесте бойынша ?аза? к?йіні? т?рлерін, орындалу ?згешелігін ,осы кестеге ?р т?рлі белгілер ар?ылы ?з ойларын білдірді. Екі топты? басшылары т?рып ?з тобыны? ойларын ?ор?ады.
Б?л жерде м??алімні? к?п с?йлемей о?ушыларды? ?зіне ж?мыс істетуіне жа?дай жасадым.
К?рнекілік бойынша е?бек саба?ында жасал?ан домбыра макеті, ?обыз макетін к?рсете отырып, домбыраларды? жасалу жолына
?р домбыраны? ?р т?рлі к?й тарту?а арнал?анын ?зім ?осымша музыка саба?ынан беретіндіктен тартып к?рсеттім. О?ушылар шертпе к?ймен, т?кпе к?йді? айырмашылы?ын ?з ??ла?тарымен естіді. Осы жерде о?ушылар ?здері білетін халы? композиторларыны? ?ндерін орындады.( «Бал?адиша», «А?сиса», «Ма?ма?гер», «Л?йлім шыра?» ?ндеріні? бір шума?ынан орындалды).Осы жерде ?йде дайындап келген таблицамды та?та?а ілдім.
Осы таблица бойынша жа?а саба?ты пысы?тады?.
О?ушылар кезек- кезек шы?ып ?р композиторды? шы?армаларын таблица?а жазды.Осы таблица бойынша о?ушыларды? жа?а саба?ты т?сінгені белгілі болды.
р/с
Композиторлар
Шы?армалары
1
Т?ттімбет
2
??рман?азы
3
Д?улеткерей
4
Жаяу М?са
5
А?ан сері
6
Ы?ылас
Осы композиторларды? шы?армаларында?ы орта? т?сініктерді Венн диаграммасы бойынша пысы?тадым. Диаграмма та?та?а сызылды.
Та?ы бір назар аударатын жа?дай мен саба??а дайында?ан тестімді та?таны? ар?ы жа?ына іліп ?ойдым. О?ушылар тест тапсырмаларын жа?а саба? бойы к?ре алмады. ?ортынды кезенінде уа?ыт ?ту ?шін тестіні ашып жіберіп, о?ушыларды орынынан т?р?ызбайа? тестіні шешкіздім. ?р о?ушы ?з білім де?гейіне байланысты жауап берді. Саба? барысында жауап беру, таблица толтыруы, тестке жауап беруі бойынша о?ушы білімін ба?аладым.
Тест с?ра?тары.
1.ХlХ ?асырда?ы к?йшілер:
А) ??рман?азы
Б) С. Т?рысбеков
В) Д?улеткерей
Г) Н. Тілендиев
2.??рман?азыны? к?йлері:
А) « А?са? киік»
Б) « ?осал?а»
В) « кішкентай»
Г) « Желдірме»
3.Зергелік б?йымдар:
А) текемет
Б) білезік
В) ал?а
Г) т?скиіз
4. « Бал?адиша» ?ніні? авторы:
А) Біржан салы
Б) Жаяу М?са
В) М. Омаров
Г) А?ан сері
5. Сазгер музыканттар: ( ХlХ ?асыр)
А) Ы. Алтынсарин
Б) А?ан сері
В) Ш. У?лиханов
Г) ?. ?астеев
Д) Ы?ылас
6. Ауылымызда жасалатын заттар:
А) са?ина
Б) текемет
В) ер- то?ым
Г) киіз
7. Біржан салмен айтыс?ан а?ын ?ыз:
А) Айн?р Т?рсынбаева
Б) Дина Н?рпейісова
В) Сара а?ын
Г) ?сия Беркенова
8. Музыка ?неріне ?ай сала жатады?
А) Роман
Б) поэма
В) к?й
Г) ?н
9. Хl ?асырда ?аза? ?ол?нері ?ай мемлекет к?рмесіне ?ойылды?
А) Ресей
Б) Болгария
В) Франция
Г) ?аза?стан
10. Жергілікті а?ын- жырау кім?
А) Жаяу М?са
Б) М. Ма?атаев
В) Т. Молда?алиев
Г) М. Жапа?ов
О?ушыларды? білімін ба?алау демократиялы? жолмен ж?ргізілді, я?ни о?ушылар ?р?айсыны? ба?аларын ?здері дауыс беру ар?ылы ?ойды.?й тапсырмасына шы?армашылы? ж?мыстар, тест ??рау, с?зж?мба? ??ру § 30, 199 бет о?у.