Саба?ты? та?ырыбы: ?аза?станны? ауыл шаруашылы?ы жа?а экономикалы? саясат жылдарында
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік: Азамат со?ысы жалдарында енгізілген «?скери коммунизм»
саясатыны? м?нін ж?не ЖЭС-ке к?шу ?ажеттігін оны? табыстары
мен ?иыншылы?тарын т?сіндіру.
Т?рбиелілік: ?з еліні? экономикасыны? дамуына ?лес ?оса білуге,
жауапкершілікке, адамгершілікке т?рбиелеу.
Дамытушылы?: О?ушыларды? білімін жетілдіруге, ?осымша ізденуге
ба?ыт-ба?дар беру, ой-?рісін дамыту.
Саба?ты? ?дісі: Т?сіндіру, с?ра?-жауап.
Саба?ты? к?рнекітілігі: Карта, кесте сызбалар, суреттер, интерактивті
та?та.
Саба?ты? барысы:
І ?йымдастыру кезе?і.
О?ушылармен с?лемдесу, т?гелдеу, саба??а дайынды?ын тексеру, назарын саба??а аудару.
ІІ. ?й тапсырмасын с?рау.
?скери коммунизм саясаты
Зымыран с?ра?тар: «Ма?ызды жеті с?ра?»
- Азаимат со?ысы бол?ан жылдар? (1918-1920жылы)
- Азы?-т?лік сал?ырты енгізілген жыл? (1919 ж ?а?тар)
- 1919ж «Т??керіс ж?не ?аза?тар» деген ма?ала жаз?ан ?аза?? (А.Байт?рсынов)
- «?скери коммунизм» кезе?іні? бір іс-шарасы? (Е?бек армияларын ??ру)
- Азамат со?ысы кезінде ?ара?андыда к?мір ?ндіру неше есеге ?ыс?арды? (5 есе)
- Азамат со?ысыны? басталуында ?лкен р?л ат?ар?ан б?лік? (Чехославак корпусыны? б?лігі)
- Бір ?ана ?зі мемлекетке 6 млн п?т?а жуы? асты? тапсыр?ан облыстар (?останай,А?мола,Семей)
ІІІ. Жа?а саба? жоспары:
- «?скери Коммунизм» саясаты, ?аза?станны? ?леуметтік экономикалы? жа?дайы.
- ЖЭС-ті? м?ні.
- ЖЭС-ті? табыстары мен ?иыншылы?тары.
«?скери коммунизмнен» ЖЭС-?а к?шуді? экономикалы? негіздері.
«?скери коммунизм»
Жа?а экономикалы? саясат
Азы?-т?лік сал?ырты (барлы? арты? ?німдер тартып алынды) енгізілді
Азы?-т?лік салы?ы енгізілді
Жекеше к?сіпорындар мемлекет ?арама?ына алынды. ?ндірістік тауарлар мен асты? саудасына мемлекеттік монополия орнатылды
Жерді жал?а беру мен жал?а алу?а, жалдамалы е?бекті ?олдану?а р??сат етілді
?німдей айырбас-б?лу ж?йесі ж?зеге асырылды
Жеке сауда?а, жеке меншік к?сіпорындар ??ру?а р??сат берілді
Жалпы?а бірдей е?бек міндеткерлігі енгізілді
Жалпы?а бірдей е?бек міндеткерлігі жойылды
А?шалай жала?ы орнына карточкалы? «паек» берілді
Мемлекеттік к?сіпорындар шаруашылы? есеп ж?йесіне к?шірілді
Жа?а экономикалы? саясатты? м?ні.
А?шаны? т?ра?тануы. Ауыл шаруашылы?ында?ы табыстар. ?нерк?сіпті ?алпына келтіру. Сауданы? дамуы.
Азы?-т?лік салы?ын енгізу
Ж Э С
Шаруаларды? «?скери коммунизм» саясатына наразылы?ы. Да?дарыс
Жерді жал?а беру
+
ЖЭС-ті? сатылары
?са? к?сіпорындарды жал?а беру
Т?тынушылар кооперациясы
Е?бек міндеткерлігін жою
Ауыр ?нерк?сіпті? нашар дамуы. Ода?ты? ма?ызда?ы экономиканы? ?алыптасуы. Бас?аруды? ?міршілдік ?дісі (стилі).
-
Мемлкеттік к?сіпорындарды шаруашылы? есеп енгізу
Жалдамалы е?бекті пайдалану
«?скери коммунизм» саясатыны? салдары мен жэс-ті? табыстарын саралай отырып кесте толтыру.
«?скери коммунизм» саясатыны? салдары:
Жа?а экономикалы? саясатты? табыстары:
Бас?аруды? шамадан тыс орталы? тандырылуы, бюрократизмге жол ашты, т?тенше шаралар ?олданды.
Елді да?дарыстан, ашты? жа?дайынан алып шы?ты.
Ауыл шаруашылы?ыны? аса ауыр жа?дайы, егістік жер к?лемі азайды.
Нары?ты? ?атынастар?а к?шу, а?ша айналысын ретке келтіру басталды.
Мал басы ке?іді (малды? барлы? т?рлеріні? саны 10,5млн-?а кеміді)
1922-1924 жж. а?ша реформасы ж?ргізілді.
Ашты?ты? етек алуы, халы?ты? жаппай пана іздеп кетуі. 1млн адам ашты?тан, суы?тан ?лді.
1925ж 92 млн п?т асты? жиналды.
Жер-жерде б?ліктер мен к?терілістерді? шы?уы.
?нерк?сіп орындарыны? 60 % іске ?осылды.
?нерк?сіпті анархия жайлады.
Сауда ке? ??лаш жайды, 200-ге жуы? ж?рме?ке ж?мыс жасады.
ІV. Жа?а саба?ты бекіту.
Тарихи диктант
Математикалы? ойын
Триада
А- себебі ?- тарихи о?и?а Б-салдары
А
?
ЖЭС
?скери коммунизм
Ауыл шаруашылы?ын ?жымдастыру
Б
Кестені толтыр
?аза?станда?ы ?жымдастыру зартаптары
Ауыл шаруашылы?ын к?штеп ?жымдастыруды? зартаптары
Кім жылдам? Терминдік ??ымдармен ж?мыс
Азы?-т?лік салы?ы-
Жеке меншік-
Жа?а экономикалы? саясат-
Семантикалы? карта
Д?рыс жауап?а та?басын ?ою
Тапсырма: Картадан ашты??а ?шыра?ан аудандарды к?рсет
Венн диаграммасын толтыр
V. Ба?алау.
VІ. ?йге тапсырма. §15. Тест ??рап келу
Просмотр содержимого документа
«?аза?станны? ауыл шаруашылы?ы Жа?а экономикалы? саясат жылдарында »
Сабақтың тақырыбы: Қазақстанның ауыл шаруашылығы жаңа экономикалық саясат жылдарында
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Азамат соғысы жалдарында енгізілген «әскери коммунизм»
саясатының мәнін және ЖЭС-ке көшу қажеттігін оның табыстары
мен қиыншылықтарын түсіндіру.
Тәрбиелілік: Өз елінің экономикасының дамуына үлес қоса білуге,
жауапкершілікке, адамгершілікке тәрбиелеу.
Дамытушылық: Оқушылардың білімін жетілдіруге, қосымша ізденуге
бағыт-бағдар беру, ой-өрісін дамыту.
Сабақтың әдісі: Түсіндіру, сұрақ-жауап.
Сабақтың көрнекітілігі: Карта, кесте сызбалар, суреттер, интерактивті
тақта.
Сабақтың барысы:
І Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылармен сәлемдесу, түгелдеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарын сабаққа аудару.
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.
Әскери коммунизм саясаты
Зымыран сұрақтар: «Маңызды жеті сұрақ»
Азаимат соғысы болған жылдар? (1918-1920жылы)
Азық-түлік салғырты енгізілген жыл? (1919 ж қаңтар)
1919ж «Төңкеріс және қазақтар» деген мақала жазған қазақ? (А.Байтұрсынов)
«Әскери коммунизм» кезеңінің бір іс-шарасы? (Еңбек армияларын құру)
Азамат соғысы кезінде Қарағандыда көмір өндіру неше есеге қысқарды? (5 есе)
Азамат соғысының басталуында үлкен рөл атқарған бүлік? (Чехославак корпусының бүлігі)
Бір ғана өзі мемлекетке 6 млн пұтқа жуық астық тапсырған облыстар (Қостанай,Ақмола,Семей)
ІІІ. Жаңа сабақ жоспары:
«Әскери Коммунизм» саясаты, Қазақстанның әлеуметтік экономикалық жағдайы.
ЖЭС-тің мәні.
ЖЭС-тің табыстары мен қиыншылықтары.
«Әскери коммунизмнен» ЖЭС-қа көшудің экономикалық негіздері.
| «Әскери коммунизм» | Жаңа экономикалық саясат |
| Азық-түлік салғырты (барлық артық өнімдер тартып алынды) енгізілді | Азық-түлік салығы енгізілді |
| Жекеше кәсіпорындар мемлекет қарамағына алынды. Өндірістік тауарлар мен астық саудасына мемлекеттік монополия орнатылды | Жерді жалға беру мен жалға алуға, жалдамалы еңбекті қолдануға рұқсат етілді |
| Өнімдей айырбас-бөлу жүйесі жүзеге асырылды | Жеке саудаға, жеке меншік кәсіпорындар құруға рұқсат берілді |
| Жалпыға бірдей еңбек міндеткерлігі енгізілді | Жалпыға бірдей еңбек міндеткерлігі жойылды |
| Ақшалай жалақы орнына карточкалық «паек» берілді | Мемлекеттік кәсіпорындар шаруашылық есеп жүйесіне көшірілді |
Жаңа экономикалық саясаттың мәні.
Ақшаның тұрақтануы. Ауыл шаруашылығындағы табыстар. Өнеркәсіпті қалпына келтіру. Сауданың дамуы.
Азық-түлік салығын енгізу
Жерді жалға беру
| Ж Э С Шаруалардың «Әскери коммунизм» саясатына наразылығы. Дағдарыс
|
+
Жалдамалы еңбекті пайдалану
Тұтынушылар кооперациясы
Ауыр өнеркәсіптің нашар дамуы. Одақтық маңыздағы экономиканың қалыптасуы. Басқарудың әміршілдік әдісі (стилі).
Еңбек міндеткерлігін жою
Ұсақ кәсіпорындарды жалға беру
-
Мемлкеттік кәсіпорындарды шаруашылық есеп енгізу
«Әскери коммунизм» саясатының салдары мен жэс-тің табыстарын саралай отырып кесте толтыру.
| «Әскери коммунизм» саясатының салдары: | Жаңа экономикалық саясаттың табыстары: |
| Басқарудың шамадан тыс орталық тандырылуы, бюрократизмге жол ашты, төтенше шаралар қолданды. | Елді дағдарыстан, аштық жағдайынан алып шықты. |
| Ауыл шаруашылығының аса ауыр жағдайы, егістік жер көлемі азайды. | Нарықтық қатынастарға көшу, ақша айналысын ретке келтіру басталды. |
| Мал басы кеңіді (малдың барлық түрлерінің саны 10,5млн-ға кеміді) | 1922-1924 жж. ақша реформасы жүргізілді. |
| Аштықтың етек алуы, халықтың жаппай пана іздеп кетуі. 1млн адам аштықтан, суықтан өлді. | 1925ж 92 млн пұт астық жиналды. |
| Жер-жерде бүліктер мен көтерілістердің шығуы. | Өнеркәсіп орындарының 60 % іске қосылды. |
| Өнеркәсіпті анархия жайлады. | Сауда кең құлаш жайды, 200-ге жуық жәрмеңке жұмыс жасады. |
ІV. Жаңа сабақты бекіту.
Тарихи диктант
Математикалық ойын
Триада
А- себебі Ә- тарихи оқиға Б-салдары
| А |
|
|
|
| Ә | ЖЭС | Әскери коммунизм | Ауыл шаруашылығын ұжымдастыру |
| Б |
|
|
|
Кестені толтыр
Қазақстандағы ұжымдастыру зартаптары
Ауыл шаруашылығын күштеп ұжымдастырудың зартаптары
Кім жылдам? Терминдік ұғымдармен жұмыс
Азық-түлік салығы-
Жеке меншік-
Жаңа экономикалық саясат-
Семантикалық карта
Дұрыс жауапқа таңбасын қою
Тапсырма: Картадан аштыққа ұшыраған аудандарды көрсет
Венн диаграммасын толтыр
V. Бағалау.
VІ. Үйге тапсырма. §15. Тест құрап келу
№148 қазақ орта мектебі
Қазақстан әскери коммунизм және жаңа экономикалық
саясат жылдарында.
Сыныбы: 9 «Б»
Пән мұғалімі: Тоқаева. Р.
2013-2014 оқу жылы
