?аза?станда?ы 1931-1933 жылдарда?ы ашаршылы?

?аза?станда?ы 1930-1932 жылдарда?ы ашаршылы?

Саба?ты? та?ырыбы: ?аза?станда?ы 1930-1932 жылдарда?ы ашаршылы?

Ма?саты:
Білімділігі: Ке?естік саясатты?, асыра сілтеулер ?рекеттерді? халы?ты ашаршылы??а ?рындырып, демографиялы? ахуал?а кері ?серін тигізгенін айта келе, сол жылдарда?ы халы?ты? т?рмыс-тіршілігіне, ?ай?ы-?асіретіне баса назар аудару, оны? тарихи ма?ызын ашып, о?ушылар?а жеткізу.
Дамытушылы?ы: Тарихи шы?армаларды, баспас?з а?парат ??ралдарын, деректі фильмдерді пайдалана отырып, хал?ымызды? тарихында?ы е? ауыр трагедияларды? бірі екеніне ерекше к??іл б?ліп, а?параттарды игеру барысында о?ушыны? ?осымша ??жаттармен ж?мыс істей білу да?дысын дамыта ?здігінен ізденіп, білімдерін толы?тыра білуге м?мкіншілік ту?ызу.
Т?рбиелілігі: О?ушыларды н?убат жылдарда жазы?сыз жапа шеккен, сол бір ?асіретті кезе?дерде ?ынадай ?ырыл?ан халы?ты? ?мір жлынан ?неге алу?а ?йрету, жас ?рпа?ты ?лтжандылы??а, отан с?йгіштікке т?рбиелеу.

Саба?ты? ?діс-т?сілі: «Сын т?р?ысынан ойлау» жобасы бойынша
Саба?ты? к?рнекілігі: Интерактивті та?та, тірек сызбалар, слайд, суреттер,саяси карта, БА? т.б.

Саба?ты? жоспары.
І. ?ызы?ушылы?ты ояту кезе?і.
?й тапсырмасын с?рау: «Ойланайы?, пікірлесейік»

ІІ. Ма?ынаны тану.
«А?ылдасса? шешерсі?» топтастыру
М??алімні? с?зі:
Деректі фильмнен ?зінді.

ІІІ. Ой тол?ау.
      «Талпынса?, табарсы?»    (ВЕНН диаграммасын ??ру)
«Ізденсе?, шы?арсы? шы??а» шы?армашылы? ж?мыс.
       ?орытынды:«Болаша?ты? ай?ын жолы»

ІV. Ба?алау: Ба?алау пара?ын жинап алу.

V.?йге тапсырма: «Тілі?мен ж?гірме, білімі?мен ж?гір»

Саба?ты? барысы:

?йымдастыру:(Топпен отыр?ызу, таныстыру, ?раны, саба?ты? жоспарымен таныстыру,ба?алау пара?ын тарату).

І. ?ызы?ушылы?ты ояту кезе?і:
?й тапсырмасын с?рау: «Ойланайы?, пікірлесейік»
І топ. Тарихшылар: ?аза? ханды?ына ж?не ?аза? хал?ыны? басынан ?ткізген ауыр да азапты кезе?деріне тарихи сипаттама бері?іздер.
ІІ топ. Демографтар: ?аза? хал?ыны? демографиялы? ахуалына ж?не ?оныстандыру саясаты мен халы? сана?ы туралы сипаттама бері?іздер.
ІІІ топ. ?леуметтанушылар: Аумалы-т?кпелі заманда халы?ты? ?леуметтік ?мірінде ?андай ?згерістер бол?анды?ына ж?не ЖЭС пен ауыл шаруашылы?ымен ?жымдастыру саясатына сипаттама бері?іздер.

Ба?алау пара?ын толтыру.(?осымша деректер, реферат,слайд)

Жа?а саба?:

ІІ. Ма?ынаны тану.
«А?ылдасса? шешерсі?»
«Ашаршылы?»,.«Ж?т», «Н?убетті» жылдар дегенімізді ?алай т?сінесіздер?
(жеке, ж?ппен,топпен ж?мыс,спикер таныстырады) топтастыры?ыздар.
Тарихшылар тобы -тарихи т?р?ыдан сипаттама бері?іздер.
Демографтар тобы – демографиялы? т?р?ыдан сипаттама бері?іздер. ?леуметтанушылар тобы – ?леуметтік т?р?ыдан сипаттама бері?іздер.
(Слайд)
Ашаршылы? – саяси-?леуметтік процестер мен таби?атта?ы ?олайсыз ахуалдар салдары болып табылатын ?леуметтік апат. б?тін бір айма?ты?, халы?тарды? басына т?сетін н?убет. Оны? со?ы адамдарды? жаппай ?ырылуына алып келіп, халы? санын к?рт азайуы.
Ж?т – таби?и ??былыс (?уа?шылы?, жерді к?к м?з басуы, ??р?а?шылы?,
?рт, індет, сел ,к?шкін, топан су, зілзала, боран б?р?асын, дауыл та?ы да бас?а) салдарынан белгілі бір айма? т?р?ындарыны? экономикалы? к?йзеліске ?шырауы
Н?убет жылдары-Адамзат баласы ?зіні? ?за? тарихында ?р т?рлі себептерден: ?уа?шылы?тан, ж?ттан, со?ыстан, ?олдан жасал?ан да?дарыстар мен к?йзелістер халы?ты? ?ынадай?ырылуы, тарыдай шашырап жан сау?алап бас?а елге кетуі, ?у?ын-с?ргінге ?шырап ?удалануы. ?ыйын-?ыстау жылдар.

Ба?алау пара?ын толтыру

М??алімні? с?зі: (Слайд)
1931-1933 жылдарда?ы ашаршылы?- ?аза?стан тарихында?ы е? з?ламат кезе?дерді? бірі. Иісі алашты? санасынан м??гі ?лмес ?асірет. Негізінен жас балалар мен ?йелдер ?ырыл?анды?тан оны? демографиялы?. зардабы ауыр болды.?аза?тарды? сан жа?ынан ?суін ?атты тежеді. Кейіннен асыра сілтеушілікті? шын м?ні “?ызыл ?ыр?ын”, “голощекиндік геноцид” деген тарихи ат?а ие болды. 1932 мешін жылы бол?ан б?л з?лмат 20-?асырда?ы адамзат баласына ?арсы жасал?ан е? ?рескел ?ылмыстарды? бірі ж?не «?лы ж?т» болып саналады.
1930-1933 жылдар ?олдан жасал?ан ?асірет, ?ырылуы тарихта б?рын сонды болма?ан.Ашаршылы? жылдарында ?андастарымыз о? тимей-а? опат болды. Бір ?лтты, бір халы?ты жер бетінен жою ?аса?ана жасал?ан геноцид. Сол кездегі ?лкелік партия комитетіні? І хатшысы Ф.И.Голощекин бол?ан. ?сіресе, Голгщекинні? «Кіші ?азан» идеясы халы?ты есе?гіретіп кетті. ?аза?станда
ж?ргізілген сталиндік-голощекиндік реформа, содан туында?ан шаруаларды? жекеменшігін т?ркілеу мен жою, бас к?тертпес ет, асты? т.б. ауылшаруашылы?ы ?німдері салы?тары, к?шпелі ж?не жартылай к?шпелі ?аза? шаруаларын жаппай ж?не к?шпен отыры?шыландыру нау?андары болып табылады.

Демографиялы? жа?дай
1930 жылдары - 313мы?нан астам адам ?айтыс болды.
1931 жылдары - 755 мы?нан астам адам ?айтыс болды.
1932 жылдары - 769мы?нан астам адам ?айтыс болды.
1 млн-нан астам ?аза? республикадан тыс жерлерге к?шірілді.
616 мы?ы ?айтып оралмады.
414 мы?ы елге ?айтып келді.
1931-1933 жылдары 2, 1 млн. адам ?ырылды.
1930-1932 жылдары 1 млн.750 мы? ?аза? ?ырылды.
?аза?ты? жаппай ?ырылуы -40% ??рады.

?леуметтік жа?дай
- Халы? ашты? пен індеттен ?ырыла бастады.
- Тірі ?ал?андар ашты?тан ?лсіреген
-Ит, мысы? ж?не алуан т?рлі ?лекселерді жеді.
- Ашты? апаты мен себебтері т уралы «Бесеуді? хаты» жазылды.
- Аш адамдар тама? іздеп босып,к?шіп кетті.

1921-1922 жылдары ашты?, аланы? ?мірімен таби?аттан болды.
Оны? басты-басты екі себебі бар: ал?аш?ысы — Ресейдегі Азамат со?ысыны? кесірінен ?аза? даласында?ы шаруашылы?тарды? к?йзеліске ?рынуы (?. Азы?-т?лік отрядтары, Азы?-т?лік сал?ырты), екіншісі — таби?и апат, ?олайсыз ауа райы салдарынан орын ал?ан ж?т.
Демографиялы? жа?дай
1921 жылдары - 1млн.508 мы? адам;
    1922 жылдары ? 2 млн. 303200 адам.
    Ашы?ып, ауру?а шалды??ан адамдар – 82% жетті.
     Малды? шы?ыны – 80% ?ырылды.
                 ?леуметтік жа?дай
- Ке?ес ?кіметі к?мекке кеш келді,
- ?аза? халы?ы ет салы?ынан босатылды
- Мал сатып алу ?шін – 2 млн. 131 мы? сом б?лінді
- Т?ркістан к?мек ретінде – 2млн п?т асты? жіберді
- Республикадан тыс жерге- 700 мы? к?шіп кетті
Балалар ?йлеріне – 575 бала
РКФСР – 18,5мы? бала ?кетілді.

« А?табан-Ш?бырынды о?и?асы»- ?аза? тарихында?ы с?мды? заман . Онда да ?аза? хал?ы ауыр шы?ын тарт?аны белгілі. ?ал?ан ел ?онысынан ауып, жан-жа??а бытыра?ан, ?аншама ?иынды??а ?шыра?ан. Біра? А?табан-Ш?бырынды – жаугершілік кезіндегі ауыр же?іліс н?тижесінде тап бол?ан ба?ытсызды? еді. Аман ?ал?ан азаматтарды? басы бос болды, ?олында ?аруы болды; ел-ж?рт ?айтадан ?йысып, ?атерлі жау?а ?арсы жа?а к?ресін бастады.
1932-1933 жыл?ы ?аламат ашаршылы?ты? ж?ні м?лде б?лек.
     Б?л ?лы трагедия. Жер бетінде бізді? халы?тай ?ыр?ын?а ?шыра?ан халы? жо?. Жалпы біз ?аза? хал?ы тарих?а есесі кеткен халы?пыз. ?лы трагедияны ?з де?гейінде ?астерлеу –бекзатты?ты?, м?дениеттікті? белгісі.?р жылды? 31 мамыры к?ні ?аза?стан хал?ы осы “?ызыл ?ыр?ын” ??рбандарын еске алады.

Деректі фильмнен ?зінді.
ІІІ. Ой тол?ау.
«Талпынса?, табарсы?»
І топ. Ашаршылы? жылдары тарихта ?алай аталады?
ІІ топ. Геноцид дегеніміз не?
ІІІ топ. «А?табан ш?бырынды, ал?а к?л с?лама, мешін апаты» дегеніміз не?

Венн диаграммасын ??ру

1723-1727
жылдарда?ы ашаршылы?

айырмашылы?ы

1930-1933
жылдарда?ы ашаршылы?

Геноцид - [грек,genos- тек, тайпа ж?не лат.caedo- ?лтіру] - халы?аралы? ???ы? бойынша аса ауыр ?ылмыс; ?андай да бір ?лтты?, этникалы?, н?сілдік немесе діни топты? ?кілдерін т?гелдей немесе жекелеп ?аса?ана ?ырып-жоюдыбілдіреді.

Ба?алау пара?ын толтыру
«Ізденсе?, шы?арсы? шы??а» шы?армашылы? ж?мыс.
«Ашаршылы?ты? зардаптары ж?не Н?убетті жылдары» та?ырыбында
эссе, ?ле?,сурет салу я?ни ой-тол?ау.
Ба?алау пара?ын толтыру
?орытынды:«Болаша?ты? ай?ын жолы»
«Тарих керуен жылжиды, уа?ыт то?тамайды» деп а?ындар жырла?андай енді ?ай?ылы о?и?аны ?ткен к?нні? еншісіне ?алдырайы?, тарих беттерінен ?аралы к?ндерді пара?тамайы?, біра? біліп ж?рейік. ?йткені ?аза?стан ?арыштап ал?а дамып келе жат?ан, болаша?ы жар?ын ел.
Елбасы айт?андай «ХХІ ?асыр ?аза?стан ?шін алтын ?асыр» ж?не К?шбасшымызды? ?лы ма?саты: бір халы?, бір ел,бір та?дыр.
«Бір халы?» - б?л барлы?ымыз ?шін орта? ?лтты? м?дделер,
«Бір ел» - б?л барлы?ымыз ?шін орта? Отан,
«Бір халы?»,б?л- біз бірге ж?ріп ?ткен ?иынды?тар мен же?істер.
Б?л ?андай ба?дарламада айтыл?ан.
І топ. ?аза?стан -2030 ба?дарламасыны? стратегияларын ата?ыздар.
ІІ топ. ?аза?стан -2050 ба?дарламасыны? стратегияларын ата?ыздар
ІІІ топ. «Н?рлы жол- болаша??а бастар жол” халы??а жолдауыны? критерилерін ата?ыздар.
ІV Ба?алау: Ба?алау пара?ын жинап алу.

V.?йге тапсырма: «Тілі?мен ж?гірме, білімі?мен ж?гір» ?лтты? ауыр та?дырына ?алам тарт?ан ?дебиет ?кілдеріні? шы?армаларын о?ып,тізімін ?келу. Интернет ж?йесінен, баспас?з беттерінен м?ліметтер жина?тау.

Ба?алау пара?ы
О?ушыны? аты-ж?ні:

І.?ызы?ушылы?ты ояту кезе?і .

ІІ. Ма?ынаны тану.

ІІІ. Ой тол?ау.

«Ойланайы?,пікірлесейік»

«А?ылдасса? шешерсі?»

топтастыру

«Талпынса?, табарсы?»

«Ізденсе?, шы?арсы? шы??а»

«Болаша?ты?ай?ын жолы»

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«?аза?станда?ы 1931-1933 жылдарда?ы ашаршылы?»

Қазақстандағы 1930-1932 жылдардағы ашаршылық

Сабақтың тақырыбы: Қазақстандағы 1930-1932 жылдардағы ашаршылық

Мақсаты:
Білімділігі: Кеңестік саясаттың, асыра сілтеулер әрекеттердің халықты ашаршылыққа ұрындырып, демографиялық ахуалға кері әсерін тигізгенін айта келе, сол жылдардағы халықтың тұрмыс-тіршілігіне, қайғы-қасіретіне баса назар аудару, оның тарихи маңызын ашып, оқушыларға жеткізу.
Дамытушылығы: Тарихи шығармаларды, баспасөз ақпарат құралдарын, деректі фильмдерді пайдалана отырып, халқымыздың тарихындағы ең ауыр трагедиялардың бірі екеніне ерекше көңіл бөліп, ақпараттарды игеру барысында оқушының қосымша құжаттармен жұмыс істей білу дағдысын дамыта өздігінен ізденіп, білімдерін толықтыра білуге мүмкіншілік туғызу.
Тәрбиелілігі: Оқушыларды нәубат жылдарда жазықсыз жапа шеккен, сол бір қасіретті кезеңдерде қынадай қырылған халықтың өмір жлынан өнеге алуға үйрету, жас ұрпақты ұлтжандылыққа, отан сүйгіштікке тәрбиелеу.

Сабақтың әдіс-тәсілі: «Сын тұрғысынан ойлау» жобасы бойынша
Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта, тірек сызбалар, слайд, суреттер,саяси карта, БАҚ т.б.

Сабақтың жоспары.
І. Қызығушылықты ояту кезеңі.
Үй тапсырмасын сұрау: «Ойланайық, пікірлесейік»

ІІ. Мағынаны тану.
«Ақылдассаң шешерсің» топтастыру
Мұғалімнің сөзі:
Деректі фильмнен үзінді.

ІІІ . Ой толғау.
      «Талпынсаң, табарсың»    (ВЕНН диаграммасын құру)
«Ізденсең, шығарсың шыңға» шығармашылық жұмыс.
       Қорытынды:«Болашақтың айқын жолы»

ІV. Бағалау: Бағалау парағын жинап алу.

V.Үйге тапсырма: «Тіліңмен жүгірме, біліміңмен жүгір»

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру:(Топпен отырғызу, таныстыру, ұраны, сабақтың жоспарымен таныстыру,бағалау парағын тарату).

І. Қызығушылықты ояту кезеңі:
Үй тапсырмасын сұрау: «Ойланайық, пікірлесейік»
І топ. Тарихшылар: Қазақ хандығына және қазақ халқының басынан өткізген ауыр да азапты кезеңдеріне тарихи сипаттама беріңіздер.
ІІ топ. Демографтар: Қазақ халқының демографиялық ахуалына және қоныстандыру саясаты мен халық санағы туралы сипаттама беріңіздер.
ІІІ топ. Әлеуметтанушылар: Аумалы-төкпелі заманда халықтың әлеуметтік өмірінде қандай өзгерістер болғандығына және ЖЭС пен ауыл шаруашылығымен ұжымдастыру саясатына сипаттама беріңіздер.

Бағалау парағын толтыру.(қосымша деректер, реферат,слайд)

Жаңа сабақ:

ІІ. Мағынаны тану.
«Ақылдассаң шешерсің»
«Ашаршылық», .«Жұт», «Нәубетті» жылдар дегенімізді қалай түсінесіздер?
(жеке, жұппен,топпен жұмыс,спикер таныстырады) топтастырыңыздар.
Тарихшылар тобы -тарихи тұрғыдан сипаттама беріңіздер.
Демографтар тобы – демографиялық тұрғыдан сипаттама беріңіздер. Әлеуметтанушылар тобы – әлеуметтік тұрғыдан сипаттама беріңіздер.
(Слайд)
Ашаршылық – саяси-әлеуметтік процестер мен табиғаттағы қолайсыз ахуалдар салдары болып табылатын әлеуметтік апат. бүтін бір аймақтың, халықтардың басына түсетін нәубет. Оның соңы адамдардың жаппай қырылуына алып келіп, халық санын күрт азайуы.
Жұт – табиғи құбылыс (қуаңшылық, жерді көк мұз басуы, құрғақшылық,
өрт, індет, сел ,көшкін, топан су, зілзала, боран бұрқасын, дауыл тағы да басқа) салдарынан белгілі бір аймақ тұрғындарының экономикалық күйзеліске ұшырауы
Нәубет жылдары-Адамзат баласы өзінің ұзақ тарихында әр түрлі себептерден: қуаңшылықтан, жұттан, соғыстан, қолдан жасалған дағдарыстар мен күйзелістер халықтың қынадайқырылуы, тарыдай шашырап жан сауғалап басқа елге кетуі, қуғын-сүргінге ұшырап қудалануы. Қыйын-қыстау жылдар.

Бағалау парағын толтыру

Мұғалімнің сөзі: (Слайд)
1931-1933 жылдардағы ашаршылық- Қазақстан тарихындағы ең зұламат кезеңдердің бірі . Иісі алаштың санасынан мәңгі өлмес қасірет. Негізінен жас балалар мен әйелдер қырылғандықтан оның демографиялық. зардабы ауыр болды.Қазақтардың сан жағынан өсуін қатты тежеді. Кейіннен асыра сілтеушіліктің шын мәні “қызыл қырғын”, “голощекиндік геноцид” деген тарихи атқа ие болды. 1932 мешін жылы болған бұл зұлмат 20-ғасырдағы адамзат баласына қарсы жасалған ең өрескел қылмыстардың бірі және «Ұлы жұт» болып саналады.
1930-1933 жылдар қолдан жасалған қасірет, қырылуы тарихта бұрын сонды болмаған.Ашаршылық жылдарында қандастарымыз оқ тимей-ақ опат болды. Бір ұлтты, бір халықты жер бетінен жою қасақана жасалған геноцид. Сол кездегі өлкелік партия комитетінің І хатшысы Ф.И.Голощекин болған. Әсіресе, Голгщекиннің «Кіші қазан» идеясы халықты есеңгіретіп кетті. Қазақстанда
жүргізілген сталиндік-голощекиндік реформа, содан туындаған шаруалардың жекеменшігін тәркілеу мен жою, бас көтертпес ет, астық т.б. ауылшаруашылығы өнімдері салықтары, көшпелі және жартылай көшпелі Қазақ шаруаларын жаппай және күшпен отырықшыландыру науқандары болып табылады.

Демографиялық жағдай
1930 жылдары - 313мыңнан астам адам қайтыс болды.
1931 жылдары - 755 мыңнан астам адам қайтыс болды.
1932 жылдары - 769мыңнан астам адам қайтыс болды.
1 млн-нан астам қазақ республикадан тыс жерлерге көшірілді.
616 мыңы қайтып оралмады.
414 мыңы елге қайтып келді.
1931-1933 жылдары 2, 1 млн. адам қырылды.
1930-1932 жылдары 1 млн.750 мың қазақ қырылды.
Қазақтың жаппай қырылуы -40% құрады.

Әлеуметтік жағдай
- Халық аштық пен індеттен қырыла бастады.
- Тірі қалғандар аштықтан әлсіреген
-Ит, мысық және алуан түрлі өлекселерді жеді.
- Аштық апаты мен себебтері т уралы «Бесеудің хаты» жазылды.
- Аш адамдар тамақ іздеп босып,көшіп кетті.

1921-1922 жылдары аштық, аланың әмірімен табиғаттан болды.
Оның басты-басты екі себебі бар: алғашқысы — Ресейдегі Азамат соғысының кесірінен Қазақ даласындағы шаруашылықтардың күйзеліске ұрынуы (қ. Азық-түлік отрядтары, Азық-түлік салғырты), екіншісі — табиғи апат, қолайсыз ауа райы салдарынан орын алған жұт.
Демографиялық жағдай
1921 жылдары - 1млн.508 мың адам;
    1922 жылдары ‑ 2 млн. 303200 адам.
    Ашығып, ауруға шалдыққан адамдар – 82% жетті.
     Малдың шығыны – 80% қырылды.
                 Әлеуметтік жағдай
- Кеңес үкіметі көмекке кеш келді,
- Қазақ халықы ет салығынан босатылды
- Мал сатып алу үшін – 2 млн. 131 мың сом бөлінді
- Түркістан көмек ретінде – 2млн пұт астық жіберді
- Республикадан тыс жерге- 700 мың көшіп кетті
Балалар үйлеріне – 575 бала
РКФСР – 18,5мың бала әкетілді.

« Ақтабан-Шұбырынды оқиғасы»- қазақ тарихындағы сұмдық заман . Онда да қазақ халқы ауыр шығын тартқаны белгілі. Қалған ел қонысынан ауып, жан-жаққа бытыраған, қаншама қиындыққа ұшыраған. Бірақ Ақтабан-Шұбырынды – жаугершілік кезіндегі ауыр жеңіліс нәтижесінде тап болған бақытсыздық еді. Аман қалған азаматтардың басы бос болды, қолында қаруы болды; ел-жұрт қайтадан ұйысып, қатерлі жауға қарсы жаңа күресін бастады.
1932-1933 жылғы ғаламат ашаршылықтың жөні мүлде бөлек.
     Бұл ұлы трагедия. Жер бетінде біздің халықтай қырғынға ұшыраған халық жоқ. Жалпы біз қазақ халқы тарихқа есесі кеткен халықпыз. Ұлы трагедияны өз деңгейінде қастерлеу –бекзаттықтың, мәдениеттіктің белгісі.Әр жылдың 31 мамыры күні Қазақстан халқы осы “қызыл қырғын” құрбандарын еске алады.

Деректі фильмнен үзінді.
ІІІ . Ой толғау.
«Талпынсаң, табарсың»
І топ . Ашаршылық жылдары тарихта қалай аталады?
ІІ топ. Геноцид дегеніміз не?
ІІІ топ. «Ақтабан шұбырынды, алқа көл сұлама, мешін апаты» дегеніміз не?

Венн диаграммасын құру

1723-1727
жылдардағы ашаршылық

айырмашылығы

1930-1933
жылдардағы ашаршылық

Геноцид - [грек,genos- тек, тайпа және лат.caedo- өлтіру] - халықаралық құқық бойынша аса ауыр қылмыс; қандай да бір ұлттық, этникалық, нәсілдік немесе діни топтың өкілдерін түгелдей немесе жекелеп қасақана қырып-жоюдыбілдіреді.

Бағалау парағын толтыру
«Ізденсең, шығарсың шыңға» шығармашылық жұмыс.
«Ашаршылықтың зардаптары және Нәубетті жылдары» тақырыбында
эссе, өлең,сурет салу яғни ой-толғау.
Бағалау парағын толтыру
Қорытынды:«Болашақтың айқын жолы»
«Тарих керуен жылжиды, уақыт тоқтамайды» деп ақындар жырлағандай енді қайғылы оқиғаны өткен күннің еншісіне қалдырайық, тарих беттерінен қаралы күндерді парақтамайық, бірақ біліп жүрейік. Өйткені Қазақстан қарыштап алға дамып келе жатқан, болашағы жарқын ел.
Елбасы айтқандай «ХХІ ғасыр Қазақстан үшін алтын ғасыр» және Көшбасшымыздың ұлы мақсаты: бір халық, бір ел,бір тағдыр.
«Бір халық» - бұл барлығымыз үшін ортақ ұлттық мүдделер,
«Бір ел» - бұл барлығымыз үшін ортақ Отан,
«Бір халық» ,бұл- біз бірге жүріп өткен қиындықтар мен жеңістер.
Бұл қандай бағдарламада айтылған.
І топ . Қазақстан -2030 бағдарламасының стратегияларын атаңыздар.
ІІ топ. Қазақстан -2050 бағдарламасының стратегияларын атаңыздар
ІІІ топ. «Нұрлы жол- болашаққа бастар жол” халыққа жолдауының критерилерін атаңыздар.
ІV Бағалау: Бағалау парағын жинап алу.

V.Үйге тапсырма: «Тіліңмен жүгірме, біліміңмен жүгір» Ұлттың ауыр тағдырына қалам тартқан әдебиет өкілдерінің шығармаларын оқып,тізімін әкелу. Интернет жүйесінен, баспасөз беттерінен мәліметтер жинақтау.

Бағалау парағы
Оқушының аты-жөні: