Киіз ?й к?шпелі халы?тарды? ?ысы-жазы отыратын ?те ?олайлы ж?не т?зімді баспанасы. Ол тез ??рылып, тез жиналады. ?ыста жылы, ал жазда сал?ын. К?леміне ж?не сырт?ы кейпіне ?арай ?рт?рлі болып келеді. Киіз ?йді? негізгі ?а??асын – киіз ?йді? с?йегі деп атайды.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«?аза? хал?ыны? материалды? м?дениетін ме?герту»
Орал қаласы. Ж.Молдағалиев атындағы №2 ОЖББМ
Қазақ халқының материалдық мәдениеті.
5-б сынып
Пәні:Қазақстан тарихынан әңгімелер, сыныбы: 5
Пән мұғалімі: Спашев А.М.
Жоспар:
1.Сыныпты топқа бөлу.Топбасшыларын тағайындау.
2.Видео фильм көрсету:Қазақ халқының материалдық мәдениеті.
3.Топтарға тапсырмалар беру.
4.Қадағалау.
5.Бағалау.
Сабақтың тақырыбы: Қазақ халқының материалдық мәдениеті.
Сабақтың мақсаты:
А)білімділік:
Оқушыларды халқымыздың материалдық мәдениетінің түрлерімен таныстыру, жалпы материалдық мәдениет туралы мәлімет бере отырып қазақ халқының мәдениетінің өшпес құндылықтары екеніне көз жеткізу.
Б)дамытушылық:
Материалдық мәдениет туралы түсініктерін кеңейту, мәдениетті жан-жақты қырынан тани білуге көмектесу, қазақ халқының материаладық мәдениеті мұражайына саяхат жасата отырып, білімдерін еске түсіру арқылы дамыту, өз көзқарастарын қалыптастыруға көмектесу.
С)тәрбиелік:
Қазақ халқының бай мәдениетіне деген қызығушылықтарын одан әрі дамыту, эстетикалық тәрбие беру
Мұражайға хош келдіңіздер!
Қазақ халхының
баспанасы
Қазақ халқының
ұлттық киімдері
кіру
Ұлттық
қолөнері
шығу
Сабақтың ұраны:
“Өткендерін жек көрген - өшкендіктің белгісі,
Өткендерін ескерген -өскендіктің белігісі”
. « Қазақ халқының баспанасы» бөліміне хош келдіңіздер!
Алғашқы баспаналар
Киіз үй
Киіз үй көшпелі халықтардың қысы-жазы отыратын өте қолайлы және төзімді баспанасы. Ол тез құрылып, тез жиналады. Қыста жылы, ал жазда салқын. Көлеміне және сыртқы кейпіне қарай әртүрлі болып келеді.
Киіз үйдің негізгі қаңқасын – киіз үйдің сүйегі деп атайды.
Кереге- киіз үйдің қабырғалары. Керегенің көктеліп
біткен әр бөлігін қанат деп атайды.
Қанат саны үй көлеміне қарй көбейе берді.
Шаңырақ - киіз үйдің еңсесін құрап, тұтастырып тұратын күмбез.
Сықырлауық (жарма есік)
- кереге шеңберін тұйықтап,кіріп-шығу қызметін атқарады.
Уық – кереге басы мен шаңырақты бекітетін ағаш.
Киіз үйді тігу оңай емес. Алдымен керегені жаяды.
Керегеден кейін бақанның көмегімен
шаңырақты көтереді.
Киіз үйдің қандай түрлерін білесіңдер?
Түрлері
Киіз үйдің түрлері
Орда - салтанатты, жоғары мәртебелі адамдар бас қосатын, елдік мәселе шешетін аса құрметті хан, би сұлтандар отыратын үй.
Алтын орда – 30 қанаттан тұратын, ханның мәжіліс ордасы.
Алтын үзік - 24 қанаттан тұратын аса лауазымды хан отбасы тұратын үй.
Ақ шаңқан -18 қанаттан және 12 қанаттан тұратын елбасылар, бай, билер тұратын киіз үйлер,
Ақ ала орда - сегіз қанатты, дәулетті бай үйі.
Ақ үй- 6 қанатты дәулетті адамдар үйі.
Боз үй,қоңыр үй -4-5 қанатты орташалар тұратын киіз үй.
Қараша үй- кедей үйі
Отау –ж ас жұбайлар үйі.
Киіз үйіміз тек баспана ғана емес, ол сәулет, құрылыс, сурет, қолөнер сияқты бірнеше өнердің басын құрайтын ғажайып туынды. Басқа елдердегідей емес, бұл ағаш, киіз, шиден құрастырылады. Дала тұрғындарының тапқырлық шешімін осы тұрғыдан қарап бағалаған әлем ғылымы, мәдениет пен өнердің білімпаз сарапшылары, халықаралық этнографиялық көрмелерде қазақтың осы өнеріне үлкен баға беріп отырған.
Мұражайға хош келдіңіздер!
Қазақ халқының
Қазақ халхының
ұлттық киімдері
баспанасы
кіру
Ұлттық
қолөнері
шығу
Сабақтың ұраны:
“Өткендерін жек көрген-өшкендіктің белгісі,
Өткендерін ескерген -өскендіктің белігісі”
“Қазақ халқыныңұлттық киімдері” бөліміне хош келдіңіздер!
Қазақ халқының
ұлттық киімдерінің
түрі де, үлгісі де,
еш халықтан кем
болған жоқ.
Оның көркем үлгілері әлемнің этнографиялық
мұражайларымен көрмелерінен
орын алған.
“Орнын тап!”
Ер адамның киімдері
Қыз баланың киімдері
Әйел адамның киімдері
Жаңа сөздермен жұмыс
Күлпара – жел, су, суық өткізбес үшін басқа жамылатын киімнің түрі
Сәукеле –қыз балалардың, ұзатылатын қыздың киетін бас киімі