6 сынып. Ежелгі д?ние тарихы
Саба?ты? та?ырыбы: Ежелгі Парсы патшалы?ы
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік: О?ушылар?а Ежелгі Парсы патшалы?ыны? ??рылуы, Кирді? жаулап алулары, I Дарийді? бас?ару ж?йесіне енгізген ?згерістері мен Орта Азия?а жоры?ы, Заратуштра ілімі туралы білім беру.
Дамытушылы?: О?ушыларды о?улы?пен ?здігінен ж?мыс істеуге, салыстыру?а, ой ?орытынды жасау?а ?йрету.
Т?рбиелік: О?ушыларды адамгершілікке баулу, ?з Отанын с?юге, ерлік пен елдікке т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: Жа?а саба?
Саба?ты? ?дісі: баяндау, с?ра?-жакап, тест ?дістері,постермен ж?мыс.
Саба?ты? к?рнекілігі: интерактивті та?та, тапсырма пара?тары,кестелер, суреттер, А - 3 форматында?ы ?а?аздар, т?рлі т?сті ?арындаштар, стикерлер.
П?наралы? байланыс: ?аза?стан тарихы, география
Саба?ты? барысы:
1. ?йымдастыру:
С?лемдесу, о?ушыларды т?гендеу, саба? ма?сатымен таныстыру, о?ушыларды сурет ?иындыларына ?арай ?ш топ?а б?лу.
II. ?й тапсырмасы:
“Кім жылдам”
1. Финикия мен Палестина жерлері ?айда орналас?ан ?
2. Иордан ?зені ?ай те?ізге ??яды ?
3. “Фенеху” с?зі ?андай ма?ына береді ?
4. Тир ?ала мемлекеті ?ай кезде к?шейді ?
5. Палестина атауы ?ай халы?ты? атына байланысты ?
6. Израил-иудейлік мемлекет ?ай патшаны? кезінде ??рылды ?
7. Израил-иудейлік елі С?леймен патшаны? кезінде ?анша ?кімшілік айма??а жіктелді?
8. Финикиялы?тарды? алфавиті ?анша ?ріптен т?рды ?
9. Финикиялы?тарды? мифтік шы?армаларыны? ішіндегі ке? тарал?ан дастаны?
10. Еврейлерді? ??дайы?
Дискуссиялы? ?рнек «И?» немесе «Жо?»
№
?ойылатын с?ра?тар
Жо?
И?
1
Финикия мен палестина жерлері Жерорта те?ізіні? шы?ыс жа?алауын алып жатыр
+
2
Тарихат ал?аш рет финикиялы?тар 22 дауыссыз дыбыстан т?ратын алфавит ойлап тапты
+
3
Финикия б.з.д. II мы?жылды?та мы?ты мемлекетке айналды
+
4
Финикия атауы египеттіктерді? «фенеху» – «кеме жасаушы» деген с?зінен шы??ан
+
5
Палестинаны? ежелгі т?р?ындарыны? бірі – хананей деп аталды.
+
III. Игерілген материалды актуальдау. Жа?а саба??а т?су.
- Сонымен, балалар, Финикия мен Палестина жерлері Жерорта те?ізіні? шы?ып жа?алауын алып жатыр екен. (?орытылып айтылады).
-Саба??а жа?сы дайындалып келіпсі?дер, ра?мет.
-Енді о?улы?ты жауып, д?птерлерінді ашып ?ойындар.
-Балалар, кішкене еске т?сірейік.
1.Са? тайпалары ?пй ?асырда ?мір с?рген еді?
2.Са? тайпаларыны? патшайымы кім еді?
3.Ол кімдерге ?арсы к?ресіп еді?
-Д?рыс айтасындар.
-Ал, б?гінгі саба?ымызда осы ежелгі парсы патшалы?ы туралы, оны? билеушісі, ішкі-сырт?ы саясаттары ж?не жауынгерлік жоры?тары туралы ??гімелейміз.
IV.Жа?а саба?.
Жа?а саба? жоспары:
Парсы патшалы?ыны? ??рылуы.
Дарий, оны? ішкі ж?не сырт?ы саясаттары.
Заратуштра ілімі.
Иран ?стіртіні? о?т?стігінде, вавилонны? о?т?стік-шы?ысында парсы тайпалары с?рген еді. Олар сырт?ы жаулар?а ?арсы к?ресті? барысында бірігіп, тайпалар ода?ын ??рды. Парсы тайпалар ода?ын ахемен деп атал?ан рудан шы??ан к?семдер бас?арды. Соларды? ішінде Кир (парсыша Кураш) есімді ?абілетті к?сем болды. Кейбір а?ыз бойынша, оны кішкентай кезінде бір ерекше а? емізіп асырапты. Одан со? мал ба?ып ж?рген малшы тауып алып, т?рбиелеп ?сіріпті. С?йтіп, ??діретті а? с?тінен н?р алып, ?зі де ?асиетті болып ?сіпті. Б?л, ?рине а?ыз еді. Дегенмен, сол Кир парсы тайпаларыны? ода?ын к?шейтті., оны? бас?ару ж?йесін жетілдірді. Содан со? ?зін парсыларды? патшасымын деп жариялады
IV. Жа?а саба?ты ме?гергендігін тексеру. Постер
1-тапсырма
- I – топ
Парсы патшалы?ыны? ??рылуы
тапсырма?а жадынама
Тапсырманы орында?анда мына с?ра?тар?а жауап бер.
1. Парсы патшалы?ыны? орналас?ан аума?ы.
2. Парсы тайпалар ода?ын ?ай тайпадан шы??ан к?семдер бас?арды ?
3. Кир туралы айтып бер.
4. Вавилон, Мидия, Ассирия мемлекеттерінде ?андай о?и?алар болды, оларды? ?андай патшаларын білесі? ?
5. Кир ?андай елдерді, ?алай жаулап алды ?
II-топ
Кир мен Камбизді? жаулаушылы? жоры?тары
- Тапсырманы орында?анда мына с?ра?тар?а жауап бер.
1. Кирді? ?лы Камбиз ?ай елге жоры? жасап, оны жаулап алды ?
2. Камбиз патша ?айтыс бол?аннан со?, Парсы патшалы?ында ?андай о?и?алар болды ж?не оны? орныны кім та??а отырды ?
3. I Дарий мемлекетті бас ?ару ж?йесіне ?андай ?згерістер енгізуді ?ол?а алды ?
III-топ
I Дарий, оны? ішкі ж?не сырт?ы саясаттары
Тапсырманы орында?анда мына с?ра?тар?а жауап бер.
1. I Дарий енгізген ?лкен жа?алы?ты? бірі.
2. Елдегі сауданы?, ?рбір айма?та?ы байланысты? ны?аюы ?шін не салынды ?
3. Б?л жол неге “патша жолы” деп аталды ?
4. I Дарий ?ай елдерге жоры? жасды ?
5. I Дарийді? са?тар?а жоры?ы ?алай ая?талды ?
2-тасырма
I - топ
Семантикалы? карта
Мидия патшасы
Парсы мемлекеті неше айма??а б?лінді
I Дарий та??а отырды
I Дарийді? са?тар?а ?арсы жоры?ы
Авеста кітабында уа?ыздалатын ілім
20
+
522ж.
+
Астиаг
+
518ж.
+
Заратуштра
+
II – топ
Дискуссиялы? ?рнек
№
С?йлем
И?
Жо?
1
Кирді? са?тар?а ?арсы жоры?ы с?тті ая?талды.
+
2
Кирден кейін парсы патшасы I Дарий болды.
+
3
I Дарий мемлекеттік бас?ару ж?йесіне ?згерістер енгізуді ?ол?а алды.
+
4
Парсы тілді халы?тарды? м?ра болып жеткен е? к?рнекті шы?армасы -“Авеста”
+
5
Анхра Манью жа?сылы? пен ?айырымдылы? ??дайы.
+
III - топ
Ж?мба? санды тап:
Парсы тайпаларын ?ай Мидия Жа?сылы? пен
рудан шы??ан к?семдер патшасы ?айырымдылы?
бас?арды? ??дайы
1. арий 1. Иштубек 1. Амон-Ра
2. ?ыпша? 2. Астиаг 2. Ахурамазда
3. иудей 3.С?леймен 3. Хапи
4. хананей 4. Хаммурапи 4. Бел-бел
5. ахемен 5. Тутмос 5. Тот
V. Жа?а саба?ты бекіту
Криптограмма
7
1
23
12
13
-
21
1
15
15
1
-
14
8
16
5
8
18
-
20
23
25
1
-
1
11
12
42
-
30
1
16
37
15
25
1
23
37
-
1
11
1
25
25
37
15
-
28
34
38
18
-
14
28
23
8
24
14
8
-
34
37
15
25
37
Жауабы:
I Дарий та??а келген кезде Орта Азия халы?тары азатты? ?шін к?реске шы?ты.
VI.Рефлексия:
«Екі ж?лдыз бір тілек» кезе?і. О?ушылар бізді? келесі б?ліміміз «Екі ж?лдыз, бір тілек» деп аталады. Шарты: б?гінгі саба??а ?те жа?сы ?атысып отыр?ан, к?зге т?сіп отыр?ан о?ушы?а алдары?да жат?ан 1 ?лкен ж?лдыз,1 кішкене ж?лдызды кімге немесе ?ай топ?а не ?шін бергі? келеді? т?сіндіріп ж?лдыздарды бір-біріне береді.О?ушылар ж?лдыздарды санайды
VII. Ба?алау.
VIII. ?иге тапсырма: параграф о?у, с?ра?тар?а жауап беру, I Дарий туралы эссе жазу.
