Cаба? жоспары Та?ырыбы:Патшалы? ж?не республикалы? билік кезе?індегі Рим
Cаба? жоспары Та?ырыбы:Патшалы? ж?не республикалы? билік кезе?індегі Рим
Саба?ты? та?ырыбы: §29,30 Патшалы? ж?не республикалы? билік кезе?індегі Рим
Саба?ты? ма?саты:
1/білімділік:Ежелгі Рим мемлекетінде республикалы? ??рылыс орнауыны? тарихи ал?ышарттарымен ма?ыздылы?ы туралы ж?не со?ыстарды? сипаты, себептері мен н?тижелері ж?нінде, ?о?амда?ы ?леуметтік топтар туралы ж?не оларды? тыныс-тіршілігі, м?ртебелері ж?нінде о?ушылар?а ?ылыми т?сінік беру.
2/дамытушылы?:Рим республикасыны? ?леуметтік-саяси ??рылысында?ы айырмашылы?тар мен ??састы?тарды, ?леуметтік топтар арасында?ы ?згешеліктерді ?зге мемлекеттермен салыстырып, ажырата білу.
3/т?рбиелік:Республикалы? билеу формасын, халы?ты? билікті сипаттай отырып, о?ушыларды ?ділеттілікке, отанс?йгіштікке т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: аралас
Саба?ты? ?дісі: т?сіндіру
Саба?ты? к?рнекілігі: суреттер
Саба? барысы:I.?йымдастыру
О?у ??ралын тексеріп т?гелдеу
О?ушылар зейінін саба??а аудару
II ?й тапсырмасын тексеру
§ 28 Ежелгі Македония
ІІI.?й тапсырмасын бекіту
Ежелгі Македония ?ай жерде орналас?ан? Оны? хал?ы кімдерден ??рал?ан?
ІІ Филипп ?андай саясат ж?ргізді?
ІІ Филипп бас?а елдермен ?арым-?атынасында ?андай сясат ?станды?
Александрды? Шы?ыс?а жаса?ан жоры?тарыны? ?айсысы шешуші деуге болады?
IV.Жа?а саба?
§29,30 Патшалы? ж?не республикалы? билік кезе?індегі Рим
Жоспары:
Рим республикасында?ы бас?ару ?йымдары
Римні? ж?ргізген со?ыстары
?о?амды? ?леуметтік топтар.
Империяны? ??рылу себептері;
Принципат ж?не доминат бас?ару ж?йелері;
Шет айма?тарда Рим салтын ?алаптастыру;
Шаруашылы? пен ?леуметтік салада?ы да?дарыс;
Рим империясыны? Батыс ж?не Шы?ыс болып екіге б?лінуі.
О?ушыларды? назарын Д?ние ж?зіні? саяси картасына немесе о?улы?та?ы ежелгі Рим картасына аударып, оны? орналас?ан жерін ?осымша баянда?аннан кейін Республика болып жариялануыны? негізгі себептерін, бас?ару ?йымдарыны? ?ызметтерін т?сіндіремін. Осы т?ста бас?ару ?йымдарын схема т?рінде к?рсетемін.
Б?ларды? ат?аратын міндеттерін кесте т?рінде жеке формат?а немесе та?та?а жазып, т?сіндіремін. Халы? жиналысыны? ?ш т?рге: курия, центуриат ж?не триба?а б?лінетіні туралы о?улы? к?лемінде т?сінік беремін. Б?л жа?а ??ымдар та?та?а жазылып, о?ушылар «Ж?мыс д?птерлеріне» т?сіріп отырады. О?ушыларды? назарын о?улы?та?ы «Сенат м?жілісі» суретіне аударамын. Оларды? сурет бойынша ??гіме ??растыруына болады, ?йткені сенатты? ?ызметі жайлы олар?а саба?ты? басында айтыл?ан болатын.Б?дан кейін о?улы? бойынша Римні? жаулаушылы? со?ыстары туралы ??гімелеймін. Осы арада Рим ?скері туралы т?сінік беремін. Бастап?ыда Рим ?скері тек патрицийлерден т?рды. Алайда ?здіксіз ж?ргізілген со?ыстар кесірінен патрицийлерді? саны азайып, ?скер міндеттерінен тыс ?ал?ан плебейлерді? саны артты. Сонды?тан енді байлы?ыны? к?леміне ?арап ?скер ?атарына алу енгізіліп, ?скер шы?ынына ж?мсалатын ?аржыны салы? т?рінде бай адамдар т?леп отырды. Рим азаматы 46 жас?а дейін ?скери міндетін ат?арды, оны? он жылы атты ?скер ??рамында, он алты жылы жаяу ?скер сапында ?тті. Рим ?скеріні? негізін легиондар ??рады, олар центуриондар?а б?лінді. Республиканы? со??ы жылдарында Рим ?скері Италияда т?ратын адамдардан ??ралып, жалдамалы армия?а айналды. Кейіннен провинциялармен к?рші халы?тарды? есебінен к?шейтілді. Рим империясыны? картасы бойынша оны? алып жат?ан жер аума?ын, шекарасын к?рсеткеннен кейін «империя, император» ??ымдарыны? мазм?нын ашу ма?сатында о?ушылар?а «Империя дегеніміз не? ?ткен та?ырыптарда ?андай империялар туралы о?ыды?? Император деген кім? Оны? демостан айырмашылы?ы ?андай?» деген сауалдар ?оямын. Одан ?рі Рим империясыны? ??рылуына ?ыс?аша то?талып ?темін. Рим империясыны? ??рылуыны? негізгі себептерін айтумен ?атар, империя?а орта? белгілерді де атап к?рсетемін. Рим империясымен македония империясыны? ерекшеліктерін салыстыра ??гімелеймін. Гай Юлий Цезарь ?астанды?пен ?лтірілгеннен кейін, ел билігіне Октавианны? келуін о?улы? к?лемінде баяндаймын. Оны? Цезарь реформаларын ая?ына дейін жеткізуші бол?анды?ы ж?не Рим империясыны? екі ?асыр?а жуы? ешбір ?згеріссіз ?ал?анды?ы баса айтылады. Б?дан ?рі Диоклетиан т?сында?ы мемлекеттік бас?ару ж?йесі ??гіме етіліп, жа?а ??ымдар?а (та?та?а жазыл?ан) т?сінік беремін.
??лдарды? арасында к?сіп иелері де болды: суретші, м??алім, т.б. О?ан д?лел ретінде мысалдар келтіремін. Цициронны? хатшысы ?ызметін Тирон деген ??л ат?арды, тарент ?аласынан шы??ан ??л Андронник рим поэзиясында аты ?йгілі ?дебиетші бол?ан, Гомерді? «Одессиясын» латын тіліне т?ржімала?ан. Белгілі грамматика маманы Реммия Палемон м??алім болып ?ызмет істеді. Ол ?ожасыны? баласын о?ыт?ан.
VI.Бекіту:
1/Римде республиканы? орнау себептеріне не жатады?
Просмотр содержимого документа
«Cаба? жоспары Та?ырыбы:Патшалы? ж?не республикалы? билік кезе?індегі Рим »
Сабақтың тақырыбы: §29,30 Патшалық және республикалық билік кезеңіндегі Рим
Сабақтың мақсаты:
1/білімділік:Ежелгі Рим мемлекетінде республикалық құрылыс орнауының тарихи алғышарттарымен маңыздылығы туралы және соғыстардың сипаты, себептері мен нәтижелері жөнінде, қоғамдағы әлеуметтік топтар туралы және олардың тыныс-тіршілігі, мәртебелері жөнінде оқушыларға ғылыми түсінік беру.
2/дамытушылық:Рим республикасының әлеуметтік-саяси құрылысындағы айырмашылықтар мен ұқсастықтарды, әлеуметтік топтар арасындағы өзгешеліктерді өзге мемлекеттермен салыстырып, ажырата білу.
3/тәрбиелік:Республикалық билеу формасын, халықтық билікті сипаттай отырып, оқушыларды әділеттілікке, отансүйгіштікке тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: аралас
Сабақтың әдісі: түсіндіру
Сабақтың көрнекілігі: суреттер
Сабақ барысы:I.Ұйымдастыру
Оқу құралын тексеріп түгелдеу
Оқушылар зейінін сабаққа аудару
II Үй тапсырмасын тексеру
§ 28 Ежелгі Македония
ІІI.Үй тапсырмасын бекіту
Ежелгі Македония қай жерде орналасқан? Оның халқы кімдерден құралған?
ІІ Филипп қандай саясат жүргізді?
ІІ Филипп басқа елдермен қарым-қатынасында қандай сясат ұстанды?
Александрдың Шығысқа жасаған жорықтарының қайсысы шешуші деуге болады?
IV.Жаңа сабақ
§29,30 Патшалық және республикалық билік кезеңіндегі Рим
Жоспары:
Рим республикасындағы басқару ұйымдары
Римнің жүргізген соғыстары
Қоғамдық әлеуметтік топтар.
Империяның құрылу себептері;
Принципат және доминат басқару жүйелері;
Шет аймақтарда Рим салтын қалаптастыру;
Шаруашылық пен әлеуметтік саладағы дағдарыс;
Рим империясының Батыс және Шығыс болып екіге бөлінуі.
Оқушылардың назарын Дүние жүзінің саяси картасына немесе оқулықтағы ежелгі Рим картасына аударып, оның орналасқан жерін қосымша баяндағаннан кейін Республика болып жариялануының негізгі себептерін, басқару ұйымдарының қызметтерін түсіндіремін. Осы тұста басқару ұйымдарын схема түрінде көрсетемін.
Бұлардың атқаратын міндеттерін кесте түрінде жеке форматқа немесе тақтаға жазып, түсіндіремін. Халық жиналысының үш түрге: курия, центуриат және трибаға бөлінетіні туралы оқулық көлемінде түсінік беремін. Бұл жаңа ұғымдар тақтаға жазылып, оқушылар «Жұмыс дәптерлеріне» түсіріп отырады. Оқушылардың назарын оқулықтағы «Сенат мәжілісі» суретіне аударамын. Олардың сурет бойынша әңгіме құрастыруына болады, өйткені сенаттың қызметі жайлы оларға сабақтың басында айтылған болатын.Бұдан кейін оқулық бойынша Римнің жаулаушылық соғыстары туралы әңгімелеймін. Осы арада Рим әскері туралы түсінік беремін. Бастапқыда Рим әскері тек патрицийлерден тұрды. Алайда үздіксіз жүргізілген соғыстар кесірінен патрицийлердің саны азайып, әскер міндеттерінен тыс қалған плебейлердің саны артты. Сондықтан енді байлығының көлеміне қарап әскер қатарына алу енгізіліп, әскер шығынына жұмсалатын қаржыны салық түрінде бай адамдар төлеп отырды. Рим азаматы 46 жасқа дейін әскери міндетін атқарды, оның он жылы атты әскер құрамында, он алты жылы жаяу әскер сапында өтті. Рим әскерінің негізін легиондар құрады, олар центуриондарға бөлінді. Республиканың соңғы жылдарында Рим әскері Италияда тұратын адамдардан құралып, жалдамалы армияға айналды. Кейіннен провинциялармен көрші халықтардың есебінен күшейтілді. Рим империясының картасы бойынша оның алып жатқан жер аумағын, шекарасын көрсеткеннен кейін «империя, император» ұғымдарының мазмұнын ашу мақсатында оқушыларға «Империя дегеніміз не? Өткен тақырыптарда қандай империялар туралы оқыдық? Император деген кім? Оның демостан айырмашылығы қандай?» деген сауалдар қоямын. Одан әрі Рим империясының құрылуына қысқаша тоқталып өтемін. Рим империясының құрылуының негізгі себептерін айтумен қатар, империяға ортақ белгілерді де атап көрсетемін. Рим империясымен македония империясының ерекшеліктерін салыстыра әңгімелеймін. Гай Юлий Цезарь қастандықпен өлтірілгеннен кейін, ел билігіне Октавианның келуін оқулық көлемінде баяндаймын. Оның Цезарь реформаларын аяғына дейін жеткізуші болғандығы және Рим империясының екі ғасырға жуық ешбір өзгеріссіз қалғандығы баса айтылады. Бұдан әрі Диоклетиан тұсындағы мемлекеттік басқару жүйесі әңгіме етіліп, жаңа ұғымдарға (тақтаға жазылған) түсінік беремін.
Принципат тұсында републикалық ұйымдар сақталғанмен, олардың бұрынғыдай күші болмағандығын баяндап, оның себептерін оқушыларға түсіндіремін.
Римдендіру саясатының мақсатын ашамын.
Бұл саясатты қолдаушылар:
Принцепстер;
Ақсүйектер;
Жауынгерлер.
V.Қорытынды
Құлдардың арасында кәсіп иелері де болды: суретші, мұғалім, т.б. Оған дәлел ретінде мысалдар келтіремін. Цициронның хатшысы қызметін Тирон деген құл атқарды, тарент қаласынан шыққан құл Андронник рим поэзиясында аты әйгілі әдебиетші болған, Гомердің «Одессиясын» латын тіліне тәржімалаған. Белгілі грамматика маманы Реммия Палемон мұғалім болып қызмет істеді. Ол қожасының баласын оқытқан.
VI.Бекіту:
1/Римде республиканың орнау себептеріне не жатады?
2/Халық жиналысының үш түрі қандай міндеттерді атқарады?
3/Магистраттар дегеніміз кімдер?
4/Сенат дегеніміз не?Ол қандай қызмет атқарды?
5/Шаруалар туралы не білесіңдер?
6/Римде империялық дәуірі қай жылдан басталды?
7/Принципат басқару жүйесі деген не?
8/Октавианға Август атағын кім берді?
9/Құлдардың еңбегі не үшін тиімсіз болды?
VII.Бағалау
VIII.Үйге тапсырма:§ 29,30 Патшалық және республикалық билік кезеңіндегі Рим тақырыбына дайындалу
