Білімділік: ?аза?стан таби?аты ерекше, жан-жануарлар д?ниесі мен ?азба байлы?тары мол бірден-бір ірі мемлекет екендігі ж?нінде білім беру.
Дамытушылы?: ?аза?станны? физикалы? ж?не ?азба байлы?тар картасын пайдалана отырып оларды? атлас, контур картамен ж?мыс істей білу ?абілеттерін дамыту.
Т?рбиелік: Ту?ан Отанымызды? д?ние ж?зіндегі байлы?ы мол бай мемлекетті? бірі ретінде сипаттай отырып, оны? болаша? иелері ?здері екенін ?рбір о?ушы?а сі?іріп, Отан?а деген с?йіспеншілікке, е?бек?орлы??а т?рбиелеу.
?йге берілген «Ж?мыс д?птері» бойынша тапсырманы сыныптан жаппай ?р партаны аралап ж?ріп тексеріп шы?амын. Тексеріп шы??ан со?, 2-3 о?ушы?а тапсырманы о?ытып, ал ?ал?ан о?ушылар жауапты? ?атесін тексереді. Б?л жерде о?ушыларды? ?здерін-?здері тексеру ж?мысын ж?ргізуге болады. Ол ?шін ?атар отыр?ан екі о?ушы бір-біріні? д?птерін ауыстырып ?атесін тексереді. ?й тапсырмасын ба?алау ?шін та?та?а ба?а критерийін алдын ала жазып ?оямын. О?ушылар бір-біріні? тапсырмасын тексеріп, сол талап бойынша ба?алайды.
Б?л уа?ыт ?немдеуге м?мкіншілік береді.
Одан кейін ?й тапсырмасыны? мазм?нын с?рау ?шін мынадай тапсырма беремін. ?йге берілген та?ырып бойынша бір с?йлем айтамын, бір-бір о?ушыдан кезек-кезек, тез с?йлемді жал?астырып алып кетуі ?ажет. Б?л жерде мен к?мек беріп т?р?анды?тан, ?сіресе б?л тапсырма т?рі нашар, орташа о?итын о?ушыларды тарту?а ы??айлы ?рі ?ажет. Мысалы: «?аза?станды Еуразия кіндігі» деп атайды, себебі. Осылайша ?й тапсырмасы бойынша о?ушыларды? дайынды?ын тексеріп шы?ып, б?гінгі жа?а та?ырыпты? осы та?ырыппен ты?ыз байланыстылы?ын айтамын.
Жа?а та?ырыпты? жоспары:
1. ?аза?станны? ірі таулары.
2. ?аза?станны? ірі ?зен, к?лдері.
3. ?азакстанны? жан-жануарлар д?ниесі.
4. ?аза?станны? ?азба байлы? кені.
?аза?станны? ке?-байта? екенін оны? таби?и географиялы? жа?дайынан а??ару?а болады деп осы жерде о?ушыларды? ?здерінен ?аза?станны? т?рт б?лігіндегі таби?ат ерекшеліктеріне сипаттама беру. О?ушыларды? жауабын ал?аннан кейін, параграфта?ы о?улы? м?тінін о?ушылар?а кезек-кезек абза? бойынша дауыстатып о?ытамын. ?р абза?тан со? о?улы?та?ы ?аза?станны? физикалык картасына назар аударып осы атал?ан тауларды тауып алуды, 2-3 окушы?а та?тада?ы «?азакстанны? физикалык картасынан» осы тауларды к?рсетуді ?сынамын. ?ызы?тыра? болу ?шін бір тауды? аты айтылып, бір о?ушы?а оны тез тауып беру тапсырылады. Осы айтыл?ан жерлерді? та?тада?ы суретіне окушыларды? назарын аударады. Та?ы бір о?ушыдан та?тада?ы ?аза?станны? таби?аты бейнеленген суретке карап кыс?аша ??гімелеп айтып беруді с?раймын.
Осылайша ?азакстанны? ?зен-к?лдерін карта, суретті? к?мегімен окушылармен бірге ме?геріп шы?амыз. ?сіресе, о?ушыларды? ту?ан орындар?а ?атысты жерлерді ерекше айтып кету орынды. Б?л о?ушыларды? ?з ту?ан жеріне деген ма?таныш сезімін ту?ызады.
?аза?стан таби?аты ?р алуан, жануарлар д?ниесіне ?те бай. ?азакстанда жануарларды? -155, ??старды? -480, бауырымен жор?алаушыларды? -49, ?осмекенділерді? -11, балы?тарды? - 150 т?рі бар екенін айта кетіп ?аза?станда мекендейтін ?здері білетін ??стар, жануарлар д?ниесін кезек-кезек айтып шы?уды тапсырамын. Одан кейін о?ушыларды ?азакстанны? «?ызыл кітабына» енген жан-жануарлармен таныстырамын.
?аза?станны? ?азба байлы?тары та?ырыпшасын ?аза?станны? жер асты ?азба байлы?тары картасы бойынша т?сіндіріп, м?нда?ы шартты белгілермен, елімізді? ?р айма?ында?ы ?азба байлы?тарын ке?імен таныстырамын.
?орытындылау: О?ушылар, сендер б?гінгі ?аза?станнын болаша?ысы?дар. Сендер жа?сы білім алып, о?ыса?дар, ата-бабаларымыздан ?ал?ан ?лан-байта? жерімізді? иесі ?здері? деп саба?ты ?орытындылаймын.
Просмотр содержимого документа
«Бізді? Отанымыз-?аза?стан »
5-сынып. Қазақстан тарихынан әңгімелер
Сабақтың тақырыбы: § 10. Біздің Отанымыз-Қазақстан
Сабақтың мақсаты.
Білімділік: Қазақстан табиғаты ерекше, жан-жануарлар дүниесі мен қазба байлықтары мол бірден-бір ірі мемлекет екендігі жөнінде білім беру.
Дамытушылық: Қазақстанның физикалық және қазба байлықтар картасын пайдалана отырып олардың атлас, контур картамен жұмыс істей білу қабілеттерін дамыту.
Тәрбиелік: Туған Отанымыздың дүние жүзіндегі байлығы мол бай мемлекеттің бірі ретінде сипаттай отырып, оның болашақ иелері өздері екенін әрбір оқушыға сіңіріп, Отанға деген сүйіспеншілікке, еңбекқорлыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: аралас
Әдісі: баяндау
Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті, бейнелеу, география, математика.
Көрнекі құралдар:
1. Қазақстанның физикалық картасы.
2. Қазақстанның қазба байлықтар картасы.
3. Қазақстанның «Қызыл кітапқа» кірген жан-жануарлар дүниесінің суреттері.
4. Қазақстанның табиғаты сұлу жерлерінің суреті.
Сабақтың барысы:
I. Ұйымдастыру кезеңі.
II. Үй тапсырмасын сұрау.
Үйге берілген «Жұмыс дәптері» бойынша тапсырманы сыныптан жаппай әр партаны аралап жүріп тексеріп шығамын. Тексеріп шыққан соң, 2-3 оқушыға тапсырманы оқытып, ал қалған оқушылар жауаптың қатесін тексереді. Бұл жерде оқушылардың өздерін-өздері тексеру жұмысын жүргізуге болады. Ол үшін қатар отырған екі оқушы бір-бірінің дәптерін ауыстырып қатесін тексереді. Үй тапсырмасын бағалау үшін тақтаға баға критерийін алдын ала жазып қоямын. Оқушылар бір-бірінің тапсырмасын тексеріп, сол талап бойынша бағалайды.
Бұл уақыт үнемдеуге мүмкіншілік береді.
Одан кейін үй тапсырмасының мазмұнын сұрау үшін мынадай тапсырма беремін. Үйге берілген тақырып бойынша бір сөйлем айтамын, бір-бір оқушыдан кезек-кезек, тез сөйлемді жалғастырып алып кетуі қажет. Бұл жерде мен көмек беріп тұрғандықтан, әсіресе бұл тапсырма түрі нашар, орташа оқитын оқушыларды тартуға ыңғайлы әрі қажет. Мысалы: «Қазақстанды Еуразия кіндігі» деп атайды, себебі. Осылайша үй тапсырмасы бойынша оқушылардың дайындығын тексеріп шығып, бүгінгі жаңа тақырыптың осы тақырыппен тығыз байланыстылығын айтамын.
Жаңа тақырыптың жоспары:
1. Қазақстанның ірі таулары.
2. Қазақстанның ірі өзен, көлдері.
3. Қазакстанның жан-жануарлар дүниесі.
4. Қазақстанның қазба байлық кені.
Қазақстанның кең-байтақ екенін оның табиғи географиялық жағдайынан аңғаруға болады деп осы жерде оқушылардың өздерінен Қазақстанның төрт бөлігіндегі табиғат ерекшеліктеріне сипаттама беру. Оқушылардың жауабын алғаннан кейін, параграфтағы оқулық мәтінін оқушыларға кезек-кезек абзақ бойынша дауыстатып оқытамын. Әр абзақтан соң оқулықтағы Қазақстанның физикалык картасына назар аударып осы аталған тауларды тауып алуды, 2-3 окушыға тақтадағы «Қазакстанның физикалык картасынан» осы тауларды көрсетуді ұсынамын. Қызықтырақ болу үшін бір таудың аты айтылып, бір оқушыға оны тез тауып беру тапсырылады. Осы айтылған жерлердің тақтадағы суретіне окушылардың назарын аударады. Тағы бір оқушыдан тақтадағы Қазақстанның табиғаты бейнеленген суретке карап кысқаша әңгімелеп айтып беруді сұраймын.
Осылайша Қазакстанның өзен-көлдерін карта, суреттің көмегімен окушылармен бірге меңгеріп шығамыз. Әсіресе, оқушылардың туған орындарға қатысты жерлерді ерекше айтып кету орынды. Бұл оқушылардың өз туған жеріне деген мақтаныш сезімін туғызады.
Қазақстан табиғаты әр алуан, жануарлар дүниесіне өте бай. Қазакстанда жануарлардың -155, құстардың -480, бауырымен жорғалаушылардың -49, қосмекенділердің -11, балықтардың - 150 түрі бар екенін айта кетіп Қазақстанда мекендейтін өздері білетін құстар, жануарлар дүниесін кезек-кезек айтып шығуды тапсырамын. Одан кейін оқушыларды Қазакстанның «Қызыл кітабына» енген жан-жануарлармен таныстырамын.
Қазақстанның қазба байлықтары тақырыпшасын Қазақстанның жер асты қазба байлықтары картасы бойынша түсіндіріп, мұндағы шартты белгілермен, еліміздің әр аймағындағы қазба байлықтарын кеңімен таныстырамын.
Қорытындылау: Оқушылар, сендер бүгінгі Қазақстаннын болашағысыңдар. Сендер жақсы білім алып, оқысаңдар, ата-бабаларымыздан қалған ұлан-байтақ жеріміздің иесі өздерің деп сабақты қорытындылаймын.
Бағалау:
Үйге тапсырма: 10-параграфтың соңындағы сұрақ-тапсырмалардың көмегімен үй тапсырмасын оқып келу.
