kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

"Атаж?рт" интеллектуалды ойыны

Нажмите, чтобы узнать подробности

                                            «Атаж?рт»  интеллектуалды  ойыны.

  

    Ма?саты:  ?аза?стан  тарихынан білімдерін  жетілдіру, тіл байлы?тарын молайту, ?деп-??рып бойынша  білімдерін бекіту.

 

І  тур. ?ткел.

1.?н?ранны? авторларын ата.

2.Елта?баны? авторы

3.Туды? авторы.

4.Геральдика дегеніміз не?

5.Нумизматика нені зерттейді?

6.Этнография дегеніміз не?

7.?Р неше облыстан т?рады?

8.Этнос дегеніміз не?   

9.Т?ркі халы?тарыны? рухани ж?не саяси орталы?ы болып ?ай

   ?ала саналады?

10.?аза?станны? б?рын?ы астаналарын ретімен айт.

11.?аза?стан аума?ында ал?аш?ы адамдар ?ай уа?ытта пайда болды?

12.?ола ?ай металдарды? ?оспасынан дайындалады?

13.Андрон тайпалары ?ыш ыдыстарыны? негізгі орнаменті не?

14.Томирис патшайым ?ай жылдары ?мір с?рді?

15.Б.з.-ды? V ?асырында ??ндарды? батыс?а жоры?ын кім бас?арды?

16.Т?ркі ?а?анатын кім бас?арды?

17.К?не т?ркі жазу ескерткіштері т???ыш рет ?айдан, ?ай жылы табылды?

18.1887 жылы руна жазуы бар ??лпытас ?айдан табылды?

19.Б.з.б. 2 ?асыры - б.з.-ды? 15 ?асыры кезіндегі аса ма?ызды сауда керуен жолдарыны?  

   жалпы атауы?

20.«?лемні? 4 патшалы?ын» ата?

21.?л-Фараби ?ай ?алада д?ниеге келген?

22.?лемдегі 2-ші ?стаз атан?ан ?алым

23.?ай ?ала ?ыпша?тарды? басты саяси ж?не м?дени орталы?ы болды?

24.«?аза?» атауыны? баламасы?

15.?аза? мемлекетіні? ал?аш?ы ханы кім?

26.?аза? елін билеген хандар ?улеті кімнен тара?ан?

27.Т?уке хан т?сында жасал?ан ?аза?ты? байра?ы ?дет-??рып жина?ы?

28.«Жеті жар?ыны» жасау?а ?атыс?ан ?аза?ты? ата?ты билері.

29.?аза? мемлекетінде пайда бол?ан т???ыш за?дар жина?ы.                                                  30.«Батыр Баян» дастаныны? авторы.

31.Ш.Уалихановты? шын есімі.

32.?аза?  жазба ?дебиетіні? негізін салушы.

33.Ы.Алтынсарин ?ай ?алада ?ыздар?а арнап мектеп ашты?

34.Тараз ?аласынан 18 ша?ырым жерде орналас?ан Айша бибі кесенесі ?ай ?асырда  

      салын?ан?

35.Жошы хан к?мбезі ?айда салын?ан?

36.?аза?  хал?ы ?асиетті пантеон есебінде ??рметтейтін кесене.

37.Т?кпе к?йді? шебері.

38.Шертпе к?йді? ?кілі.

39.Араб ?рпінен латын ?рпіне ?ай жылы к?шті?

40.Латын ?рпінен кирилица?а, орыс ?рпіне ?ай жылы ауыстырылды?

ІІ б?лім. «Белес».

1.Киіз ?йді? т?бесі

2.Келіншекті?  бас киімі.

     Киіз терісінен тігілген киім.

      4.?ысты? ?оныс.

      5.Уы?  ?стінен тартыл?ан бау.

      6.Мал терісінен тігілген  киім

      7.Жыл?ы с?тінен жасал?ан сусын.

      8.К?йеуіні? шешесі.

      9.?ой иесі.

      10.?аза?тарды? компасы.

      11.?ызды? ?йімен ?оштасуы.

      12.Киіз ?йді? ?абыр?асы.

      13.Айран дайындалатын ыдыс.

14.Келінге  ?ана айтылатын ?н.

      15.?аза?ша жыл басы.

      16.?мірі алдамайтын адам.

      17.А?асыны? ?йелі.

      18.Жастарды? ?йі.

III Б?лім.  Ми?а шабуыл

А)Ол ?ала кезінде ?аза? ханды?ыны? басшылары Ж?нібек, ?асым билік  ж?ргізді. Б?л жерде бертінге дейін ?асым ханны? к?мбезі т?рды. Алтын орданы? саяси орталы?ы бол?ан ?ала.

?)Ол жерде, Ертіс жа?алауында ерте заманда ?има?тарды? ?онысы бол?ан. Одан кеиін 17- ?асырды? басында  ?алма?тарды? жеті ?й п?тхана (дінге тадбынатын орын)санал?ан. Орысты? «семь палат» с?зінен шы??ан. 

 Б)?аза?стан, ?ыр?ыстан, ?ытай мемлекеттері шекарасыны? т?йіскен жерінде орналас?ан. ?аза?станда?ы е? биік жер.

В) М?ны ер жігіттер ойнайды. Ол ?шін ж?йрік ат, ептілік пен шапша?ды? керек. ?ажет затты? тек ?шы ?ана к?рінеді. О?ан ?олы жеткен жігіт оны ?нат?ан адамына сыйлайды. Б?л ?андай ойын?

Г) Ол тойларда беріледі. К?п адам бір зат?а таласады. О?ан ж?йрік ат та, білек к?ші де керек. Оны жеке немесе топ?а б?лініп те ж?ргізеді. Б?л не?

Д) Ол далада ?седі. Одан ?й шаруасына  ?ажет б?йым жасайды. Оны т?рлі-т?сті ж?ндермен  ?рнектеуге болады. Ол желдеткішті? де р?лін ат?арады. ?йді? ішін б?луге, ??рт, ет жаю?а пайдалан?ан. Ол не?

Е) М?ны? ?аза?тарда екі т?рі бол?ан. Ол негізінен жыл мезгілдеріне байланысты б?лінген. Кейде жылжымалы т?рі де пайдаланыл?ан. Т?рмыс жа?дайына ?арай оны? с?ні де ?р т?рлі бол?ан.?лтты? ерекшеліктерімізді  білдіретін кейбір б?ліктері, мемлекет р?міздерімізді? бірінде бейнеленген. Ол не?

Ж) Б?л ?аза?тар ?міріндегі ма?ызды о?и?аларды? бірі. О?ан балалар да ?атысады. Ол ?шін ала жіп, к?к ш?п, ?айшы, ж?йрік адам керек. Б?л не?

Сандар с?йлейді.

1991 ж. 16 желто?сан.

1991 ж. 2 ?азан.

1991 ж. 1 желто?сан.

1992 ж. 4 маусым.

1998 ж 10 маусым. 1992 жыл ?ырк?йек, ?азан

1992 ж. 2 наурыз

1993 ж. 15 ?араша.

1995 ж. 30 тамыз.

Жер – су аттары.

1.?азіргі Астана ?аласыны? шетінде, Есіл ?зеніні? солт?стік ал?абында ерте орта ?асырда бол?ан ?ала.

2.А?мешіт ?аласыны? ?азіргі атауы.

3.1964 жылдары Шевченко аталып келген, 1992 жылдан бері ?алай аталады? 

4.Оны? бойымен Елек ?зені а?ып ?тетін ?ала.

5.1921 ж. дейін Верный деп аталып келген ?ала.

6.Ке?ес заманында саяси т?т?ындар ?амалатын ?лкен лагерьге айнал?ан жер.

7.Тобыл ж?не Оба?ан ?зендері ?атар а?ып «?ос ?зен» деген ма?ынаны білдіретін ?ала.

8.Сырдария ?зені бойында орналас?ан облыс орталы?ы.

9.Т?ркі халы?тарыны? саяси ж?не рухани орталы?ы бол?ан ?ала.

 

VІ Б?лім. Жер?йы?.

Б?л кім?

1.Жеке меншік м?рінде: «аспанда ??дай, жерде хан т??ірі» - деп жаз?ан кім?

2.Тарихшы Левшин «оны? шы?ар?ан за?дарын ата?ты спартанды? за?дармен бірдей» - деді. Ол кім?

3.Ш. Уалиханов «Дала жырауы» деп кімді айтты?

4.Діни ?мірде ?аза?тарда шаманды? ?лкен роль ат?арды. Оны? музы?алы? инструменті ?обыз болды. Оны кім деп атады?

5.Салт бойынша бірде-бір шы??ыс т??ымы оны? келісімінсіз та??а отыра алмады.Ол кім ?

6.«А?са? ??лан» а?ызы кім туралы.

7.Арабша, т?жікше кітаптар к?п. Ал б?л – бізді? тіліміздегі т???ыш даналы? жина? –деп жазды «??т негізі- білік» атты е?бекті? авторы. Ол кім?

8.К?зіні? тірі кезінде-а? «а?ындарды? а?ыны, даналарды? к?шбасы» деп ба?а берген. Ол кім?

9.Ахмет Иассауиды? ш?кірттеріні? бірі – ??лама а?ын, Хакім ата атал?ан. Ол кім?

?айсысы б?рын бол?ан?

  • ?ыпша? ханды?ыны? ?мір с?рген уа?ыты ма?
  • Мо??ол шап?ыншылы?ы ма?
  • Алаша хан кесенесі ме?
  •  Айша бибі кесенесі ме?
  • Т?уке хан ба?
  •  Есім хан ба?

?арахан мемлекетінде ислам дінін мемлекеттік дін ретінде жариялануы ма?

  •  Атлах шай?асы ма?

?ай ?а?анат б?рын ?мір с?рді?

  •  ?арл?к па
  • Т?ркеш пе?

Са? еліне 1- шабуыл жаса?ан парсы патшасы

  • Кир ме ? 
  • Дарий патша ма?

?ай о?и?а б?рын болды?

  • Неолит па?
  • Энеолит па?

?ай хан б?рын та??а отырды?

  • Абылай хан ба?
  •  Кенесары хан ба?

 

Кім д?ниеге б?рын келді?

  •  Шо?ан Уалиханов па?
  •  Абай ??нанбаев па?

Терминологиялы? с?здік.

Кешіктен

Теле

Торсы?.

Тотем.

Миссионер

Тасатты?.

 

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«"Атаж?рт" интеллектуалды ойыны »


«Атажұрт» интеллектуалды ойыны.

Мақсаты: Қазақстан тарихынан білімдерін жетілдіру, тіл байлықтарын молайту, әдеп-ғұрып бойынша білімдерін бекіту.


І тур. Өткел.

1.Әнұранның авторларын ата.

2.Елтаңбаның авторы

3.Тудың авторы.

4.Геральдика дегеніміз не?

5.Нумизматика нені зерттейді?

6.Этнография дегеніміз не?

7.ҚР неше облыстан тұрады?

8.Этнос дегеніміз не?

9.Түркі халықтарының рухани және саяси орталығы болып қай

қала саналады?

10.Қазақстанның бұрынғы астаналарын ретімен айт.

11.Қазақстан аумағында алғашқы адамдар қай уақытта пайда болды?

12.Қола қай металдардың қоспасынан дайындалады?

13.Андрон тайпалары қыш ыдыстарының негізгі орнаменті не?

14.Томирис патшайым қай жылдары өмір сүрді?

15.Б.з.-дың V ғасырында ғұндардың батысқа жорығын кім басқарды?

16.Түркі қағанатын кім басқарды?

17.Көне түркі жазу ескерткіштері тұңғыш рет қайдан, қай жылы табылды?

18.1887 жылы руна жазуы бар құлпытас қайдан табылды?

19.Б.з.б. 2 ғасыры - б.з.-дың 15 ғасыры кезіндегі аса маңызды сауда керуен жолдарының

жалпы атауы?

20.«Әлемнің 4 патшалығын» ата?

21.Әл-Фараби қай қалада дүниеге келген?

22.Әлемдегі 2-ші ұстаз атанған ғалым

23.Қай қала қыпшақтардың басты саяси және мәдени орталығы болды?

24.«Қазақ» атауының баламасы?

15.Қазақ мемлекетінің алғашқы ханы кім?

26.Қазақ елін билеген хандар әулеті кімнен тараған?

27.Тәуке хан тұсында жасалған қазақтың байрағы әдет-ғұрып жинағы?

28.«Жеті жарғыны» жасауға қатысқан қазақтың атақты билері.

29.Қазақ мемлекетінде пайда болған тұңғыш заңдар жинағы. 30.«Батыр Баян» дастанының авторы.

31.Ш.Уалихановтың шын есімі.

32.Қазақ жазба әдебиетінің негізін салушы.

33.Ы.Алтынсарин қай қалада қыздарға арнап мектеп ашты?

34.Тараз қаласынан 18 шақырым жерде орналасқан Айша бибі кесенесі қай ғасырда

салынған?

35.Жошы хан күмбезі қайда салынған?

36.Қазақ халқы қасиетті пантеон есебінде құрметтейтін кесене.

37.Төкпе күйдің шебері.

38.Шертпе күйдің өкілі.

39.Араб әрпінен латын әрпіне қай жылы көшті?

40.Латын әрпінен кирилицаға, орыс әрпіне қай жылы ауыстырылды?

ІІ бөлім. «Белес».

1.Киіз үйдің төбесі

2.Келіншектің бас киімі.

Киіз терісінен тігілген киім.

4.Қыстық қоныс.

5.Уық үстінен тартылған бау.

6.Мал терісінен тігілген киім

7.Жылқы сүтінен жасалған сусын.

8.Күйеуінің шешесі.

9.Қой иесі.

10.Қазақтардың компасы.

11.Қыздың үйімен қоштасуы.

12.Киіз үйдің қабырғасы.

13.Айран дайындалатын ыдыс.

14.Келінге ғана айтылатын ән.

15.Қазақша жыл басы.

16.Өмірі алдамайтын адам.

17.Ағасының әйелі.

18.Жастардың үйі.

III Бөлім. Миға шабуыл

А)Ол қала кезінде қазақ хандығының басшылары Жәнібек, Қасым билік жүргізді. Бұл жерде бертінге дейін Қасым ханның күмбезі тұрды. Алтын орданың саяси орталығы болған қала.

Ә)Ол жерде, Ертіс жағалауында ерте заманда қимақтардың қонысы болған. Одан кеиін 17- ғасырдың басында Қалмақтардың жеті үй пұтхана (дінге тадбынатын орын)саналған. Орыстың «семь палат» сөзінен шыққан.

Б)Қазақстан, Қырғыстан, Қытай мемлекеттері шекарасының түйіскен жерінде орналасқан. Қазақстандағы ең биік жер.

В) Мұны ер жігіттер ойнайды. Ол үшін жүйрік ат, ептілік пен шапшаңдық керек. Қажет заттың тек ұшы ғана көрінеді. Оған қолы жеткен жігіт оны ұнатқан адамына сыйлайды. Бұл қандай ойын?

Г) Ол тойларда беріледі. Көп адам бір затқа таласады. Оған жүйрік ат та, білек күші де керек. Оны жеке немесе топқа бөлініп те жүргізеді. Бұл не?

Д) Ол далада өседі. Одан үй шаруасына қажет бұйым жасайды. Оны түрлі-түсті жүндермен өрнектеуге болады. Ол желдеткіштің де рөлін атқарады. Үйдің ішін бөлуге, құрт, ет жаюға пайдаланған. Ол не?

Е) Мұның қазақтарда екі түрі болған. Ол негізінен жыл мезгілдеріне байланысты бөлінген. Кейде жылжымалы түрі де пайдаланылған. Тұрмыс жағдайына қарай оның сәні де әр түрлі болған.Ұлттық ерекшеліктерімізді білдіретін кейбір бөліктері, мемлекет рәміздеріміздің бірінде бейнеленген. Ол не?

Ж) Бұл қазақтар өміріндегі маңызды оқиғалардың бірі. Оған балалар да қатысады. Ол үшін ала жіп, көк шөп, қайшы, жүйрік адам керек. Бұл не?

Сандар сөйлейді.

1991 ж. 16 желтоқсан.

1991 ж. 2 қазан.

1991 ж. 1 желтоқсан.

1992 ж. 4 маусым.

1998 ж 10 маусым. 1992 жыл қыркүйек, қазан

1992 ж. 2 наурыз

1993 ж. 15 қараша.

1995 ж. 30 тамыз.

Жер – су аттары.

1.Қазіргі Астана қаласының шетінде, Есіл өзенінің солтүстік алқабында ерте орта ғасырда болған қала.

2.Ақмешіт қаласының қазіргі атауы.

3.1964 жылдары Шевченко аталып келген, 1992 жылдан бері қалай аталады?

4.Оның бойымен Елек өзені ағып өтетін қала.

5.1921 ж. дейін Верный деп аталып келген қала.

6.Кеңес заманында саяси тұтқындар қамалатын үлкен лагерьге айналған жер.

7.Тобыл және Обаған өзендері қатар ағып «Қос өзен» деген мағынаны білдіретін қала.

8.Сырдария өзені бойында орналасқан облыс орталығы.

9.Түркі халықтарының саяси және рухани орталығы болған қала.


VІ Бөлім. Жерұйық.

Бұл кім?

1.Жеке меншік мөрінде: «аспанда құдай, жерде хан тәңірі» - деп жазған кім?

2.Тарихшы Левшин «оның шығарған заңдарын атақты спартандық заңдармен бірдей» - деді. Ол кім?

3.Ш. Уалиханов «Дала жырауы» деп кімді айтты?

4.Діни өмірде қазақтарда шамандық үлкен роль атқарды. Оның музықалық инструменті қобыз болды. Оны кім деп атады?

5.Салт бойынша бірде-бір шыңғыс тұқымы оның келісімінсіз таққа отыра алмады.Ол кім ?

6.«Ақсақ құлан» аңызы кім туралы.

7.Арабша, тәжікше кітаптар көп. Ал бұл – біздің тіліміздегі тұңғыш даналық жинақ –деп жазды «Құт негізі- білік» атты еңбектің авторы. Ол кім?

8.Көзінің тірі кезінде-ақ «ақындардың ақыны, даналардың көшбасы» деп баға берген. Ол кім?

9.Ахмет Иассауидың шәкірттерінің бірі – ғұлама ақын, Хакім ата аталған. Ол кім?

Қайсысы бұрын болған?

  • Қыпшақ хандығының өмір сүрген уақыты ма?

  • Моңғол шапқыншылығы ма?


  • Алаша хан кесенесі ме?

  • Айша бибі кесенесі ме?


  • Тәуке хан ба?

  • Есім хан ба?


  • Қарахан мемлекетінде ислам дінін мемлекеттік дін ретінде жариялануы ма?

  • Атлах шайқасы ма?


Қай қағанат бұрын өмір сүрді?

  • Қарлұк па

  • Түркеш пе?


Сақ еліне 1- шабуыл жасаған парсы патшасы

  • Кир ме ?

  • Дарий патша ма?


Қай оқиға бұрын болды?

  • Неолит па?

  • Энеолит па?


Қай хан бұрын таққа отырды?

  • Абылай хан ба?

  • Кенесары хан ба?


Кім дүниеге бұрын келді?

  • Шоқан Уалиханов па?

  • Абай Құнанбаев па?


Терминологиялық сөздік.

Кешіктен

Теле

Торсық.

Тотем.

Миссионер

Тасаттық.



Получите в подарок сайт учителя

Предмет: История

Категория: Уроки

Целевая аудитория: 7 класс

Скачать
"Атаж?рт" интеллектуалды ойыны

Автор: Дузелбаева Каршыга Кунакбаевна

Дата: 19.12.2014

Номер свидетельства: 145743


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Проверка свидетельства