Саба?ты? та?ырыбы : «Са?тарды? т?уелсіздік ?шін к?ресі»
Саба?ты? ма?саты:
Білімділігі: Са?тарды? ел ?шін т?уелсіздік к?ресі туралы о?ушылар?а толы? т?сінік беру.
Дамытушылы?: Са? еліні? тарихымен таныстыру ар?ылы о?ушыларды? ой-?рісін дамытып, с?здік ?орларын молайту.
Т?рбиелік м?ні: Т?уелсіздікті? м?нін т?сіндіре отырып, о?ушыларды отан-с?йгіштікке, ?з еліні? тарихы мен ата-бабаларын ??рметтеуге т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: аралас саба?.
Саба?ты? ?дісі: топпен ж?мыс, с?ра?-жауап, ойындар.
П?н аралы? байланыс: Ежелгі д?ние тарихы.
Саба?ты? к?рнекілігі: ?аза?стан картасы, слайд, плакаттар, фотосуреттер
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і.
А) О?ушыларды? назарын саба? барысына аудару, саба? ма?сатымен таныстыру, топ?а б?лу.
ІІ. ?й тапсырмасын с?рау
Са?тарды? т?рмысы мен шаруашылы?ы.
?ш топтан ?ш о?ушы та?ырып ма?ыздылы?ын ашып к?рсетеді.
ІІІ. «Ойлан тап»
- Геродот жазбаларында?ы са?тарды? ?ыс кезіндегі мекені: а?аш ?йлер
- Са?тарды? негізгі шаруашылы?ы: мал шаруашылы?ы
- Са?тар ?мірінде аз ?сірген мал т?рі: ірі ?ара
- Са? ?о?амында?ы абыздарды? танымал белгісі: тоста?ан мен ерекше бас киімі
- Са?тар туралы м?лімет –жазба са?тал?ан елдер: грек, парсы авторларыны? шы?армалары
- ?аза?стан жеріндегі са? тайпалары туралы жаз?ан кім? Парсылар
- Са? ?о?амында?ы «сегізая?тылар» деп атал?андар: малшылар мен егіншілер
- Тиграхауда са?тарыны? ?оныстан?ан аума?ы: О?т?стік ?аза?стан
- Са?тарды? діни нанымдары мен ??рыптарыны? негізгі ба?ыты:
- Са?тарда ?ол?нер к?сібі ?алай дамы?ан?
- Суару каналдарыны? іздері табыл?ан ?онысты ата:
- Са? жауынгерлеріні? ежелгі ?нді-иран тіліндегі атауы: «Арбада т?р?андар»
І?. Жа?а саба?. «Са?тарды? т?уелсіздік ?шін к?ресі»
Са?тар Ираннан бастап Жерорта те?ізіне дейінгі аралы?та?ы елдерге жоры? жасады. Парсы патшасы Кир б.з.б. 530 жылы са?тар?а ?арсы жоры? жасайды. Кир шап?ыншылы?ы кезінде са?тарды? патшасы ?айтыс болып, к?йеуіні? орнына ?йелі Томирис билік ж?ргізген
?. «Жигсо» стратегиясы бойынша м?тінді б?ліктерге б?ліп беру.
«?лемді шарлау» стратегиясы бойынша топтарды? м?шелері ?зге топта?ы сыныптастарымен бірлесе отырып, м?тінні? ?зге б?ліктерін тал?ылайды.
І топ: Кир ?скеріні? басып кіруі.
ІІ топ: Шыра?ты? ерлігі.
ІІІ топ: Александр Македонскийді? са? еліне жоры?ы.
?І. «Постермен ж?мыс
?І. Сергіту с?ті
?ІІ. «Тарихи сына? хат».
Тарихи сына? хат.
Кир ?айтыс бол?аннан кейін б. з. б. 519 жылы парсы патшасы.....
са?тар?а шабуыл жасайды...... есімді бір са? жауынгері ?зіні? денесін жара?аттап,...... ?ашып барып, ?зін
са? к?семдерінен..... к?рген етіп к?рсетеді. Ол парсы ?скерлерін......,..... сусыз ш?лге апарады. «Мен сендерді адастырып..... ?шыраттым, елімді..... алып ?алдым, мен дегеніме жеттім. Енді..... келгендері?ді істей бері?дер» деп,..... к?рсетіп, парсылардан Шыра? кегін алады. Дарий к?птеген ?скерінен......, еліне..... м?жб?р болады. Шыра? сия?ты жауынгерді? ар?асында са?тар ?з........ са?тап ?алды.
?ІІІ. «С?йкетігін тап ойыны».
1. Кир ?скеріні? басып кіруі. 530 ж
2. Парсыларды? са?тар?а ?арсы ?айта шабуылы. 519 ж
3. Томиристі? ?мір с?рген уа?ыты 570-520 ж
4. Марафон шай?асы 490 ж
5. Гректерді? са? жеріне ?ауіп т?ндіруі. 4 ?ас-? 30 жж
О?ушылар?а хронологиялы? диктант т?рінде беріліп,
?р жылдарда бол?ан о?и?аларды баяндайды.
Б. з. б. 530 жыл
Б. з. б. 570 - 520 жылы
Б. з. б. 519 жылы
Б. з. б. І? ?асыр
Х. «Кім жылдам» Блиц с?ра?тары
1.?аза?стан ?зіні? т?уелсіздігін ?ашан алды?
2.А.Македонскийді ?аза?тар ?алай ата?ан?
3.Дарийді? ?скерін адастыр?ан са? малшысы кім?
4.Грек – македон бас?ыншылары са? еліне неше жыл бойы со?ыс ж?ргізді?
5. «Дос?а адал, д?шпан?а ?атал » деп кімдер ж?нінде айтыл?ан?
6. Томирис пен Кир арасында?ы шай?асы немен ая?талды?
Тест с?ра?тары
1. Б. з. б. 530 жылы ?ай парсы патшасы са? еліне жоры? жасады?
А) Дарий ?) Кир Б) А. Македонский
2. Са?тарды? А. Македонскийге ?арсы к?ресін кім бас?арды?
А) Спаргапис ?) Томирис Б) Спитамен
3. Б. з. б. 570 - 520 жылдары ?мір с?рген са? патшайымы?
А) Томирис ?) Клеопатра Б) Семирамида
4. «Же?ілмейтін ?скер» деп кімдерді ата?ан?
А) Грек - македон ?) Парсы Б) Са?
5. Дарийді? ?скерін ш?л даламен адастыр?ан ер ж?рек са? жауынгерін ата?
А) Томирис ?) Спитамен Б) Шыра?
6. Грек - македон бас?ыншылары са? еліне неше жыл бойы со?ыс ж?ргізді?
А) 13 ?) 3 Б) 10
7. Томирис пен Кир арасында?ы шай?асы немен ая?талды?
А) Кир ?аза болды ?) Томирис ?аза болды Б) Екеуі де ?аза болды
8. «Дос?а адал, д?шпан?а ?атал» деп кімдер ж?нінде айтыл?ан?
А) Грек ?) Парсы Б) Са?
Кілті: 1 ?, 2 Б, 3 А, 4 А, 5 Б, 6 ?, 7 А, 8 Б.
ХII. Рефлексия
ХІII. Ба?алау.Топпен ба?алау.
ХІV.?йге тапсырма: «Са?тарды? т?уелсіздік ?шін к?ресі» ( эссе жазу )
